حجت‌الاسلام دکتر احسان مهرکش، محقق و استاد حوزه در یادداشت اختصاصی برای خبرگزاری بسیج، با محوریت نقش بسیج طلاب در گسترش علوم دینی نوشت: ساکت و ساده و سبک بود؛ قاصدکی که داشت می رفت. فرشته ای به او رسید و چیزی گفت. قاصدک بی تاب شد و هزار بار چرخید و چرخید و چرخید. قاصدک رو به فرشته کرد و گفت: «اما شانه های من ظریف است. زیر بار این خبر می شکند. من نازک تر از آنم که پیامی این چنین بزرگ را با خود ببرم.» فرشته گفت: «درست است، آن چه تو باید بر دوش بکشی ناممکن است و سنگین؛ حتی برای کوه. اما تو می توانی، زیرا قرار است بی قرار باشی.»
فرشته گفت: «فراموش نکن. نام تو قاصدک است و هر قاصدکی یک پیامبر.» آن وقت فرشته خبر را به قاصدک داد و رفت و قاصدک ماند و خبری دشوار که بوی ازل و ابد می داد. حالا بیش از سی سال است که قاصدک می رود، می چرخد و می رود، می رقصد و می رود و همه می دانند که او با خود خبری دارد(1).
آری هر طلبه بسیجی به عنوان یک قاصدک در جامعه حضور یافته و به سادگی هر چه تمام تر در این هیاهویی که هر گروه و حزبی داعیه ی عالم بودن و هدایت دارند، نقش خود را ایفا می کند. وجود گروه های مختلف سیاسی ـ که خود مؤیّد وجود روح آزادی در جامعه ماست ـ از یک طرف و پراکندگی و وفور مراکز علمی و تحقیقاتی از طرف دیگر، تشدّد و تشجیع یافتن آراء مختلف و بعضاً التقاطی را در جامعه رقم زده است که در پاره ای از موارد ذهن و قلمِ بعضی از اهل فکر و قلم را از مسیر مصاب به بیراهه برده و به جایِ برانگیختن جوانان به دانش ورزی و تولید علم، آنان را به سوی تقلید محض از برخی تولیدات غربی و یا ترجمه متون دیگران سوق می دهند. ورود تفکرات غربیان در حوزه روان شناسی ـ با وجود بزرگ ترین و بهترین منابع در تراث روایی و اخلاقی ما ـ بهترین شاهد ادّعای فوق است.
این جاست که بسیج طلاب با تفطنی که خاص آن است به این گونه معضلات واقف بوده و گوشزدهای لازم را در این زمینه مبذول داشته است که «نهضت اسلامی کردن علوم انسانی» یکی از شجره های طیبه این نهاد بی ادعاست.
در این جا لازم است به دو علت از علل نقش طلاب در گسترش معارف و علوم دینی اشاره کنم:
الف) تقوی و خلوص طلاب بسیجی.
ب) بی ادعا بودن و سکوت به جای
آنان.
توضیح دلیل اول این است که بدانیم شرط تاثیر کلام در جامعه ـ به عنوان مخاطب عام طلاب بسیجی ـ اخلاص و اهل عمل بودن متکلم است. در متون روایی ما آمده است اگر گوینده به آن چه خود می گوید عمل نکند تاثیری در مخاطب نخواهد داشت. امیر بیان حضرت علی «علیه السلام» در این باره می فرمایند: اگر گوینده اهل عمل نباشد و قبل از توصیه دیگران به نیکی، خود را اصلاح ننماید مانند شخصی می ماند که بخواهد سایه ی درختی را تکان دهد بدون این که خود آن درخت را تکان دهد(2). اگر در جامعه شاهدیم هر ساله اعتکاف مساجد بیشتر شده به طوری که مساجد گنجایش پذیرفتن معتکفین را ندارد و یا شاهد پیاده روی میلیونی اربعین حسینی هستیم و یا دانشجویان مؤمن و متعهّد ـ که حاضرند جانشان را در راه آرمان های بلند انقلاب و سکان دار فرزانه آن امام خامنه ای فدا کنند ـ را نظاره گریم، همه و همه بی تاثیر از فعالیت های خالصانه ی طلاب بسیجی نیست. و اما دلیل دوم را با یک روایت از امام صادق «علیه السلام» سامان می‌بخشیم. عده ای به حضور امام شرفیاب شدند و عرض کردند که چرا پیشینیان موفق تر بوده و علمای گذشته از توفیق بیشتری برخوردار بوده اند؟ حضرت پاسخ فرمودند اگر می بینید اینان به جایی رسیده اند به خاطر این است که ده سال دهانشان را بستند، جلوی قلمشان را گرفتند: «کانو یتعلمون الصمت عشر سنین»، نه این که از راه برسند و بنگارند. کسی که امیر بیان است امیر صمت هم هست(3) طلاب نیز همین گونه اند. طلبه حتی بعد از 15 سال و حتی بیشتر تحصیل در معارف عقلی و نقلی هنوز به خود جرات نظر دادن در مسائل فقهی را نمی دهد و این مطلب نشان می دهد که این خصیصه در طلاب بسیجی بیشتر از دیگران وجود دارد و تا به مطلبی اذعان پیدا نکنند مورد قبول و نشر از ناحیه آنان واقع نخواهد شد.
در پایان لازم است اشاره ای به بیانات اخیر رهبر معظّم انقلاب در دیدار با فرماندهان بسیج بنمایم. ایشان فرمودند: «کسانی که بسیج را به تندروی و افراط متهم می کنند پروژه ی نفوذ دشمن را تکمیل می کنند... نفوذ جریانی از نفوذ فردی خطرناک تر است» (4) نگارنده در توضیح و تشریح فرمایشات ایشان نفوذ فردی را به دشمنی هایی از قبیل آمریکا و انگلیس ـ به عنوان یکی از مصادیق نفوذ فردی ـ و نفوذ جریانی را به نفوذ منافق گونه ی افراد داخلی تعبیر و تفسیر کرده و در این باره می نویسد: شاید ضرری که برخی از منتفدان داخلی به بسیج طلاب روا داشته اند به مراتب بیش از دشمنی دیرینه کشورهای غربی نظیر انگلیس و آمریکا باشد. زیرا ما با آمریکا و انگلیس مشکل چندانی نداریم، آنان از اساس بسیج و بسیجی را معاند منویات خود دانسته و کلاً این نهاد را قبول ندارند. اتفاقا مشکل اصلی بسیج با کساتی است که اسماً خود را انقلابی و پیرو خط امام معرفی کرده اما هیچ گونه معرفت صحیحی از فعالیت های علمی ـ فرهنگی این نهاد مقدس نداشته و عالماً و عامداً فعالیت های این نهاد را تخریب می کنند.
پی نوشت ها:
(1).عرفان نظر آهاری، هر قاصدکی یک پیامبر است: 7 و 6
(2)نهج البلاغه، کلمات قصار
(3)جوادی عاملی، پیام حوزه،1384: 5
(4) بیانات رهبر معظّم انقلاب مورخ 4/ 9/ 1394
