به گزارش خبرگزاری بسیج، بهروز علیشیری ،‌ در خصوص آینکه آمریکا شب گذشته رسما از برجام خارج شد، ارزیابی شما چیست، اظهارداشت: با اعلام خروج امریکا از برجام، وضعیت اقتصاد ایران از شرایط «آچمزی» خارج خواهد شد. 

این اقتصاددان در مورد اینکه اقتصاد آچمزی چیست، گفت‌: شرایط اقتصاد آچمزی فریبنده است. در چنین شرایطی شما صاحب فرصت، امکانات و ظرفیت‌هایی هستید، اما توان بالفعل‌سازی آن را ندارید و نمی‌توانید از آن ظرفیت‌های در اختیار بهره بگیرید.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه قبلا در مورد اقتصاد آچمزی و برجام گفته بودم بیان داشت: بله در این وضعیت، چنانچه کنش‌گران اقتصادی متوجه نباشند که قابلیت‌ها و ظرفیت‌های آچمز شده، فاقد کارایی و اثربخشی رفتاری است؛ دچار فهم غلط و سوءبرداشت نسبت به داشته‌های واقعی خود خواهند شد. برجام چنین وضعیتی را برای اقتصاد ایران فراهم آورده بود. (برای اطلاع بیشتر در این باره به یادداشت مؤلف تحت عنوان «تحریم‌ها؛ معمای ماده ۲۷» منتشر شده بود).

* به پسابرجام بدون التهابات احساسی نگاه کنیم

وی در پاسخ به این سوال که آیا شما اثرات اقتصادی برجام را مطلوب نمی‌دانید؟ در این دوره هیات‌های متعدد خارجی به ایران آمدند، عنوان کرد: بله. بلافاصله پس از امضای سند موسوم به برجام، هیأت‌های اقتصادی و سیاسی فراوانی به ایران آمدند و این خود عامل اغواکننده‌ای داشته تا شکنندگی درک فریبنده را افزایش دهد. اکنون که به گذشته و روند تحولات آن و نتایج حاصله؛ بدون التهابات احساسی نگاه می‌کنیم، شناسایی ابعاد این برداشت ناصواب کار پیچیده‌ای نخواهد بود.

این اقتصاددان ادامه داد: شاخص‌های بین‌المللی اقتصاد ایران در طی سنوات اخیر گواه روشنی بر این مدعاست. حجم صادرات غیرنفتی کشور، میزان ورود منابع مالی قرض خارجی به اقتصاد ایران، جذب سرمایه‌های مستقیم خارجی، تراز حساب سرمایه، ارزش پول ملی در برابر اسعار خارجی و امثال آن با ارقام مشابه خود در ابتدای سال ۹۰ مقایسه کنید!

به گفته این استاد اقتصاد بین الملل، در حوزه‌های روابط اقتصاد خارجی، روابط کشور با مجامع و مؤسسات اقتصاد بین‌الملل نظیر بانک توسعه اسلامی و بانک جهانی، روابط کارگزاری بانکی با بانک‌های مطرح غربی، انجام پروژه‌های بزرگ با حضور سرمایه‌گذاران خارجی در حوزه نیروگاهی و بزرگراهی، قرارداد IPC نفتی با توتال، خرید هواپیما و مثال‌های متعدد دیگری از سایر حوزه‌های روابط اقتصاد خارجی کشور نشان می‌دهد باید به سرعت سوءتفاهم و سوءبرداشت خود را از شرایط موجود اقتصادی تغییر و بازنویسی کنیم.

* تعهدات زبانی مقامات سیاسی برای بنگاه‌ها الزام رفتاری ایجاد نمی‌کند

وی در مورد اینکه آثار عملی خروج امریکار از برجام چه خواهد بود، گفت‌: اعاده تحریم‌های ایالات متحده یعنی بازگشت تحریم‌های ثانویه علیه همه بنگاه‌های اقتصادی خارجی که با ایران همکاری خواهند کرد. در چنین شرایطی بنگاه‌های اقتصادی، بانک‌ها، بیمه‌ها و حتی دولت‌ها در معاملات خود با احتیاط بالا عمل خواهند کرد. آن دسته از مؤسساتی که احتمالاً در طی سال‌های گذشته مراوداتی با ایران داشته‌اند، باید ظرف مدت سه تا شش ماه از آن خارج شوند!

علیشیری در مورد اینکه اروپایی‌ها گفته‌اند به تعهدات خود در برجام پایبند هستند تا چه میزان میتوان خوشبین بود،‌ یادآور شد: در چنین شرایطی، اینکه مقامات کشورهای اروپایی و غیره خودشان را پایبند به تعهدات پیشین نشان دهند کافی نیست. تعهدات مقامات سیاسی، الزام رفتاری برای بنگاه‌های اقتصادی ملی و فراملی آنها بر همکاری با ایران ایجاد نخواهد کرد، لیکن نباید به این تمایل و احساس آنها پاسخ منفی داد!

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه برجام یک فرصت برای اقتصاد ایران است، به چگونگی عملکرد مسئولان در شرایط کنونی پرداخت و خاطر نشان کرد: نکته مهم در شرایط کنونی به بازگشت به خویشتن است. ظرفیت‌های اقتصاد ملی و سرمایه‌های انسانی و باور عمیق به مزیت‌های نسبی اقتصاد ایران و حرکت همه‌جانبه برای بالفعل کردن این استعدادها پیش‌نیاز ورود به عصر جدید خروج از اقتصاد آچمزی است.

وی ادامه داد: مقام معظم رهبری در یکی از دیدارهای عمومی خودشان، وزارت خزانه‌داری آمریکا را به «اتاق جنگ اقتصادی» تعبیر کردند. این برداشت نشان می‌دهد که سیاستمداران مقیم کاخ سفید در تحلیل شاخص‌های اقتصاد ایران آن‌چنان دچار سوءبرداشت شده‌اند که اطمینان حاصل کرده‌اند که با اعاده تحریم که ضربه تعیین‌کننده‌ای را بر اقتصاد کشور وارد خواهد کرد.

* استراتژی بسیج ملی و ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی

علیشیری در پاسخ به این سوال که در مواجهه با اتاق جنگ خزانه داری آمریکا چه باید کرد، افزود:‌ بدیهی است که در مواجهه با این «اتاق جنگ» نمی‌توان رفتار عادی داشت، باید به سرعت با اتخاذ «استراتژی بسیج ملی» و تشکیل «ستاد فرماندهی اقتصادی» به مواجهه با این وضعیت متلاطم کنونی رفت.

این اقتصاددان به وظیفه و نقش ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اشاره کرد و اظهارداشت: این «ستاد» باید فراقوه‌ای باشد، مرکب از همه صاحب‌نظران اقتصاد بین‌المللی و اقتصاد ملی صاحب تخصص و تجربه باشد، منعطف و با سرعت بالا تصمیم‌گیری کند و برنامه‌ای عملیاتی و کمّی و سنجش‌پذیر را برای بازگشت آرامش به اقتصاد ملی تدوین و اجرایی نماید.

وی خاطرنشان کرد:‌ به نظر من خروج از «اقتصاد آچمزی» برای ایران یک فرصت بی‌بدیل است که حرکت شتابان توسعه کشور را به ریل اصلی بازمی‌گرداند. «استراتژی بسیج ملی» قابلیت بالفعل‌سازی همه استعدادهای خاموش و ظرفیت‌های پنهان اقتصاد ایران را خواهد داشت. باید به این رهیافت اقتصاد احترام گذاشت و آن را اجرایی کرد.