لذا با توجه به موضوع مورد اشاره یعنی نقش بسیج اصناف در بازار، غلامرضا حسن‌پور مسئول سازمان بسیج اصناف کشور گفتگویی خبری داشته است که متن این گفتگو در ادامه آمده است:
به عنوان اولین سئوال بفرمایید فلسفه و کارکرد تشکیل بسیج اصناف چیست؟
حسن‌پور: کارکرد و فلسفه تشکیل بسیج موضوعی مشخص است اما درباره اینکه چرا بسیج در اصناف شکل گرفته باید گفت که حضور بسیج در اصناف به دوران دفاع مقدس باز می گردد که در ذیل سایر مجموعه ها فعالیت داشتند اما بعد از پایان جنگ تحمیلی استقلال نسبی یافت و آن هم به دلیل تغییر رویکردی بود که در بسیج اتفاق افتاد؛ بر این اساس بسیج اصناف و بازار با هدف کمک به ایجاد بازار اسلامی فعالیت خود را آغاز کرد.
پس این بزرگترین علت تشکیل بسیج در اصناف و بازار است؛ اما کارکرد فعلی و الویت اصلی بسیج اصناف کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی است که در کنار آن مباحث فرهنگی و تکریم خانواده شهدا(به مناسبت هفته بسیج اصناف پدر شهیدان مهدی، مجید و حمید بجستانی که از صنف نانوا بود، مورد تکریم بسیج اصناف قرار گرفت.) نیز مدنظر قرار دارد.
در این راستا با ترغیب صاحبان صنوف مختلف برای عضویت در بسیج اصناف ضمن ارتقاء روحیه، به آنها یادآور می شود که بسیج گوش شنوایی برای شنیدن حرف های صاحبان صنوف مختلف دارد و اینکه افراد می توانند با قبول مسئولیت در بسیج یا ارایه پیشنهاد، برای پیش برد برنامه های مختلف، بسیج اصناف را یاری دهند.
در همین رابطه برای نظم بخشیدن به کارها چند موضوع را در دستور کار قراردادیم که از آن جمله می توان به تشکیل ستاد اقتصاد مقاومتی در بسیج اصناف از سال گذشته اشاره کرد و برای اجرایی شدن آن در اتاق های اصناف کشور واحدهای بسیج اصناف را راه اندازی کردیم.
بنابراین در بسیج اصناف نوع ماموریت آن کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی است؛ علاوه بر این از اصناف در بخش های مختلف مانند مطالبه گری، حمایت هایی را نیز انجام می دهد؛ در کنار آن هدایت بخش های دولتی و خصوصی در جهت تامین منافع اعضاء صنوف و اتحادیه های صنفی و نظارت برعملکردها را هم برعهده دارد.
اقدام دیگری که انجام شده در ذیل بسیج اتاق اصناف کشور تعداد 11 کار گروه تعریف شده مانند کارگروه پوشاک و نساجی؛ این در حالی است که در کشور اتحادیه های صنفی به صورت کشوری نداریم و آنچه وجود دارد اتحادیه های صنفی استانی است اما این کارگروه ها می توانند به صورت کشوری فعالیت کنند.
شما ایجاد بازار اسلامی را از اهداف فعالیتی بسیج اصناف عنوان کردید در حالی که از گذشته انجمن های اسلامی اصناف و بازار در کشور فعال هستند؛ آیا این به این معنا است که انجمن مورد اشاره نتوانسته در اسلامی کردن بازار موفق عمل کند یا اینکه بسیج اصناف قرار است مکمل آن ها باشد؟
حسن‌پور: انجمن اسلامی اصناف و بازار بخش عمده ای از فعالیت های آنها سیاسی است که در کنار آن فعالیت های فرهنگی هم انجام می دهند؛ البته این انجمن با پیشنهاد شهید بهشتی شکل گرفت و بزرگان بازار مانند سعید امانی عضو آن بودند؛ اما تا جایی که بنده اطلاع دارم این انجمن فعالیت های جدی در بخش های مختلف مربوط به بازار انجام نمی دهند و حتی در جلسه ای مشترک از آنها در خواست همکاری کردیم ولی تاکنون جوابی به درخواست همکاری بسیج اصناف نداده اند در صورتی که توقع بیشتری از اعضای این انجمن می رود.
برای اسلامی کردن بازار، بسیج اصناف برنامه ای دارد؟
حسن‌پور: بسیج اصناف وظیفه اش در این رابطه بیشتر اطلاع رسانی، امر به معروف و نهی از منکر است؛ برای اینکه بازار اسلامی شود مولفه های بسیاری لازم است که بسیج به تنهایی فقط بخشی از آن را می تواند انجام دهد یعنی در کنار بسیج باید انجمن اسلامی اصناف و بازار، وزارت صنعت، معدن و تجارت، اتاق بازرگانی و غیره نیز در حد و توان خود وارد شوند به عنوان مثال یکی از اقداماتی که می توانند انجام دهند نظارت بر قیمت است.
با این وجود بسیج اصناف منتظر نمی ماند تا سایر بخش ها بخواهند به تکالیف خود عمل کنند بلکه آنچه را برای خود تکلیف می داند را انجام می دهد به عنوان نمونه یکی از کارهایی که بسیج اصناف انجام می دهد آموزش فقه بازار است؛ بدین ترتیب که هر صنفی احکام فقهی خود را طی آموزش هایی که ارایه می دهیم، فرا می گیرد البته عمل به احکام اسلامی هم با زور انجام پذیر نیست بلکه ضمانت اجرایی آن فقط اخلاق است.
در کنار کلاس های مورد اشاره فیلم های کوتاه با عنوان «بازار محبت» هم از صداوسیما پخش می شود که اثرات خود را داشته است.
بحث اقتصاد مقاومتی که اشاره کردید و سایر اقشار بسیج هم اذعان به فعالیت در این حوزه هستند، چرا آثار آن در جامعه ملموس دیده نمی شود؟
حسن‌پور: بنا به فرمایش مقام معظم رهبری «متولی اصلی و موتور محرک اقتصاد مقاومتی، دولت است»؛ لذا برخی افراد در دولت که باید در بحث اقتصاد مقاومتی، مردمی کردن اقتصاد را دنبال کنند، اعتقادی نسبت به این موضوع ندارند هر چند در شعار سخن از حمایت می زنند ولی در عمل این گونه نیست.
اما تلاش هایی که بسیج در این حوزه انجام می دهد حکم آتش به اختیار را دارد و هر قشری در بسیج بنا به فراخور توان و ماموریت هایی که دارد در این بخش فعالیت می کند؛ البته از آنجایی که باور عمل به اقتصاد مقاومتی در برخی افراد اعم از مسئولین دولتی یا اصناف ضعیف است بعضا هر یک کم کاری در این حوزه را به گردن یکدیگر می اندازند بدین معنی که بخش دولتی، بخش خصوصی را مقصر می داند و بخش خصوصی نیز برای به اصطلاح فرار از پاسخگویی، به اصطلاح «توپ را به زمین دولت می اندازد».
در صورتی که به نظر بنده چنانچه دولت هم در این حوزه کمکی انجام ندهد می توانیم بعضی کارها را با هم فکری یکیدیگر انجام دهیم؛ لذا بسیج اصناف بیشترین تلاشی که در این حوزه می کند این است که باور به تحقق اقتصاد مقاومتی را در نزد اصناف و اتحادیه ها زنده کند.
به عنوان مثال در اقدام عملی برای کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی، تفاهم نامه ای با وزارت نیرو برای کاهش مصرف برق اصناف امضا کردیم و متعاقب آن برای ترویج فرهنگ مصرف صحیح برق از اصناف مختلف تقاضا کردیم برق را بهینه استفاده کنند لذا این باعث شد در سال گذشته اصناف کشور 13 درصد در مصرف برق صرفه جویی کنند.
در اقدامی دیگر راه اندازی فروشگاه های بزرگ کالاهای ایرانی را در دستور کار داریم که فقط نظارت آن با بسیج اصناف خواهد بود و مابقی کارهای مربوط به آن توسط اصناف پی گیری و اجرا می شود؛ علاوه بر این کار گروه قوانین و مجلس نیز در بسیج اصناف راه اندازی خواهد شد.
اما به طور کلی اینکه طرح های اقتصادمقاومتی در کشور پیش نمی رود به دلیل نگاه های متفاوتی است که در این حوزه نزد بخش های دولتی و خصوصی وجود دارد.
صحبت هایی بود مبنی بر اینکه بسیج اصناف و بسیج سازندگی در کمک به تحقق اقتصاد مقاومتی با یکدیگر همکاری داشته باشند، این صحبت ها نتیجه ای هم داشت؟
حسن‌پور: اجرا خیلی کامل نشد؛ زیرا قرار بود توضیحاتی داده شود تا در بازار مصرف بتوانیم آنها را کمک کنیم؛ چرا که تولیدات بعضا به اندازه کافی نیست؛ یعنی تولیدات اقتصاد مقاومتی فقط می تواند در سطح استان جوابگو باشد و از سوی دیگر ضرورت دارد در بسته بندی محصولات نیز دقت داشته باشند از سوی دیگر بازار هم برای کمک وارد نشد به همین جهت با هماهنگی بسیج سازندگی طرحی را دنبال می کنیم تا محصولات تولیدی ایرانی را در بازارچه اینترنتی به نام «رازق» ارایه دهیم و چنانچه محصولات تولید شده از کیفیت مناسب برخوردار باشد برای صادرات آنها کمک هایی را هم خواهیم داشت.
وضعیت متشنج میان قطر و عربستان که پیش آمد، فرصت مناسبی برای عرضه محصولات کشورمان در این کشور آمد و حتی در این راه شنیده شد بسیج اصناف هم فعالیتی داشته؛ در این رابطه توضیح بیشتری می فرمایید؟
حسن‌پور: یکی از تاسف هایی که داریم این است که بعضا اتفاق هایی که برای کشورهای همسایه می افتد و اختلاف هایی با دیگران پیدا می کنند به جای اینکه بازار آن کشور ار ما به دست بگیریم، کشورهای دیگر به دست می گیرند به عنوان مثال زمانی که هواپیمای روسیه توسط ترکیه سرنگون شد روسیه بازار تجاری خود را بر روی محصولات ترکیه مسدود کرد و این چون برای ترکیه هزینه های بسیاری داشت، رئیس جمهور ترکیه را مجبور به عذر خواهی از دولت روسیه کرد و بدین ترتیب مجدد بازار روسیه بر روی محصولات تجاری ترکیه باز شد.
اما در آن مقطع نتوانستیم به خوبی از فرصت پیش آمده استفاده را ببریم و بازار روسیه را در دست بگیریم؛ مشابه چنین موضوعی را در قطر شاهد هستیم بدین شکل که با اختلافی که میان قطر و عربستان بوجود آمد و عربستان روابط سیاسی و تجاری خود را با قطر قطع کرد، این موضوع فرصت خوبی برای ورود اجناس کشورمان به قطر فراهم ساخت لذا روزی که این اتفاق روی داد به کسانی که در این موضوع دخیل هستند مانند اتاق بازرگانی، بسیج تجار و فعالان اقتصادی و سایرین اطلاع دادیم که الان زمان مناسبی برای حضور بیشتر در بازار قطر است.
براین اساس یکی از مسئولان سابق وزارت خارجه به صورت خودجوش موضوع را پی گیری کرد و مجموعه ای را در قطر و شیراز مستقر کردند؛ اما مشکلی در این رابطه وجود داشت و آن اینکه تجار برای ارسال محصولات خود به قطر به دلیل هزینه های بالای ارسال هوایی، این کار برایشان مقرون به صرفه نبود؛ به همین دلیل بسیج اصناف با یکی از شرکت های هواپیمایی صحبت هایی را انجام داد و این شرکت قبول کرد محموله های ارسالی تجار به قطر را با قیمتی بسیار پایین ارسال کند.
بدیت ترتیب در دو هفته اول حداقل یک هزار تن کالا به قطر ارسال شد و بعد از آن مابقی تجار و بخش دولتی هم شروع به ارسال کالا به قطر کردند؛ در حالی که معتقدیم در بخش اقتصادی نیز همانند صحنه نبرد، هر گروهی که اولین ضربه را بزند پیروز است؛ درحالی که در این قضیه بخش دولتی تقریبا 10 روز بعد از اقدامی که توسط بسیج اصناف در تسهیل صادرات کالا به قطر صورت گرفت، صادرات کالا را آغاز کرد.
البته در این رابطه باید گفت که ارسال محصولات کشاورزی در دستور کار قرار نداشت بلکه صادرات کالاهایی تسهیل شد که قابلیت بسته بندی را داشت و علاوه بر این می بایست دارای قابلیت تاریخ انقاضای حداقل شش ماهه و استانداردهای مناسب، می بود.
بسیج به دلیل گستردگی که دارد می تواند در شناسایی گلوگاه های قاچاق کالا کمک بسیار موثری را به دستگاه های متولی مبارزه باقاچاق کالا ارایه دهد، در این رابطه فعالیتی دارید؟
حسن‌پور: جلساتی با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز داشتیم و اعلام آمادگی کردیم که حاضریم تفاهم نامه ای را با یکدیگر به امضا برسانیم که هنوز به این مرحله نرسیدیم و در حال تنظیم تفاهم نامه مورد اشاره هستیم.
یکی از مواردی که عنوان می شود کالا از آن طریق وارد کشور می شود، کولبری است یا از حتی زمانی عنوان می شد که از طریق مبادی رسمی وارد می شود؛ با توجه به اینکه بسیج گمرک زیر مجموعه بسیج اصناف قرار دارد، آیا این گونه قاچاق، امکان پذیر است؟
حسن‌پور: جلسه ای که با فروعسکری جانشین گمرک و مسئول بسیج اصناف گمرک داشتیم، وی عنوان کرد که قاچاق از مبادی رسمی وارد نمی شود ولی بعضی از فریبکاری ها وجود دارد که بعضا از چشم مامورین پنهان می ماند البته بعضا افراد نفوذی هم در گمرک وجود دارند که تخلفاتی را انجام می دهند که میزان برخورد با این افراد باید تشدید شود تا بلکه بازدارندگی ایجاد کند؛ بنابراین بیان اینکه کالا از مبادی رسمی قاچاق می شود، سخنی غیر منطقی بوده و اثبات آن هم خیلی سخت است.
البته بسیج اصناف به گمرک هم اعلام کرده آمادگی دارد تا در شناسایی انبارکالاهای قاچاق با گمرک همکاری کند.
منبع: دفاع پرس
