به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان خبرگزاری بسیج، مصطفی دولت آبادی کارشناس مسائل سیاسی در اندیشه‌های اسلامی و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس، در خصوص مشارکت سیاسی زنان قبل و بعد از انقلاب گفت: موضوع مشارکت سیاسی یا حضور اجتماعی زنان از دو دیدگاه قابل بررسی است، یکی دیدگاه غربی و امانیستی است که از قرن نوزدهم مورد بحث و چالش بوده و به تبع آن تفکرات فمیسنتی و جنبش‌های آزادی زنان به وجود آمده و تا امروز محل بحث و تنازع است.
وی افزود: دیدگاه دوم اسلامی و قرآنی است که باید دید مکتب قرآن و اسلام نسبت به مساله مشارکت اجتماعی و سیاسی زنان چه می‌گوید.
کارشناس مسائل سیاسی در اندیشه‌های اسلامی عنوان کرد: از منظر غربی مشارکت اجتماعی و سیاسی زنان به تعبیری حق پایمال شده جامعه زنان توسط مردان تلقی میشود که در غالب تفکرات و جریانات فمینیستی این حق مطالبه میشود، اما در نظرگاه مکتب اسلام و قرآن این موضوع به مثابه یک تکلیف شرعی و یک نقش اجتماعی و ذاتی برای زن تعریف میشود که سبب اعتلا و رشد زن و جامعه میشود؛ بنابراین اختلاف و تفاوت فاحشی بین دیدگاه غرب در حوزه مشارکت اجتماعی زنان با دیدگاه اسلام در این زمینه وجود دارد.
دولت‌آبادی ادامه داد: اما آنچه به مشارکت اجتماعی و سیاسی زنان قبل و بعد پیروزی انقلاب مربوط میشود، اولا باید دید هدف انقلاب اسلامی ایران چه بوده است؛ آیا هدف غیر از ایجاد آزادی‌های مدنی در چهارچوب فطرت الهی انسان و قرآن بوده است اگر این بوده به طور قطع آزادی‌های مدنی و نقش‌های اجتماعی زنان را هم در برمی‌گیرد.
این استاد دانشگاه بیان داشت: ما نمی‌خواهیم بگوییم که به طور مطلق پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در دوران پهلوی اول و دوم یا حتی زمان قاجار و قبل از آن زنان مشارکت اجتماعی و سیاسی نداشتند این سخن علمی و منصفانه نیست؛ کما اینکه اگر یک مطالعه و یا کمی تورق تاریخ معاصر ایران داشته باشیم مشاهده میشود که حداقل از اواسط دوران قاجار در ماجرای جنبش تنباکو و جنبش مشروطه زنان نقش محوری داشتند، همچنین در ماجرای کشف حجاب در دوران پهلوی اول رضاخانی مساله زنان موضوع محوری جامعه بوده است.
وی اظهار داشت: در دوران پهلوی دوم با تغییر و تحولات بنیادین در دنیا پس از جنگ جهانی دوم که به تبع در جامعه ایران نیز اثر گذاشت مشارکت اجتماعی و سیاسی زنان به صورت پررنگ در متن جامعه دیده میشود اما باید توجه کرد که جنس و کیفیت مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان قبل و بعد از انقلاب چه تفاوتی کرده است.
کارشناس مسائل سیاسی در اندیشه‌های اسلامی ابراز کرد: ما دنبال کمیت نیستیم کما اینکه بعد از انقلاب در حوزه کمیت هم پیشرفته‌های بسیار قابل چشمگیری رخ داده است اما موضوع کیفیت و ماهیت مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان بسیار مهم است که میشود مدعی شده و از آن دفاع کرد.
این استاد دانشگاه گفت: با وجود تمام کم و کاستی‌ها، نقد و انتقاداتی که وارد میشود بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان در چهارچوب نقش الهی، تکلیف شرعی و فطری آنان در جامعه تعریف شد بله به طور قطع آسیب‌هایی هم مترتب این مساله بوده، هست و خواهد بود که جا دارد اندیشمندان و کارشناسان حوزه مطالعات زنان در این زمینه مطالعه کرده و چالش‌های آن را احصا کنند و برای افق‌های بهتر راهکارهای لازم را ارائه کنند.
وی عنوان کرد: مشارکت زنان در عرصه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی بعد انقلاب به لحاظ کمی و کیفی پررنگ‌تر شده است و زن مسلمان شیعه ایرانی در عرصه‌های ورزشی، علمی و سیاسی در سطح بین‌الملل با حجاب کامل حضور پیدا می‌کند.
دولت‌آبادی ابراز کرد: زن مسلمان و محجبه ایرانی در عرصه‌های هنری وارد صحنه شده و موفق عمل می‌کند؛ در همین جشنواره تئاتر فجر که در حال برگزاری است چند وقت پیش در تالار وحدت یک نمایشنامه و تئاتری را روی صحنه بردند به نام «مهراوه عشق» که کارگردان آن یک خانم محجبه چادری به نام «راشین امامی» بود، موضوع تئاتر ایشان درباره زندگی حضرت زهرا(س) بود که بسیار موفق عمل کرده بودند.
وی افزود: خانم چادری محجبه در جشنواره تئاتر فجر با آن فضایی که بر جشنواره حاکم است یک تئاتر مذهبی درباره حضرت زهرا(س) در تالار وحدت روی به صحنه می‌برد و واقعا هم موفق عمل می‌کند.
دولت‌آبادی گفت: مشارکت سیاسی زنان از ابتدای انقلاب تا الان در عرصه سیاسی از همان ماجرای تسخیر لانه جاسوسی توسط دانشجویان، دیده میشود بر اساس اسناد و تصاویر حاضر دانشجویان دختر زیادی در آن ماجرا حضور داشتند، در انتخابات‌ها زنان حضور پررنگی دارند، در عرصه مسئولیت‌های سیاسی و مدنی زنان بعد از انقلاب هم در مجلس حوزه پارلمانی حضور پررنگی دارند، هم در عرصه‌های اجرایی تا سطح معاون وزیر یا معاون رئیس جمهور حضور دارند.
استاد دانشگاه بیان داشت: در موضوع بررسی مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان قبل و بعد انقلاب باید بیش از اینکه روی کمیت‌ها توجه کنیم بر کیفیت‌ها تاکید داشته باشیم، پیش از انقلاب از اوایل دهه 50 به بعد که یک نوع تحول و شکوفایی ظاهری در فرهنگ جامعه به وجود می‌آید مظهر مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان موضوع سپاه دانش است که بر اساس تصاویر و اسناد حضور آنان به شکل اسلامی نبوده است، اما بعد از انقلاب در عرصه دفاع مقدس حضور زنان کاملا بر مبنای چهارچوب‌های اسلامی و با رعایت ضوابط فطری زن بوده است، ما بعد از انقلاب مشارکت پررنگ و بسیار جدی زنان در عرصه دفاع مقدس و بعد از آن در عرصه‌های مختلف دیگر را شاهد هستیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: امید که خداوند به جامعه زنان این توفیق را بدهد که وجود حضرت زهرا و حضرت زینب(س) را الگوی علمی و عملی خود در زندگی فردی و اجتماعی قرار دهند که روزبه روز شاهد ارتقای جایگاه معنوی جامعه زنان خود در جامعه اسلامی باشیم.
گفت وگو عصمت علی آبادی
