بسیج دانشجویی کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در نامه ای به روحانی آمادگی خود را نسبت به هر گونه فعالیت در زمینه پیشرفت حوضه آبخیزداری کشور اعلام کرد.
کد خبر: ۸۶۶۲۴۴۱
|
۳۰ فروردين ۱۳۹۵ - ۲۲:۴۹
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان بسیج دانشجویی،  بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران به رییس جمهور پیرامون مسائل مدیریت آب و آبخیزداری در کشور نامه ای ارسال کرد.

متن این نامه به شرح ذیل است:

وَ اَرسَلنَا الرِّیاحَ لَواقِحَ فَاَنزَلنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَاَسقَینَا کُمُوهُ وَ مَا اَنتُم لَهُ بِخَازِنینَ(حجر،22)
ما بادها را برای بارور ساختن ابرها فرستادیم و از آسمان ، آبی نازل کردیم  و شما را با آن سیراب ساختیم در حالی که شما توانایی حفظ ونگهداری آن را نداشتید .
حضرت امام خامنه ای (مدظله العالی): مسئله آبخیزداری مهم است و دولت باید این موضوع را با جدیت و با نظارت قوی دنبال کند.

جناب آقای دکتر روحانی
با عرض سلام و احترام
واقعيت اين است که بحران آب یکی از چالش ‌های بسیار مهم حال و آینده در کره زمین خواهد بود. با عنایت به این‌که کشور ایران در منطقه خشک و نیمه‌خشک واقع‌شده و میزان بارندگی در آن از متوسط جهانی کمتر می‌ باشد؛ مشکل کمبود آب به طور یقین حادتر بوده و ضروری است تا تدابیر لازم جهت پیشگیری از مشکلات اندیشیده شود. با توجه به این امر، در شرايط امروز کشور بيش از گذشته، مسئله آبخيزداري نيازمند توجه است.  به همين علت در این نامه سعي شده است مشکلات و پیشنهادهای این عرصه خدمت جنابعالی ارائه گردد تا ان شاءالله در سال اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل؛ شاهد رشد چشمگیر این عرصه و همچنین اقدامات اجرایی مناسب دستگاه های ذیربط در این رابطه باشیم.

در کمال تأسف افق نگاه مدیران جامعه، چندان آینده را در بر نمی گیرد، آینده ای که از آن فرزندان کشور ماست. بسیاری از معضلات امروز آبخیزداری کشور مربوط به عدم برنامه ریزی مناسب و دور نگه داشتن متخصصان امر در رده تصمیم گیری است.  لذا فقط، عملکرد زیرمجموعه های شماست که می تواند دست آبخیزداری کشور را بگیرد و از مرداب نابودی، نجات دهد.

بنا به اعلام منابع رسمی تحقیقاتی همچون گزارش پروژه محیط زیست سازمان ملل در سال2008میلادی، ایران در تغییر اقلیم، دچار تنش خشکی خواهد شد و ما در محدودیت منابع آبی قرار خواهیم گرفت. از طرفی هم‌اکنون نحوه مصرف آب در کشور ما کاملاً نادرست است. کشور ما از لحاظ فرسایش خاک رتبه نخست جهان را به خود اختصاص داده است و به لحاظ عدم مدیریت صحیح آب، ایران جزء چند کشور اول دنیا قرار دارد و علت آن این است که عموماً در کشور ما محیط زیست پایدار هیچ تقدم و ارزشی نسبت به امور جاری کشور ندارد. 6/1 برابر نیاز کشور، سد ساخته شده است ولی حتی به اندازه یک درصد بودجه این سدها صرف آبخیزداری نشده است. امروز ما با فجایع تکان‌دهنده‌ای همچون خشک شدن دریاچه ارومیه و دریاچه بختگان، ریزگرد های خوزستان، ساخت سدهای نامتعارف مانند گتوند و .... روبه‌رو هستیم و توجه ویژه و جامع دولت به مدل مدیریتی آبخیزداری می‌تواند به صرفه‌جویی در مصرف آب، و اصلاح روش‌های آبیاری و همچنین استفاده از الگوهای کشت مناسب برای حفاظت و جلوگیری از فرسایش خاک بیانجامد و کمک شایانی به حفظ منابع طبیعی کشور، خروج از بحران خشکسالی و دستیابی به خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی نماید.

علی­رغم مزایای سد­سازی برای تأمین آب بخش­های مختلف مصرف، جلوگیری از سیلاب‌ها و تولید برق در کشور، این حوزه با افراط و چالش­های زیادی مواجه شده است، لذا درباره سدسازی، مدیریت و بهره‌وری باید تأمل بیشتری کرد و تدبیری اندیشیده شود. یکی از بهترین تدابیر و روش‌های مدیریت منابع محدود آب، آبخیزداری است که علاوه بر کمک به مهار آب در پشت سدها موجب حفظ پایدار محیط زیست حوضه آبخیز شده و از بروز خسارات ناشی از عدم توجه به مسئله حفاظت خاك و آبخیزداری مانند بروز سیلاب‌های ویرانگر (مثل آنچه که در این چند روزه در استان های مختلف کشور از جمله ایلام، لرستان و خوزستان شاهد بوده ایم)، خشكسالی­ها، نابودی جنگل‌ها و مراتع، پر شدن مخازن سدها از رسوبات و پایین رفتن سطح آب زیرزمینی، جلوگیری می­کند.

البته باید گفت که سپردن برخی مسائل تخصصی این حوزه به دیگر حوزه‌ها که تخصص کافی را در این مسئله ندارند خود معضلی، بس اساسی است که امید می‌رود هر چه سریع‌تر پیگیری و حل شود. تمامی موارد ذکرشده، لزوم تخصص مداری و نزدیک شدن به جامعه دانشگاهی از سوی دولت را می‌طلبد که با همتی مضاعف و به دور از مسائل سیاسی و جناح بندی ها، به راحتی امکان پذیر است.

علی رغم نظر همه کارشناسان که در گذشته به سمع و نظر مسئولین رسیده است، لزوم وجود یک وزارت خانه که البته این وزارت خانه می بایست قدرت مدیریت منابع پایه کشور از جمله مدیریت آب و خاک و همچنین مدیریت جنگل ها و مراتع، آبخیزداری و همچنین دیگر منابع طبیعی کشور را داشته باشد؛ ضروری است.

بنابر ابلاغ سیاست‌های کلی محیط زیست در سال 94 توسط حضرت امام خامنه ای، سه بند از این ابلاغیه در رابطه با آبخیزداری و مدیریت نظام‌مند منابع حیاتی می­باشد که عبارتند از:
  •  مديريت جامع، هماهنگ و نظام‌مند منابع حياتي(از قبيل هوا، آب، خاك و تنوع زيستي) مبتني بر توان و پايداري زيست‌بوم بويژه با افزايش ظرفيت‌ها و توانمندي‌هاي حقوقي و ساختاري مناسب همراه با رويكرد مشاركت مردمي.
  • ايجاد نظام يكپارچه ملّي محيط زيست.
  • تعادل بخشي و حفاظت كيفي آب‌هاي زيرزميني از طريق اجراي عمليات آبخيزداري، آبخوان‌داري، مديريت عوامل كاهش بهره‌برداري از آب‌هاي زيرزميني و تبخير وكنترل ورود آلاينده‌ها.
همچنین معظم له در ابلاغ سیاست های کلی منابع آب در سال 1379 به بندی درباره آبخیزداری اشاره فرمودند که بسیار قابل تأمل است « تدوین‌ برنامه‌ی‌ جامع‌ به‌ منظور رعایت‌ تناسب‌ در اجرای‌ طرحهای‌ سد و آبخیزداری‌ و آبخوان‌داری‌ و شبکه‌های‌ آبیاری‌ و تجهیز و تسطیح‌ اراضی‌، و حفظ کیفیت‌ آب‌ و مقابله‌ با خشکسالی‌ و پیشگیری‌ از سیلاب‌ و بازچرخانی‌ و استفاده‌ از آبهای‌ غیر متعارف‌ و ارتقاء دانش‌ و فنون‌ و تقویت‌ نقش‌ مردم‌ در استحصال‌ و بهره‌ برداری».

لذا در سال اقتصاد مقاومتی اقدام و عمل، ضروری است تدابیری تخصصی و اقداماتی جهادی در راستای اجرای منویات ایشان در حوزه مدیریت منابع آب صورت گیرد. در این راستا بسیج دانشجویی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، برای یافتن پاسخی کارشناسانه به این مسئله، میزگردی متشکل از مسئولین، متخصصین وکارشناسان حوضه آب و آبخیزداری در دانشگاه تهران برگزار نمود. خلاصه ای از نکاتی که متخصصین این بخش بر آن تاکید دارند، به شرح ذیل است:
  1. اصولاً در کشورهای گرم و خشک مانند ایران منابع آب، باید با مدل مدیریت حوضه­ای کنترل شود و بارگذاری نیز نباید بیش از پتانسیل حوضه آبخیز باشد.
  2. برنامه ریزی دینامیک در حوضه های آبریز: در یک کشور گرم و خشک، نباید بر اساس داده های میانگین­ کار کرد، بلکه باید به داده های حداکثر­ و حداقل­ توجه ویژه شود.
  3. تاکید بر نقش آبخیزداری در کاهش تبخیر، حفظ پوشش گیاهی و حفاظت خاک در حوضه های آبریز.
  4. توجه به بهره­وری پایدار به جای بهره­وری صرف، افزایش بهره وری در هکتار به جای افزایش سطح کشت.
  5. لزوم همکاری جامع نهادهای ذیربط حوضه آبخیزداری در قالب شبکه نهادی و توجه ویژه به مشارکت مردمی در مدیریت حوضه آبخیز.
  6. لزوم اقدامات پیشگیرانه به جای پرداخت خسارت های پس از حوادث، ناشی از عدم مدیریت آبخیز، همانند حادثه ویرانگر سیل در استان ایلام در آبان ماه سال گذشته.
  7. اعتبارت اندک تخصیص یافته به حوضه آبخیزداری در مقایسه با سد سازی و لزوم افزایش اعتبارات بخش آبخیزداری.
  8. توجه به دیدگاه مدیریت آینده نگر 50 ساله و توجه به تغییر بارش ها از برف به سمت باران به ویژه باران های رگباری و لزوم آبخیزداری حداکثری.
  9. پرهیز از نگاه منطقه ای به مدیریت آب و توجه به حکم­رانی حوضه آبخیز.
بنابراین بر اساس موارد ذکر شده، تخصص مداری و ارتباط موثر ارگان­های مرتبط با جامعه دانشگاهی با همتی مضاعف و به دور از مسائل سیاسی و جناح بندی ها، راه گشای مشکلات در بحران آب و مدیریت آن خواهد بود.

در انتها یادآور می شویم که مجموعه بسیج دانشجویی آمادگی خود را نسبت به هر گونه فعالیت در زمینه پیشرفت حوضه آبخیزداری کشور اعلام می دارد و خود نیز با تیز بینی کامل تمامی فعالیت های این حوزه را رصد خواهد کرد. امید است با همکاری دولت و مردم شاهد بهبود وضعیت آبخیزداری کشور عزیزمان، ایران باشیم. پیشاپیش از حسن لطف و همکاری دولت محترم سپاسگزاریم.
با اميد به حاكم شدن انديشه هاي كارشناسانه و شمول رحمت الهي و اقدام و عمل هرچه بيشتر دولت، مسئولین و مردم.

إِنَّ اللّهَ لاَ يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ

انتهای پیام/
ارسال نظرات