جوشش هنر مقاومت در سال 95

سال 1395 شاهد جوشش دو رويداد مهم فرهنگي و هنري در عرصه دفاع مقدس، انقلاب اسلامي و حوزه مقاومت خواهيم بود. اولين رويدادي كه در مهرماه سال جاري رقم خواهد خورد، برگزاري چهاردهمين جشنواره بين‌المللي فيلم مقاومت است. جشنواره‌اي دو سالانه كه در ميان اهالي سينما و به خصوص سينماي دفاع مقدس از جايگاهي مهم، محترم و ديرينه برخوردار است. دومين رويداد مهم نيز برگزاري چهارمين جشنواره هنر مقاومت (نقاشي، كاريكاتور، عكس، گرافيك و...)در آذر ماه همين سال است كه توانسته توجه زيادي را در ميان هنرمندان ايراني و بين المللي به خود جلب كند. دو رويدادي كه هر دو به همت بنياد فرهنگي روايت رقم خواهند خورد. 

از منظر تحليلي و پژوهشي با سيري در سينماي ايران، خواهيم ديد اين سينما پس از وقوع انقلاب اسلامي از جايگاهي رفيع برخوردار شد و به شكل عيني و عملي سهم بزرگي از آثار برتر تاريخ سينماي ايران، به مقطع پس از انقلاب بر مي‌گردد و در اين ميان جالب و قابل تأمل است كه بخش اعظم و مهمي از آثار برتر تاريخ سينماي پس از انقلاب نيز به آثار سينماي دفاع مقدس و مقاومت اختصاص دارد. 

سال‌ها پيش در تحليلي كه در خصوص سينماي دفاع مقدس به رشته تحرير در آوردم، بر اين نكته تأكيد كردم كه سينماي ايران بعد از انقلاب اسلامي، بالطبع توليدات مختلفي را عرضه كرد كه از نظر ژانر و فرم به‌طور طبيعي مسبوق به سابقه بودند و نمونه‌هاي آن را پيش از آن و در سال‌هاي قبل از انقلاب نيز شاهد بوديم. به طور مثال ژانر سينماي اجتماعي، پليسي، كمدي، ترسناك و حتي سياسي، از جمله ژانرهايي بودند كه پيش از انقلاب فيلم‌هاي مختلفي در آن سبك و سياق و البته با مضامين متفاوت ساخته شده بود؛ اما تنها سبك و سياقي كه مولود مبارك سينماي انقلاب اسلامي و سينماي نوين ايران بود، سينماي دفاع مقدس است كه توانست به عنوان شاخصه هنر و سينماي انقلاب، به جايگاهي والا در سينماي ايران دست يابد و ارتباط بسيار خوبي را با مردم برقرار كند. اختصاص عناوين پرفروش‌ترين فيلم‌هاي تاريخ سينماي ايران به آثار دفاع مقدس شاهدي بر اين مدعاست. 
با اين حال سينماي دفاع مقدس همانند هر پديده اجتماعي و فرهنگي ديگر و بر اساس مقتضيات مختلف طي سه دهه گذشته با اوج و فرودهاي مختلفي همراه بوده كه اوج آن را مي‌توان دهه 60 و 70 و سير افتان و خيزان آن را دهه 80 دانست. اوج و فرودي كه تحليل و فرصتي خاص را مي‌طلبد و در حوصله اين نوشتار نيست. با اين همه يكي از محورهايي كه مي‌تواند سينماي دفاع مقدس را در نقشه و جغرافياي فرهنگي و هنري كشور و در منظر مردم و هنرمندان همچنان زنده و پويا نگه دارد، همانا جشنواره فيلم مقاومت (جشنواره فيلم دفاع مقدس) است. جشنواره فيلم مقاومت از يك سو با تمركز بر آثار توليدي در حوزه سينماي مقاومت و از طريق ميزگردها، نشست‌ها و تحليل‌هاي جامع مي‌تواند تا با آسيب‌شناسي اين نوع سينما و بررسي نقاط قوت و ضعف آثار و نيز بررسي مشكلات توليد و اكران، قدمي براي تقويت و حفظ اينگونه از آثار بردارد و نگذارد تا سينماي مقاومت در هياهوي سينماي بدنه مغفول بماند و به حاشيه رانده شود و از ديگر سو با اكران‌هاي مردمي در سراسر ايران و نقاط دور و نزديك و حتي در ديگر كشورهاي جهان، خواهد توانست پهنه اكران و ارتباط با مخاطبان را گسترش دهد و در انتقال فرهنگ مقاومت قدمي ارزشمند بردارد. 

جشنواره فيلم مقاومت انگيزه‌اي براي فيلمسازان علاقه‌مند به اين حوزه است تا با اعتماد به نفس بيشتري پا در اين وادي بگذارد و با وجود مشكلات ريز و درشت در اين مسير، با اين حال افق اميدوار‌كننده‌اي را در مسير حركت مشاهده كنند. باز هم شاهد اين مدعا افت توليد آثار سينماي مقدس در سال‌هايي است كه جشنواره فيلم دفاع مقدس تعطيل شد و پس از چند سال وقفه، وقتي اين جشنواره دوباره به همت بنياد فرهنگي روايت احيا شد، روند توليد آثار دفاع مقدس نيز سيري صعودي طي كرد. با اين حال در خصوص جشنواره فيلم مقاومت نيز نكات مختلف و زيادي براي بيان وجود دارد و حتي خود اين جشنواره براي رسيدن به حداكثر تأثيرگذاري بايد از جهات مختلف مورد بررسي، نقد، ارزيابي و آسيب‌شناسي قرار گيرد كه با ياري خدا در همين باب در آينده نزديك و پيش از موعد برگزاري جشنواره بيشتر خواهيم نوشت.  در خصوص چهارمين جشنواره هنر مقاومت نيز البته نكات مختلفي وجود دارد كه در آينده نزديك به آنها خواهيم پرداخت.