خبرهای داغ:
آیت‌الله شیخ جعفر صبوری قمی یکی از برجستگان حوزه‌های علمیه است که با داشتن ذوق شعری، تمام تلاش خود را برای سرودن اشعاری با مضامین روایات اخلاقی به کار بست.
کد خبر: ۸۷۴۳۲۴۱
|
۲۲ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۳:۲۱
آیت‌الله صبوری قمی و برگردان مفاهیم روایات اخلاقی به شعر
به گزارش خبرگزاری بسیج از قم، امروز یعنی نهم ماه ذیحجه، سالروز ارتحال یکی از علما و مدرسان برجسته حوزه علمیه است که توانست با حضور در کاشان، رونقی جدید به حوزه علمیه این شهر بدهد.

او کسی نیست جز آیت الله شیخ جعفر صبوری قمی، متولد سال 1330 هجری قمری در محله چهارمردان قم.

اکنون در ادامه، زندگینامه مختصر این عالم ربانی را از زبان خود ایشان مرور می‌کنیم:

«در زادگاهم قم، قرآن، نصاب الصبیان و گلستان سعدی را در مکتب خانه فرا گرفتم و سپس برای تحصیل علوم دینی به حوزه علمیه رفتم.

مقدمات را در نزد آقایان حاج شیخ قاسم نحوی و حاج میرزا علی ادیب تهرانی و دیگر اساتید ادبیات آموختم.

همچنین پس از به پایان رساندن مقدمات برای فراگیری سطوح عالیه در محضر آیات عظام حاج شیخ حسن فاضل، حاج میرزا محمود روحانی، آقا میرزا محمد همدانی، حاج سید حسن کوچه حرمی و حاج میرزا ابوالفضل زاهدی رحمت اللّه علیهم حاضر شدم.

البته در این بین از محضر بزرگانی چون آیات عظام حاج شیخ عبدالکریم حائری مؤسس حوزه علمیه قم، سید صدرالدین صدر، سید محمدتقی خوانساری و امام خمینی بهره برده‌ام که در این بین، درس اخلاق امام برای من بسیاری شیرین و دلنشین بود. »

او در ادامه برای ابلاغ نامه استادش، آیت الله صدر به آیت‌الله بروجردی مبنی بر ضرورت حمایت از آیت‌الله حاج آقا حسین قمی در مبارزه علیه رژیم ستمشاهی، عازم بروجرد می‌شود و چند ماهی در این شهر در محضر آیت الله بروجردی به تلمذ مشغول می‌شود.

آیت الله صبوری قمی، حوزه‌های علمیه را در گذشته‌های نه چندان دور، دارای معنویت سرشار می‌بیند و می‌فرماید: «در روزگاری که رژیم پهلوی تلاش می‌ورزید عشق و علاقه به اهل بیت را در بین مردم ما کمرنگ کند و نام آنان را از درخشش و جلوه‌گری بیندازد، حاج شیخ عبدالکریم درس خود را هر روزه پس از ذکر مصیبت یکی از مداحان و یاد و بزرگداشت ائمه طهار(ع) شروع می‌کرد و همین موجب ایجاد معنویتی ارزشمند در حوزه‌ها بود.

همچنین در آن زمان و با آن همه دعوا و کشمکشی که بر سر مقام و موقعیت وجود داشت، اما در حوزه علمیه شخصیت‌های والامقامی چون آیت الله حاج ابوالقاسم قمی وجود داشتند که با اینکه شایستگی مرجعیت داشتند، اما این مقام را نمی پذیرفتند؛ به طور مثال حاج آقا ابوالقاسم قمی در پاسخ کسانی که به وی پیشنهاد مرجعیت کرده بودند گفته بود حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی بر من مقدم است.

اینها و روح معنوی حاکم بر حوزه در آن روزگار، موجب می‌شد طلاب علاقه مند با همه سختی مادی، در حوزه ماندگار شوند.»

آیت الله صبوری در ادامه زندگی خود، راه کاشان را در پیش می‌گیرد. ایشان درباره این اتفاق مهم زندگی اش می‌گوید:

«روزی آیت الله صدر در درس، تقاضای آیت الله خالصی را برای اعزام یک روحانی معتمد به کاشان برای سامان دادن به امور حوزه علمیه این شهر، مطرح کرد. دو هفته‌ای گذشت و کسی پاسخ نداد. بنده به خاطر آشنایی، انس و علاقه‌ای که به مرحوم صدر داشتم نخواستم تقاضای ایشان بی پاسخ بماند. این بود که به ایشان اعلام آمادگی کردم و آن بزرگوار هم استقبال کرد و بنده بدون هیچ مقدمه و تمهیدی روانه کاشان شدم و ضمن تدریس و ارشاد و اقامه جماعت، به ساماندهی امور حوزه علمیه این شهر پرداختم.»

ایشان در ادامه درباره سابقه حوزه‌های علمیه در کاشان می‌فرماید: «زمانی حوزه کاشان یکی از پر رونق ترین حوزه‌های شیعه بود و از چنان قوت و جایگاه علمی برخوردار بوده که توانسته شیخ انصاری، آن عالم بی مانند را مدتی در خود ماندگار کند تا از محضر علامه نراقی استفاده کند؛ ولی متأسفانه این حوزه کهن و باسابقه، با رحلت شخصیت‌های علمی و حوادث گوناگون، کم کم از رونق افتاد و وقتی ما به این شهر آمدیم هیچ اثری از آن پیشینه درخشان نبود و چند مدرسه‌ای که مانده بود، یا ویران شده و یا اینکه به تصرف نااهلان درآمده بود. همچنین در آنها جلسه درس و بحثی هم برگزار نمی‌شد و عملا همه جا و همه چیز را گرد و غبار فرا گرفته بود.»

آیت الله صبوری همچنین با توجه به علاقه اش به درس اخلاق، در این باره می‌گوید: «از آن جا که اخلاق عملی در حوزه‌ها باید از همه جا جلوه بهتر و بیشتری داشته باشد و طلبه با عمل به اخلاق و آداب اسلامی، هم خود را آراسته سازد و در جامعه برجسته شود و هم برای دیگر الگو قرار گیرد، در همان زمان به نگارش کتابی به نام "سلک الدُّرَر" همت گماشتم تا بتوانم بر اساس ذوق شعری خود، مضمون روایات اخلاقی را به شعر درآورم؛ به طور مثال درباره بی نیازی و عزت مندی سروده‌ام:

روی بن یحیی بإسناد الی

جعفر الصادق نعم ما روی

قیامک اللیل من الشرافه

و قرب فجر اللیل خیر ساعه

و عزُّک، استغناؤک عمّا فی

ایدی الانام انّه مایکفی

یا درباره قناعت و خرسندی سروده‌ام:

عمرو روی وابن هلال کنیته

عن باقر العلوم ما ماهیته

ایاک ان تطمح عینیک الی

من هو فوقک و قال اللّه: لا

تعجبک فی قلبک شکّ فاعتبر

عیش رسول اللّه ثم فاصطبر

فکان قوته من الشعیر

قد قنع العیشه بالیسیر.»

ایشان همچنین اشعار فراوان دیگری هم در این کتاب دارد که یکی دیگر از نمونه‌ها، شعری درباره برادری و اخوت است:

عن ابی عبداللّه مرفوعا روی

ابن محمد یسمّی احمد

انّ احبّ الناس مِن اخوانی

الی من یعلمنی نقصانی

مِن احسن الاحباب عندی مَن یری

عیباً أرانی و بلطف اعلما.

 

نمونه دیگر، شعری درباره تقواست:

ابو عبیده بإسناد الی

باقرنا عن العلی نقل

و لا یقلّ عمل مع التُّقی

کیف یقلُّ ما الله قَبل

لنا حدیث عن ابی اُسامه

عن ابی عبد اللّه ذی الکرامه

کونوا دعاه الناس کونوا زین

و لا تکوننَّ علینا شین.

ایشان همچنین در زمان تولیت حوزه علمیه کاشان، توصیه‌های ناب و ارزشمندی به طلاب داشت و می‌گفت: «نکته مهم، چگونگی درس خواندن است که من سفارش می‌کنم طلاب، مباحثه را جدی بگیرند و به پیش مطالعه درس اهمیت بدهند که صرف نظر از درست خواندن و درست فهمیدن، اینها را در تقویت بنیه علمی کمک فراوان می‌کند و این از امتیازهای شیوه درسی حوزه‌های قدیم است.

موضوع دیگر ضرورت توجه حوزه‌ها و طلبه‌ها به مسائل اخلاقی است.

حوزه‌ای که به مسائل اخلاقی طلاب توجه نکند حوزه موفقی نخواهد بود و نمی‌تواند به هدف‌های خود دست یابد. باید بزرگان و زعمای حوزه برای اخلاق طلاب و تربیت صحیح آنان چاره ای بیندیشند.

زمانی که ما در حوزه قم بودیم شخصیت‌های اخلاقی بزرگی مانند امام خمینی درس اخلاق هفتگی داشتند.

البته الآن نیز افراد شایسته‌ای برای تدریس اخلاق در حوزه قم کم نیستند که می‌شود از آنان استفاده کرد و به تربیت طلاب پرداخت و طلاب شایسته‌ای تحویل جامعه داد. ما در همین حوزه کوچک کاشان روزهای چهارشنبه درس اخلاق گذاشته‌ایم که فکر می‌کنم بسیار مفید است و در سازندگی طلاب نقش دارد.»

آیت‌الله صبوری قمی همچنین ادامه می‌دهد: «امروزه بیش از پیش شهرستان‌ها و قریه‌ها نیاز به روحانی باتقوا دارند. من به طلاب عزیز سفارش می‌کنم اگر از درس و بحث بی نیاز شده‌اند به شهرستان‌ها بروند و از اجتماع در قم بپرهیزند. در شهرستان‌ها، مدرسه‌های علمیه نیاز به مُدرّس و مردم نیاز به ارشاد و هدایت دارند.

چنین بود که این عالم فرزانه در مانند چنین روزی یعنی روز عرفه سال 1424 هجری قمری و در سن 92 سالگی چشم از جهان فرو بست و به دیار باقی شتافت.
ارسال نظرات