بافت قدیمی و بازار وکیل شیراز در کمین حادثه مشابه پلاسکو هستند

محمودرضا طالبان در نطق قبل از دستورخود در جلسه علنی اظهار داشت: حادثه اخیر تهران شوکی بود که بدنه مدیریت شهری پایتخت را لرزاند و زنگ خطری برای دیگر کلانشهرها بود.

وی با بیان اینکه  ساختمان پلاسکو امروز نماد ایثار و جانفشانی آتش‌نشانان شده است، گفت: به تصور من فرو ریختن این ساختمان بیش از هرچیز نمادِ در هم شکستگیِ، بی دقتی، بی مسئولیتی و حتی نبود انسجام و اتحاد نهادها، سازمان ها و متولیان و مردم است.

طالبان گفت: پلاسکوی 50 ساله می توانست با کمی تدبیر و دوراندیشی و کمی پای بندی به بایدها و نبایدهای شهرسازی، به شکلی دیگر و در نقشی مناسب‌تر به حیات خود ادامه دهد، حال آنکه از این ساختمان ها در اکثر شهرهای ایران کم نیست.

او گفت: شاید فراتر از اشخاص و افراد حقیقی و حقوقی، بی‌توجهی به تخصص‌گرایی در بدنه مدیریت شهری مهم‌ترین عامل آوار پلاسکو و حوادثی از این قبیل است؛ علی‌رغم اینکه تخصص، شاهرگ حیاتی مدیریت شهری به ویژه در کلانشهرهاست؛ امروز انتخاب و انتصاب‌های جناحی و برخوردهای سلیقه‌ای و به دور از ژرف‌اندیشی چنان در بخش‌هایی از ساختار مدیریت شهری رخنه کرده ‌که بروز اینگونه حوادث آنقدرها هم غیر‌قابل انتظار نیست.

نایب رئیس شورای شیراز گفت: تجهیزِ به موقع نهادهای متولیِ جلوگیری از بحران و پیش بینی تمهیدات ایمنی شهرها از ضرورت هایی است که به نظر می رسد از آن غافل شده‌ایم؛ امروز شهرداری‌ها علی‌رغم گستردگی و تعدد وظایف، هزینه‌های هنگفتی را در برخی زمینه ها متحمل می‌شوند که اساسا به دور از نقش و جایگاه و رسالت واقعی آنهاست؛ در حالی که با صرف همان هزینه در زمینه ایمن سازی شهری، همچنین خرید و تکمیل تجهیزات ضروری ایمنی، می‌توان از وقوع بسیاری حوادث تلخ و ناگوار جلوگیری کرد.

طالبان با بیان اینکه مثل حادثه هیچ‌گاه خبر نمی‌کند نباید به معنای فرار از مسئولیت باشد، وجود بناهای قدیمی در شیراز را مورد اشاره قرار داد که امکان دارد با بروز حادثه‌ای، فاجعه پلاسکو را تکرار کنند.

بافت قدیمی و بازار وکیل شیراز در کمین حادثه مشابه پلاسکو هستند

ابراهیم شعرا عضو دیگر شورای اسلامی شهر شیراز نیز اظهار داشت: این نخستین بار نیست که حوادثی از قبیل پلاسکو در کشور ما اتفاق می‌افتد و حوادث نظیر این به کرات به وقوع پیوسته و جان بیگناهان زیادی را گرفته و بعد هم پیشگیری از اتفاقات بعدی به فراموشی سپرده شده است.

وی افزود: سال‌هاست بحث بافت فرسوده و تاریخی شیراز و حوادثی که در کمین این بافت قدیمی است، نقل محافل مختلف شهری و کشوری است و هنوز هم هیچ کس یک نسخه واحدی برای درمان دردهای این بافت ارائه نکرده و این خطر همچنان بر سر این بافت کمتر برخوردار شهر سایه افکنده تا جایی که به گفته بسیاری از کارشناسان شاید با یک زلزله کوچک فاجعه‌ای بزرگ در این بافت رخ دهد و دیگر در آن زمان انگشت ندامت به دندان گزیدن فایده‌ای ندارد.

شعرا گفت: معابر کم عرض بافت خطری جدی است و نوسازی و احیا بافت ناکارآمد شیراز طی سال‌های گذشته با موانع و مشکلات بسیاری با اختلال مواجه شده است و سیاست‌ها و راه‌کارهایی مانند اعطای وام‌های کم‌بهره مسکن به ساکنان این بافت‌ها برای نوسازی مسکن‌های خود، بخشش عوارض نوسازی، اعطای امتیازهای ویژه برای سرمایه‌گذاری تجاری و اقتصادی بخش‌های خصوصی و... اتخاذ شده که با وجود پیش‌بینی این سیاست‌ها تغییرات چندانی در روند توسعه و نوسازی و توانمندسازی این بخش ناکارآمد شهری صورت نگرفته است.

وی تصریح کرد: مشکلاتی نظیر اعتبارات ناکافی، ناهماهنگی ارگان‌های مرتبط با این بافت، خودداری بانک‌ها در پرداخت تسهیلات و وام‌های کم‌بهره و تعدد تصمیم‌گیری‌ها سبب شده که عملاً تغییر چندانی در ظاهر این قسمت از شهر به وجود نیاید و سالیانه بخش‌های بیشتری از شیراز نیز به علت فرسودگی به این بافت اضافه شود.

رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری شورای شهر شیراز بیان کرد: وضعیت ایمنی بازار وکیل نیز و بحث کنترل بناها و اطفای حریق بهم ریختگی سیم برق، وجود انبارهای تجاری آن در ذیل همین بحث قابل بررسی است چنان‌که غیر از بناهای منطقه هشت ساختمان‌های خیابان‌های زند، لطفعلی خان، قصردشت، قاآنی، مشیر و ... همگی فرسوده هستند از طرفی در بررسی انجام شده توسط معاونت اجرایی شهرداری بیش از 234 ساختمان عمومی نوساز شهر‌دارای نواقصی عمده هستند که هنوز برطرف نشده است.

به گفته وی، در چک لیست‌های آتش‌نشانی از ساختمان‌های نوساز از 100 مورد تنها هفت مورد تأیید شده و تاکنون پایان کار نگرفته‌اند و تغییر در بعضی کاربری ساختمان و عدم اجرای آرای کمیسیون ماده  100 توسط آنها و تبدیل طبقات فوقانی آپارتمان‌های خیابان زند به انبار همگی تداعی کننده یک فاجعه دیگر است‌.

سیدمحمدکاظم دستغیب عضو دیگر عضو شورا نیز در این نشست با بیان اینکه برگزاری جلسه‌ای با فرماندار در مورد تعیین تکلیف مکان‌های فرسوده و نا ایمن شیراز یک ضرورت است اظهار داشت:  با وجود تاکید آتش‌نشانی بر وجود مشکلات متعدد ایمنی در برخی مناطق بافت قدیم از جمله بازار وکیل، بازاریان تمکین نمی‌کنند و برای آن که خدای نکرده اتفاقی مشابه تهران در شیراز نیفتد باید هماهنگی بین دستگاه‌های متولی انجام و حتی اگر لازم است بحث در شورای تامین مطرح شود.

باید از حادثه پلاسکو عبرت گرفت

محسن معین عضو دیگر شورای اسلامی شهر شیراز نیز با بیان اینکه عبرت گرفتن از حادثه پلاسکو مانع تکرار چنین حوادثی می‌شود، اظهار داشت: اگر وقوع این حادثه عبرت بگیریم، خون آتش‌نشانان شهید به هدر نرفته است.

عضو نظام مهندسی ساختمان استان فارس با بیان اینکه ساختمان های با اسکلت فلزی، 10 دقیقه و ساختمان های با اسکلت بتونی، حدود 90 دقیقه مقاومت خواهند داشت، گفت: آنچه موجب تخریب پلاسکو شد این بود که اسکلت فلزی بی‌دفاع طبقه دهم در مقابل آتش به حالت نرم و خمیری درآمده و تخریب یک طبقه میانی را به دنبال داشت.

معین در بیان راهکارها در پیشگیری از بروز چنین حوادثی گفت: این موضوع خیلی ساده است؛ در اجرای ساختمان‎های اسکلت فلزی اول درون ستون‎های فلزی باید با بتون پر شده و اطراف ستون‎ها با عایق پشم شیشه یا پشم سنگ و ... سپس با توری لانه مرغی و سیمانکاری به عمق حداقل 3 سانتی متر پوشش شود.

او افزود: باید باد بندها کاملاً درون دیوارها محبوس شده و رویه آنها حداقل 5 سانتی متر با سیمان و یا گچ پوشانیده شود؛ زیر تیرهای حمال فلزی پس از اجرای رنگ آمیزی ضد آتش حداقل 3 سانتی متر بوسیله، گچ یا سیمان رویه سازی شود ضمناً در نماسازی داخلی به جای استفاده از مصالح پلیمری و چوب و پارچه و شیشه، از مصالح طبیعی نظیر سنگ و سرامیک و آجر و گچ استفاده شود.

معین از شهرداری و کمیسیون ماده 5 شهرسازی خواست که در ضوابط شهرسازی جدید شیراز، همانند شهرهای پیشرفته دنیا، بین ساختمان‏های بلند، حداقل 3 متر فاصله را رعایت کنیم تا زمان آتش سوزی و زلزله، هم نور و هم تهویه بهتری تامین شود.