هر ۱۰ ثانیه دو نفر به دیابت مبتلا میشوند/ خطر دیابت در کمین کودکان
به گزارش سرویس بسیج جامعه پزشکی خبرگزاری بسیج، زن جوانی که ویلچر را به سختی هل میداد در راهرو بیمارستان توجهم را جلب کرد به سمت او رفتم و خواستم کمکش کنم قبول کرد و با کمک هم ویلچری که پیرزنی نسبتاً سالمند روی آن نشسته بود را به سمت جلو هدایت کردیم، از او دلیل آمدنش را پرسیدم آهی کشید و گفت: مادرم بیش از 15 سال که دیابت دارد در این مدت به انواع بیماریهای دیگر هم مبتلا شده جراحی قلب باز، فشار خون و غیره به همین دلیل هر چند وقت باید تحت نظر پزشکان قرار بگیرد.
زن جوان نگاهی به چهره رنجور و معصوم مادرش انداخت و گفت: مادرم زن قوی و تلاشگری بود اما به خاطر بیماری دیابت خیلی ضعیف شده حتی به سختی راه میرود از طرفی من نمیتوانم تمام وقت به ایشون رسیدگی کنم و از این بابت مادر و خودم خیلی رنج میکشم امروز هم بچهها رو سپردم به مهد کودک و مرخصی گرفتم تا به مداوای مادر برسم این را گفت و با تشکر از کمکی که بهش کرده بودم خداحافظی کرد در حالیکه دور میشد چشمان خسته زن از جلو چشمام دور نمیشد به راستی رنج مریضداری کمتر از خود بیماری نیست.
دیابت زماني به وجود ميآيد كه در بدن شما به اندازه كافي انسولين توليد نشده يا از انسولين توليدشده دربدن بهطور مؤثري استفاده نشود، بدن شما بدون انسولين نميتواند انرژي مورد نياز را از مواد غذايي مصرفي بهدست آورد و گلوكز به جاي ورود به سلول در بدن جمع ميشود.
ديابت نوع اول يا ديابت وابسته به انسولين زماني اتفاق ميافتد كه انسولين يا وجود ندارد يا مقدار آن بسيار كم است، در چنين مواردي بايد انسولين تزريق شود، اين نوع ديابت اغلب كودكان و نوجوانان را در بر ميگيرد ولي افراد در سنين بالاتر هم ممكن است دچار آن شوند، ديابت نوع دوم يا ديابت غيروابسته به انسولين است و زماني اتفاق ميافتد كه بدن قادر به توليد انسولين به اندازه كافي نباشد و يا انسولين توليد شده نتواند به خوبي استفاده شود، ديابت نوع۲ اغلب در افراد بالغ ديده ميشود و شايعترين نوع ديابت است.
همچنین دیابت پرهزینهترین بیماری غدد در جهان به شمار میآید متخصصان دیابت را علت یک میلیون قطع عضو در سال معرفی میکنند و این در حالی است که ۹۰ درصد افراد مبتلا به دیابت، مبتلا به دیابت نوع ۲ و ۵۰ درصد افراد مبتلا از بیماری خود بیاطلاع هستند، طبق پیشبینی سازمان بهداشت جهانی آمار مبتلایان به دیابت تا سال ۲۰۳۰ دو برابر میشود.
۵۰ درصد مبتلايان به ديابت در اثر بيماريهاي قلب و عروق فوت ميكنند، از سویی کشورهای هند و چین بیشترین آمار افراد مبتلا به دیابت را دارا هستند که حدود 80 درصد تلفات ناشی از دیابت متعلق به کشورهای کم درآمد و یا متوسط از لحاظ اقتصادی است.
به گفته علی اکبر سیاری، معاون بهداشت وزارت بهداشت ۴۰۰ میلیون نفر در دنیا دیابت دارند که تا سال ۲۰۳۰ این رقم به ۶۰۰ میلیون نفر افزایش مییابد و در این میان سالانه پنج میلیون نفر بر اثر این بیماری فوت میکنند.
معاون بهداشت وزیر بهداشت میگوید: دو عامل اصلی دیابت رفتار فردی و زمینههای خطر بیولوژیک است و رفتار فردی مثل عدم تحرک و رژیم غذایی نامناسب و عوامل بیولوژیک هم مثل ژنتیک افراد است، در کشور ما 15 میلیون نفر کلسترول بالا دارند که ناشی از تغذیه نامناسب و رعایت نکردن موارد مربوطه است، همچنین افراد باید روزی نیم ساعت پیاده روی کنند که متاسفانه خیلیها این کار را نمیکنند.
چاقی ریشه بسیاری از بیماریها از جمله دیابت است
همچنین چاقی از معضلات مهم در جوامع امروزی است چرا که ریشه بسیاری از بیماریها و از جمله دیابت به شمار میرود که در این مورد فریدون عزیزی رئیس پژوهشکده غدد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و فوق تخصص غدد ضمن اشاره به افزایش چاقی و دیابت در دنیا گفت: این موضوع حاکی از وجود تغییرات زیادی در شیوه زندگی مردم در سالهای گذشته است.
رئیس پژوهشکده غدد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: کم تحرکی و مصرف موادغذایی با کالری بالا از جمله عوامل مهم در افزایش میزان چاقی و بیماری دیابت مورد توجه قرار دارد.
به گفته این فوق تخصص غدد، انتظار میرفت بیماری دیابت در افراد بالغ طی برنامههای کشوری در 20 سال گذشته بیش از ۶ تا ۷ درصد رشد نکند، اما امروزه این میزان به ۱۰ تا ۱۱ درصد رسیده است.
نگرانی از افزایش دیابت در بین کودکان
از طرفی آمار بالای دیابت نگرانی ابتلاء کودکان را هر روز بیشتر میکند چرا که ظهور علائم این بیماری در نسل امروز با استفاده از فستفودهای ناسالم، کمتحرکی و عدم پیروی از الگوی تغذیه مناسب رو به افزایش است.
به گفته سيد ضياء الدين مظهري، متخصص تغذيه و رژيم درماني مهمترين مشكلي كه در نتيجه ابتلا به چاقي در دوران كودكي بوجود ميآيد، افزايش ابتلا به بيماريهاي غير واگير مثل ديابت، بيماريهاي قلبي و عروقي، فشار خون در بزرگسالي است و مطالعات گوناگون نشان داده چاقي با اين عوامل رابطه مستقيم دارد.این متخصص تغذيه و رژيم درماني گفت: از
آنجايي كه فعاليت با رشد جسمي كودك به خصوص رشد استخوانها در ارتباط است، كودكي كه چاق است كمتر فعاليت و ورزش ميكند و طبيعتاً از رشد جسمي خوبي برخوردار نخواهد بود.
مظهري، میگوید: هرگز نبايد به كودك خود يك رژيم غذايي فشرده تحميل كنيم، مگر آنكه اين كار از سوي متخصصان تغذيه انجام شود، كم كردن ناگهاني غذاي كودك ميتواند اثرات بسيار بدي بر روي رشد او داشته باشد.
همچنین دیابت هزینههای گزافی بر سلامت جامعه تحمیل میکند به طوریکه هزینه درمان دیابت نوع 1 با عارضه ۱۲برابرهزینه درمان بدون عارضه آن است و هزینه درمان دیابت نوع ۲ با عارضه ۲۴ برابر هزینه درمان بدون عارضه آن است که به گفته محمد حسین صومی رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی تبریز هزینه درمانی بیماریهای غیرواگیر سنگین است که در این میان دیابت بار اقتصادی عمدهای بر جوامع تحمیل میکند.
به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی تبریز سومین علت قطع عضو در جوامع امروزی، دیابت قندی است و در صورتی که درمان مناسب دیابت انجام نگیرد یکی از ناگوارترین خطراتی که این بیماران را تهدید میکند، قطع شدن پاهایشان است، گرچه این مشکل در همه بیماران رخ نمیدهد، ولی به خاطر شیوع بسیار زیاد دیابت، موضوع جدی و شایعی است.
در آخر باید اذعان کرد، اگر در عصر امروز عوامل کنترل دیابت اجرا نشود شاهد شیوع بیماریهای مختلف از جمله قلبی عروقی خواهیم بود و در این زمینه استراتژیهای عمدهای لازم است که مسلماً به صورت فردی اجرا نخواهد شد بلکه دولت نیز برای اجرای آن نقش مهمی دارد از طرفی این برنامههای کشوری است که میتواند تا حدودی شیب افزایش دیابت و چاقی را متوقف و از بروز عوارض آن در جامعه جلوگیری کند.