به گزارش خبرگزاری بسیج، روزنامه جوان درباره بودجه ۹۷ گزارش داده است:
بودجه هزار و ۱۹۴تریلیون تومانی سال ۹۷ در شرایطی راهی مجلس شد که مهمترین ویژگی آن، اتکای بیشتر دولت به افزایش قیمتها و حذف یارانهبگیران متمرکز شده است. در این میان رئیسجمهور پیشبینی کرد که عدهای برای افزایش بودجهها به نمایندگان فشار بیاورند و از آنان خواست دولت را کمک کنند. پیش از این نیز رئیس سازمان برنامه وبودجه از نمایندگان خواسته بود که اگر مدیران دولتی برای لابی جهت افزایش بودجههایشان به مجلس فشار آوردند مجلس با این افراد همکاری نکند و کار تا جایی پیش رفت که نوبخت نمایندگان را به حضرت عباس قسم داد تا بودجه جاری کشور را افزایش ندهند.
به گزارش «جوان» حسن روحانی رئیسجمهور کشورمان روز گذشته بودجه سال ۹۷ را به بهارستان برد و از نمایندگان مجلس خواست تا این بودجه را با کمترین تغییری تصویب کنند. او خطاب به نمایندگان گفت: حتماً عدهای برای افزایش سهم خود از بودجه وارد لابی و رایزنی با شما خواهند شد اما شما بایستید که اگر تغییراتی در بودجه اعمال شود، کار دولت سخت خواهد شد. این سخنان رئیسجمهور یادآور سخنان چندی پیش رئیس سازمان برنامه و بودجه است که نمایندگان مجلس را به حضرت عباس قسم داده بود تا بودجه جاری کشور را افزایش ندهند، زیرا این قسم از بودجه مصرفی دولت آنقدر بالا رفته است که از سوی برخی دولتیها بودجه جاری جهنمی توصیف میشود.
روحانی با بیان اینکه لایحهای که امروز تقدیم مجلس میشود، در تبصره ۱۴، ۱۸، ۱۹ به خوبی خواهید دید که یک تحول بزرگ در بودجه امسال است، اظهار داشت: دولت روند جدیدی را آغاز کرده و این روند را در سالهای بعد ادامه خواهد داد. پایه اصلی بودجه امسال شفافیت است و پرداخت اعتبار به دستگاهها بر مبنای عملکرد سه ماهه آنهاست. آنچه که در گذشته انجام میگرفت این بود که در بین دستگاهها برای افزایش بودجهگیری در سال آینده یک رقابتی در هزینهکرد سال جاری وجود داشت. رئیسجمهور با بیان اینکه دولت باید بتواند با بخش خصوصی رقابت کند، اظهار داشت: تمام بودجههای گذشته ما بر مبنای هزینه سال گذشته بودهاند و این اصلاح روند در بودجه امسال آغاز شده است. حدود ۳۴درصد بودجهای که الان تقدیم مجلس میشود بودجه عملیاتی است و این روند باید ادامه پیدا کند تا همه بودجههای ما عملیاتی بشوند.
مدیران دولتی حتماً برای افزایش بودجه به مجلس فشار میآورند
وی با بیان اینکه ردیفها در بودجه امسال کاهش پیدا کرده است، تصریح کرد: من خواهش میکنم به ما کمک کنید حتماً به شما مراجعه میکنند و حتماً به شما فشار میآورند، ما باید بتوانیم بر این ردیفها نظارت کنیم و ببینیم که این پول کجا میرود و چگونه مصرف میشود. اگر روند سالهای گذشته ادامه پیدا کند، به فرض محال که دولت بتواند کشور را اداره کند که حتماً نمیتواند کشور را با این روند اداره کند و ما در یک بنبست قرار میگیریم. روحانی ادامه داد: اگر بخواهم بودجه امسال را در یک جمله خلاصه کنم باید بگویم که بودجه سال ۹۷ بودجهای است بر مبنای اشتغال فراگیر و برمبنای رفع فقر و ایجاد عدالت. این کل بودجه سال ۹۷ است. رئیسجمهور بیان داشت: در سالهای گذشته مثل سال ۹۴ و ۹۵ بهرغم اینکه درآمد نفتی ما بسیار کاهش پیدا کرده بود، کاری کردیم که طبق مصوبه شما ۳۰درصد درآمد نفتوگاز را به صندوق ریختیم و قاعدتاً شما امسال ۲درصد هم میخواهید اضافه کنید که به ۳۲درصد میرسد. پیشبینی ما این است که این ۳۲درصد در سال آینده بیش از ۱۵میلیارد دلار میشود. ۲۰درصد در صندوق بماند برای طرحهایی که داریم و ۱۲درصدی که اضافه میشود، این ۱۲ درصد در بودجه از نمایندگان خواسته شده که برای طرحهای مهم پیشبینی شود.
افزایش ۱۰۰هزار میلیارد تومانی بودجه ۹۷
براساس جزئیات منتشر شده از مجموع کلی منابع و مصارف لایحه بودجهای سال ۹۷ در مقایسه با لایحه بودجه سال ۱۳۹۶، حدود ۱۰۰هزار میلیارد تومان افزایش داشته است که در سال گذشته سقف منابع و مصارف حدودهزار و ۸۴هزار میلیارد تومان بود. در لایحه بودجه سال بعد، مجموع بودجه عمومی دولت حدود ۴۲۹هزار میلیارد تومان است که در مقایسه با رقم ۳۷۱هزار میلیاردی لایحه امسال حدود ۶۰هزار میلیارد تومان افزایش دارد. مجموع بودجه عمومی در قانون بودجه سال جاری ۳۹۸هزار میلیارد تومان تصویب شده بود.
نفت ۵۵ دلار و دلار ۳۵۰۰ تومان
در لایحه بودجه سال آینده پیشبینی بر قیمت ۵۵دلاری هر بشکه نفت است که مجموع درآمد با دلار ۳هزار و ۵۰۰ تومانی به ریال تبدیل شده است، البته این رقم در طول سال با افزایش میتواند همراه باشد به طوری که در حال حاضر دلار مبادلهای حدود ۳هزار و ۵۴۰ تومان در بانک مرکزی قیمتگذاری شده است. براساس جدول کلان لایحه بودجه کل کشور، جمع هزینهها ۲۷۶هزار و ۴۲۸میلیارد تومان و جمع درآمدها ۱۷۴هزار و ۱۰۰میلیارد تومان است که بدین ترتیب تراز عملیاتی لایحه بودجه منفی ۸۳هزار و ۲۶میلیارد تومان که نسبت به قانون بودجه سال جاری ۳هزار و ۳۰۶ میلیارد تومان افزایش یافته است. کاهش ۱۵/۳درصدی بودجه عمرانی و افت ۱۰درصدی درآمدهای پیشبینی شده برای نفت و فرآوردههای نفتی، برآورد ۱۲۸هزار و ۷۱۹میلیارد تومان درآمد مالیاتی (۱۰/۵درصد رشد) از دیگر نکات مهم لایحه بودجه ۹۷ است.
کاهش بودجه عمرانی
در لایحه بودجه سال آینده حدود ۶۰هزار میلیارد تومان برای طرحهای عمرانی در قالب تملک داراییهای سرمایهای پیشبینی شده است. این رقم در قیاس با ۷۱هزار میلیارد تومانی که مجلس نسبت به آن پافشاری و در جریان تصویب قانون بودجه آن را مصوب کرد، کاهش ۱۰هزار میلیارد تومانی داشته است.
حذف ۳۰میلیون یارانهبگیر؟
تبصره ۱۴ لایحه بودجه سال ۹۷ نکته مهمی دارد، بر مبنای این تبصره دولت قصد دارد مبلغ ۳۷هزار میلیارد تومان براساس قانون هدفمندی یارانهها مصوب سال ۸۸ با انواع روشهای نقدی و غیرنقدی بین خانوارهای هدف و کالاها توزیع کند که این رقم نسبت به رقم ۴۸هزار میلیارد تومانی سال قبل کاهش قابل توجهی داشته است.
از رقم ۳۷هزار میلیارد تومان در نظر گرفتهشده برای سال ۹۷ قرار است ۲۳هزار میلیارد تومان بهصورت یارانه نقدی و غیرنقدی توزیع شود. همچنین ۷هزارمیلیارد تومان در قالب سیاست کاهش فقر مطلق از طریق بهزیستی و کمیته امداد توزیع میشود و ۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان بهعنوان یارانه بخش سلامت و ۳ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان بهعنوان یارانه نان در نظر گرفته شده است. این پیشنهاد در صورت عدمتغییر سقف ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی یارانه نقدی، کفاف یارانه حدود ۴۱میلیون نفر را میکند و با این حساب از جمعیت ۷۵میلیون نفری که در حال حاضر یارانه میگیرند، عملاً بیش از ۳۰میلیون نفر حذف خواهند شد.
درآمدهای دولت
در لایحه بودجه سال آینده و در بخش بودجه شرکتها، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت، منابع و مصارف بانکها به گونهای پیشبینی شده که در بخش منابع درآمدهای آنها تا حدود ۸۴هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان میرسد. این درآمدها به اضافه سایر دریافتیها که نزدیک به ۳۱۵میلیارد تومان است در مجموع تا مرز ۸۵هزار میلیارد تومان منابع در سال آینده را تأمین خواهد کرد. در بخش مصارف نیز بانکها حدود ۸۲هزارمیلیارد تومان هزینه دارند که به آن باید ۶۲۴میلیارد تومان مالیات و پرداخت هزار و ۲۴۸ میلیارد تومان به عنوان ۵۰درصد سود ویژه را اضافه کرد.
در سال آینده پیشبینی شده بانکها تا حدود ۱۲میلیارد تومان سود سهام پرداخت کنند. در مجموع مصارف بانکی در سال بعد به ۸۵هزار و ۵۸۵میلیارد تومان میرسد که با کسر ذخیره استهلاک در هزینههای جاری که نزدیک به ۷۰۰میلیارد تومان است منابع و مصارف آنها در رقم ۸۴هزار و ۸۷۶میلیارد تومان تراز خواهد شد.
براساس بند درآمدها، واگذاری دارایی سرمایهای و واگذاری داراییهای مالی لایحه بودجه سال ۹۷ دولت برای اجرای قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز درآمد هزار و ۸۵۰ میلیارد ریالی را پیشنهاد کرده است.
مالیات ۱۲۸هزار میلیارد تومانی
همچنین جزئیات منابع درآمدی نشاندهنده افزایش سهم مالیات در بودجه است. دولت برای سال آینده حدود ۱۲۸هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی پیشبینی کرده که این رقم نسبت به ۱۱۲هزار میلیارد لایحه سال جاری تا ۱۶هزار میلیارد تومان رشد دارد.
خودرو هم یکی دیگر از منابع درآمدی دولت است، در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷، دولت از محل مالیات واردات خودرو میزان ۲ هزار و ۲۰۵ میلیارد تومان درآمد پیشبینی کرده است و همچنین در این لایحه پیشبینی دولت از میزان درآمد از محل مالیات شمارهگذاری خودرو در سال ۱۳۹۷ برابر با هزار و ۶۸۳میلیارد تومان است. در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ دولت درآمد ۷۶۴ میلیارد تومانی را از محل مالیات نقلوانتقال خودرو پیشبینی کرده که جزئیات بیشتر درآمدهای خودرویی نشان میدهد هزینه پلاکگذاری به ۱۰۰هزار تومان افزایش یافته است.
مطابق جدول درآمدها، واگذاری داراییهای سرمایهای و واگذاری داراییهای مالی در بودجه سال ۹۷ مالیات برمصرف سیگار هزار و ۴۸۶میلیارد تومان پیشبینی شد. سال گذشته مطابق لایحه بودجه سال۹۶ مالیات هر پاکت انواع سیگار تولید داخل به میزان ۲۰درصد و وارداتی به میزان ۳۰درصد قیمت خردهفروشی تعیین شده بود.
همچنین درآمد سالانه ۲۴میلیون تومان در سال هم معاف از مالیات خواهد بود، یعنی حقوق ماهانه ۲میلیون تومانی نیازی به کسر مالیات ندارد.
درآمد نفتی ۱۰۶هزار میلیارد تومانی
همچنین دولت در لایحه بودجه سال آینده مجموع درآمدهای ناشی از فروش نفت را ۱۰۶هزار میلیارد تومان برآورد کرد که در مقایسه با سال جاری با کاهش همراه است. براساس پیشبینی دولت در مورد درآمدهای نفتی مجموع واگذاری داراییهای سرمایهای در لایحه بودجه سال آینده حدود ۱۰۶هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پیشبینی شده در حالی که این رقم برای سال جاری در لایحه حدود ۱۱۶هزار میلیارد تومان و مصوب تا ۱۱۸هزار میلیارد تومان بود.
همچنین منابع حاصل از فروش نفت و فرآوردههای نفتی برای سال آینده ۱۰۱هزار میلیارد تومان پیشبینی شده است. این رقم در مقایسه با ۱۱۱هزار میلیارد تومان پیشبینی شده لایحه بودجه سال ۱۳۹۶ تا ۱۰هزار میلیارد تومان و نسبت به رقم مصوب ۱۱۳هزار میلیاردی در قانون بودجه تا ۱۲هزار میلیارد تومان کاهش دارد.
خداحافظی با قیر رایگان
موضوع قیر رایگان و تکلیف شرکت ملی نفت ایران در این زمینه، به طور کل در لایحه بودجه سال ۹۷ مورد اشاره قرار نگرفته و عدم درج این موضوع در لایحه بودجه از بسته شدن پرونده توزیع قیر رایگان در سال ۹۷ حکایت دارد. این به معنای افزایش هزینههای راهسازی در بخش روستایی و شهری است که رقم قابل اعتنایی خواهد بود.
افزایش قیمت گازوئیل
براساس جدول ۵ لایحه بودجه سال ۹۷ کل کشور یکهزار و ۳۰۰ میلیارد تومان درآمد از افزایش ۲۰درصدی قیمت گازوئیل در سال ۹۷ دیده شده است. ظاهراً افزایش ۲۰درصدی قیمت گازوئیل در لوایح بودجه سالهای اخیر براساس حکم برنامه پنج ساله ششم آورده شده اما طی این مدت قیمت گازوئیل بدون تغییر مانده است.
سهم ۳۰ میلیاردی فاینانس
براساس حکم لایحه بودجه ۹۷ تأمین مالی از منابع خارجی تا سقف ۳۰میلیارد دلار برای بخش دولتی و غیردولتی مجاز شد. براساس بند دیگر این تبصره به دولت اجازه داده میشود برای اجرای طرحها با رعایت سقف مقرر در بند (الف) این تبصره نسـبت بـه اخـذ یـا تضـمین تسـهیلات مـالی و اعتبـاری یـا کمـک بلاعـوض تـا مبلـغ ۵میلیـارد دلار از دولتها، مؤسسات مالی خارجی و بینالمللی اقدام کند.
همچنین دولت در لایحه بودجه ۹۷ برداشت ۸/۵میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای استفاده در ۱۱عنوان مصرفی بودجه از جمله بودجه صداوسیما، توسعه مکران و پرداخت پاداش بازنشستگان آموزشوپرورش را مطرح کرده است.
افزایش قبوض آب و گاز
براساس بند (ج) تبصره ۶ لایحه بودجه ۹۷ وزارت نیرو از طریق شرکتهای آبفای شهری سراسر کشور مکلف است، علاوه بر دریافت نرخ آب بهای شهری بهازای هر مترمکعب آب شرب مبلغ ۲۰۰ ریال از مشترکان آب برای توسعه آب روستایی دریافت کند.
لایحه بودجه سال آینده عوارض خروج از کشور برای هر نفر۲۲۰هزار تومان تعیین شده که نسبت به ۷۵هزار تومان سال قبل تا ۱۴۵هزار تومان رشد دارد.
روند دریافت عوارض خروج متفاوت خواهد بود:
برای سفر اول: برای هر نفر ۲۲۰هزار تومان دریافت میشود، در سفر دوم: ۵۰ درصد به این عوارض افزایش مییابد و به ۳۳۰ هزار تومان میرسد. همچنین در سفر سوم و سفرهای بعدی تا ۱۰۰ درصد افزایش خواهد داشت و به ٤٤٠ هزار تومان میرسد.
جهش بیش از ۱۹درصدی بودجه شرکتهای دولتی
بودجه کل کشور شامل دو جزء بودجه عمومی (بودجه جاری، عمرانی و هزینههای انتقالی یا یارانهای) و بودجه شرکتهای دولتی، مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و بانکها میشود که به طور تقریبی جزء اول ۳۰درصد و جزء دوم ۷۰درصد از بودجه هر سال را به خود اختصاص میدهد. پس به نظر میرسد زمان آن رسیده است تا بودجه شرکتهای دولتی و مؤسسات دولتی نیز از سوی افکار عمومی مورد توجه ویژه قرار بگیرد، زیرا حجم عظیمی از بودجه کشور را به خود اختصاص میدهد و خروجی و بهرهوری آن مشخص نیست.
منابع شرکتهای دولتی، مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و بانکها در لایحه بودجه سال آتی حدود ۸۱۳ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که نسبت به قانون بودجه سال ۹۶ بیش از ۱۹درصد افزایش داشته است. همچنین جمع منابع عمومی دولت در لایحه بودجه سال آتی با بیش از ۶درصد رشد حدود ۳۶۸ هزار میلیارد تومان لحاظ شده که در مجموع بودجه کل کشور را به ارقامی بیش از هزار و ۱۹۴هزار میلیارد تومان رسانده است.