به گزارش خبرگزاری بسیج، دلارام رفعت، طراح مد و لباس ایرانی- اسلامی است. او در پاسخ به این سوال که دلایل علاقه‌مندی جامعه به طرح‌های سنتی می‌گوید: فرهنگی که قدمت دارد و طی سالیان به نتیجه رسیده، تجارب و تفکرات بسیاری پشت خود دارد. بنابراین فرهنگ های ناب، هویتی هستند. نمونه این فرهنگ و پوشش را می‌توان در مردم ژاپن مشاهده کرد؛ آن‌ها این پوشش را با وجود رواج مدل‌های غربی حفظ کرده‌اند و تکامل بخشیده‌اند.
گفتگو با این طراح را در ادامه می‌خوانید.
این روزها بحث تلفیق هنر مدرن و سنتی بویژه در بحث پوشش بسیار مطرح است. به عقیده شما این تلفیق چقدر کارآمد است و مردم چه میزان از آن استقبال می‌کنند؟
مد به معنای تغییر یا بهینه شدن است. از نظر من هر تغییری به دلیل اقتضائات صورت گرفته است. حال سوال این است که اصلا چرا تلفیق می‌کنند؟ این روند طبیعی است، همان طور که این پوشش نسل به نسل دچار تغییر شده و تکامل پیدا کرده است. حالا کسانی که جدید کار می کند و سعی می کنند آن روند تغییرات را داخل لباس ها بیاورند؛ طراحان ما با توجه به سبک زندگی، آن پوشش هویت را محور قرار داده‌اند و تلاش می‌کنند آن را راحت‌تر کنند.
شما از روندی که پوشش در این سال ها بوده راضی بودید؟
من قضاوت نمی‌کنم که روند خوب بوده یا بد، من چیزی را که اتفاق افتاده را می گویم. فکر می کنم ما در بحث مد و لباس نقصان و دست اندازی دارم. یک خلا وجود دارد؛ این خلا در اثر بی توجهی به زمینه زندگی بوده یا دلایل دیگر که به هنرمندان جامعه و حتی وضعیت اقتصادی و... باز می‌گردد. هر آدمی در هرم زندگی باید به خورد و خوراک برسد و در هرم روانی به مسائل شخصیتی. هر گاه وضعیت اقتصادی بهتر می‌شود، توجه به شیوه‌های پوششی و تنوع آن نیز افزایش می‌یابد.
یکی از انتقادات جدی به پوشش تلفیقی و احیای سنت‌ها در لباس ایرانی، افزایش چشمگیر بهای آن است. می‌گویند قیمت این لباس ها گران است. پس شامل دربرگیری همه جامعه نمی‌شود و نمی‌تواند رواج پیدا کند.
من لباس‌های تلفیقی می‌بینم که اتفاقا قیمت مناسبی دارند. مطمئن باشید هر چه جلوتر برویم و تولید بیشتر شود، قیمت‌ها هم معقول‌تر خواهد شد. این حرکت شروع شده و فکر می کنم همین قیمت را پایین می‌آورد، اما در کنار این بحث، نباید فراموش کنیم که هر لباسی به میزانی که کار شده باشد، قیمتش بالا می‌رود. اتفاقا این افزایش بها به معنای احترام به همه هنرمندانی است که در این زمینه فعال هستند. درباره تجارت لباس بحث‌ها بسیار گسترده است و می‌شود مفصل درباره آن صحبت کرد، اما بحث لباس‌های تلفیقی و توجه به سنت‌ها باعث احیای دوباره بسیاری از هنرها مانند سوزن دوزی‌ها و سنت‌های بومی- محلی شده است. حفظ این سنت‌ها نیاز به ورود سرمایه دارد و اینکه همه چیز ارزان تمام شود فکر درستی نیست. باید بهای هنر را بدهیم. سوزن‌دوزی لباس گاهی ۶ ماه زمان می‌برد. این نوع لباس‌ها در تمام دنیا گران است.
این صنعت- هر چقدر می‌تواند اشتغال ایجاد کند؟
سرمایه گذاری در منطقه درست و بهره گیری از نیروی انسانی در کنار بسترهای تجاری مناسب، مسلما می‌تواند رشد اقتصادی مناسبی ایجاد کند. الان ترکیه صنعت بسیار مهمی در زمینه پوشاک دارد و در این بخش درآمدزایی گسترده‌ای دارد. یا هند که بخش اعظم پارچه دنیا را تولید می‌کند. اگر بخواهیم تاریخی بررسی کنیم، این‌ها مربوط به ایران است. نفیس‌ترین و بهترین پارچه‌ها در ایران تولید می‌شدند اما به دلیل غفلت، همه این پیشینه را از دست داده‌ایم. پارچه‌های نفیسی که در ایران نقش زده و بافته می‌شد، ساخت و تولید آن‌ها متعلق به ایران بوده و متاسفانه آخرین استادان در این زمینه هم درگذشته‌اند و اگر بخواهیم عزم جدی برای احیا داشته باشیم، باید با چراغ به دنبال کاربلدان این عرصه و تک و توک بازماندگان آن بگردیم. الان هند پاکستان داعیه‌دار آن شدند. الان جامعه ما به شدت تشنه است و نیازمند به پوشش ایرانی و اسلامی. قطعا تقویت این حوزه می‌تواند گامی بسیار مهم در زمینه اشتغال باشد.
فاصله ما با کشورهایی مانند ترکیه چقدر است؟
ترکیه در ابتدا فقط مد اروپا را تقلید می‌کرد؛ مد خاص خود درا نداشت. خیلی کم رنگ مد اسلامی داشت، اما کم کم قوی شد و بعد از مدتی ورق برگشت. طراحی‌های خاص خودشان را پیدا کردند و صاحب سبک شدند. اولش این گونه نبود و خیلی خوب پیشرفت کردند که الان برای خودشان سبک خاص دارند. با این حال باز تاکید می‌کنم ترکیه در این زمینه تاریخ ندارد، اما ما صاحب تاریخ هستیم و می‌توانیم با تمرکز بر داشته‌هایمان خیلی زود خود را مطرح کنیم.
تغییر غیر قابل جلوگیری است. اصولا مد یعنی تغییر، اینکه آدم بگوید تغییری وجود ندارد، نفی واقعیت است. اما تغییر در ذهنیت ما متاسفانه یعنی ورود کالای خارجی که این گونه نیست. در چند سال اخیر مدهای اسلامی بسیاری را شاهد بودیم که پوشیده و زیبا باشند و بحث زیبادوستی را پاسخ می دهند. این ها بر اساس نیاز و خواسته بوده و ناخودآگاه وجود داشته است.
مهمترین نیاز فعلی جامعه امروز در زمینه پوشش چیست؟
مهمترین نیاز ما تغییر در مسیر و حرکت در سمت و سوی صحیح است و آن حاصل نمی شود جز با فکر درست و حضور آدم های توانمند و مطلع و عمیق. قطعا با این شرایط است که این تغییر ایجاد می شود. جامعه تشنه این تغییر است. همه به همه جا کانال می زنند که پوشش بهتر داشته باشند، اگر این نیاز از خود کشور پاسخ داده شود بقیه کانال ها بسته می‌شود.
برای رسیدن به این مهم به نظر شما اولویت‌های اصلی چیست؟
ما خیلی زمینه ها و پتانسیل داریم و اینکه چطور به آن ها برسیم ناراحت کننده است. ما گذشته بسیار غنی داریم. در زمینه طراحی لباس و پارچه ما تاریخ داریم و می‌توانیم درباره این تاریخ حرف بزنیم، فقط یک کار فرهنگی و زمینه و بستری می خواهد که آن تاریخ را احیا کنیم. ما در زمینه پارچه و پوشش قطب بودیم مانند فرش. می شود تمام این ها احیا شود. ترمه های ما تاریخی است که الان اصلا دست باف نیست چون استادی وجود ندارد. این ها به دلیل کم لطفی ها از بین رفته است. الان جنس‌های خارجی بازار را گرفته، بدون مقایسه با هیچ کشوری ما پتانسیل های بسیاری داریم که ماندند و کسی نمی تواند از آن استفاده کند. باید تاریخ را احیا کنیم.
