فعالیت 75 هزار مهندس بسیجی در قالب کلینیک های صنعتی و گروه های جهادی/مسئولین حس مقابله با جنگ اقتصادی ندارند/80 درصد مشکلات اقتصادی، داخلی است/دولت شفاف و روراست با مردم سخن نمی گوید/ ظرفیت های نهفته کشور در بهره مندی از گیاهان دارویی و انرژی خورشیدی/بسیج مهندسین صنعت ارتباط دهنده نظام مسائل و نظام توامندی ها

گروه اقتصادی_ خبرگزاری بسیج؛مقدمه: مهندس، صنعت، معدن کلید واژه هایی هستند که می‌توانند موتور محرکه چرخه اقتصادی کشور باشند. هرچه صنعت در این کشور رونق بیشتری پیدا کند بدیهی است که اشتغال و امید در بین جوانان یک جامعه رشد خواهد کرد. از طرفی نیز اقتصاد دارای چالش ها و مسائل ریشه‌ای است که هر نظام به دنبال حل و فصل آن ها است.از طرفی نیز شناسایی نظام توانمندی ها و استعدادها و بسیج نیروهای مردمی در راستای حل مسائل به خصوص در حوزه صنعت می‌تواند مهمترین راهکار برای رونق چرخه فناوری صنعتی و اقتصادی کشور باشد.

با توجه به پایگاه مردمی سازمان بسیج مستضعفین و ایجاد قشر بسیج مهندسین صنعت به عنوان یک قشر تخصصی به نظر می‌رسد این قشر بهترین کارکرد را در حوزه ارتباط نظام مسائل صنعت و نیز نظام توانمندی ها را دارد. بسیج مهندسین صنعت می‌تواند با توانمندی ها و پایگاه‌های مردمی که در خود دارد ضمن شناسایی و معرفی مسائل شاخص در حوزه صنعت از ظرفیت ها و توانمندی های مهندسان بسیجی در تراز  آرمان های انقلاب اسلامی و رهنمودهای امام خمینی رحمت الله علیه بنیانگذار جمهوری اسلامی بهره مند شود.

آشنایی با دستاوردها، اقدامات، ماموریت ها و اهداف بسیج مهندسین صنعت بهانه ای است تا خبرگزاری بسیج  گفت و گوی تفصیلی با مهندس شهبازی، رئیس سازمان بسیج مهندسین صنعت ترتیب دهد که از نظرتان می‌گذرد:

**خبرگزاری بسیج: تعریفی از فعالیت ها و ماموریت های بسیج مهندسین صنعتی سازمان بسیج مستضعفین برای خوانندگان ما ارائه بفرمایید.

- شهبازی: همانطور که میدانید بسیج با آغاز انقلاب شکوهمند اسلامی ایران شکل گرفت و در طی چهار دهه ای که از عمر انقلاب اسلامی می گذرد متناسب با مقتضیات شرایط و دوران های مختلف، نقش و جایگاه خود را پیدا کرده است.بر همین اساس در دهه ابتدایی انقلاب اسلامی جنگ تحمیلی آغاز شد و بسیج وظیفه خود دانست که در این عرصه حضور جدی و گسترده پیدا کند.نقش آفرینی بسیج در دفاع مقدس حرکتی بود که اکنون نیز ثمره آن را می‌بینیم و ادامه پیدا کرده است.

در دهه دوم انقلاب اسلامی روزهای سازندگی پس از جنگ را سپری کردیم و بسیج نیز با توجه به آن شرایط و مقتضیات زمان، به سمت تخصصی شدن و ایجاد اقشار تخصصی حرکت کرد.به مرور زمان پس از فعالیتهای چندساله اقشار تخصصی در حوزه های مختلف به وجود آمد و در دهه سوم انقلاب یک سازماندهی موثری از سازمان بسیج ایجاد شد که بتواند در پر کردن  خلا های انقلاب اسلامی اثربخش باشد.

امروز نزدیک به  ۲۲ قشر در سازمان بسیج مستضعفین شکل گرفته است که وظیفه ی آن‌ها عمق بخشی و حرکت بسیج گونه در عرصه مختلف است بر این اساس یکی از این اقشار، بسیج مهندسین صنعتی است که بر اساس ظرفیت ها، عناصر موثر در صنعت را شناسایی و بسیج  می کند تا شاهد شکوفایی صنعت کشور باشیم.

طبیعی است که اگر سازمان بسیج  بخواهد خود را در این عرصه پیدا کند و نقش و جایگاه خود را تعریف نماید باید یک نگاه عمیق و گسترده به صنعت کشور داشته باشد و اساساً وضعیت صنعت کشور را درک کرده و برای جایگاه آینده آن برنامه ریزی داشته باشد. همچنین پیدا کردن چالش ها و مشکلات صنعت از ماموریت های بسیج مهندسین است تا بتواند برای بهبود وضعیت راهکار ارائه داده و آنها را حل و فصل نمایند. در این راستا باید به چند واژه اساسی دقت داشته باشیم  و آن این است که سازمان بسیج یک عنصر خود سازمانده است. یعنی متناسب با مقتضیات زمان، خود را پیدا کرده و بر اساس آن سازماندهی می کند از طرفی نیز بسیج به عنوان امتداد مردمی دستگاه ها و نهادهای حاکمیتی است و قرار نیست که تصدی‌گری هیچ کدام از نهادهای حاکمیتی را برعهده بگیرد.

در واقع بسیج سرمایه‌های اجتماعی را به کمک نهادها و سازمانهای دولتی می آورد  بر همین اساس مأموریت اصلی بسیج مهندسین صنعت به دست آوردن سرمایه های اجتماعی است به گونه ای که مهندسان و متخصصان صنعت را شناسایی کرده و با سازماندهی از ظرفیت‌ها و استعدادهای داخلی استفاده کند.بسیج مهندسین به دنبال تجهیز سرمایه اجتماعی برای توسعه شکوفایی صنعت به کار می گیرد.همچنین در طرح اعتلای بسیج که از زمان حضور سردار غیب پرور  با قوت بیشتری اجرا می شود طرح بسیج مهندسین صنعتی نیز طراحی شده که در آینده نزدیک از آن بهره برداری خواهیم کرد.

**خبرگزاری بسیج: به عنوان مسئول بسیج مهندسین عمده چالش‌های واحدهای صنعتی کشور را احصا کرده اید؟ در حال حاضر عمده ترین چالش های بخش صنعت را  در چه حوزه هایی می دانید؟

- شهبازی: همانطور که مستحضر هستید در سند جامع علمی کشور که در سند چشم انداز ۱۴۰۴ به آن اشاره شده، موتور محرک و پیشران اقتصاد کشور، صنعت است. به نظر می رسد که در حال حاضر این صنعت قدرت به حرکت درآوردن خود را نیز ندارد که انتظار داشته باشیم بتواند اقتصاد کشور را رونق دهد.

دلیل عمده این موضوع این است که صنعت کشور ما متناسب با ظرفیت های کشور توسعه پیدا نکرده است. یعنی ما بر روی مسائلی تمرکز کرده ایم که نباید وقت خود را برای آنها  صرف می کردیم و از طرفی بر روی مسائلی که باید تمرکز می کردیم دقت کافی را نداشتیم.

علت این موضوع این است که ما شناختی  نسبت به ظرفیت‌ها و اشراف اطلاعاتی نسبت به داشته ها، دانسته ها و نادانسته ها در حوزه  صنعت نداریم. اساساً چون این اشراف اطلاعاتی وجود ندارد، طراحی توسعه صنعتی کشور متناسب با ظرفیت کشور پیش  نرفته است. تصور من بر این است که مهمترین چالش ها در حوزه صنعت کشور عدم اشراف اطلاعاتی و عدم توسعه نسبت به موضوعاتی است که ظرفیت کشور در آنها بسیار بوده است.

به عنوان مثال ما نزدیک به شصت و هشت ماده معدنی در کشور داریم که به عنوان آلبوم معدنی جهان شناخته می‌شویم.اما در حوزه معدن مانند نفت دست به خام فروشی زده ایم. از طرفی نیز در حوزه آموزش عالی فارغ التحصیلانی را با حجم بالا در رده های فوق لیسانس و دکترا تحویل جامعه می دهیم که متوسط با رشته ها و نیازهای کشور نیست یعنی این فارغ‌التحصیلان به جای آنکه بیشتر در رشته‌های معدن و  تکنولوژی های تبدیل مواد خام معدنی و نفتی فعالیت کنند در سایر رشته‌هایی که کمتر مورد نیاز است تحصیل می‌کنند.لذا وقتی به آمار ۱۵ میلیونی فارغ التحصیلان دانشگاه نگاه می کنیم جمع کثیری از بیکاران ما از میان همین فارغ التحصیلان و دانشگاهیان هستند. چون در راستای رشته ای فعالیت کردند که کسی در داخل به آن نیازی ندارد.

در این فضا اصلی ترین چالش صنعت این است که ما متناسب با ظرفیت ها و توانمندی های داخلی صنعت را توسعه نداده ایم. بر این اساس شایسته است جملاتی از مقام معظم رهبری بیان کنم که در سال ۱۳۹۳ بار اصلی  برون رفت از رکود و عقب ماندگی کشور را بر دوش صنعت و معدن دانسته اند. ایشان تاکید داشتند که  مسئولین با تلاش بیشتر و افزایش ظرفیت ها و فعال کردن آنها این عقب ماندگی را جبران کنند.

این سخنان نشان می‌دهد که چون در کشور نتوانستیم ظرفیت ها را به درستی  شناسایی کنیم، به معماری توسعه صنعتی در کشور دست نیافتیم.لذا با این رویه ظرفیت‌ها را از بین برده و از توانمندی های نیروی انسانی در حوزه صنعت غافل شدیم.این مشکلات حاشیه هایی را در حوزه های دیگر به وجود می آورد به عنوان مثال  وقتی ما نتوانیم برای دانش آموخته هایمان فضای کسب و کار و ایجاد کنیم، لاجرم این افراد دست به مهاجرت می‌زنند. چون وقتی فارغ‌التحصیلان زمینه ظهور و بروز در کشور را پیدا نمی کنند دست به مهاجرت به سرزمین های خارجی زده تا استعداد های فناوری علمی و دانشی خود را شکوفا کنند.

بسیج مهندسین صنعت بر اساس چشم انداز سیاست های ابلاغی در حوزه صنعت، چالش های اصلی واحدهای صنعتی را استخراج کردیم  که بسیج می‌تواند در حل آن مشکلات ظهور و بروز پیدا کند.بر این اساس عدم اشراف واحدهای صنعتی به توانمندی ها و استعدادهای خود، نقص در زیربنای صنعت، عدم شکل گیری زنجیره ارزش افزوده،  موانع قانونی و حقوقی، نبود فضای رقابت، وجود انحصار در بازار صنعتی، عدم باور نیروها  و توان داخلی،عدم آموزش های کاربردی  از اصلی ترین چالش های حوزه صنعت است.

لذا این ظرفیت در داخل بسیج مهندسین صنعتی وجود دارد تا ضمن شناسایی چالشهای واحدهای صنعتی آنها را حل و فصل کند. بر این اساس تاکنون نزدیک به ۷۵ هزار مهندس بسیجی شناسایی و به کار گرفته شده اند  که در قالب  ۳۲ کلینیک صنعتی و ۳۰۰ گروه جهادی سازماندهی شده‌اند.همچنین با توجه به  نیازهایی که در حوزه نظام صنعت استخراج می کنیم، این واحدهای تخصصی در قالب کلینیک های صنعتی، ماموریت های خود را  مشخص و نقش آفرینی می کنند.

**خبرگزاری بسیج: برای بهره مندی از ظرفیت ها و توانمندی های موجود در بخش صنعت و معدن در راستای بی اثر کردن تحریم های  اقتصادی دشمنان چه اقداماتی را در سازمان بسیج مهندسین صنعت انجام داده اید؟ در شرایط سخت اقتصادی کشور چند درصد از مشکلات را مربوط به تحریم ها و مسائل بیرونی  و چند درصد از معضلات و چالش ها را به بخش داخلی مرتبط می دانید؟

- شهبازی: همانطور که در اوایل  صحبت هم اشاره کردم  ما در حوزه صنعت و معدن کشور بخش هایی را داریم که از آن غفلت کرده ایم؛مشکل اصلی امروز ما آن است که در داخل کشور با آن گریبانگیر هستیم و ۷۰ و ۸۰ درصد آن مربوط به داخل کشور است و همین مساله داخلی باعث شده است که تحریم ها و فشارهای اقتصادی دشمنان بیش از پیش خود را نشان دهد

یعنی اگر بخواهید تنها به اثرگذاری تحریم های اقتصادی نگاه کنید ؛۲۰ تا ۳۰ درصد از مشکلات اقتصادی کشور را در بر میگیرد. ولی این ۲۰ تا ۳۰ درصد را به میزان بیش از انتظار اثرگذار می بینیم به علت بی تدبیری هایی است که در داخل کشور صورت گرفته است.

امروز یکی از مهمترین مشکلات ما در کشور حوزه صنعت است که به عنوان موتور محرکه اقتصاد یک کشور شناسایی می شود. لذا اگر ما بتوانیم موتور محرکه صنعت را روشن کنیم موجب می شود که کسب و کار و اشتغال در کشور رونق جدی پیدا کند و بسیاری از جوانان امروز که اغلب آنها تحصیلکرده هستند از نعمت کار برخوردار شوند امروز افزایش اشتغال در بین جوانان به لحاظ افزایش امید و افزایش ارزش افزوده بسیار قابل اهمیت است.

امروز رتبه کسب و کار ایران در بین ۱۹۰ کشور در رتبه صد و سی و پنجم دنیا قرار دارد که این جایگاه به هیچ عنوان زیبنده جایگاه و مقام جمهوری اسلامی ایران و انقلاب اسلامی نیست. در صورتی که اگر از قبل برنامه‌ریزی و طراحی داشتیم. می‌توانستیم بر اساس ظرفیت های موجود کشور به بیشترین بهره وری  برسیم.

به عنوان مثال ما در حوزه گیاهان دارویی ظرفیت و پتانسیل بسیار مغفولی را داریم که می‌تواند  تاثیر گذاری بسیار زیادی بر چرخ اقتصاد کشور داشته باشد امروز ما در خصوص صنایع تبدیلی گیاهان دارویی فعالیتی نکرده ایم تا بتوانیم از این گیاهان متنوع در کشور عصاره گیری کنیم و با دسته بندی این داروهای گیاهی فرصت مناسبی را در خصوص صادرات و نیز ارز آوری به کشور  ایجاد کنیم.

چنانچه امروز بسیاری از کشورهای پیشرفته و صاحب تکنولوژی در دنیا پایه درمان و داروهای خود را بر اساس خواص گیاهان قرار می دهند به عنوان مثال کشور آمریکا ۶۰ درصد از داروهای خود را بر اساس گیاهان دارویی تجویز می کند.و همین موضوع در بین کشورهای اروپایی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد  رواج دارد.

همچنین یکی دیگر از عرصه هایی که در کشور دارای ظرفیت‌های خوبی می باشد؛ استفاده و بهره مندی از ظرفیت های انرژی خورشیدی است. امروز دو سوم از پهناوری کشور ما توانمندی بهره مندی از انرژی خورشیدی را دارد و بین ۱۳۰۰ تا ۲۰۰۰ ساعت انرژی تابش مستقیم خورشید در سال به کشور ما تعلق دارد که می تواند انرژی برق فوق العاده را تولید نماید.

ماده اولیه تولید سلول‌های خورشیدی که با نام سیلیس مشهور است در کشور ما به وفور یافت می شود اما متاسفانه علیرغم توانمندی های داخلی امکان تولید سلول های خورشیدی را در داخل کشور نداریم که با واردات سلول‌های خورشیدی آن‌ها را تبدیل به پنل های خورشیدی می کنیم. همچنین استفاده از انرژی خورشیدی در کشور ظرفیت بسیار بالایی است که با توجه به محدودیت انرژی های فسیلی از اهمیت بالایی برخوردار است و با توجه به موقعیت جغرافیایی کشورمان در بهره مندی از انرژی خورشیدی می توانیم برق تولیدی را علاوه بر مصرف داخلی به سایر کشورها صادر کنیم.

از طرفی نیز تولید برق از طریق انرژی های تجدید پذیر از نظر پدافند غیرعامل نیز قابل اهمیت است که می‌تواند از لحاظ تامین امنیت کشور قابل توجه باشد. همانطور که میدانید اتفاقی که در کشور ما رخ داده ایجاد شبکه سراسری و یکپارچه برق است این در حالیست که در کشورهای توسعه یافته شبکه توزیع برق یکپارچه نیست زیرا با سراسری شدن شبکه برق این امکان وجود دارد که در صورت به وجود آمدن کوچکترین نقص در هر بخش از شبکه، برق تمام کشور قطع شود اما با ایجاد نیروگاه های محلی و کوچک می توانیم  شاخص های امنیتی پدافند غیرعامل را  تقویت کرده و از طرفی نیز قدرت بازدارندگی ایجاد کنیم.

بدین ترتیب اگر امکان صادرات برق به کشورهای همسایه و بخصوص اروپایی ایجاد شود هر کشوری به خود اجازه نمی دهد که ایران را مورد تحریم قرار دهد؛ چون می‌ داند نیازهای اصلی و مورد نیاز خود همچون برق را از ایران باید تامین کند.لذا بسیج مهندسین صنعت با ورود به حوزه های مختلف از جمله استفاده از انرژی های تجدید پذیر و یا حوزه های گیاهان دارویی سعی دارد ظرفیتها و توانمندیهای مورد غفلت قرار گرفته کشور را شناسایی و آنها را  تقویت کند.

به نظر من امروز فرصت های خوبی در کشور وجود دارد و اگر در همین لحظه این ظرفیت ها بسیج شود می تواند بخش عمده ای از مشکلات کشور را حل و فصل کنند. سازمان بسیج مستضعفین در هر دولتی آمادگی خود را اعلام کرده و دولت‌ها هم می‌دانند که بسیج همواره در کنار آنهاست. همانطور که اشاره کردم بسیج امتداد مردمی دستگاه‌ها و ارگان‌های  حاکمیتی در کشور است.

این در حالیست که طی مدت حضور سردار  غیب پرور رئیس محترم سازمان بسیج مستضعفین بارها شاهد نامه‌نگاری  ایشان با رئیس جمهور بودیم  و از مسئله آمادگی این سازمان برای خدمت رسانی به دولت سخن گفته شده است. تنها در حوزه بسیج مهندسین صنعت ۶ وزارتخانه از جمله صنعت، سازمان انرژی اتمی، وزارت نیرو، وزارت ارتباطات  وجود دارند که با ماموریت ها و فعالیت های بسیج مهندسین مرتبط هستند و ما بارها به این بخش ها اعلام آمادگی کرده ایم که می توانیم برای خدمت رسانی و کمک هر چه بیشتر در کنار آنها باشیم.

به عنوان مثال یکی از مشکلات ما در بخش واحدهای صنعتی کوچک است که بسیار کارآمد هستند از طرفی نیز امروز حدود ۹۷۵ شهرک صنعتی در کشور وجود دارد  که ۸۶ هزار واحد صنعتی در آنها فعال هستند این در حالی است که از این تعداد واحد صنعتی حدود 3۱ هزار واحد  زیر ۲۰ درصد توان و ظرفیت خود فعالیت می‌کند.

از طرفی متاسفانه یکی از مشکلات ریشه ای در کشورمان نبود معماری صنعتی در کشور است. بر همین اساس تمام کشورهای دنیا از طریق بازار مصرف به تولید می‌رسند ولی در کشور ما این اتفاق به طور برعکس محقق می شود.یعنی در کشور ما از طریق تولید به بازار مصرف می رسیم. لذا بسیج مهندسین صنعتی در این حوزه نیز ورود کرده و عقیده دارد که اگر در حوزه پایش عارضه یابی و حل چالشهای واحدهای صنعتی کوچک کار کنیم  طبیعی است که علیرغم فعال کردن حوزه کسب و کار امکان ایجاد آموزش های کاربردی را فراهم نموده ایم.

به طور کلی تمام ظرفیت ها و توانمندی هایی که در کشور شناسایی شده و عقیده داریم که می تواند تحریم های دشمنان را دور بزنند و البته  هیچگاه در راستای نظام مسائل خود استفاده نکرده ایم. بر همین اساس یکی از وظایفی که ما در حوزه بسیج مهندسین صنعت می‌توانیم داشته باشیم این است که  نظام مسائل با نظام توانمندی ها را مرتبط کنیم. سازمان بسیج با توجه به گستردگی جغرافیایی دارد  می تواند ضمن اشراف بر نظام توانمندی ها نظام مسائل را نیز رصد کند و حلقه ارتباط بین نظام مسائل و نظام توانمندی ها باشد.

لذا در راستای کمک به تولید کالاهای تحریمی از وزارتخانه هایی که با ماموریت های بسیج مهندسین مرتبط می‌شوند درخواست کردیم که نظام مسائل خود را شناسایی و با اولویت دادن به مسائلی که به صورت عمده هستند و ریشه در مسائل فناوری و زیرساخت‌ها دارند  استخراج کنند . بسیج مهندسین صنعت نیز بین جامعه مخاطبان خود این مسائل و مشکلات وزارتخانه‌ها را به اشتراک گذاشته و بهترین راهکار را ارائه می دهد.

چون واضح است که افراد در جامعه معطل نمی‌مانند لذا ما به دنبال شفافیت نظام مسائل رفته و ظرفیت ها و توانمندی ها را برای حل این مشکلات بسیج کردیم.بر همین اساس در سال ۹۷ جشنواره ای از سوی بسیج مهندسین صنعت با عنوان جشنواره جهادگران و فناوران طراحی شد و در قالب مسابقاتی با عنوان نوآوری های صنعتی به دنبال حل نظام مسائل از طریق نظام توانمندی ها رفتیم.

طبق برنامه ریزی های صورت گرفته مقرر است تا در بهمن ماه سال جاری شاهد برگزاری این مسابقات و جشنواره  باشیم در واقع هدف از برگزاری این جشنواره مشخص کردن ۵ عنوان چالش اصلی در کشور است که می‌تواند به بازدارندگی کشور کمک کند و  تحریم ها را دور بزند. البته بسیج تنها به دنبال ارائه راه حل است اما اجرایی شدن این راه حل ها منوط به همکاری دولت خواهد بود در واقع امیدواریم که با همکاری دولت مسائلی که به صورت نظری مطرح می شود در عرصه ی عمل نیز محقق گردد.

ما هم البته به عنوان بسیج مهندسین صنعت همواره اعلام آمادگی را داشته که در هر عرصه ای دولت نیاز به کمک داشته باشد در کنار آنها قرار بگیریم تا از سرمایه های اجتماعی موجود در بسیج استفاده و خدمتی دیگر به مسئولین و دولتمردان نظام جمهوری اسلامی ایران داشته باشیم.

**خبرگزاری بسیج : همانطور که در صحبت‌های پیشین خود به پنج مأموریت و مسئله مهم صنعت اشاره کردید لطفاً توضیح بفرمایید که ۵ اولویت نظام مسائل در بخش صنعت به کدام حوزه ها مربوط می شود?

- شهبازی: مسائل عمده صنعت به بخش نفت، حوزه ارتباطات و انرژی اتمی و بخش های دفاعی و حوزه نیرو  برمی گردد. البته بسیج مهندسین صنعت برای این نظام مسائل راه‌حل‌های مخصوص به خود را پیشنهاد می کند به عنوان مثال در حوزه مسائل نیرو ، بسیج مهندسین بحث راه اندازی و تولید سلول های خورشیدی را در دستور کار خود قرار داده است. بر همین اساس گروه هایی را در کشور شناسایی کرده ایم که توانایی و توانمندی تولید سلول‌های خورشیدی را دارند. در این مجال خوب است به این نکته اشاره کنم که یکی از اشکالات کشورمان نبود یک شبکه منسجم برای شناسایی توانمندی ها و ارتباط دادن آنها با نظام مسائل است.

به نظر میرسد نوع سازماندهی در  سازمان بسیج نیز نیازمند تغییر است. امروز دیگر مانند گذشته فعالیت پایگاه ها و حوزه ها در محلات و مساجد کشور با توجه به تغییراتی که صورت گرفته است  پاسخگوی نیازمندیها نیست بر همین اساس سازمان بسیج باید نظام مندی و سازماندهی، خود را در شبکه های اجتماعی بیش از پیش تقویت کند امروز آمریکا ادعا می کند که دنیا یک دهکده جهانی است و من کدخدای آن هستم بر همین اساس کشور آمریکا شبکه‌های اجتماعی راه اندازی می‌کند و با لینک های تخصصی به موضوعات خاص می پردازد.

گفتنی است آمریکایی‌ها با راه‌اندازی شبکه‌های اجتماعی تمام نیازمندی‌های دنیا را رصد می‌کنند و با اشتراک گذاشتن مسائل شان بهترین راهکار را اتخاذ می‌کنند، در واقع آمریکا با مدیریت توان از طریق شبکه اجتماعی به دنبال حل نظام مسائل خود می رود.بر همین اساس اعتقاد داریم که اگر سازمان بسیج مستضعفین به‌دنبال ایجاد اشراف اطلاعاتی است لاجرم باید نوع سازماندهی خود را در شبکه های اجتماعی و فضای  مجازی و در حوزه‌های تخصصی گسترش دهد.

 اگر این شبکه اجتماعی از طریق سازمان بسیج ایجاد شود ما می توانیم نسبت به ظرفیت ها و توانمندی های کشور اشراف اطلاعاتی داشته باشیم و به صورت ریشه ای مدیریت دانایی کنیم.یعنی با شناسایی ظرفیت‌ها مانند دانش مهارت تکنیک ابزار و تجهیزات  به دنبال حل نظام مسائل باشیم. چراکه مثلا اکنون در کشور چه کسی می تواند بفهمد که چه کسی می تواند یک فلز را بر روی شیشه جوش دهد؟ و چه کسی می تواند ادعا کند که دانش این مهارت دست چه افرادی است و یا ابزار و تجهیزات این کار دست چه کسانی است؟و یا تکنولوژی چنین فرایند سختی در کشور وجود دارد یا خیر؟

لذا اگر هر کدام از این سوالاتی که مطرح شود پاسخ منفی به دنبال داشته باشد، باید ظرفیت کشور را به سمت به دست آوردن تکنولوژی و فناوری موجود در کشور پیش ببریم.در واقع اگر بسیج بتواند نقش خود را به خوبی ایفا کند می تواند بسیاری از توانمندی ها و ظرفیت ها را شناسایی و در راستای حل بحرانها و مشکلات کشور از آنها استفاده کند. امروز یکی از اشکالات بسیج این است که در داخل آن بسیج وجود ندارد یعنی سازمان بسیج علی رغم دارا بودن اقشار مختلف هم افزایی و ارتباط تنگاتنگ بین این  اقشار کمتر دیده می شود.

لذا یکی از کارهای اساسی که باید در سازمان بسیج اتفاق بیفتد ایجاد بسیج در داخل سازمان بسیج است . یعنی ظرفیت ها در داخل  اقشار کنار هم و برای حل یک مسئله واحد و متمرکز بسیج شود. آن جاست که سازمان بسیج می‌تواند به عنوان یک عنصر موثر و خودسازمانده نقش خود را در رشد و تعالی صنعت ایفا کند.

**خبرگزاری بسیج: همانطور که می دانید به زعم بسیاری از کارشناسان و پژوهشگران اقتصادی، اکنون کشور در یک جنگ رو در روی اقتصادی با دشمنان قرار گرفته است. از طرفی نیز جمهوری اسلامی ایران طی هشت سال، درگیر جنگ تحمیلی شد که تجربیات بسیاری برای آینده شد . شما تا چه میزان از تجربیات دوران دفاع مقدس در راستای مقابله با این جنگ اقتصادی و ارائه راهکار برای مقابله با تحریم های اقتصادی دشمنان استفاده کرده اید؟

- شهبازی: در اینجا باید به یک نکته بسیار اساسی و دقیق اشاره کنم همانطور که می‌دانید در دوران هشت سال دفاع مقدس مردم و مسئولین از نزدیک جنگ تمام عیار با دشمن را لمس کردند و با گوشهای خود صدای خمپاره ها و موشک ها را می شنیدند اما به نظر می رسد در شرایط فعلی، صدای جنگ اقتصادی به گوش مسئولین و مردم نرسیده و اغلب حساسیت این موضوع را  به خوبی درک نکرده اند. در واقع مردم و مسئولین حس مقابله با جنگ اقتصادی ندارند و خود را برای مقابله با آن آماده نمی‌کنند. این یک نکته اساسی است که همه باید باور کنند که ما در داخل یک جنگ تمام‌عیار هستیم و استکبار جهانی به دنبال این است که نظام و انقلاب اسلامی ایران را به چالش جدی اقتصادی بکشاند.

اولین مقدمه برای مقابله به موقع و مناسب با جنگ اقتصادی، پذیرفتن شرایط جنگی است متاسفانه این موضوع در بین مردم و مسئولین حس نشده است  و به خصوص مسئولین باید درک کنند که اکنون در یک جنگ تمام عیار اقتصادی قرار داریم. حال اگر فرض کنیم که مسئولین و مردم درک کردند که اکنون جنگ اقتصادی رخ داده است باید با استفاده از تجربیات به دنبال راهکار مناسب در مقابله حربه های دشمن باشیم. همانطور که میدانید در دوران هشت سال دفاع مقدس به زعم تمام کارشناسان تمام دنیا در مقابل ایران قرار گرفته بود.بر همین اساس امکانات و فناوری ها  بسیاری از کشورهای اروپایی و شرقی در اختیار صدام قرار گرفته بود لذا در شرایط سخت جنگ تحمیلی بسیاری از ظرفیت ها و توانمندی های داخلی کشور نمایان شد.

جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی با توجه به فشارهای دشمن و تحریم های شدید اقتصادی توانست توانمندی‌های داخلی خود را شناسایی و از آنها بهره گیرد. در واقع هرکجاکه جمهوری اسلامی ایران تحت فشار و تنگنا قرار بگیرد راه رشد و ترقی کشور نمایان می شود به گونه ای که ما در حوزه انرژی اتمی نیز در چنین شرایط قرار گرفتیم.

یکی از مسئولان سازمان انرژی اتمی توضیح می‌داد که در ابتدا برای ساخت نیروگاه انرژی اتمی با دانشمندان داخلی به این نتیجه رسیدیم که قطعات و ابزارهایی که دشمنان به ما نمیدهند را در داخل کشور با تمام قوا و تلاش زایدالوصف جوانان کشور می سازیم و قطعاتی را که به ما می‌دهند را از خارج وارد می کنیم. جالب است که این مسئول پس از سال ها بیان داشت که تمام قطعات و ابزار هایی که با تلاش بر توانمندی‌های داخلی به دنبال ساخت آنها رفتیم  به دست آوردیم  اما آن محصولاتی را که تصور می‌کردیم خارجی ها به راحتی در اختیار ما قرار می دهند، برای ما تبدیل به یک چالش شد.در واقع هر زمان که جمهوری اسلامی ایران دچار تحریم و فشار اقتصادی شده ظرفیت‌های کشور بیش از پیش نمایان گشته است.

البته به این نکته باید اذعان کرد که تحریم‌هایی که اکنون از سوی دشمنان و آمریکا در زمینه اقتصادی بر کشور تحمیل می شود نسبت به تحریم هایی که در دوران ابتدایی انقلاب اسلامی ایران بر کشور تحمیل شد قابل قیاس نیست.اما تحریم هایی که در امروز اتفاق می‌افتد با چاشنی عملیات روانی دشمن همراه شده و به نوعی در ذهن ها و افکار مردم اوضاع و شرایط بسیار به رنج و بحرانی را تداعی می کند.

در واقع دشمن در کنار تحریم اقتصادی، دست به یک عملیات ترکیبی زده و از بسیاری از احزاب استفاده می‌کند تا افکار و اذهان عمومی را درگیر کند. شاید بسیاری از مشکلات و چالشهای اقتصادی که در فضای مجازی گوش همگان را پر می کند در دنیای واقعی به آن میزانی که گفته می شود رخ نداده باشد. اما دشمن با یک عملیات روانی حساب شده به همگان القا می‌کند که کشور دچار بحران شدید اقتصادی است و با این عملیات روانی سعی دارد امید را در سطح جامعه کاهش دهد.

لذا برای ابتدایی ترین راهکار مقابله با تحریم های اقتصادی دشمن باید فضای امید به  آینده را در بین اذعان عمومی تقویت کنیم.و این نشاط و امید در بین مردم تزریق نمی شود مگر آنکه مردم شاهد تلاش و کوشش مسئولین برای حل مشکلات باشند. یعنی اگر مردم به این سطح برسند که مسئولین در دستگاه های دولتی برای مقابله با تحریم ها و مشکلات اقتصادی اقدام لازم را انجام می دهند اگر یک جایی هم احساس کمبود داشته باشند قطعاً با دولتمردان و مسئولین همراهی خواهند کرد.اما در شرایط کنونی به نظر می رسد که مردم به این باور نرسیدند که مسئولین برای مقابله با مشکلات اقتصادی اقدام لازم را انجام می دهند لذا باید تلنگری زد و مسئولین را از خواب بیدار کرد.

امروز تجربیاتی که پس از هشت سال دفاع مقدس در حوزه سازندگی به دست آوردیم  تجربیاتی است که نشان داده  که ما در عرصه های مختلف مانند سلول های خورشیدی، حوزه نانو، حوزه دفاعی حرف های قابل توجهی را زده ایم.اما باید در حوزه صنعت عمومی و حوزه هایی که در سر سفره مردم لمس می شود فعالیت های بیشتری کنیم. به عنوان مثال اگر ما در حوزه های نانو دفاعی و سلول های خورشیدی توفیقات خوبی به دست آورده ایم خروجی این فعالیت ها در سر سفره مردم دیده نمی شود.

از طرفی با توجه به اینکه معماری اطلاعاتی برای شناسایی نیازمندیها در کشور وجود ندارد در طی ۴۰ سال انقلاب اسلامی نتوانستیم در حوزه های فناوری که خروجی آنها در سر سفره مردم لمس می شود کار جدی کنیم. امروز با کوچکترین تحریم مشخص می شود که برای تولید بسیار کالاهای اساسی مردم مواد اولیه در کشور وجود ندارد و یا تولید نمی شود. لذا آن زمان است که متوجه می شویم که بایستی برای تولید برخی از مواد اولیه کالاهای اساسی کار جدی کنیم.لذا تجربیات ما طی سه دهه گذشته می‌تواند به پیشرفت در حوزه های فناوری که خروجی آنها سر سفره مردم لمس می شود کمک کند.این تجربیات منوط به این است که امید و تلاش خود را از دست ندهیم لذا اگر امید در بین مسئولین کمرنگ شود داشته ها گذشته  نیز از بین خواهد رفت و باید حداقل کاری که در مقابله با تحریم های اقتصادی دشمن انجام داد مقابله با عملیات روانی دشمن است.

**خبرگزاری بسیج: برای جبران مشکلات حوزه صنعت به خصوص در شرایط کنونی که شاهد تحریم های شدید اقتصادی هستیم چه راهکارهایی ارائه کرده‌اید و چه میزان از راهکارهای شما از سوی دولت استقبال شده است؟

- شهبازی: ما به عنوان خدمتگزار در بسیج مهندسین صنعت تلاش خود را به کار گرفته ایم تا استقبال و اقبال مسئولین دولتی را از فعالیت‌های سازمان بسیج افزایش دهیم. متاسفانه با توجه به اینکه حس جنگ اقتصادی در بین مسئولین شکل نگرفته است نمی‌توان انتظار داشت که آنها نیز در مقابل خواسته های سازمان بسیج اقدام سریع داشته باشند.شاید مسئولین همراهی کاملی با سازمان بسیج نداشته باشند و این عدم همراهی از روی نخواستن نباشد. همانطور که می دانید نقش سازمان بسیج تسهیل گری است که با بسیج سرمایه‌های مردمی به کمک بدنه حاکمیتی می آید.در واقع نتیجه فعالیت های بسیج امیدواری در بین سرمایه های مردمی و همچنین کاهش هزینه های فعالیت های دولتی است.

اما به نظر می‌رسد با توجه به نقش تسهیل گری سازمان بسیج باید تفاوتی بین بسیجی و سازمان بسیج قائل شویم.در واقع سازمان بسیج حامی و پشتیبان حرکتها و جریان‌های جهادی و انقلابی است. و از طرفی نیز اعتقاد داریم که هر کجا بسیجی حضور دارد باید با اخلاص و درستی فعالیت کند و همان بحث آتش به اختیار مطرح شده از سوی رهبری را تداعی کند.

اما اگر ما به دنبال غلبه بر مشکلات و چالشهای اقتصادی هستیم راهی جز همدلی و همراهی بین دستگاه دولتی و مردم نداریم. امروز یک فاصله ای بین دولت و مردم اتفاق افتاده و مردم یک انتظار به حقی از مسئولین دارند و از طرفی نیز دولت و حاکمیت نیز شفاف و روراست با مردم سخن نمی گویند.

در واقع اگر به دنبال تدوین دولت اسلامی هستیم باید سازمان بسیج نقش خود را به درستی ایفا کند . بسیج باید در راستای کمک به کارآمدی حاکمیت دینی گام های موثری بردارد به صورتی که امروز مردم ذائقه خوشی از حاکمیت دینی ندارند و تمام این ذهنیت ها به خاطر بی تدبیری مسئولین در حوزه های حاکمیتی است.بر همین اساس سازمان بسیج مهندسین صنعت در راستای شناسایی چالش ها و مشکلات این حوزه توانسته از ۵ هزار واحد صنعتی را ارزیابی کند این اقدام موجب شد تا مهمترین چالش های صنعت و علت تعطیلی   ۳۱ هزار واحد صنعتی را شناسایی کنیم.

بسیج مهندسین صنعت با عارضه یابی واحدهای صنعتی و دسته بندی مشکلات و چالش ها برای آنها راهکار ارائه کرد اما با توجه به اینکه بسیج امکانات و بودجه دولت را ندارد برای حل مشکلات صنعت باید دولت پای کار بیاید.اخیراً مذاکرات و صحبتهایی را با جناب آقای نجفی رئیس شرکتهای شهرک های صنعتی کشور داشته ایم و با توافقی که با مدیریت واحدهای صنعتی خواهیم داشت. سازمان بسیج ۷۵۰۰۰ گروه های جهادی و ۳۲ کلینیکهای تخصصی صنعتی را در راستای پایش و ارزیابی و کمک به احیای واحدهای صنعتی به کار خواهد گرفت.

امضای قرارداد مابین سازمان بسیج مهندسین صنعت و شرکت شهرک های صنعتی اتفاق خوبی است از این منظر که بسیج توانسته سرمایه اجتماعی را بر روی نظام مسائل متمرکز کند. چراکه اگر واحدهای صنعتی به سمت احیا حرکت کنند نیازمند گسترش بازار مصرف از ۸۰ میلیون به ۸۰۰ میلیون نفر و لزوم صادرات کالا خواهیم بود. بر همین اساس ۲۰ کشور را به عنوان هدف مد نظر داریم تا یک ایران کوچک از تولیدات داخلی ایجاد و این محصولات را  برای مصرف سایر کشورها نیز صادر نماییم.

امروز بسیاری از کشورهای همسایه ایران از ظرفیت های تولید داخل کشور اطلاع ندارند لذا در کشورهایی همچون سوریه عراق وسایر کشورهای حاشیه کشور و برخی از کشورهای اروپایی سعی بر تبلیغ و شناسایی ظرفیت ها توانمندی های داخلی کشور  کردیم.

‌البته بینی می‌کنیم که اگر تولیدات کشور به خوبی شناسایی شود سایر کشورهای همسایه نیز طالب محصولات داخلی ایران خواهند شد و بازار مصرف ما از ۸۰ میلیون ایرانی به ۱۲۰ میلیون نفر ارتقا خواهد یافت افزایش بازار مصرف باعث رونق کسب و کار می شود و امید به آینده را در بین مردم ایران دوچندان می کند. ما همچنین از طرف سازمان بسیج مهندسین صنعت در حوزه کمک به صنعت توافقی را با سازمان حمایت از تولید کننده و مصرف کننده منعقد کرده ایم تا بتوانیم بازار را در حوزه تولید و مصرف پایش کنیم با توجه به اینکه سازمان بسیج دارای ظرفیت و گستردگی بسیاری است می تواند اقدام موثری در پایش بازار مصرف داشته باشد.

در واقع  سازمان بسیج مهندسین علاوه بر شناسایی نظام مسائل خود اعلام آمادگی خود را به دولت  برای سازماندهی عرصه ها و مشکلاتی که خود دولت تعیین می کند، نشان داده است. چون ادعا داریم که سازمان بسیج توانسته سرمایه اجتماعی را به خوبی سازماندهی کند لذا آمادگی بسیج سرمایه های اجتماعی برای حل مشکلاتی که از سوی دولت اعلام می‌شود را داریم.

**خبرگزاری بسیج: همانطور که می دانید سپاه و بسیج در راستای رسالت ارزشمند خود و دفاع از مظلومین و مستضعفین جهان در کشورهای عراق و سوریه برای مبارزه با جریان های تکفیری حضور فیزیکی داشت.اما پس از نابودی جریان های تکفیری و در دوران صلح و سازندگی کمتر شاهد حضور ایران در عرصه های بازارهای این کشورها هستیم و اغلب کشورهایی که خود پول آتش‌ افروزی و نابودی این کشورها را داده اند بازارهای مصرف را در دست می گیرند. در این خصوص بسیج چه اقداماتی را در نظر دارد تا بتواند بازارهای مصرف کشورهای همسو را در اختیار تولیدات ایرانی قرار دهد؟

- شهبازی: کشورمان فرصت‌های خوبی در بازار های جهانی  دارد و از طرفی امکانات خوبی در این خصوص در دولت فراهم است اما به دلیل عدم برنامه ریزی بسیاری از کشورهایی همچون عراق و سوریه علاقمند همکاری با گروه های مردمی ایرانی هستند اما علاقه ای  به همکاری با دولت ایران ندارند.

لذا بیشتر فعالیت‌های ایران برای حضور در بازارهای عراق و سوریه مبتنی بر فعالیت های مردم محور است در واقع هر چقدر تصدی‌گری دولت برای حضور در بازارهای عراق و سوریه کاهش دهیم  خیلی از مشکلات برای حضور در بازارهای این کشورها حل خواهد شد.

به عنوان مثال یکی از تجار عراقی از ما درخواست کرد تا محموله میلگرد از کشور روسیه وارد کنیم  و ما برای این تاجر عراقی توضیح دادیم که خود ایران توانایی تولید میلگرد آن هم به میزان انبوه را دارد آن تاجر عراقی  تصور می‌کرد که میلگرد ساخت ایران از لحاظ هزینه گرانتر می شود و ما برای وی اثبات کردیم که نه تنها هزینه تولید میلگرد گرانتر نمی شود بلکه به هر میزان که ایران بخواهد می‌تواند در داخل تولید کرد. این موضوع نشان می دهد که بسیاری از تجار عراقی و یا سوری از توانمندی‌های داخل ایران اطلاعی ندارند اما خودشان علاقمند هستند که با تجار و صنایع ایرانی مشارکت کنند. لذا از جمله مهمترین اولویت ماموریت های بسیج مهندسین صنعت شناسایی توانمندی ها و ظرفیت های داخلی به کشورهای همسایه است.

**خبرگزاری بسیج: با توجه به اینکه مهمترین ماموریت بسیج مهندسین صنعت، راه اندازی کلینیک های صنعتی برای رشد و عارضه یابی واحدهای صنعتی است ؛امروز مهمترین چالش این بخش ها به چه حوزه ای برمی گردد؟

- شهبازی: در واحدهای صنعتی کوچک که طبق تعریف شامل ۱۰۰ یا ۵۰ نفر کارگر می شوند مشکل اصلی عدم وجود بازار برای تضمین خرید کالاهای تولیدی شان است،مشکل دوم در واحدهای صنعتی کوچک، عدم وجود نقدینگی است. البته گاهی مسائل حقوقی همچون مالیات های سنگینی که بر واحدهای صنعتی بسته می شود و متناسب با میزان ارزش افزوده آنها نیست، از دیگر چالش های این بخش است.لذا مالیات ها و ارزش افزوده ای که بر واحدهای صنعتی کوچک تحمیل می‌شود سبب شده است این واحدها را به سمت تعطیلی یا نیمه فعال شدن ببرد.

اما عمده مشکلات واحدهای صنعتی نبود نقدینگی و بازار مصرف مناسب و آموزش هایی است که باید واحدهای صنعتی می‌دیدند تا بتوانند در حوزه بازاریابی تولید و مدیریت فروش توفیقات خوبی حاصل نمایند.بر همین اساس سازمان بسیج مهندسین برای آموزش دهی واحدهای صنعتی از طریق گروه‌های جهادی وارد عمل شده است. همچنین جامعه مخاطبین خود را واحدهای صنعتی کوچک قرار داده ایم. به عنوان مثال یک واحد صنعتی در منطقه مورچه خورد به دلیل عدم  اشراف اطلاعاتی ماده اولیه خود را با هزینه هنگفت از استان‌های دیگر وارد می‌کرد این در حالیست که در همان منطقه صنعتی در فاصله نه چندان دور، واحد صنعتی دیگری همین ماده اولیه تولید می‌شد و آن شرکت می توانست با هزینه بسیار کمتر ماده اولیه خود را به دست آورد. لذا اگر بسیج یک شبکه اطلاعاتی را ایجاد نماید  به راحتی میتوان رصد کرد که چه ماده اولیه در چه منطقه ای تولید و چه واحد تولیدی از این ماده اولیه استفاده می کنند. 

**خبرگزاری بسیج: سازمان بسیج مهندسین صنعت در راستای اهداف و ماموریت های خود برای تقویت و شناسایی و معرفی مهندسان تراز انقلاب اسلامی چه برنامه هایی را پیش بینی کرده است؟

- شهبازی: طرحی در سازمان بسیج  مستضعفین با نام  شهید بهنام محمدی راه اندازی شده است که استعدادها را از سنین دانش آموزی  تا دانشجویی و عرصه های مهندسی و... شناسایی می کند  اما با توجه به اینکه این طرح در ابتدای کار قرار دارد ، سازمان بسیج مهندسین صنعت در راستای الگو سازی و کمک به کادرسازی تا زمانی که طرح شهید بهنام محمدی به بلوغ برسد در قالب جشنواره فناوران و نوآوران برنامه ریزی کرده تا ضمن الگوسازی، برای تربیت نیروهای انسانی در تراز انقلاب و شاخصه هایی که امام خمینی رحمت الله علیه مد نظر داشتند گام های موثری برداریم.هدف ما از الگوسازی معرفی مهندس بسیجی از نظر انقلاب و شاخص های امام خمینی است. در زمان هشت سال دفاع مقدس رزمندگان بسیجی تا زمانی که  عملیات به پایان می‌رسید صحنه را ترک نمی‌کردند اما آیا امروز مهندسان ما تا به نتیجه نرسند در کارخانه می‌مانند؟  یا آنکه پس از اتمام وقت کاری کارخانه را ترک میکنند؟

یعنی اساساً یک مهندس انقلابی چه ویژگی های دارد که باید در شرایط فعلی از آنها بهره برد. بنابراین سعی داریم ضمن تعریف مهندس بسیجی تراز انقلاب جایگاه خود را در طرح شهید بهنام محمدی تعریف و مهندسان بسیجی را که به صورت خودجوش فعالیت می‌کنند،الگو قرار دهیم و ضمن معرفی الگوهای مهندسان بسیجی آنها را تکثیر کنیم.

**خبرگزاری بسیج: اکنون سازمان بسیج مهندسین صنعت بیشتر به وجه مهندسی می پردازد یا به وجه صنعتی؟

شهبازی: ببینید ما می توانیم بحث مهندسی و صنعت را در یک مقوله متحد نگاه کنیم و بسیج به این حوزه  تنها در حوزه تخصصی نگاه نمی کند و از نظر ارتقای معرفت دینی انقلابی و جهادی و بینش سیاسی مهندسان صنعتی  نیز فعالیت می کند. اما طبیعی است که انتظار ما از قشر مهندسین صنعت این است که نقش آفرینی آنها در حوزه‌های تخصصی خود باشد اما غافل از این موضوع نیستیم که مهندس صنعت ما تنها به مسائل زیرساخت و فناوری نپردازند و معرفت دینی و بینش سیاسی  به روز داشته باشد و آنجا که باید موضع گیری سیاسی و انقلابی بگیرد با اشراف و اطلاعات کامل  وارد این عرصه شود.

**خبرگزاری بسیج: امروز یکی از چالش‌های جدی کشور نبود پل ارتباطی میان مبانی تئوری و پایان نامه ها در بخش دانشگاهی با نیازمندی ها و ظرفیت های صنعتی کشور است. سازمان بسیج مهندسین صنعت برای پر کردن این خلأ جدی چه فعالیتی را صورت داده است تا بتواند پایان نامه ها را به صورت هدفمند در راستای حل مشکلات صنعت به کار گیرد؟

- شهبازی: ما در کشور تنها آموزش ها را طوری ترتیب می دهیم که رفع تکلیف کرده باشیم . در واقع این آموزش ها از کیفیت مناسبی برخوردار نیست علت آن نیز نبود معماری جامع و کامل از نظام مسائل و نظام توانمندی هاست.اکنون هر نفر در یک رشته خاص تحصیل کرده و فارغ التحصیل شده است اما کسی به این افراد نگفته است برای چه رشته ای تحصیل ایشان را انتخاب کنند و این رشته به درد کدام بخش کشور می خورد؟ بنابراین به دلیل نبود معماری جامع در کشور موجب می‌شود که در مقاطعی از زمان، انبوهی از فارغ التحصیلان رشته معدن، کشاورزی و نفت داشته باشیم که نمی دانیم با این افراد چه کار کنیم ! چون پیش از آموزش ها نتوانستیم فضای کسب و کار را در کشور ایجاد کنیم.

لذا برای حل این مشکل، بسیج مهندسین صنعت مهمترین راه حل را انواع آموزش ها بر اساس نظام مسائل کشور می داند. به عنوان مثال در استان هرمزگان وقتی از مسئولین دانشگاه این استان سوال کردم که بیشترین علاقه و گرایش جوانان استان هرمزگان به کدام رشته دانشگاهی است پاسخ عجیب و غیر مرتبطی با استان دریافت کردم و گفتند که رشته های علوم انسانی بیشترین تحصیل کنندگان را تشکیل می دهند.. این در حالیست که با توجه به توانمندی ها و ظرفیتی که در استان هرمزگان وجود دارد پیش بینی می‌شد که اغلب جوانان در رشته کشاورزی تحصیل کنند چون این استان ظرفیت های بالایی در زمینه کشت خرما شیلات و کشاورزی دارد.

به صورتی که امروز در دنیا از خرما ۷۰ نوع محصول فرآوری می‌شود و اگر در استان هرمزگان رشته تخصصی در این زمینه وجود داشت می توانست استعدادها و ظرفیت های علمی را در راستای توانمندی آن استان به کار گیرد. جالب است بدانید که ۶۰ تا ۷۰ درصد از جوانان استان هرمزگان به جای تحصیل در رشته های کشاورزی در رشته های علوم انسانی تحصیل می‌کنند.لذا وقتی که جوانان هرمزگانی در رشته‌های ادبیات، عربی، فلسفه و غیره فارغ التحصیل می شوند بازار کاری در استان هرمزگان نخواهند داشت . وقتی به بافت جامعه استان هرمزگان برخورد می کنید برخی از جوانان آن ها به سمت قاچاق کالا می روند و یکی از علل این کار نیز برای نبود فضای کسب و کار در استان هرمزگان متناسب با رشته تحصیلی جوانان است.

امروز نزدیک به ۹۰ درصد از پایان نامه های دانشگاهی در راستای نیازهای کشور نیست. در واقع ارتقای اساتید ما در راستای پر کردن دیتابیس کشورهای توسعه یافته است. اما اگر به دنبال ارتقای اساتید دانشگاهی هم هستیم باید ارزیابی دانشجو و اساتید بر اساس کار و پر کردن خلا صنعت داخل کشور باشد. اگر استادی یک مسئله و چالش جدی صنعت  در استان خود را حل کرده باشد باید رتبه وی را در حد ۱۰ مقاله isi قبول داشته باشیم.از انجایی که بسیج مهندسین صنعت به دنبال استخراج نظام مسائل در حوزه صنعت است. در این راستا از اساتید دانشگاهی و دانشجویان درخواست کردیم تا بر اساس همین نظام مسائل محورهای تحقیقاتی خود را انتخاب کنند.ما اعتقاد داریم که اگر  به دنبال شکل گیری  ارتباط بین صنعت و دانشگاه  هستیم باید نظام مسائل حوزه صنعت احصا شود. و این مسائل را در مقابل دانش دانشگاهیان نمایان کنیم تا آنها در راستای حل این مسائل گام بردارند.

**خبرگزاری بسیج: به نظر شما در حوزه علم و فناوری چه خلا هایی در کشور وجود دارد و  چه میزان بسیج مهندسین صنعتی برای به روز کردن دانش و تکنولوژی صنعت کشور فکر کرده است؟

- شهبازی: اگر ما به داخل کشور و نحوه تولید علم نگاه کنیم تقریباً در رتبه شانزدهم جهان  و از نظر نرخ رشد تولید علم در رتبه چهارم قرار گرفته ایم.این رتبه نشان از موقعیت بسیار خوب ایران از لحاظ تولید علم و نرخ رشد آن است اما سوال این جا است که چرا کشور ما در سایر چرخه های علم و فناوری آن طور که باید و شاید خوب ظاهر نشده است؟همانطور که میدانید علم باید به فناوری و فناوری به صنعت و صنعت نیز باید به تجاری سازی تبدیل شود اما کشورمان تنها در تولید علم موفق ظاهر شده است.سوال اینجاست که مهمترین خلا در عدم تبدیل علم به فناوری و تبدیل فناوری به صنعت در کشور ما کجاست؟

در واقع ما در کشور علمی را تولید میکنیم که هیچ گاه تبدیل به صنعت نمی شود چون اساساً زیرساخت‌های آن فراهم نیست. اما کشورهای صاحب تکنولوژی علم تولید شده را به سرعت تبدیل به فناوری و صنعت می کنند.لذا مهمترین خلأ چرخه علم در کشور این است تولید علم ما ناظر بر ظرفیت های ما نیست. و این علم تولیدی تبدیل به فناوری نشده و این فناوری تبدیل به صنعت نمی‌شود و صنعت ما اقتصاد ما رشد نمی دهد.

همان‌طور که می‌دانید در حوزه ابتکارات  و اختراعات در کشور ما  سالانه تعداد زیادی از محصولات ثبت اختراع می شود و همچنین در مسابقات جهانی نیز جوانان کشورمان رتبه های ۱ تا ۴ جهانی را کسب می کنند. اما همین اختراعات در کشور ما تبدیل به پول و سرمایه نمی‌شود.لذا ظرفیت علمی و تولید علم کشور به کام کشورهای توسعه یافته تمام می شود با آنها همین تولید علم را تبدیل به صنعت و فناوری می کنند. لذا باید تولید علم ما کاربردی باشد تا بتواند مشکل صنعت ما را رفع کند.

به عنوان مثال برخی از نظام مسائلی که در حوزه صنعت شناسایی شده بر این اساس است که برخی از واحدهای صنعتی در مناطق جغرافیایی تاسیس شدند که نباید فعالیت می‌کردند به عنوان مثال در نقطه ای از کشور واحد لاستیک‌سازی و یا پتروشیمی احداث شده که معضل کم آبی دارد.

از طرفی نیز با توجه به اینکه امکان انتقال واحدهای صنعتی از مناطق کم آب وجود ندارد می توان راهکارهای مناسبی را در خصوص کاهش مصرف آب در این کارخانه ها پیدا نمود.لذا اگر تولید علم ما در راستای حل مشکلات این چنینی صورت پذیرد بسیاری از نظام مسائل ما حل خواهد شد.ما باید در سازمان بسیج مهندسین صنعت یک کار هم افزا انجام دهیم  تا از ظرفیت های بسیج دانشجویی بسیج صنعتی بسیج دانش آموزی استفاده کنیم تا با هم افزایی راهکار مناسب را به دست آوریم.

**خبرگزاری بسیج: به نظر می رسد گاهی ارتقا و رشد در یک صنعت دستخوش سلیقه های سیاسی می شود به عنوان مثال در یک دولت توجه عمیقی نسبت به ارتقای فناوری های هسته ای و یا هوافضا شده اما در دولت دیگر کمرنگ تر به این حوزه پرداخته است. نظر شما در این خصوص چیست؟

- شهبازی:  ما در حوزه صنعت معماری درستی نداریم، میزان رشد یک حوزه در دوره های مختلف دولت های جمهوری اسلامی تغییر کرده است. اگر ما  حوزه  های صنایع دفاعی هوایی و نانو را  کنار بگذاریم فناوری کشور ما بسیار پایین است. متاسفانه ما در سایر حوزه‌ها برای پیشرفت در حوزه فناوری های عمومی پیشرفت مناسب نداشته‌ایم با توجه به اینکه معماری لازم در توسعه صنعت کشور وجود ندارد لذا گاهی برخی از صنایع در دولت ها پررنگ تر از دولت های دیگر می شود.

متاسفانه ما ظرفیت هایی در کشور داریم که به علت نبود معماری درست و روی آنها تمرکز نکردیم به عنوان مثال وقتی که در کشور نفت خام وجود دارد باید در حوزه پتروشیمی کارهای گسترده انجام می دادیم البته از این رو که نباید غافل شد که رشته پتروشیمی رشته های دیگر برق و الکترونیک و سایر حوزه ها را نیز درگیر میکند حتی برای بهره‌وری نیازمند مواد متالوژی و مدیریت علمی است. اما در صنعت پتروشیمی آنطور که باید و شاید تمرکز نشده است.

وقتی در کشور ما نزدیک به شصت و هشت ماده معدنی وجود دارد چرا دانشگاه ما در خصوص رشته های معدنی متمرکز نمی شوند.به عنوان مثال طی بازدیدی که از جزیره هرمز داشتیم دیدیم که نزدیک به ۲۰ تا ۳۰ نوع خاک رنگی وجود دارد. جالب است که یک نوع خاک صحرا از این منطقه با کامیون به قیمت کیلویی ۲۰۰ تا ۳۰۰ تومان به خارج از کشور ارسال می‌شود  و همین خاک سرخ در کشور فرانسه مواد اولیه لوازم آرایشی و بهداشتی می شود و با ارزش افزوده بالاتر به داخل کشور وارد می شود.

کاری که به نظر می رسد آن است که با توجه به پیشرفت های خوبی که در صنایع دفاعی و اتمی انجام شده، نیاز است که این تکنولوژی ها به سایر صنعت های عمومی کشور نیز  سرریز شود.متاسفانه سرریز فناوری های ایجاد شده در برخی از صنایع ما به سایر حوزه ها تسری نیافته است لذا اگر ما برنامه‌ریزی کنیم تا از داشته هایی که در سایر صنایع به دست آورده ایم در راستای تولید و ارتقای صنعت های عمومی نیز استفاده کنیم اتفاق خوبی رخ خواهد داد.

در همین راستا بسیج مهندسین صنعت در راستای پیشرفت و توسعه سایر صنایع، طرح جهاد روشنایی را با قوت بیش از پیش دنبال می‌کند که در این طرح   ۳۰۰۰ نیروگاه ۵ کیلوواتی خورشیدی تولید می شود.طرح استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و بهره مندی از ظرفیت های موجود داخل کشور است. و با تحقیقات انجام شده با شرط حمایت دولتمردان تا ۳ سال آینده به دانش فنی تولید سلولهای خورشیدی دست خواهیم یافت.از طرفی نیز طرحی با عنوان صنعت یار در حال بررسی و اجراست که به پایش عارضه یابی و احیای صنایع کوچک و متوسط تعطیل شده کمک کند.

**خبرگزاری بسیج: در مدتی که در سمت رئیس سازمان بسیج مهندسین صنعتی فعالیت می کنید چه کارهایی را باید انجام می دادید که از آن غفلت کردید یا در دستور کار دارید؟

- شهبازی: با توجه به اینکه یک سال از حضور من به عنوان رئیس سازمان بسیج مهندسین صنعت می‌گذرد مهمترین اقدامی که صورت گرفته است کیفی سازی و ارتقاء برنامه های حوزه های بسیج صنعت در وزارتخانه ها بوده است. به عنوان مثال شاخص ترین برنامه های بسیج در وزارتخانه ها اغلب به برگزاری برنامه های مناسبتی و مذهبی می گذشت اما در دوره جدید از حوزه های بسیج از وزارتخانه ها درخواست کردیم که در خصوص کارآمدی دستگاه و وزارتخانه مربوطه خود فعالیت جدی کند.

لذا از نمایندگان بسیج وزارتخانه ها درخواست کردیم که علی‌رغم برگزاری برنامه‌های مناسبتی گذشته در حوزه کارآمدی دستگاه مربوط به خود نیز خود را سازماندهی کنند که ضمن شناسایی ظرفیت‌های داخل وزارتخانه سعی کنند سرمایه اجتماعی بیرون را به سمت حل مشکلات و چالشهای وزارتخانه سوق دهند.از طرفی نیز سازمان بسیج مهندسین با ایجاد یک معماری و انسجام مناسب برای به‌دست‌آوردن نظام مسائل، نظام توانمندی ها را برای حل آنها بسیج کرد.

از طرفی نیز این سازمان به دنبال ایجاد تعامل و همکاری مناسب با دستگاههای دولتی است و از اینرو قراردادها و تفاهم‌نامه‌های در حال امضا است که به حل مشکلات صنعنت از طریق دولت کمک می کند.گفتنی است یکی از مشکلات امروز صنعت ما عدم تفکیک نظام مسائل با نظام مشکلات است. مشکل یک چالش مقطعی است اما مساله ریشه ایجاد مشکل است و ما اغلب در کشور به جای حل مسائل به دنبال حل مشکلات بوده ایم لذا باید در این خصوص نیز فرهنگ سازی و برنامه ریزی کنیم که سازمان بسیج مهندسین صنعت این مهم را در  اولویت ها و ماموریت های خود قرار داده است.

** خبرگزاری بسیج: با تشکر از وقتی که در اختیار ما قرار دادید...

- شهبازی: من هم از شما و همکاران تان در خبرگزاری بسیج تقدیر و تشکر میکنم...