همایش ملی ایمنی، بهداشت و محیط زیست، توسط دانشگاه علمی کاربردی انتخاب(اسنوا) ، ۲۵ مرداد ماه در اصفهان برگزار شد. در این همایش سه اصل لازم در HSE بخواهیم، بدانیم و بتوانیم عنوان شد.
کد خبر: ۹۰۴۷۸۵۸
|
۲۷ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۲:۲۸

به گزارش خبرگزاری بسیج به نقل از خبرگزاری علم و فناوری، همایش ملی ایمنی، بهداشت و محیط زیست، توسط دانشگاه علمی کاربردی انتخاب(اسنوا) ، ۲۵ مرداد ماه در اصفهان برگزار شد. در این همایش سه اصل لازم  در HSE بخواهیم، بدانیم و بتوانیم عنوان شد. در  ادامه روند افزایشی تلفات انسانی حوادث جاده ای در سال ۱۳۹۶ و سه ماه اول ۱۳۹۷ مورد توجه قرار گرفت. بر این اساس هزینه حوادث جاده ای در کشور بیشتر از تحریم ها است، که توجه به شاخص رقابت پذیری ملی کشورها و شاخص ایمنی حائز اهمیت است.

ایرج محمد فام بعنوان یکی از سخنرانان این همایش، اظهار داشت: در بحث HSE یک واژه ای  وجود دارد که با نام خطر، جنبه، تهدید، تغییر، انرژی و غیره بسته به زمینه  کاربرد آن بیان می شود اما فرقی نمی کند یک مفهومی است که اگر آزاد شود همه را بدبخت می کند، در گذشته وقتی اینها آزاد می شدند فقط یک حادثه انسانی یا حادثه اقتصادی اتفاق می افتاد و یا بخشی از محیط زیست آلوده می شد.

وی در ادامه به حادثه کشتی سانچی اشاره کرد و گفت:این حادثه  که رویداد شروع کننده آن یک خطر انسانی بود آیا فقط پیامد انسانی، پیامد اقتصادی، پیامد زیست محیطی، پیامد اجتماعی، و یا پیامد سیاسی داشت؟

محمد فام با اذعان این که  نمی توان  پیامدها را از هم  تفکیک کرد، افزود: در حال حاضرهمه حوادث این گونه هستند، وهیچ فرقی نمی کند اسم آن HSE یا EHSE باشد.

وی خاطرنشان کرد: در بعضی از کشورها وقتی این واژه را جابجا می کنند بخاطر اهمیت آن در عصر حاضر است وقتی اتحادیه اروپا EHSE را بیان می کند دلیل آن این است که آنها  سال ها H و S را کار کرده و به یک وضعیت پایداری رسانده اند، در واقع بحث قانون هوای پاک از سال 1969 مطرح و 1970 تازه امریکایی ها به محیط زیست بها می دهند طبیعی است که ترتیب واژه EHSE باشد.

 

 سه اصل لازم HSE

پرفسورمحمد فام در ادامه با اشاره به اینکه در این همایش طوری به بحث HSE می پردازد که برای طیف وسیع شرکت کننده، اساتید، دانشجویان، مدیران و کارشناسان موثر واقع شود، بیان داشت: در بحث HSE سه اصل لازم این است که بخواهیم، بدانیم و بتوانیم، یعنی اعتقاد داشته باشیم، دانش آن را داشته باشیم و بلد باشیم.

 وی ادامه داد: همیشه به این فکر می کنم که همه ما دانش HSE را داریم، همه هم می توانیم، مشکل در خواستن است بعضی مواقع واقعا مشکل پول نیست مشکل خواستن است.  ایمنی را خیلی بزرگ شروع نکنید، چیزهای کوچک را شروع کنید ولی انجام بدهید چون  HSEیک علم نسبی صفر تا 100 است حتما صد خیلی ایده آل است ولی اگر 100 نشود حتما 25 خیلی بهتر از صفر می باشد.

وی افزود:  وقتی اولویت بندی می شود (ارزیابی ریسک) ممکن است بعضی از مشکلات اولویتهای آخر باشند خیلی مهم نباشند ولی هزینه کنترل آنها  و یا عمل کنترل آنها خیلی ساده باشد بهانه نیاورید حالا که اینها اولویت نیستند  کاری نداریم.

HSE و ایمنی خواباندن کار نیست

محمد فام تاکید کرد: HSE و ایمنی خواباندن کار نیست، یکی از مشکلات در کشورهمین است که فکر می کنند ایمنی یعنی خواباندن کار، در حالی که هدف  HSE انجام کار و افزایش سرعت کار با کمترین میزان حوادث است. HSE را صرفا یک بحث اقتصادی می دانم، HSE باید مقرون به صرفه باشد، باید سود و هزینه ای که می شود یک جایی همدیگر را قطع کنند.

وی با تصریح این که هیچ کس جایی که سود نداشته باشد سرمایه گذاری نمی کند پس چرا انتظار داشته باشیم صاحبان صنایع در حوزه HSE سرمایه گذاری کنند، اظهار داشت: در دنیا ثابت شده سرمایه گذاری در HSE  نرخ بازگشت سرمایه تضمین شده، نرخ بازگشت بالا، 2.2 درصد دارد.

چرا HSE؟

محمد فام با طرح این سوال، و بیان این که اصل اول HSE این است، که یکی از مهمترین داراییها نیروی انسانی است،  یادآور شد: کلمه مبارک و هم خانواده های آن مثل تبارک در قرآن کریم در سه زمینه  آمده است، زمانی که خداوند به خودش تبریک می گوید:

 بار اول زمانی که در مورد آفرینش زمین و زمان و کوه و جنگل و کهکشانها  صحبت می کند 

 بار دوم زمانی که در مورد نزول قرآن بعنوان فرقان جدا کننده حق از باطل صحبت می کند یعنی خداوند نزول قرآن را هم  عرض آفرینش دنیا می داند

 بار سوم زمانی که ما را آفرید

«فَتَبَارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِينَ»

 وی با اشاره به این که ما آنقدر مهم هستیم که خداوند برای آفرینش مان به خودش تبریک می گوید، ادامه داد: حالا تصور کنید با کم کاری با دانش کم، تعهد کم  و غیره کاری کنیم که یک نفر آسیب ببیند و بالعکس، اعتقادم بر این است برای مواظبت از این آدمها برگزیده هستیم و این جایگاه را باید قدر بدانیم.

تعهدات بین المللی برای HSE داریم

وی گفت: منشور ریو را دهه 90 امضا کرده ایم، اصل اول  منشور ریو می گوید انسان محور توسعه است و جالب است کلمه بعدی می گوید و شایسته، یعنی آن زندگی سالم، مولد و سازگار با محیط زیست که به انسان می بخشی، شایسته آن است.

محمد فام  در ادامه دلیل سوم،  این که چرا HSE باید باشد، به ماده 85  قانون کار اشاره کرد.محمد فام با طرح این سوال، گفت: مسئولیتهای اجتماعی یک فلسفه دارد و خیلی ساده است و بایستی باور کنیم  چرا که همین حالاهم نتیجه آن «گرمایش زمین» را می بینیم که محدود به کشور خاصی نیست همه تقاص آن را پس می دهند، همیشه هم این طور است.

ارزش اقتصادی HSE چیست؟

محمد فام در رابطه با ارزش اقتصادی HSE به  آمارهای  سال 1995 اتحادیه اروپا در رابطه با مطالعه ای که برای حوادث جاده ای انجام داده اند اشاره کرد و گفت: طبق این مطالعه به ازای هر مرگ 3.6 میلیون یورو خسارت وارد می شود.

وی با تاکید بر این که HSE انتخاب نیست، الزام است،  و یک مرگ 3.6 میلیون یورو خسارت اقتصادی و اجتماعی بر جای می گذارد، ادامه داد: اما آمار دو سال اخیر بریتانیا 2013 و 2014 و 2016 و 2017 از این نظر جالب است، این که جمعیت آن یعنی چهار کشور انگلیس، ولز، اسکاتلند و ایرلند تقریبا معادل جمعیت ایران است.

محمد فام افزود: دوم این که این چهار کشور از نظر HSE سابقه ای فوق العاده بد دارد یعنی بدنام ترین کشور از نظر HSE انگلستان و بریتانیا بوده، نمونه آن حادثه مه گرفتگی لندن است.

 وی اظهار داشت: اکنون انگلستان و بریتانیا از نظر HSE به جایی رسیده است که با کمال افتخار اعلام می کند در سال 2016 و2017 تعداد کشته های ناشی از کار144 نفر بوده و اعلام هم می کنند مربوط به کدام ایالت و بخش صنعت  بوده است، آمار  دوسال پیش آن هم 133 نفر بوده است.

محمد فام با توجه به آمار کشته های ناشی از کار استان اصفهان که در این همایش ارائه شد، گفت: آمار  کشته های ناشی از کار  استان اصفهان  در دو سال بیشتر از آمار چهار کشور بریتانیا است، آنها خواستند شد ما هم بخواهیم می شود، HSE که علم نیست که من کشف کرده باشم صدها سال است که امتحانش را پس داده است. وقتی که می بینیم همه توانستند و ما نتوانستیم ناراحت کننده است، حداقل از کار آنها تقلید کنیم.

تلفات حوادث جاده ای روند افزایشی داشته است

این متخصص حوزه HSE در ادامه به بحث حوادث جاده ای پرداخت و گفت: یکی از حوادثی که در کشور داریم حوادث جاده ای و از محیط های بسیار بکر برای بچه های HSE است، سال 1396 تعداد آدمهایی که در جاده ها جان خود را از دست دادند 16 هزار سیصد و یک نفر ثبت شده است.

وی ادامه داد: در همین سال 335 هزار و نهصد و نود پنج  نفر تعداد مصدومانی است که در سازمان پزشکی قانونی ثبت شده، این روند نسبت به سال قبل آن افزایشی هم بوده است، سالهای پیش  50، 100 یا 10 تا آمار کم  می شد، که البته استراتژی وجود نداشت.

 محمد فام افزود: متاسفانه امسال هم در سه ماه اول سال 97 براساس آمارهایی که ارائه کرده اند شاهد روند افزایشی هستیم، 3892 کشته در جاده ها در حالی که این آمار در سال 96 سه هزار هفصد و خرده ای بود.

هزینه حوادث جاده ای بیشتر از تحریم ها است

این متخصص حوزه HSE بیان کرد: طبق مستندات قبل از این که برجام را امضا کنیم تحریم هایی که برما تحمیل می شد روزانه حدود 100 میلیون دلار به اقتصاد کشور صدمه وارد می شد. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران که یک مرکز رسمی دولتی وابسته به مجلس است گزارش می دهد، هزینه حوادث جاده ای (بغیر از شغلی، صنعتی و شهری) 8 درصد تولید ناخالص ملی است، نزدیک 500 میلیارد دلار است.

محمد فام در مقایسه نتیجه گرفت: هزینه حوادث جاده ای در کشور ایران بیشتر از تحریم ها است، و ادامه داد: اما چرا هرسال حوادث جاده ای زیاد می شود، چرا کاری نمی کنیم.

 

برای حوادث جاده ای در دنیا رتبه بالایی داریم 

وی افزود: طبق شاخص ها  و با  در نظر گرفتن جمعیت از نظر تعداد کشته به ازای هر صدهزار جمعیت جزو هفت هشت کشور اول در دنیا هستیم، به ازای تعداد خودروها هم که حساب شود باز جزو اولی ها هستیم.سایت سازمان جهانی بهداشت هر سال شاخص ها را ارائه می کند، برای نمونه جمهوری آذربایجان در عرض 5 سال توانسته آمارخود را کاهش دهد، چرا ما نمی توانیم یک جای کار می لنگد علمش را داریم توانش را هم داریم.

 

شاخص رقابت پذیری ملی کشورها و شاخص ایمنی

این متخصص حوزه HSE در ادامه با طرح این سوال که چه کسی از درد کشیدن و خسارت دیدن مملکت ما سود می برد، در یک اسلاید برگرفته از سازمان جهانی کار بیان کرد:  قابل توجه دولت مردان عزیزمان، آنها دو شاخص را باهم مقایسه کرده اند یک شاخص بحث رقابت پذیری ملی کشورها است و یک بخش آن یک شاخص ایمنی تحت عنوان تعداد مرگ به ازای هر صد هزار کارگر است.

 وی ادامه داد: همانطور که دیده می شود، این دو شاخص کاملا عکس یکدیگر است، کشورهایی که شاخص وضعیت ایمنی آنها بهتر است یعنی حوادث منجر به فوت کمتری دارند، آلمان امریکا، سوئد و دانمارک شاخص رقابت پذیری آنها به همان نسبت بالاتر است و بالعکس کشورهایی مثل زامبیه و روسیه که شاخص ایمنی آنها ضعیف تر است شاخص رقابت پذیری ملی به همان نسبت ضعیف تر است.  

 

کدام اصل را بپذیریم؟

 محمدفام با بیان این که هیچ رازی وجود ندارد، گفت: دو اصل است یا بایستی تئوری نرمال حادثه را بپذیریم که می گوید، صنایع امروزی شدیدا پیچیده و درهم تنیده اند و پتانسیل فاجعه های بزرگ را دارند بنابراین حادثه چیز طبیعی است، و یا این که تئوری HRO، سازمانهای با قابلیت اطمینان بالا را بپذیریم، که می گوید کشورها یا سازمانهایی HRO هستند که در فضاها و محیط هایی که پتانسیل فجایع دارند حادثه نمی دهند نه این که اصلا حادثه نمی دهند، سازمانهای هرو نگاه پیشگیرانه دارند.

پرفسور محمدفام در پایان بیان کرد: HSE یک علم است اصول دارد ساده لوحی باید کنار گذاشته شود این ساده لوحی است که بگوییم پلاسکو یا حادثه معدن با بیش از 40 کشته و یا حادثه سانچی تکرار نشود تکرار شده و خواهد شد.

ارسال نظرات