به گزارش خبرگزاری بسیج، سیدمحمدرضا فاضل هاشمی، رئیس اداره مخطوطات کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، با اشاره به وضعیت نامناسب نسخ خطی قرآن در کتابخانه‌های کشور گفت: به غیر از کتابخانه ملی، کتابخانه آستان قدس رضوی و کتابخانه آیت‌الله مرعشی که تلاش کرده‌اند در سال‌های اخیر وضعیت نگهداری نسخ خطی و تأمین امکانات مورد نیاز برای این امر را ارتقا دهند، دیگر کتابخانه‌های موجود در کشور عموماً شرایط مناسبی برای نگهداری نسخ خطی قرآن ندارند. البته این وضعیت برای تمامی نسخ خطی موجود در کشور صدق می‌کند، اما نسخ خطی قرآن به دلیل اهمیت کتابت و تذهیب‌هایی که در این دسته از آثار به کار رفته است، از اهمیت بیشتری برخوردارند.
وی ادامه داد: حاکمان معمولاً در طول سده‌های مختلف برای تهیه نسخ خطی قرآن اهتمام ویژه‌ای داشتند؛ بهترین کاتبان و تذهیب‌کاران برای این امر انتخاب می‌شدند. این امر به دلیل قداست قرآن و اهمیت آیات مبارک انجام می‌شد. از این رو، نسخ خطی قرآن کریم گنجینه‌ای است که از آن می‌توان به نکات جالب هنری پی برد و در امر پژوهش‌های این حوزه از اهمیت خاصی برخوردارند.
رئیس اداره مخطوطات کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی افزود: شرایط فعلی برای نگهداری این دسته از منابع شرایط نامناسبی است که هر لحظه امکان دارد منجر به نابودی اثر شود. به غیر از کتابخانه‌ها، اماکن مقدسه مانند آستان مقدس امامزادگان که معمولاً این نوع نسخ خطی در آنجا نگهداری می‌شود نیز از شرایط مطلوبی برخوردار نیستند.
فاضل هاشمی یادآور شد: هزینه نگهداری نسخ خطی و مرمت آنها با توجه به مجهز نبودن کتابخانه‌ها به این نوع امکانات با مخارج قابل توجهی همراه است. به همین دلیل عمده کتابخانه‌ها در کشور شرایط این‌چنینی را ندارند. از این رو بسیاری از نسخ خطی موجود در کشور از جمله نسخ خطی قرآنی در شرایط بدی به سر می‌برند. حتی خاطرم هست در سفری که به استان کرمان داشتم نسخی را در کتابخانه‌ای دیدم که بر روی زمین گذاشته بودند و در بقچه‌ای از آنها نگهداری می‌کردند. از این قبیل امور در کشور بسیار است.
شرایط نامناسب نسخ خطی و هشدار درباره آن امر جدیدی نیست. بارها مسئولان و فعالان این حوزه بر شناسایی و نگهداری این نسخ خطی که ارزش تاریخی و هنری دارند، تأکید کرده بودند، اما وجود پاره‌ای از مسائل مانند عدم اطمینان برخی از مالکان به کتابخانه‌ها و یا ناآگاهی در این زمینه تاکنون مانع از این شده است تا میراث ماندگار گذشته در شرایط بهتری به حیات خود ادامه دهد.
پیش از این نیز برخی از صاحب‌نظران درباره وضعیت نگهداری نسخ خطی قرآن در موزه‌ها هم هشدار داده بودند. حجت‌الاسلام والمسلمین فخرالدین صابری، مدیر موزه قرآن، چندی پیش با تأکید بر اینکه موزه ملی قرآن کریم از طرح تجمیع آثار نفیس قرآنی در سطح کشور استقبال می‌کند، گفت: در برخی از موزه‌ها از جمله موزه‌های استان‌ها و شهرستان‌ها نسخ خطی قرآن کریم در شرایط نامناسبی نگهداری می‌شوند و شرایط لازم برای نگهداری آثار را ندارند. این آثار ملی و متعلق به تمام مردم است و اگر سازمان میراث فرهنگی بتواند جهت تجمیع آثار در یکجا برنامه‌ریزی کند، کار بسیار بزرگ و ارزشمندی انجام می‌شود.
وی ادامه داد: از اداره‌کل موزه‌ها می‌خواهیم به منظور حفظ و مراقبت از نسخ ارزشمند خطی قرآن کریم که در برخی از موزه‌های استان‌ها، در کنار دیگر اشیا و آثار غیرمرتبط با نسخ خطی و قرآنی و به شکل نامناسب نگهداری می‌شوند، برنامه‌ریزی مناسبی با هدف تجمیع، انتقال و جداسازی این نسخ صورت گیرد، چون این حرکت یکی از اساسی‌ترین اقدامات برای حفظ مواریث فرهنگی مکتوب محسوب می‌شود.
او عرضه‌ی آثار و نسخ خطی قرآنی که دارای قدمت تاریخی هستند و از نظر کتابت، تذهیب و صفحه‌آرایی ویژگی‌های منحصر به فردی دارند را موضوعی جذاب برای علاقمندان به آثار تاریخی و دینی دانست و اظهار کرد: با توجه به اینکه در حال حاضر تنها موزه تخصصی قرآن در کشور «موزه ملی قرآن کریم» با آثار و مجموعه‌ی نسخ خطی قرآن، ادعیه و دیوان‌های شعری است، موقعیت بسیار مناسبی برای برگزاری نمایشگاه‌های مشترک موجود در کاخ‌ها و موزه‌ها به صورت فصلی و همچنین در مناسبت‌های مختلف سال است تا مردم با مجموعه‌های ارزشمند نسخ خطی قرآن کریم در موزه‌های کشور آشنا شوند.
