کتیبه قاجاری جزو آثار تاریخی بوده و متولی آن میراث فرهنگی است

به گزارش خبرنگار استان تهران خبرگزاری بسیج؛ مسیب رحیم زاده رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان ری اظهار داشت: هیچگونه تخریبی در لوکیشن های سریال پایتخت 5 در محل کارخانه سیمان ری سابق، جنب دانشگاه آزاد واحد جنوب تهران رخ نداده است.

وی گفت: انفجارهای صورت گرفته در قسمت های پایانی سریال پایتخت5 به صورت جلوه های ویژه ساخته شده و در پلانی هم که بازیگران با دیلم در حال سوراخ کردن دیواری که در آن گرفتار شده اند، هیچ تخریبی در قسمت اصلی بنا ایجاد نشده بلکه این دیوار پیش ساخته یک متر مربعی است که دوده های اطراف آن را نیز به صورت ساختگی طراحی کرده اند.

وی در مورد مجوز فیلمبرداری در این محل، اظهار داشت: این کارخانه متروکه صنعتی بوده و هیچگونه نیازی به هماهنگی با اداره میراث فرهنگی نبوده و ظاهرا هماهنگی های لازم با مدیرعامل هیات تصفیه کارخانه سیمان ری انجام شده است.

سرنوشت کتیبه قاجاری نامعلوم است

 تنها قطعهٔ باقی‌مانده از آخرین کتیبه سنگ نوشته دورهٔ فتحعلی‌شاه قاجار، سال‌ها میان ضایعات کارخانهٔ سیمان ری مدفون شده است و هیچ کس خبری از سرنوشت آن ندارد؛ محمد رضا مارانی، مدیر تصفیه کارخانه نیز علی رغم اینکه اسفند ماه سال 96 از افتتاح موزه صنعت و نمایش این کتیبه به همراه سایر ادوات صنعتی در محل کارخانه سیمان ری خبر داده بود، اما به خبرنگار ما اجازه بازدید و تصویر برداری از این قطعه تاریخی را نداد و سلامت یا وجود این کتیبه هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد.

مارانی، با اشاره به اینکه تجهیزات و وسایل قدیمی این کارخانه سرمایه ملی و متعلق به همه مردم کشور است، اظهار داشت: کارخانه سیمان ری به عنوان نخستین خط تولید سیمان کشور کار خود را در شهرستان ری آغاز کرد و تلاش کرده ایم ادوات خط تولید این کارخانه را ترمیم و در معرض تماشای عموم قرار دهیم.

کتیبه جزو اموال کارخانه سیمان ری است

مارانی همچنین در خصوص نگهداری بخشی از کتیبه قاجاری باقی مانده از انفجارهای کوه بی بی شهربانو در زمان فعال بودن کارخانه سیمان ری و اینکه اکنون این قطعه تاریخی در کجا نگهداری می شود و چرا به عنوان آثار تاریخی به سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تحویل داده نمی شود، گفت: این کتیبه متعلق به کارخانه سیمان ری بوده و در اختیار موزه صنعت سیمان است و در محل موزه کارخانه سیمان ری نگهداری می شود.  

وی افزود: مسئولان سازمان میراث فرهنگی هم این آثار را قبلا از ما مطالبه کرده بودند اما چون ما موزه دار میراث فرهنگی صنعت سیمان هستیم و این موزه به ثبت رسیده است، خودمان از آن نگهداری می کنیم همانگونه که تا کنون این کار را انجام داده ایم. این محل به عنوان موزه صنعت کشور مصوب شده است و موافقت اصولی سازمان میراث فرهنگی را نیز دریافت کرده ایم و بقایای این کتیبه قاجاری هم در این موزه به نمایش در خواهد آمد.

کتیبه جزو اموال میراث فرهنگی کشور است

مسیب رحیم زاده رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان ری در مورد باقی مانده بخشی از کتیبه قاجاری که حدود سال های 55 تا 57 در زمان فعالیت کارخانه سیمان ری هنگام آتشباری در معدن از کوه جدا شده است، گفت: اکنون چند خط نوشته و قسمت انتهای دم شیر باقی مانده است.

 وی افزود: علی رغم اینکه این کتیبه هنگام فعالیت کارخانه سیمان ری از کوه جدا شده است، اما جزو اموال ملی کشور بوده و متولی آن سازمان میراث فرهنگی است و برای عودت دادن آن مکاتباتی با مدیر تصفیه کارخانه انجام داده ایم و در حال پیگیری موضوع از طریق حقوقی هستیم.

رحیم زاده با اشاره به قدمت 8000 ساله شهرستان ری و وجود 198 اثر تاریخی شاخص با مدمت بالا در این شهرستان گفت: متاسفانه شهرستان ری با این پیشینه تاریخی یک موزه اختصاصی ندارد. وی، علت تاخیر در تحویل گرفتن این قطعه تاریخی را نبودن موزه میراث فرهنگی در شهرستان ری عنوان کرد و گفت: در حال حاضر فضایی برای جانمایی و نگهداری این اثر تاریخی که امنیت مناسب و قابلیت دسترسی آسان برای بازدید گردشگران را داشته باشد نداریم و نگران تخریب و آسیب دیدن آن هستیم.

وی خاطرنشان کرد: احداث موزه در شهرری جزو پروژه های پیشنهادی ما در سال 97 به فرمانداری و اداره کل میراث فرهنگی است که درصورت مطالعه و مشخص شدن مکان پیشنهادی و تامین بودجه، این پروژه اجرایی خواهد شد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود از تامین اعتباری بالغ بر 200 میلیون تومان برای   بازسازی و مرمت آتشکده ری خبر داد و گفت: سال گذشته کار مرمت آتشکده ری آغاز شد که همچنان این روند در سال جاری نیز ادامه دارد.

کتیبه در شرایط حفاظتی بدی نگهداری می شود

  مجدالدین رحیمی کارشناس حوزهٔ میراث فرهنگی، سال 92 دربارهٔ وضعیت نقش برجستهٔ تاریخی که نشان‌دهندهٔ شکار شیر توسط فتحعلی‌شاه قاجار است، اعلام کرده بود که این کتیبهٔ در کارخانهٔ سیمان ری، در شرایط حفاظتی بدی نگهداری می شود و با شرایط موجود باید فاتحه آن را خواند.

وی دربارهٔ قرار گرفتن این نقش برجسته در کارخانهٔ سیمان ری تصریح کرد: این نقش برجسته اوایل انقلاب به دلایلی توسط مسئولان این کارخانه تخریب و در مرحلهٔ نخست، حدود ۵۰ درصد اثر از جای خود کنده و تکه‌تکه شد. پس از مدتی، حدود ۱۰ درصد نمای سطح اثر که چند کتیبه به خط نستعلیق و یک بخش از دم شیر شکار شده در آن مشخص است، در ساختمان متروکهٔ کارخانهٔ سیمان ری پیدا شد.

از خردادماه ۱۳۸۸ هشدارهای زیادی دربارهٔ لزوم رسیدگی به وضعیت این اثر تاریخی توسط دوستداران، کارشناسان و فعالان حوزهٔ میراث فرهنگی داده شد، اما هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفت.

خبرنگار: علی اشرف خانلری