به گزارش خبرگزاری بسیج، مرتضی الویری فعال اصلاح‌طلب در گفت‌و‌گویی با پایگاه اطلاع رسانی ندای ایرانیان، موضوعاتی درخصوص آینده فضای سیاسی کشور و ترکیب مجلس آینده را مطرح کرده است که در ادامه می‌آید:
تقریبا 8 ماه تا انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی مانده است.تحلیل شما پیرامون آینده فضای سیاسی کشور و ترکیب مجلس آینده چیست؟ چه عواملی بر پیروزی اصلاح طلبان تاثیر گذار است؟
بی تردید عوامل متعددی در چند ماه آینده بر نتیجه انتخابات مجلس دهم تاثیر گذار خواهد بود. بدون در نظر گرفتن این عوامل ما نمی توانیم پیش بینی درستی از نتیجه انتخابات مجلس دهم داشته باشیم. مهم ترین و کلیدی‌ترین عاملی که بر انتخابات آینده تاثیر می گذارد مسئله مذاکرات هسته ای و نتیجه آن است. همگان به خوبی می‌دانند که دولت یازدهم در دو سال گذشته وقت و انرژی فراوانی روی موضوع هسته ای گذاشته است. نتایج مذاکرات هسته‌ای، از یک سو روابط خارجی و ارتباط ما را با جامعه بین الملل تحت شعاع خود قرار می دهد و از سوی دیگر اقتصاد ایران از آن تاثیر می پذیرد. بهبود اوضاع اقتصادی ناشی از کم اثر شدن تحریم ها بر نتیجه انتخابات اسفند ماه اثرگذار است. البته عکس این مسئله نیز صدق می کند؛ اگر تحریم ها تشدید شود این اتفاق به معنای ناموفق بودن تلاش دو ساله روحانی تلقی خواهد شد و طبیعتا نتیجه طبیعی چنین حادثه ای ناامیدی و یاس مردمی است که به دنبال تغییر در وضع موجود بودند. به هر روی، اگر مردم ببینند سایه همان تحریم ها و تهدیدها بر زندگی شان سنگینی می کند و یا اینکه اوضاع آنها بدتر از گذشته شده است طبیعتا این مسئله بر نتیجه انتخابات تاثیر می گذارد.
عامل دیگری که بر نتیجه انتخابات آینده تاثیر گذار است نحوه برخورد شورای نگهبان با نامزد‌های انتخابات است. در قانون اساسی اصل بر تایید صلاحیت است مگر اینکه فردی عدم صلاحیت اش ثابت شود. اما در این سال ها سازوکارها به نحوی پیش رفته است که اصل بر رد صلاحیت است مگر آنکه شخص صلاحیت اش مورد احراز شورای نگهبان قرار بگیرد. طبیعی است که احراز صلاحیت کار بسیار دشورای است. وقتی هزاران نفر ثبت نام می کنند و شورای دوازده نفره نگهبان بایستی صلاحیت تمام این افراد را احزار کنند.اینکه اعضای شورای نگهبان چگونه می توانند مدعی باشند که در این ظرف زمانی کوتاه؛ صلاحیت عده زیادی را تایید می کنندمحل تردید است. امیدوارم شورای نگهبان برای اینکه حقی آن هم «حق الناس» از کسی ضایع نشود به تشخیص هیئت اجرائی حوزه های انتخابیه اعتماد کند مگر کسی را که هیئت اجرائی رد کرده باشد که باز در جهت احقاق «حق الناس» می تواند ورود کند و اگر به ناحق رد شده باشد برگرداند.
عامل سومی که در نتیجه انتخابات آتی تاثیر گذار است آرایش نیروهای سیاسی و کنشگران سیاسی در انتخابات آینده خواهد بود. هنوز دشوار است به این سوال پاسخ دهیم که انتخابات آینده یک انتخابات دو قطبی، میان اصلاح طلبان و اصول گرایان یا شاهد رقابتی چند قطبی میان تعداد زیادی سلایق اصول گرایی و اصلاح طلبی باشد. طبیعتا اگر جریان اصلاح طلب بتوانند با سازوکاری مناسب، به لیست واحدی برسند و در حوزه ها ی انتخابیه گرفتار خودزنی به وسیله رقابت های درون اصلاح طلبی نشوند می توانند شانس خوبی در انتخابات داشته باشند.
من شاید تصور شما را نداشته باشم. اصلاح طلبان در سال 84 خیلی به پیروزی خود و شکست رقیب اطمینان داشتند. چرا این قدر به پیروزی اصلاح طلبان معتقدید؟
خوشبختانه این طور نیست. شکست سال 84 و تبعات بسیار منفی و بدی که برای کل کشور به وجود آورد، اصلاح طلبان را به این نتیجه رساند که دیگر به دنبال تکرار اشتباهات گذشته نباشند. تجربه موفق این اتفاق در خرداد 92 به وقوع پیوست. امروز هم همین فضا در میان اصلاح طلبان و جود دارد. تقربیا تمام جناح های مختلف اصلاح طلب علی رغم اختلاف سلیقه های که در برخورد با مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارند، اولا به دنبال حضور موثر و فعال در انتخابات مجلس هستند و ثانیا در پی دستیابی به روشی هستند که نامزدهایشان در مقابل هم قرار نگیرند و حتی الامکان به اجماع برسند.
امروز ما در دوسالگی پیروزی روحانی قرار داریم؛ دولت یازدهم در مجموع عملکرد خود بر مسائلی چون مذاکرات هسته ای بیش از حد تکیه نکرده است؟ به نظر می رسد بخشی از وعده های سیاست داخلی روحانی عملی نشده است ؟
به اعتقاد من؛ بسیاری از دولتمردان آبروداری کردند و سعی کردند اتفاقات 8 ساله زمان احمدی نژاد را به صورت کامل بازگو نکنند. با کمال تاسف باید گفت میزان خرابکاری ها و اقدامات غیرکارشناسانه در دو دوره ریاست جمهوری احمدی نژاد به قدری زیاد بود که تمام افرادی که با وضعیت کشور آشنایی داشتند چند ماه قبل از انتخابات 92 یقین داشتند که هر دولتی که روی کار بیاید نتواند در کوتاه مدت اقدام چشمگیری انجام دهد. به یک معنا می توان گفت این چاله ها در کشور آنقدر عمیق است که به این سادگی ها تسطیح و مرتفع نخواهد شد. بنابراین انچه که اتفاق افتاده است برای من غیر منتظره نبود. شما در نظر بگیرید اقتصادی که با نفت بشکه ای 20 دلار توانست در برنامه سوم توسعه یک رشد حدود 4 درصدی را رقم بزند ببینید چقدر دچار مشکل و عارضه شده است که با نفت بشکه ای١٢٠ دلار هم نمی تواند کشور را اداره کند و به جای رشد اقتصادی هشت در صد که در سند چشم انداز و برنامه پنج ساله پیش بینی شده بود با رشد اقتصادی منفی ٨/٦ درصد روبرو شدیم. پدیده هائی مثل تورم توام با رکود، بیکاری، فساد ساختاری، پرداخت یارانه نقدی، مسکن مهر و نظیر اینها چیزهایی نیست که در یک زمان و یک فرآیند محدود چند ساله بتوانیم راه حلی برای آن پیدا کنیم. بسیاری از مسئولین سعی می کنند برای اینکه مردم ناامید نشوند اتفاقات ناگوار را بازگو نکنند. تلقی این است که دولت اولویت بندی مناسبی در رسیدگی به مسائل انجام داد. اولویت اول برداشتن سایه مخوف جنگ و تشدید تحریم ها بود که شدیدا کشور را در معرض تهدید قرار داده بود چرا که بخشی از مشکلات ما ناشی از تحریم های بین المللی است.
مشکل امروز این است که دولت بر موضوعی تاکید می کند که پارامترهای مختلفی بر آن تاثیر دارد مانند مخالفت اعراب، اسرائیل و ..... حساب بازکردن بر روی مسئله ای با چنین پیچیدگی قطعا حرکت را مشکل می کند؟
به نظر من در حوزه اقتصادی به دلیل گستردگی تحریم ها و عمق مشکلات مدیریتی دولت عملا اقدام موثری نمی توانددر کوتاه مدت صورت دهد. به عنوان مثال یکی از میراث های شوم که از دولت قبلی برای دولت یازدهم بر جای مانده پرداخت یارانه ها ی نقدی است. در دنیای امروز این اتفاق بی نظیر است که دولتی قیمت انرژی را افزایش دهد و یک و نیم برابری که از افزایش قیمت ها به دست می آورد به مردم پرداخت کند. در تمام دنیا این روال برعکس است. یعنی دولت ها بخش کمی از افزایش قیمت ها را صرف کمک به اقشار کم درآمد می کنند.
همین امر هم اکنون ادامه دارد، دولت یازدهم همین روش را ادامه داد؟
دولت در یک جاده یکطرفه بی بازگشت قرار گرفته است. وقتی دولت پولی را به مردم داد و حقی ایجاد کرد قطع کردن آن کار آسانی نیست. این امر به دلیل آشفتگی اقتصاد ایران است. علت ادامه دادن طرح ناکام گذشته هم این است که اقتصاد ما اقتصاد شفافی نیست. ما نظام مالیاتی پیشرفته ای نداریم که بتوانیم از طریق آن ثروتمندان را شناسایی و یارانه آن ها را حذف کنیم. دولت گذشته توقع مردم را هم افزایش داد و کمیته امداد 80 میلیون نفری شکل داده است. تفکیک دهک های خانوار کار ساده ای نیست.
اما نقدی که می توانم به دولت مطرح کنم این است که دولت می تواند در حوزه های اجتماعی و فرهنگی اعتماد عمومی را کسب کند به صورت جدی عمل نکرده است. به عنوان مثال در حوزه های اجتماعی بسیاری از فعالیت های فرهنگی مانند کنسرت هنرمندان با مشکل اجرا روبرو می شود. در حوزه سیاست داخلی بسیاری از افراد دلسوز نظام جمهوری اسلامی با مشکلاتی مانند محدودیت و محرومیت های سلیقه ای روبرو هستند. سخنرانی های بسیاری از وفاداران به نظام و نمایندگان مجلس بدون هیچ توضیحی تعطیل می شود. رئیس جمهور دولت اصلاحات، ممنوع التصویر و ممنوع البیان است. به نظر من دولت می تواند در این قبیل مسائل با توجه به رویکردهای خود فعال تر شده و در جهت حل این مشکلات اقدام کند.
برخی معتقدند که این قبیل اقدامات دولت یازدهم؛ ممکن است تلاش های سیاست خارجی را برای حل پرونده هسته ای روبرو کند؟
بله. برخی از دولتمردان توجیهی در این زمینه دارند و معتقدند که با پیش کشیده شدن برخی معضلات داخلی ممکن است دولت در عرصه سیاست خارجی و هسته ای حمایت برخی گروه ها را از دست بدهد. البته من این نظر را قبول ندارم. دولت باید توجه کند که بی توجه به حقوق اجتماعی و سیاسی موجب ریزش سرمایه اجتماعی می شود و در این راستا اول دودش به چشم دولت می رود.
فعالین سیاسی معتقدند بخشی از مشکلات دولت یازدهم به دلیل وجود بدنه وفادار به دولت احمدی نژاد در دولت فعلی و عدم همراهی آنان است؟
من علاوه بر مطلبی که شما ذکر کردید، یعنی وجود نیروهای غیر وفادار به دولت روحانی در پست های مدیریتی ، می خواهم به نکته دیگری اشاره کنم و آن نکته عدم همراهی برخی نهادها و دستگاه های حاکمیت با دولت یازدهم است. به عنوان مثال صداو سیما به عنوان یک رسانه ملی و همگانی نه تنها در جهت سیاست های دولت یازدهم حرکت نمی کند بلکه به صورت زیرکانه ای سعی در به حاشیه کشاندن دستاوردهای دولت یازدهم دارد.همچنین قوه قضاییه هماهنگی چندانی با دولت ندارد. مجلس هم همین طور. مجلسی که در مقابل تخلفات و قانون شکنی دولت سابق سکوت می کرد الان ببینید با دولت روحانی چه می کند.
آینده دولت روحانی، را چگونه ارزیابی می کند؟
دولت یازدهم با دو چالش عمده و جدی در سال 94 روبروست. اگر از این دو چالش به سلامت عبور کند قطعا می تواند گام هایش را در جهت توسعه محکم تر و سریع تر بردارد. این دو چالش پرونده هسته ای و انتخابات مجلس آتی است. اگر پرونده هسته ای حل شود و دولت بتواند این بحران را پشت سر بگذارد شرایط مناسب تری برای حل مشکلات فراهم می آید. از سوی دیگر ما با انتخابات مجلس روبرو هستیم. مسلما نتیجه انتخابات مجلس بر سرنوشت جناح های سیاسی و دولت اثر گذار خواهد بود. بنابراین ماه های آینده برای دولت و حامیان اش بسیار سرنوشت ساز خواهد بود.
