حجت‌الاسلام خسروپناه:

تکفیری‌ها فاقد عقلانیت نیستند

رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران گفت: تکفیری‌ها به عقلانیتی اعتقاد دارند که عقلانیت دینی پس از ایمان است.
کد خبر: ۸۷۷۸۰۲۴
|
۲۴ آبان ۱۳۹۵ - ۲۳:۴۱
 به گزارش خبرگزاری بسیج  نشست روز جهانی فلسفه با عنوان «عقلانیت و اعتدال در جهان معاصر» با حضور غلامحسین ابراهیمی دینانی،‌چهره ماندگار فلسفه ایران، آیت‌الله سید مصطفی محقق داماد، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، یوسف اباذری، استاد جامعه شناسی دانشگاه تهران، حجت‌الاسلام خسروپناه، رییس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و جمعی دیگر از اساتید و علمای حوزه فلسفه و حکمت ساعتی پیش (24 آبان ماه) در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد.

حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه همچنین در این نشست با طرح این پرسش‌ها که آیا هر عقلانیتی مستلزم اعتدال و هر اعتدالی زاییده عقلانیت است، توضیح داد: اعتدال در مقابل افراط و تفریط به معنای میانه روی به کار می‌رود و طبیعتا شامل همه عرصه‌ها می‌شود.

وی در ادامه افزود: خشونت در فلسفه اسلامی نهی شده است برخی می‌گویند به ما چه ربطی دارد که در دنیا چه اتفاقی می‌افتد برخی دیگر نیز اجازه نمی‌دهند دیگران حق حیات داشته باشند این افراط و تفریط هر دو غلط است پس اعتدال، شجاعت و عفت و حکمت و عدالت است.

حجت‌الاسلام خسروپناه درباره عقلانیت گفت: معنای اول عقلانیت عبارت است از کاربست عقل استدلال گر، این نوع از عقلانیت به طور گسترده در فلسفه اسلامی مطرح شده است.  معنای دوم عقلانیت ابزاری است که مارکس وبر در کتاب خود این اصطلاح را به کار برده است. عقلانیت دیگر برای تسلط بر دیگران است زمانی که منطق انسان منطق معیشت باشد همه دغدغه‌اش تسلط بر دیگران باشد، امیدی برای عقلانیت نیست.

وی در ادامه درباره اینکه کدام یک از این عقلانیت‌ها اعتدال گرا یا اعتدال ستیز هستند، افزود: تمام عقلانیت‌های ذیل عقلانیت ابزاری که برای تسلط بر عالم است گاه اعتدال گریز و گاه اعتدال ستیز است. من کامل مباحث دکتر اباذری را قبول دارم اما بیشتر بحث ایشان بر نولیبرالیسم بود اما همه مکاتب مدرن چون عقلانیت ابزاری را قبول دارند از اعتدال فاصله می‌گیرند.

وی با تأکید بر اینکه عقلانیت ابزاری به اعتقاد بنده علاوه بر نیازش به عقلانیت اخلاقی به عقلانیت استدلال‌گر و نوعی از عقلانیت دینی و معنوی نیاز دارد، توضیح داد: عقلانیت دینی عقلانیت معطوف به ارزش‌های دینی است عقلانیت دینی دو نوع است، یک نوع عقلانیت دینی است که عقل قبل از ایمان را قبول دارد ـ چه عقل نظری چه عقل عملی ـ باشد.

خسروپناه اظهار داشت: یک مدل دیگر عقل بعد از ایمان را می‌پذیرد و می‌گوید که من عقل را کنار می‌گذارم و ملاکم فقط نص دینی است. حکمت اسلامی عقلانیت دینی را قبول دارد اما مدل اول از عقلانیت دینی را پذیرفتند. تکفیری‌ها به عقلانیت بعد از ایمان معتقدند این نوع عقلانیت بیش از هزار سال پیش تا به امروز حضور داشته است و در عصر حاضربه دلیل شبکه‌های ارتباطی جدید مطرح شده‌اند.

خسروپناه گفت: در دنیای مدرن عقلانیت ابزاری است خواه لیبرالیسم و نولیبرالیسم باشد خواه مارکسیسم و سوسیالیسم که به اعتدال ستیزی می‌کشد چرا که در پی سود و منفعت بیشتر است. یکی دیگر از عقلانیت دینی است که در تکفیری‌ها مشاهده می‌شود همین الان یهودی‌های صهیونیسم هستند که غیر از خودشان را حق حیات نمی‌دهند و اگر هم حیات داشته باشند باید در خدمت آنها باشد این مدل عقلانیت دینی خطرناک است.

ارسال نظرات