به گزارش بسیج از خوزستان، شهرهای مختلف استان خوزستان همواره در حب اهل بیت و خدمت در مراسم‌های آل پیامبر اسلام زبانزد بوده‌اند، این شهرها که عمدتا شامل اهواز، آبادان، خرمشهر، اهواز، بهبهان، دزفول، اندیمشک، ایذه، شادگان، سوسنگرد، حمیدیه، هویزه، ماهشهر و رامشیر می‌شوند، در نخستین دهه ماه محرم همانند دیگر شهرهای کشورمان در اندوه سالار شهیدان و یاران با وفایش تیره پوش و غرق در عزا و ماتم می‌شوند.
سینه‌سوختگان ابا عبدالله(ع) با به تن کردن رخت عزا و برپایی تکایا و سیاهپوش کردن سر در مساجد و حسینیه‌ها به استقبال این ماه می‌روند و ادارات، شرکت‌ها و سازمان‌ها با برافراشتن بیرق‌های سرخ و سبز و سیاه، خود را آماده شرکت در عزای سالار شهیدان(ع) و یاران باوفای حضرت میکنند.
همچنین جوانان عاشق حضرت ابا عبدالله(ع) در برخی از خیابان‌های این شهرها، همچون خادمان زائران مسیر اربعین حسینی، با برپایی تکایا و سقاخانه از عابران با انواع چای، قهوه، شربت و شیر پذیرایی میکنند.
در این ایام سراسر نور معرفت و حب اهل‌بیت، برخی حاجت‌مندان در منازل خود به برپایی مجالس سوگواری و برخی نیز با طبخ غذاهای نذری از عزاداران پذیرایی و نذورات خود را به این ماه عزیز ادا میکنند.
حضور اقوام مختلف از اقصی نقاط کشور را می‌توان در این استان نظاره‌گر بود و تنوع فرهنگی را می‌توان به وضوح در این مناطق دید، در ابتدای ورود به آبادان و خرمشهر اولین اقداماتی که توجه هر فردی را جلب می‌کند مساجد، حسینیه‌ها و تکایای هماهنگ با فرهنگ مناطق مختلف کشور است.
حضور مساجد و حسینه‌هایی با نام اقوام، طوایف و شهروندان دیگر مناطق کشور که در این منطقه مقیم هستند نیز از شهرت خاصی برخوردار است، مساجد و حسینیه‌هایی همچون بوشهری‌ها، جهرمی‌ها، هندیجانی‌ها، بهبهانی‌ها، اصفهانی‌ها، یزدی‌ها و سایر اقشار کشورمان را به واسطه مهاجرپذیری این شهرها می‌توان به وضوح دید و تنوع فرهنگ عاشورایی را در این مناطق مشاهده کرد.
*نذورات خاص جنوبی‌ها
نذورات هر یک از این اقشار بر پایه پخت و پز سنتی مناطق خود آنهاست، در خوزستان اغلب غذایی که برای نذری پخته می‌شود، حاصل از برنج و گوشت گرم است و از انواع آن می‌توان به خورشت‌ها و قیمه نجفی اشاره کرد که یک غذای کاملا سنتی و عربی و برگرفته از اهالی کربلا به شمار می‌رود.
یکی دیگر از سنت‌های مشهور این مناطق در ماه محرم، سبک نوحه‌خوانی، سینه‌زنی و نواختن سنج و دمام بوده که دارای سبقه‌ای طولانی است.
«سنج و دمام» ضرب‌آهنگی حماسی را خلق می‌کند و ضمن اینکه عزاداران را به سوی محل برپایی هیات‌های عزاداری فرا می‌خواند، در حرکت دسته‌های سینه‌زنی و زنجیر‌زنی تاثیر بسزایی دارد.
رسم نواختن سنج و دمام از گذشته‌ها و یادگار سنت مردم خوزستان است که به دلیل فقدان سامانه مراکز اطلاع‌رسانی، هیات‌های سینه‌زنی با نواختن سنج و دمام مردم محله، شهر و روستا را نسبت به آغاز آیین‌های عزاداری باخبر می‌کردند.
*نوای آسمانی سنج و دمام
قدمت این سازنوازی در ایام محرم به بیش 100 سال می‌رسد و آهنگ حاصل صدای طبل و سنج و بوق تداعی‌کننده حماسه عاشوراست، زیرا از این وسیله علاوه بر میدان جنگ برای آمادگی رزمندگان نیز استفاده می‌شد، طبل را صدای پای سُم اسب، سنج را صدای تیغ شمشیر و بوق آن ندای آسمان و برخاستن روح شهدای کربلا از زمین عنوان شده است.
حدود 20 تا 80 دقیقه برای نواختن نوای سنج و دمام در هیات‌های مختلف تخمین زده است که پس از آن سینه‌زنی و نوحه خوانی آغاز می‌شود و مردم به داخل حسینیه‌ها، تکایا و مساجد شده و در ردای عزا برای سالار شهیدان در می‌آیند.
نوحه اعراب و خوزستانی‌ها در نوع خود کم‌نظیر و حاصل یک ملودرام و نوایی حزن انگیز است، که قربت عزاداران را با شهدای کربلا بیشتر می‌کند.
امید که شیعیان علی و عاشقان امام حسین(ع)، در هر رنگ و لباس و قومیتی، در راه زنده نگاه داشتن یاد و راه سالار شهیدان گام بردارند و این شب‌های عزیز را به نور اشک‌های محزون خود منور سازند، ان‌شاءلله...
