استفاده از نخبگان بسیجی برای طراحی قلم قرانی جدید/با این فونت بومی مردم راحت‌تر قران و دعا می‌خوانند

وحید عزیزی نژاد مسئول پروژه خط قرآنی واضح در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری بسیج، در خصوص طراحی فونت جدید برای قران گفت: گروه ما در دانشگاه شریف تشکیل شده و اپلیکیشن هایی را در زمینه های مختلف طراحی می کند و با پیشنهاد دوستان سرویس های قرآنی را در این زمینه راه اندازی کردیم. دیدگاه ما در حوزه مذهبی و علوم قرآنی به این صورت است که باید به دنبال ابزاری باشیم که به کمک آن بستری فراهم شود که در راستای انتقال علوم قرآنی به مردم، میلیون ها مخاطب داشته باشیم. از این رو کار خود را با طراحی خط قرآن آغاز کردیم.

وی ادامه داد: البته ما نمی توانستیم در موضوع رسم الخط ورود کنیم، اما آنچه مشخص بود این است که رسم الخط های رایج مانند عثمان طاها، عربی است و با فرهنگ ما سازگار نیست. رسم الخط های ایرانی مانند نیریزی هم به روز نیستند. به ناچار کارگروهی طراحی شد تا بتوانیم قلمی طراحی کنیم که در آن ویژگی های خط و خوانا بودن، برپایه خطوط ایرانی بودن و وضوح و سادگی در آن لحاظ شده باشد، همچنین بتوان در فضای دیجیتال بدون مشکل از آن استفاده کرد، البته این را هم در نظر داشتیم که این قرآن باید از نظر فرهنگی و تاریخی موردقبول باشد.

عزیزی نژاد از بررسی خطوط مختلف قرآنی برای طراحی فونت نوین قرآن خبر داد و گفت: اولین کار ما مراجعه به آستان قدس رضوی و بررسی خطوط مختلف بود که دراین راستا حروف و علامت ها تک تک انتخاب شدند و در فضای کامپیوتر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نهایتاً این فونت شکل گرفت. در این راستا نظرات کارشناسان و مسئولان مختلف را هم دریافت و منتشر کردیم و نهایتاً مجوز نشر این فونت از سازمان دارالقرآن دریافت شد.

وی از طراحی شبکه قرآنی در فضای مجازی برای گسترش فونت قرآنی خبر داد و گفت: در ادامه یک شبکه قرآنی اجتماعی طراحی شد و به وسیله آن به جز قرآن، ترجمه، تفسیر و مفاهیم گنجانده و با در نظر گرفتن قابلیت های مختلف از جمله جست وجو یک دانشنامه قرآنی طراحی کنیم. درواقع این نرم افزار یک شبکه اجتماعی تعاملی است که مخاطب هم می تواند سؤالات خود را در آن مطرح کند.

این بسیجی گفت: ما اصالتاً یک گروه مهندسی هستیم و هسته فعالیت ما در دانشگاه صنعتی شریف شکل گرفت. تخصص ما طراحی سرویس‌های اینترنتی با استفاده از فضای دیجیتال در بستر اینترنت است و تمام تلاش خود را از زمان آغاز به فعالیت به کار بستیم تا خدماتی از این جنس را به شکل بهتری ارائه نماییم.

عزیزی‌نژاد با بیان اینکه از نخبگان بسیجی برای طراحی قلم قرانی استفاده شده است، تصریح کرد: ما در گروه «افق رویداد» سابقه کار در زمینه طراحی سرویس‌های آموزش پزشکی، شبکه‌های اجتماعی، تبلیغاتی و ... را داریم و در مورد این سرویس قرآنی که اخیراً ارائه شد و اکنون شاهد رونمایی از آن هستیم باید بگویم که ضرورت انجام این کار و ارائه این سرویس بیش از پیش احساس می‌شد.

سرپرست گروه طراح فونت «واضح» در ادامه گفت: با گسترش سرویس‌های اینترنتی خبرخوان شاهد این هستیم که تعداد کاربران و خبرخوان‌ها که روزگاری با توجه به تیراژ نسبتاً بالای جریان کثیرالانتشار مثلاً به ۹۰۰ هزار نفر می‌رسیدند حال به رقمی بالای ۵ تا ۶ میلیون رسیده و در شرایطی کنونی که با ایجاد شبکه‌های اجتماعی همچون تلگرام این میزان را در گستره ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفره شاهد هستیم.

وی ادامه داد: با توجه به این گستردگی که به واسطه ارتقای سطح تکنولوژی ارتباطی شاهد آن هستیم، به نظر می‌رسد که یکی از موضوعات مبتلا به جامعه که از لحظه به دنیا آمدن تا لحظه وفات هر انسانی با آن سر و کار داشته و مواجه است، مسائل و موضوعات مذهبی و دینی به‌ویژه قرآنی باشد که برای ارائه چنین خدماتی در حوزه دینی و قرآنی شاهد هستیم که هم نظام آموزشی، هم نظام اداری و هم نظام حوزوی در کشور فعال هستند.

عزیزی‌نژاد در ادامه افزود: در مقوله مواجهه با قرآن مهم‌ترین مسئله‌ای که پیش می‌آید، بحث ارتباط اولیه با قرآن و انتقال مفاهیم آن است که البته این امر به ۱۶ علوم مرتبط با قرآن نیز مربوط می‌شود و لذا باید به دنبال راه‌حلی باشیم تا حداقل در مواجهه با خط قرآنی به عنوان نخستین ارتباط با کلام‌الله مشکلات ابتدایی برطرف شود.

وی گفت: واقعیت این است که ما در زمینه رسم‌المصحف با توجه به این تخصصی در آن نداشتیم، نمی‌توانستیم ورود کنیم و لذا تمرکز بر خط قرآنی داشتیم؛ چراکه خط  متداول برای کتابت قرآن یعنی «عثمان‌طه» و حتی نسخ نی‌ریزی نیز مشکلاتی برای قاری ایجاد می‌کرد و لذا تمام تأکیدات ما بر احداث خطی مورد استفاده و سهل و ممتنع بود.

این طراح اظهار داشت: نکته قابل‌توجه در گروه «افق رویداد» به عنوان طراحان این فونت و خط قرآنی، وجود یک کارگروه طراحی قلم بود که بر مقوله‌ای که اخیراً در مجامع هنری ما تحت عنوان «تایپوگرافی» مطرح است، مسلط بودند؛ امری که تاکنون در ایران به این توجهی نشده بود و همانند بسیاری از کشورها که این وجه هنری متناسب با پیشرفت خط آنها رشد کرده بود در ایران شاهد چنین تحول هنری نبودیم و ما توانستیم با استفاده از توان کارشناسی موجود در این کارگروه که جزء نسل نخست فارغ‌التحصیلان تایپوگرافی هستند، خط و فونتی را ابداع کنیم که هم خوانایی و روانی داشته باشد، هم بر پایه هنر ایرانی و سواد فارسی استوار بوده و در عین سادگی و وضوح تحت وب و فضای دیجیتال بتواند همه تغییرات و اصطلاحات احتمالی را روی آن به انجام رساند.

عزیزی‌نژاد تأکید کرد: از جمله دستاوردهای این پروژه ارائه فونتی بود که در فضای word، قابل اجرا باشد و از جمله اینکه استانداردهای یونی‌کد برای نگارش قرآن را در اختیار داشته باشد؛ ضمن آنکه به بازار کار این فونت در عرصه فعالیت‌های قرآنی نیز توجه خاصی مبذول شد و با وجود اینکه شاهد هستیم سالانه ۲ تا ۴ میلیون قرآن در کشور به چاپ می‌رسد، بالغ بر ۱۲ میلیون دانش‌آموز و ۴ میلیون دانشجو داریم، ۱۰۷ هزار مدرسه با ۵۶۰ کلاس درس فعال داریم و از همه مهم‌تر ۷۰ هزار مسجد به فعالیت مذهبی مشغول هستند، همه اینها بسترهای مناسب برای ارائه این خط و فونت و بازاریابی آن را در اختیار ما می‌گذارد.

وی در پایان سخنان خود گفت: اپلیکیشن این فونت قرآنی نیز در نیمه راه طراحی است تا بتوان با استفاده از گوشی‌های هوشمند سیستم اندروید و ios بتوان کلیه امکانات و سرویس‌های رایج در زمینه اطلاع‌رسانی و تبادل اطلاعات را با استفاده از این فونت به انجام رساند.