یادداشت/ عباس نورزایی عضو انجمن های علمی توسعه ی روستایی ایران و اقتصاد کشاورزی آسیا و اقیانوسیه؛
تلنگری به سازمان جنگل های کشور/ عظمت چوب معروف بلوچستان کجا شد
کجاست عظمت چوب معروف بلوچستان که اسکندر را در برابر نیزه های چوبین بلوچ ها، مقهور کرد؟
به گزارش خبرگزاری بسیج از سیستان و بلو چستان؛ یکی از درختان بومی جنوب شرق ایران یعنی بلوچستان، مکران، دره جگون در نواحی جیرفت و در مناطقی از خوزستان، درخت «جگ» است نام این درخت در فارسی شیشم، در تنگ سرحه؛ رقاء، در جیرفت و هرمزگان؛ جگ و در آبادان؛ سیسو است.
قطر تنهی این درخت، حدود ۶۰ سانتی متر و ارتفاع آن بالغ بر ۱۵ متر است، چوب آن یکی از خوش نقشترین و کهنترین چوبهای مورد استفاده در معماری به حساب میآید.
از روایات و اسناد تاریخی چنین بر میآید که در عهد هخامنشی برای تهیهی تیر بناهای عظیم شوش و تخت جمشید از چوب این درخت بهرهی فراوان گرفته اند.
داریوش در فرمان بنیاد شهر شوش میگوید: «تخته و چوب یکا از گاندرا و کرمانیا آورده شد»، واژهی «یکا» در زبان فارسی، همان درخت جگ است که چوبی قهوهای رنگ و سخت دارد.
درون این چوب، رگههای بسیار زیبا به رنگهای سبز سیر مایل به قهوهای و قهوهای روشن دارد.
بافت نیمه همگن، سخت، بادوام همچنین جلا پذیر، رنگ خور، پرداخت کاری کم، ابزارخوری خوب از دیگر خصوصیات آن است، از این چوب بیشتر در ساخت پیکرهها و حجمهای چوبی استفاده میشود.
اسکندری که با لشکر قدرتمند، نستوه و قدرتمندش به هر سرزمینی قدم میگذاشت، هیچ قشونی در مقابل او یارای ستیز و مقاومت نداشت، در بلوچستان به حدی درمانده شده بود که مورخ مخصوصش مینویسد:
هرگز اسکندر را آن گونه غمگین و اندوهناک ندیده بودند هنگامی که پیش قراول ظفرمند اسکندر به سرکردگی "لئن ناتوس" سردار معروف، وارد خاک بلوچستان شد، دلاوران سخت کوش بلوچ، آمادهی جنگ شدند و با قوای یونانی و مقدونی آن چنان مبارزهای کردند که سردار اسکندر، تاب مقاومت نیاورد و لشکریانش تار و مار شدند.
اسلحهی بلوچها عبارت از نیزههایی بود که شش زرع (متر) طول داشت و پیکان این نیزهها از آهن نبود بلکه از چوبهای طبی بود که آنها را از آهن سختتر نموده بودند.
کارشناسان براین باورند که این نیزهها از درختان شیشم یا جگ که در تمامی مسیلهای بلوچستان در آن زمان وجود داشته است که امروزه نیز آثاری از آن در مسیر رودخانهها باقی است.
با توسعهی علوم و فنون جنگلکاری و جنگلداری، چرا به این ظرفیت بالقوهی استان سیستان و بلوچستان، توجه نمیشود؟
قطر تنهی این درخت، حدود ۶۰ سانتی متر و ارتفاع آن بالغ بر ۱۵ متر است، چوب آن یکی از خوش نقشترین و کهنترین چوبهای مورد استفاده در معماری به حساب میآید.
از روایات و اسناد تاریخی چنین بر میآید که در عهد هخامنشی برای تهیهی تیر بناهای عظیم شوش و تخت جمشید از چوب این درخت بهرهی فراوان گرفته اند.
داریوش در فرمان بنیاد شهر شوش میگوید: «تخته و چوب یکا از گاندرا و کرمانیا آورده شد»، واژهی «یکا» در زبان فارسی، همان درخت جگ است که چوبی قهوهای رنگ و سخت دارد.
درون این چوب، رگههای بسیار زیبا به رنگهای سبز سیر مایل به قهوهای و قهوهای روشن دارد.
بافت نیمه همگن، سخت، بادوام همچنین جلا پذیر، رنگ خور، پرداخت کاری کم، ابزارخوری خوب از دیگر خصوصیات آن است، از این چوب بیشتر در ساخت پیکرهها و حجمهای چوبی استفاده میشود.
اسکندری که با لشکر قدرتمند، نستوه و قدرتمندش به هر سرزمینی قدم میگذاشت، هیچ قشونی در مقابل او یارای ستیز و مقاومت نداشت، در بلوچستان به حدی درمانده شده بود که مورخ مخصوصش مینویسد:
هرگز اسکندر را آن گونه غمگین و اندوهناک ندیده بودند هنگامی که پیش قراول ظفرمند اسکندر به سرکردگی "لئن ناتوس" سردار معروف، وارد خاک بلوچستان شد، دلاوران سخت کوش بلوچ، آمادهی جنگ شدند و با قوای یونانی و مقدونی آن چنان مبارزهای کردند که سردار اسکندر، تاب مقاومت نیاورد و لشکریانش تار و مار شدند.
اسلحهی بلوچها عبارت از نیزههایی بود که شش زرع (متر) طول داشت و پیکان این نیزهها از آهن نبود بلکه از چوبهای طبی بود که آنها را از آهن سختتر نموده بودند.
کارشناسان براین باورند که این نیزهها از درختان شیشم یا جگ که در تمامی مسیلهای بلوچستان در آن زمان وجود داشته است که امروزه نیز آثاری از آن در مسیر رودخانهها باقی است.
با توسعهی علوم و فنون جنگلکاری و جنگلداری، چرا به این ظرفیت بالقوهی استان سیستان و بلوچستان، توجه نمیشود؟
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
آخرین اخبار