به گزارش سرویس بسیج عشایری خبرگزاری بسیج، سالیانه بیش از 800 هزار تن گوشت قرمز در کشور تولید میشود و تنها 80 هزار تن، یعنی یک دهم تولید داخلی، واردات گوشت قرمز داریم. با توجه به مراتع فراوان و نیروی انسانی بالا در این عرصه ایران استعداد و توانمندی تأمین نیازهای داخلی خود و تبدیل شدن به صادرکننده گوشت قرمز در کوتاهمدت را دارد. یکی از روشهای افزایش تولید گوشت در کشور پرورش نژادهایی با میزان گوشتدهی بالا و دامهای چندقلوزا است. تولید مثل به موازات میزان تولید گوشت، از جمله نیازهای مهم و عوامل تأثیرگذار در اقتصاد به شمار میآید. به این ترتیب بازده تولید مثل اهمیت زیادی دارد؛ زیرا با ازدیاد تعداد برههایی که میش به دنیا میآورد، مخارج هزینههای تولید پایین میآید. به همین دلیل برای تجاریسازی این عرصه از نژادهای چندقلوزا استفاده شود.
ایران جزو هشت کشور جهان در پرورش گوسفند چندقلوزا است. امروزه بیش از 200 نژاد متفاوت گوسفند در سراسر جهان وجود دارد. در ایران اسلامی، ما نیز بیش از 25 نوع نژاد برتر گوسفندی داریم که هر یک ویژگیهای منحصربهفرد اقتصادی دارند. برخی از این نژادها شیردهی بالایی داشته، برخی گوشتدهی بالا و برخی دیگر پشم زیادی تولید میکنند.
یکی از مناطق مستعد پرورش گوسفند در کشور استان ایلام است. 55 درصد مساحت استان ایلام را مرتع و بیابان تشکیل میدهد و در حال حاضر بر اساس آمارهای دامپزشکی و امور عشایری، بیش از سه میلیون رأس دام در مراتع استان ایلام وجود دارد. تمامی این ویژگیها موجب شده تا این استان به یکی از قطبهای تولیدی در زمینه پرورش دام تبدیل شود. محمد فاضلی ۵۱ ساله از شهر ملکشاهی استان ایلام از سال 93 یکی از دامدارانی است که بهتازگی به جمع پرورشدهندگان گوسفند چندقلوزا پیوسته است.
وی که در زمینه زنبورداری، پرورش مرغهای خانگی، باغداری، پرورش صیفیجات و پرورش مادیان تجربه و سابقه فعالیت دارد، علت ورودش به این حوزه را کمک به تولید گوشت قرمز و تأمین نیازهای کشور در کنار سودآوری مناسب در این حوزه بیان میکند.
فاضلی میگوید به دلیل همکاریام با سازمان بسیج سازندگی، از طرف این سازمان پیشنهاد شد وارد عرصه تولید و پرورش دام چندقلوزا شوم.
او با دریافت 20 میلیون وام از بسیج سازندگی شهرستان در ابتدا اقدام به خرید 30 رأس بره با نژاد ایرانی کرد. از وی درباره علت انتخاب نژاد ایرانی برای پرورش دام پرسیدم که در پاسخ گفت: «طبق بیانات رهبر معظم انقلاب در سال 93 و تأکید ایشان بر تولید داخلی و تکیه بر توانمندیها و داشتههای داخلی در اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی و به دلیل ویژگیهای بالای نژادهای ایرانی نسبت به نژادهای خارجی، من برای فعالیتم در این حوزه، نژاد ایرانی شال قزوین را انتخاب کردم.»
فاضلی میگوید: «نژادهای ایرانی کاملاًً با زیست ایرانی رشد یافته و در برابر امراض و انگلهای مختلف و تغییرات آب و هوایی مقاومت بالایی دارند و نسبت به شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر سازگارتر و عادتپذیرتر و دارای سرعت رشد بالا و تولید شیر مطلوب هستند، ولی نژادهای خارجی به دلیل رشد یافتن در اقلیمهای دیگر غالباً توان مقاومتشان در برابر تغییرات آب و هوای ایران کم است و علاوه بر تلفات بالا در بین آنها، هم هزینه نگهداری و تزریقات دارویی آنها بالا بوده و هم احتمال دستکاری شدن ژن آنها وجود دارد، ولی نژادهای ایرانی هم مقاومترند و هم هزینههای نگهداری پایینتری دارند و در مقایسه با نمونههای خارجی، گوشتدهی، شیردهی و تولیدمثلشان بالاتر است.»
وی درباره منافع گوسفند چندقلوزا نسبت به گوسفندان معمولی هم میگوید: «گوسفندهای معمولی در طول سال یک یا دو بره میآورند و هزینه نگهداری و خوراک آنها صرفه اقتصادی بالا و مقرون به صرفه ندارد، در حالی که گوسفند چندقلوزا با داشتن همان هزینههای نگهداری گوسفندان معمولی، به طور متوسط چهار تا پنج بره در طول سال میآورد، گوشت بیشتری دارد، شیر بیشتری میدهد و هم به دلیل ویژگی چندقلوزا بودن برههای آنها، قیمت برههایشان نیز نسبت به برههای گوسفندان معمولی بین دو تا پنج برابر بالاتر است؛ از این رو این نوع از گوسفندان صرفه اقتصادی بالایی داشته و قابلیت تجاریسازی و سودآوری بیشتری دارند.
فاضلی در این شاخه اقتصادی توانسته چهار نفر از اعضای خانواده خود را نیز به کارگیری کند. او علاوه بر منافع خوبی که در این حوزه تولیدی دارد، از سختیهای این کار هم گفت که باید برای کم کردن هزینههای خوراک دام، آنها را به چرا در مراتع و در ییلاق و قشلاق ببرد که البته این کار و زندگی در صحرا سختیهای خاص خود را دارد. او تا به حال علاوه بر فروش تعدادی از گوسفندان و میشهای پرورشی خود، 30 رأس گوسفند خود را به 90 رأس گوسفند و میش رسانده است.
لازم به ذکر است که شیر گوسفند از نظر داشتن چربی و پروتئین غنیتر از شیر گاو است و در طب سنتی تأکید فراوانی بر خوردن گوشت گوسفند به جای گوشت گاو شده است.