به گزارش سرویس بسیج مهندسین صنعت خبرگزاری بسیج، تحلیل معنای سخن ایشان نشان می دهد که اشاره رهبری به سیستم و سیستمی نبودن فساد یعنی عدم انتساب فساد به کلیت " نظام سیاسی" و بری بودن ساختار کلان جمهوری اسلامی از فساد در اهداف و تصمیم گیری های کلان. شواهد چندی موید این نظر است:
اطلاع رسانی دایم درباره فساد های رخ داده و نقد و بررسی پرحرارت آن حتی در رسانه های رسمی و سطح آزادی بیان قابل قبول ایجاد شده در سال های اخیر در پرداختن به این فسادها. البته این نقد وارد است که این حساسیت به فساد که در حوزه عمومی برانگیخته شده و توسط رسانه ها پیگیری می شود اگر در یکی دو دهه قبل مجال بروز در رسانه ها را می یافت شاید شاهد تبعات منفی آن در امروز نمی بودیم. شوربختانه باید گفت هنوز هم در برخی نهادهای حاکمیتی در برابر این وظیفهء دینی، با بد فهمی ها و کج فهمی ها از مقولهء امنیت و آزادی، مقاومت صورت می گیرد و فرهنگ سیاسی طاغوت زده ای که طی قرن ها در ذهن و ضمیر ما رسوب کرده مدام خود را در هیات های مختلف بازتولید می کند.
با این حال از آنجا که اشاره به امر فساد و تبعیض بیش از دو دهه است که ترجیع بند کلام رهبری در سخنرانی های عمومی است و قانون اساسی و فرهنگ سیاست دینی همیشه در این زمینه حامی آرمان هایی بلند بوده و این آرمان ها در میان چهره های سیاسی این نظام نیز نمودهای برجسته ای داشته ( از روسای جمهوری چون رجایی گرفته تا شخص رهبر فقید انقلاب و همینطور رهبر فعلی جمهوری اسلامی) انتساب فساد به " سیستم" به معنای سیاسی که معمولا از آن مراد می شود وجهی ندارد.
سیستم و نظام سیاسی مستقر به معنای کلان نه مفسدانه تعریف شده و نه جهت گیری و تصمیم گیری فاسدانه دارد و نه چهره های اصلی آن در گذشته و حال فاسد بوده اند . انکار "فساد سیستمی" در بیان رهبری ناشی از توجه به همین معنای " سیاسی" و "کلان" از سیستم و نظام است.
با این وجود تعبیر " فساد سیستمی" یا "سیستماتیک" در بیان کارشناسان اقتصادی و اجتماعی با عطف توجه به معنای غیر سیاسی "سیستم" و " نظام"، یعنی معنای " اجتماعی" آن تعبیری درست و حاکی از یک واقعیت است.
فساد سیستمی در این معنا به امکان ناپذیر بودن رخدادهای مفسدانه (به خصوص در مقیاس های بزرگ) بدون تکیه بر یک سیستم یا شبکه ای از افراد فاسد در موقعیت های اداری و بوروکراتیک - و گاه حتی در موقعیت های فرهنگی و رسانه ای- مهم اشاره دارد.
فساد سیستمی نزد کارشناسان اجتماعی و اقتصادی به مجموعه ای از اقدامات هماهنگ در بخشهای مختلف اداری و بوروکراتیک گفته می شود که گاه حتی در حوزه تصمیم سازی و تنظیم قوانین و مقرارت اجرایی نیز نفوذ یافته و در جهت منافع نامشروع عده ای عمل می کند.
این تقسیم وظایف کارکردی که با هدف پاسخگویی به نیازهای این نظام و سیستم فاسد صورت می گیرد آشکارا در جهت تقابل با منافع اکثریت است و برخورد با آن نیز به مراتب سخت تر از برخورد با اقدامات مفسدانه فردی است. فساد سیستمی هر قدر نظام یافته تر و وسیع تر باشد از قدرت بیشتری برخوردار است و به علاوه، در بیان جامعه شناسانه، مانند هر نظام و سیستم دیگری میل به گسترش یافتن دارد و خطرناکی این پدیده نیز از این واقعیت سرچشمه می گیرد.
سیستم یا نظام فاسد در صورت عدم شناسایی و برخورد رفته رفته اعضا و جوارح خود را به قدری رشد می دهد که نظام سیاسی را که درون آن قرار دارد تحت تاثیر خود قرار می دهد. نظام بزرگ سیاسی اهدافی تعریف می کند و به منظور بسیج منابع و نیروها به سوی این اهداف، زیر سیستم ها یا نظام های فرعی را اعم از اداری، فرهنگی و اقتصادی ایجاد می کند.
به همین سیاق نظام یا سیستم فاسدی که درون این نظام بزرگتر شکل می گیرد به تصرف امکانات و نیروها در جهت منافع و اهداف خود میل دارد. به این ترتیب هر چند در واقعیت امروز نظام سیاسی ایران فساد هنوز آنقدر فراگیر نشده که کل سیستم بزرگ تر را در بر بگیرد و معنای نخست فساد سیستمی که منظور رهبر معظم انقلاب است محقق شود اما بیم این مغلوبه شدن و تحریف نظام بزرگ در صورت عدم مبارزه با فساد سیستمی در معنای دوم همیشه و به خصوص در این برهه از تاریخ نظام سیاسی جمهوری اسلامی وجود دارد. چنین مباد.
