یکی از موضوعاتی که در قرآن مجید ،به آن توجه زیادی شده است و در فقه اسلامی جای خاصی دارد ، مسئله هجرت است .
به گزارش خبرنگار خبرگزاری بسبج از لرستان ،هجرت از ماده «هجر» به معنای ترک و جدایی است، هجرت یعنی دوری گزیدن ،حرکت کردن،کوچ کردن از وطن،یار و دیار،همه را پشت سر گذاشتن برای نجات ایمان.
یکی از موضوعاتی که در قرآن مجید ،به آن توجه زیادی شده است و در فقه اسلامی جای خاصی دارد ، مسئله هجرت است . هجرت در نظر اغلب ما صرفاَ یک حادثه تاریخی است که در صدر اسلام صورت گرفته است ،همان هجرتی که رسول خدا (ص) با اصحابش از مکه به مدینه هجرت کردند و مبداء تاریخ هجری شد،و این حادثه بزرگی در تاریخ اسلام است. هجرت هم مانند خود ایمان و مانند جهاد است «اًلذین آمنوا وَ هاجَروا وَ جاهَدوا»همان طور که ایمان و جهاد، احتصاص به صدر اسلام ندارد، هجرتی که در صدر اسلام صورت گرفت مانند جهادهای صدر اسلام است که مصداقی از یک حکم در صدر اسلام است.
جهاد هم یکی از فروع دین اسلام است و یک عاملی که جانشین نمی پذیرد، امکان ندارد که یک مومنِ مسلمانِ جهاد رفته و یک مومن مسلمان جهاد ندیده،از نظر روحیه یک جور باشند.
حضرت علی (ع) می فرماید: همانا جهاد دری از درهای بهشت است، دری است که خداوند این در بهشتی را به روی همه کس نگشوده است، هر فردی لیاقت ندارد که باب الجهاد به رویش گشوده شود.
حضرت امام خمینی (ره) در توصیف هجرت می فرماید: هجرت ،یک معنای بزرگی است و از همه هجرت ها ، هجرت از خود بینی و راه افتادن از این انانیت نفس و هجرت از خود به خداست. هجرت رسول اکرم (ص) از مکه به مدینه این بود که به بشر راه هجرت را،این هجرت از خود به خدا را نشان بدهد. تعلیمات انبیاء برای همین هجرت است که ما از ظلمات ، ازتاریکیها، از خود خواهیها، از نفسانیتها به سوی خدا هجرت کنیم،به خود و به آمال شیطانیمان پشت کنیم و به خدای تبارک و تعالی روکنیم.(سوره نساء آیه 100)
حضرت امام خمینی (ره) در رابطه با اهمیت هجرت از انانیت می فرمایند:یکی از آداب قلبیه در عبادات و وظایف باطنیه سالک طریق آخرت توجه به عزَربوبیت و ذل عبودیت است،و آن یکی از منازل مهم سالک است که قوت سلوک هر کس به مقدار قوت این نظر است،بلکه کمال و نقص انسانیت تابع کمال و نقص این امر است،هر چه انیت و انانیت و خود بینی و خود خواهی در انسان غالب باشد، از کمال انستانیت دور و از مقام قرب ربوبیت مهجور است،و حجاب و خود بینی و خود پرستی از همه ی حجب ها ضخیم تر و ظلمانی تر است.
با توجه به آیه( 100سوره نساء) که خداوند می فرماید:هجرت صوری و صورت هجرت عبارت است از هجرت به تن از منزل صوری، به سوی کعبه یا مشاهد اولیاء (ع) و هجرت معنوی خروج از بیت نفس و منزل دنیا است،الی الله و رسولهَ و هجرت به سوی رسول و ولی و نیز هجرت الی الله است، و مادام که نفس تعلقی به خویش و توجّهی به انیت است،مسافر نشده و تا بقایای انانیت در نظر سالک است.(آداب الصلاه،ص8)
حضرت امام (ره) در ادامه می فرماید: در این آیه شریفه ، ممکن است متکفل همه مراتب اخلاص باشد یکی هجرت صوری که به بدن واقع شود، و این هجرت اگر برای خدا و رسول (ص) خالص نباشد،بلکه برای حظوظ نفسانی باشد،هجرت الی الله و رسوله نیست،و این مرتبه اخلاص صورت فقهی است.دیگر هجرت معنوی و مسافرت باطنی است که مبداء آن ،بیت مظلمه نفس است،و غایت آن ، خدای تعالی و رسول اوست که در آن هم به حق برگردد، چونکه رسول (ص)،بما هورسول ،استقلال ندارند،بلکه آیت و مرآت و نماینده است ،پس هجرت به هجرت به حق است.
رهبر کبیر انقلاب اسلامی همچنین اهمیت جهاد با نفس را بدین صورت بیان می فرماید:برای نفس انسانی یک مقام دیگر است که آن باطن و نشئه «ملکوت» اوستکه جنود نفس در آنجا بیشتر و مهم تر از ظاهر است،و نزاع و جدال بین جنود رحمانی و شیطانی در آنجا عظیم تر و غلبه در آن نشئه بیشتر و با اهمیت تر است،بلکه در ظاهر است،از آنجا نزول کرده و در ملک ظاهرشده و اگر هریک از این جنود رحمانی و شیطانی در آن غالب آیند،در این ملک غالب شوند.جهاد نفس در این مقام،پیش مشایخ عظام،از اهل سلوک و اخلاق،خیلی اهمیت دارد،بلکه می توان سرچشمه تمام سعادتها و شقاوتها و درجات و درکات را از آن مقام دانست.
وامام (ره)می افزایند:کسی که بخواهد کمال پیدا کند،کسی که بخواهد از انانیت بیرون برود،باید با مجاهدت هجرت کند،جهاد با نفس ، جهاد اکبر است، همه جهادهای دنیا تابع این جهادند،اگر در این جهاد موفق شدیم،هر جهادی بکنیم جهاد الهی است،و اگر موفق نشدیمهمه اش شیطانی است .(فروع کافی،ج5،ص12،ح3)
نخستین شرط مجاهدت با نفس و حرکت به جانب حق تعالی را تفکر می خواند، جهاد نفس که جهاد بزرگ است ، و از کشته شدن در راه خدا بالاتر است،در این مقام عبارت است از غلبه کردن انسان بر قوای ظاهری خود،و آنرا در تحت فرمان خالق قرار دادان است.
حضرت امام خمینی (ره)توصیه می فرمایند: که اساساً اسلام ، برای سازندگی آمده است،و نظر اسلام ساختن انسان است، جهاد برای سازندگی، و سازندکی خود انسان مقدم بر همه جهادها است. واین است که رسول اکرم (ص)می فرماید:جهاد اکبر جهادی بزرگ و مشکل است و همه فضیلتها دنبال آن است،جهاد اکبر است.(کافی،ج5،ص12)
جهادی است که انسان با نفس طاغوتی خودش انجام می دهد، و هر چه قوای جوانی از دست برود،ریشه اخلاق های اخلاق فاسد در انسان زیادتر و مشکل تر و جهاد هم مشکل تر می شود. جوانها زود می توانند در این جهاد پیروز شوند.انسان تا قوای جوانیش هست و تا روح لطیف جوانی هست و تا ریشه های فساد در او کم است می تواند خودش را اصلاح کند،اگر ریشه های فساد در انسان قوی شد و فسادها ملکه شد آن وقت دیگر امکان ندارد ، جوان ها جهاد در راه خدا و ساختن جهاد اکبر است مهیا هستند.(صحیفه امام ره،ج8،ص301)
این مطالب بسیار اندکی از نظر حضرت امام خمینی (ره)بود.
مرضیه مومن زاده:مدیر عقیدتی و نظارت حوزه مقاومت بسیج حضرت رقیه(س) طرهان –ناحیه کوهدشت
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
آخرین اخبار
