لرستان این روز‌ها مانند دیگر استان‌های کشورمان آداب خاصی برای ماه سراسر شور دارد که روز شمار این روز را آدابی خاص پیش می‌برد
کد خبر: ۸۹۲۷۵۶۹
|
۰۹ مهر ۱۳۹۶ - ۱۳:۱۳
به گزارش خبرگزاری بسیج از لرستان؛ لرستان این روز‌ها مانند دیگر استان‌های کشورمان آداب خاصی برای ماه سراسر شور دارد که روز شمار این روز را آدابی خاص پیش می‌برد که با گذشت زمان این آداب هنوز هم در بین مردم به خوبی و با همان انرژی و خالصانه انجام می‌شود.

جوانان لرستانی از همان روز‌های اول محرم با تهیه پارچه‌های سیاه و داربست‌های فلزی به شیوه سنتی تکیه‌های عزاداری در سطح محلات و بخش‌های مختلف استان دایر می‌کنند و افراد مسن‌تر نیز با آماده کردن ابزار عزاداری خاص این استان همچون زنجیر، چهل چراغ، علم عزاداری، بلندگو‌ها و طبل‌ها خود را برای عزاداری امام حسین (ع) آماده می‌کنند.

همه مردم این استان به یک شیوه خاص با تفاوت‌های اندک در جزئیات عزاداری می‌کنند که تفاوت‌های بسیار زیاد با نوع عزاداری دیگر اقوام دارد.

در خرم‌آباد تکایای محلی، محل خاصی از عزاداری جوانان این شهر است، قدیمی‌ترین تکایا که به استناد کتیبه آن دارای ۱۵۰ سال قدمت است، در محله درب دلاکان خرم‌آباد قرار دارد که در حال حاضر نیز میعادگاه سوگواران حسینی است.

چمرونه آغازگر عزای مردم لرستان

شروع مراسم عزاداری مردم خرم‌آباد با صدای ساز و دهل که آهنگ حزن‌انگیز «چمرونه» را می‌نوازد آغاز می‌شود، پس از نواخته شدن آهنگ چمرونه در محله‌ها و کوچه‌ها، دسته‌های عزادار که شامل سینه‌زنان و زنجیر زنان حسینی هستند، در خیابان‌ها به راه می‌افتادند تا به جایگاه اصلی شهر بروند.

سینه‌زنان خرم‌آبادی به شیوه‌ای خاص که ویژه مردم این شهر است سینه‌زنی می‌کنند، در این شیوه ابتدا سینه‌زنان نشسته و سینه می‌زنند بعد وقتی که نوحه‌خوان فریاد می‌زند «ای وا شهیدا به دشت کربلا» همگی سرپا می‌ایستند و ضمن جواب دادن به نوحه‌خوان با دودست و به شدت سینه می‌زنند.

هفتمین روز ماه محرم در لرستان معروف به روز" تراش عباس "است چرا که مردم لرستانی در این روز همگی به حمام رفته و پس از اصلاح سر و صورت و نظافت کامل، لباس‌های تمیز می‌پوشند که آغازی برای عزای روز عاشورا است.

روز بعد، جمع اوری هیزم برای مراسم گل مالی در این روز انجام می‌شود تا عزاداران بعد از گل مالی روز عاشو خود را کنار اتش خشک کنند.

مردم لرستان برای روز عاشورا خاک نرم یا گِل رُس آماده می‌کنند و در میدان‌های شهر قرار می‌دهند و این خاک را با گلاب ناب معطر می‌کنند تا در روز عاشورا خود را گل مالی کنند.
گِل به عنوان نماد عزاداری و ماتم در مراسم سوگواری اکثر مناطق لرستان استفاده می‌شد که امروزه خاصه در عزای سید و سالار شهیدان توسط بیشتر افراد پیر و جوان و زن و مرد انجام می‌شود.

چهل منبر رسمی به یاد اسارت حضرت زینب (س)
مراسم چهل منبر از رسوم خاص و منحصر به‌فرد خرم‌آباد و بروجرد است که در روز تاسوعای حسینی برگزار می‌شود، با پای برهنه و با نقابی بر صورت، زنان به یاد اسارت حضرت زینب (س)، ۴۰ شم‍‍ع به نیت در ۴۰ منبر یا مجلس عزاداری امام حسین (ع) روشن می‌کنند تا از این طریق با راز و نیاز با معبود یکتای خود، نیاز‌ها و حاجت خود را برآورده کنند.

در این سنت دینی زنان از ابتدا تا انتهای این آیین با نیت‌های درونی خود مهر سکوت بر لب می‌زنند و تنها با زمزمه و ذکر کلمه الله و یا فرستادن صلوات بر محمد (ص) و خاندان پاکش مسیر حرکت خود را ادامه می‌دهند.

در محله‌هایی همچون زید ابن علی و باغ دختران، حرکت کرده و چهل شمع در خانه‌هایی که درب آن‌ها باز است، روشن می‌کنند.


عزاداری عاشورا؛ خاکی‌ترین آیین مردم لر

«گِل مالی» آئین دیرینه مردم لر با پیشینه‌ای مربوط به‌پیش از اسلام از اوج ارادت خالصانه این مردم بر خواسته و عشق و ارادت این مردم را به امام حسین (ع) نشان می‌دهند.

خ‍‍اک ویژه ع‍زاداری اباعبدالله الحسین (ع) توسط جوانان لرستانی از کوهپایه‌های اطراف شهر ت‍‍هیه می‌شود و پ‍س از غربال و اّل‍ک‌کردن، آن را با ع‍طر و گ‍لاب‌های نذر شده معطر می‌کنند و خاک آماده شده را در حوضچه‌های ویژه با آب گرم به گِل تبدیل می‌کنند و اقشار مختلف مردم پس از اقامه نماز صبح روز دهم محرم (عاشورا) با خلوص نیت خود را گِل اندود می‌کنند.

همه عاشقان حضرت سر تا پای خود را با گِلی که معطر به گلاب است آغشته می‌کنند و دور آتش می‌ایستند تا گل روی لباسشان خشک شود و این وضعیت را تا ظهر عاشورا حفظ می‌کند.

بعد از خشک شدن عزاداران با اشعاری از جمله «این بدن از کیست که سر ندارد ـ. عزیز زهرا است کفن ندارد، زاده زهراست، عزیز زینب بی‌کس و یاور صحت ندارد» شروع به سینه‌زنی می‌کنند و آسمان لرستان را با گردوغباری آکنده به بوی گلاب که از عشق به سیدالشهدا بر خواسته تبرک می‌کند و روی چهره همه عزاداران حسینی می‌نشیند که غم و ماتم از چهره یک‌یک عزاداران حسینی دیده می‌شود.


"طوق اشگس"؛ واژه پایان یافتن واقعه عاشورا در لرستان

بعد از ظهر عاشورا که در گویش محلی به آن «طوق اشگس» گفته می‌شود، مراسم عزاد

اری به پایان می‌رسد و عزاداران برای اقامه نماز ظهر عاشورا به قبرستان معروف این شهر (قبرستان خضر) می‌روند و نماز ظهر عاشورا را به جا می‌آورند که بدین گونه مراسم سوگواری دهه محرم به پایان می‌رسد.

طوق بر وزن سوق علامت ویژه و عمودی عزاداران ماه محرم در لرستان است که محور اصلی چوب نسبتاً بلند و به طول هشت تا ۱۰ متر است که از یک متر به بالا از چندین حلقه که مرکز آن‌ها چوب اصلی است، تشکیل می‌شود.

یک پارچه از جنس مخمل دور حلقه‌ها می‌بندند و در بالا و انتهای آن یک قندیل نقره قرار می‌دهند و اطراف آن را با نوار‌های رنگی ریشه‌دار و آینه‌های کوچک زینت می‌دهند.

عزاداری در لرستان از عصر عاشورا به مدت سه شب با انجام مراسم شام غریبان که عزاداران یک دستار سیاه مخصوص به‌نام کت را به سر و گردن و شانه‌های خود می‌پیچانند در عزا شرکت می‌کنند و با روشن کردن شمع برای غریبی یاران و اصحاب امام حسین (ع) این مراسم به پایان می‌رسد.

انتهای پیام/
ارسال نظرات