یک روانپزشک گفت: استرس‌های محل کار، مرگ عزیزان، بیماری، دیدن فیلم و خواندن کتاب ترسناک پیش از خواب و وجود برخی بیماری‌ها از دلایل کابوس شبانه است.
کد خبر: ۸۵۳۰۸۵۰
|
۰۲ تير ۱۳۹۴ - ۰۹:۲۱
به گزارش خبرگزاری بسیج، دکتر کتایون ولی‌‌نیا درباره تعریف علمی کابوس شبانه و دلایل ایجاد این موضوع گفت: کابوس رویای ترسناکی است که در مرحله خاصی از خواب اتفاق می‌افتد؛ دو نوع خواب REN (حرکات سریع چشم) و NONREN در فرد وجود دارد که این کابوس‌ها در مرحله REN اتفاق می‌افتد معمولا REN نیمه دوم خواب است که نزدیک صبح اتفاق می‌افتد.

وی ادامه داد: دوره‌های خواب هر یک ساعت و نیم یک بار تکرار می‌شود در مرحله خواب حرکات سریع چشم اعصاب سمپانیک در فرد فعال می‌شود و در این حالت بیدار شدن فرد از خواب را به دنبال دارد البته این موضوع برخلاف موضوع وحشت خواب است که فرد با جیع و فریاد از خواب بیدار می‌شود.

این روانپزشک با بیان این‌که وحشت خواب در مرحله NONREN اتفاق می‌افتد و برانگیختگی ناگهانی است که فرد با جیع و فریاد و دست و پا زدن از خواب بیدار می‌شود، افزود: در این حالت فرد گیج و منگ است و پس از بیدار شدن چیزی را به یاد نمی‌آورد در حالی که در کابوس شبانه فرد خواب را به یاد می‌آورد.

نقش حوادث واقعی آسیب‌زا در کابوس‌های شبانه
ولی‌نیا درباره دلایل کابوس شبانه گفت: کابوس شبانه ممکن است به دلیل یک حادثه واقعی آسیب‌زا برای فرد باشد که می‌تواند همان موقع یا با تاخیر به سراغ فرد بیاید یا بر اثر حادثه و اتفاقی نزدیک به مرگ و یا حادثه‌ای که در آن تمامیت وجود فرد درگیر شود مانند تجاوز اتفاق بیافتد که پس از آن کابوس به سراغ فرد بیاید.

وی ادامه داد: استرس‌های محل کار، مرگ عزیزان، بیماری، دیدن فیلم و خواندن کتاب ترسناک پیش از خواب، بیماری‌های قلبی، کبدی و کلیوی شدید، میگرن در فرد، غذای چرب و سنگین ممکن است کابوس شبانه را در فرد ایجاد کند، آپنه (وقفه تنفسی هنگام خواب) نیز از دیگر دلایل کابوس شبانه است.

تمایلات خلاقانه و هنری فرد مانعی برای کابوس شبانه

این روانپزشک در ادامه با اشاره به مستعد بودن ژنتیکی برخی افراد در کابوس‌های شبانه درباره سایر دلایل این موضوع تصریح کرد: مشکلات روانی مانند افراد دارای اختلال شخصیتی، برخی داروها مانند فشار خون یا برخی داروهای پارکینسون، سوء مصرف مواد، الکل، سیگار و قطره، قطع داروهای ضد افسردگی دلایل دیگری هستند که بر کابوس شبانه تاثیرگذار است، البته معمولا کسانی که فکر باز و تمایلات خلاقانه و هنری دارند کمتر دچار کابوس شبانه می‌شوند.

10 تا 15 درصد کودکان تا 6 سال کابوس شبانه دارند
ولی‌نیا با اشاره به این‌که کابوس شبانه معمولا در کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است، اظهار کرد: در سن 3 تا 6 سال 10 تا 15 درصد کودکان کابوس شبانه دارند اما در بزرگسالان معمولا کمتر از یک درصد دچار کابوس شبانه می‌شوند که معمولا کابوس‌ها دم صبح بیشتر از اوایل شب هستند.

وجود تکنیک‌های رفتاری برای درمان کابوس شبانه
وی درباره راهکارهای درمان کابوس‌های شبانه گفت: اگر کابوس شبانه در فرد همراه با اختلال شدید و افسردگی باشد نیازمند درمان دارویی است اما حتی اگر همراه با اختلال نباشد درمان غیردارویی نیز وجود دارد که شامل تکنیک‌های رفتاری است و موضوعاتی مانند بهداشت خواب، رویا درمانی، شناخت درمانی را شامل می‌شود.

این روانپزشک در ادامه افزود: تصویرسازی به این شکل است که در حالت بیداری فرد کابوس خود را متصور می‌شود و برای آن پایان خوشایند در نظر می‌گیرد یا حتی آن را می‌نویسد و یا درباره آن صحبت می‌کند که با تمرین برای افراد با کابوس تکراری موثر است.

ریلکسیشن پیش از خواب مانعی برای کابوس شبانه
ولی‌نیا درباره شناخت درمانی به عنوان راهکار برای کسانی که در اثر مشغله زیاد دچار کابوس شبانه می‌شوند، ابرازکرد: این افراد آموزش می‌بینند تا افکار اضطراب‌زا را در طول روز بشناسند همچنین به این افراد آموزش ریلکسیشن داده می‌شود تا 20 دقیقه پیش از خواب انجام دهند و سپس به رختخواب بروند.

وی درباره ساعت مناسب خواب برای جلوگیری از کابوس شبانه تاکید کرد: ساعت فیزیولوژی بدن برای تازه شدن مغز از ساعت 10- 12 شب تا شش صبح است.

ولی نیا درباره تکرار کابوس و ادامه خواب پس از بیداری و سپس خواب مجدد گفت: ممکن است به این دلیل باشد که فرد کاملا بیدار نشده و ادامه کابوس را پس از خواب مجدد می‌بیند اما معمولا این‌گونه است که ناخودآگاه فرد درگیر موضوعات است که پس از خواب، مجددا آن کابوس را می‌بیند.

این روانپزشک درباره بهداشت خواب برای جلوگیری از کابوس‌های شبانه بیان کرد: در بهداشت خواب باید محل خوابیدن ثابت، آرام، بدون به هم ریختگی، دارای دمای مناسب، بدون نور و صدای زیاد باشد؛ در زمان خواب فرد در رختخواب کار دیگری جز خوابیدن انجام ندهد.

پرهیز از استفاده از ابزار تکنولوژی پیش از خواب
ولی‌نیا در ادامه افزود: در رختخواب کتاب خواندن، استفاده از تلفن همراه و تلویزیون کنار گذاشته شود به این دلیل که رختخواب فقط برای خوابیدن است و اگر تا نیم ساعت فرد نتوانست به خواب برود بهتر است که از رختخواب بلند شود و با انجام کار پس از خسته شدن مجددا به رختخواب بازگردد.

وی ادامه داد: ساعت خواب باید منظم باشد به شکلی که فرد یک ساعت مشخص خوابیده و بلند شود حتی اگر شب نیز دیر به خواب می‌رود فردا بر سر ساعت منظم قبلی بیدار شود همچنین پیش از خواب فرد تلاش کند افکار اضطراب زا را از خود دور کند که در این باره خوردن یک لیوان شیر، دوش گرفتن پرهیز از خوردن چای و قهوه، غذای چرب و سنگین در ریلکسیشن و خواب بدون کابوس موثر است.

ولی‌نیا با اشاره به این‌که خواب طولانی پس از صبح احتمال کابوس شبانه را افزایش می‌دهد، بیان کرد: به دلیل وقفه‌های تنفسی ممکن است که اکسیژن رسانی خوبی در بدن اتفاق نیافتد و فرد دچار کسالت و خواب آلودگی شود.
ارسال نظرات