براساس آخرین آمارهای بیکاری در کشور به میزان 3 میلیون و 165هزار نفر نشان می‌دهد که این رقم در میان فارغ‌التحصیلان مقاطع مختلف قطعاً بیشتر خواهد بود و بسیاری از رشته‌های تحصیلی هم دراستان‌ها بازار کار ندارد.
با نگاهی به آمار بیکاری در کشور و ارائه راه‌حل‌هایی که بیشتر مسکن و موقت بوده‌است، مانند طرح کارورزی و کاج برای فارغ‌التحصیلان که از سوی دولت اجرا می‌شد، باید گفت: در این طرح‌ها جایگاه کارفرما و فارغ التحصیلان دیده نشده است چرا که فردی که سال‌ها درس‌خوانده و دریک حوزه فنی و تخصصی مهارتی کسب کرده‌است هرگز حاضر نمی‌شود با حقوق ماهیانه 300-400هزار تومان وقت خود را در یک مؤسسه خصوصی تلف کند از سوی دیگر کارفرمایان هم در ازای به کار گیری نیروی فاقد تجربه دانشگاهی که فاقد مهارت و یا تخصص لازم برای وی و صنعت و یا هنرش است مؤظف به پرداخت حق بیمه و حقوق ماهیانه و سایر مزایا بوده‌است که این نیروها در بخش خصوصی بازدهی و کارایی لازم را ندارند. بنابراین بازنگری دولت در این طرح برای به کارگیری و ایجاد اشتغال برای فارغ التحصیلان می‌تواند راهی پیش‌روی سیل عظیم بیکاران تحصیل کرده و فاقد مهارت لازم باشد.
به عنوان مثال یک فارغ‌التحصیل آی‌تی که نتواند نرم‌افزاری را نصب و یا پاک نماید و یا مهندس شیمی که نداند حلال‌ها کدامند و چه کاربردی در زندگی روزمره دارند و صدها مورد عینی و ملموس دیگر نشان می‌دهد که سیستم آموزشی درس محور باید به سمت پژوهش محوری رفته و حفظیات از دروس دانشگاهی کاهش داده شود و دانشجویان را در سال‌های تحصیل به سمت تحقیقات کاربردی و علمی سوق دهیم تا بعداز فارغ‌التحصیلی بتوانند وارد بازار کار شده و کسب و کاری هرچند کوچک برای خود وسایرین ایجادنمایند.
الزام دانشگاه‌ها به ایجاد شهرک‌های دانشگاهی و تحقیقاتی و به کارگیری دانشجویان و فارغ‌التحصیلان هر رشته در فن و تخصص مورد نیاز و سرمایه‌گذاری از سوی خود متقاضیان و سهامی بودن این شهرک‌ها می‌تواند تا حد زیادی تعداد بیکاران را کاهش داده و به ایجاد شغل و مهارت‌های مورد نیاز بازار هم کمک نماید. اگر این اتفاق بیافتد قطعاً تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان وارد این شهرک‌ها شده و با تخصص و مهارت‌های خود می‌توانند در چرخاندن چرخ اقتصادی و رونق آن هرچند اندک سهیم بوده و انگیزه بیشتری برای ادامه تحصیل و زندگی و کارهای علمی و تحقیقاتی بیشتری داشته باشند.
افزایش 6درصدی بودجه فرهنگی و علمی کشور نشان می‌دهد که تغییراتی در حال وقوع است اما باید دید این تغییرات می‌تواند درمانی بر درد بی‌درمان بیکاری و سرگردانی صدها هزار نفر جوان بیکار ناامید و بی‌انگیزه باشد یا خیر؟
یادداشت:فروغ مسلم زاده
