به گزارش خبرگزاري بسيج استان مركزي ؛ چند سال از حماسه باشکوه و مردمی 9 دی 88 می‌گذرد. روزهایی پرالتهاب که در پی اعتراضات به نتایج انتخابات ریاست جمهوری در خرداد 88 شکل گرفت و بخشی از جامعه را درگیر و جو عمومی را ناآرام کرد. اما ادامه اعتراضات در ماه‌های بعد به دست جریانی معاند و مخالف نظام جمهوری اسلامی ایران افتاد و متأسفانه جماعتی از دشمنان و فریب‌خوردگان نه‌تنها به مقابله با اصل نظام برخاستند، بلکه اعتقاداتت دینی و آرامش اجتماعی توده مردم را هم مورد هتک و آسیب قراردادند.
حوادث تأسف‌برانگیز تاسوعا و عاشورای 88 توسط عده‌ای معدود، باعث خروش و اعتراض مردمی قرارگرقت و در نهم دی‌ماه با حضور خودجوش و انقلابی مردم، مهر ابطال بر ناآرامی‌ها زده شد. به مناسبت گرامیداشت این حرکت مردمی و تنویر افکار عمومی درباره حوادث آن سال، اهالی فرهنگ و هنر، به اقتضای فعالیت خود، به تولید آثاری در حوزه‌های مختلف فرهنگی و هنری پرداختند که در ادامه و به مناسبت سالروز 9 دی، مروری بر این آثار خواهیم داشت.
حماسه ادبیات
آثار مکتوب درباره رویدادهای ملی و تاریخی در همه ادوار و همه کشورها، به‌طور مرسوم صدرنشین آثار تولیدی فرهنگی و هنری است. پژوهش‌ها و مستند نگاری‌های تاریخی، گفتگوها، نوشته‌های داستانی، شعر، خاطرات و ... گونه‌های مختلف ادبی است که درباره حوادث و رخدادهایی از جنس 9 دی تولید و منتشر می‌شوند.
از سال 88 تا امروز که نزدیک به یک دهه از این حماسه مردمی می‌گذرد، نویسندگان و پژوهشگران بسیاری دراین‌باره و از زوایای گوناگون به ابعاد مختلف این قضیه پرداخته‌اند. بازخوانی رویدادهای سال 88، زمینه‌ها و علل شکل‌گیری آن، گفتگو با مسئولان و عناصر تأثیرگذار، بیانات شخصیت‌های انقلابی و به‌طورکلی تشریح هفت ماه بحرانی که به 9 دی روز بصیرت و تجدید بیعت با ولایت منتهی شد.
در این حوزه آنچه بیشتر به چشم می‌آید، فعالیت ناشران در انتشار کتب مربوط به 9 دی است تا یک نویسنده و مؤلف خاص. هرچند که برخی از نویسندگان و پژوهشگران در این عرصه با خلق آثار بیشتر گوی رقابت را از همکاران خود ربوده‌اند.
انتشارات انقلاب اسلامی وابسته به دفتر مقام معظم رهبری با تکیه‌بر کلام و بیانات رهبری در تشریح ابعاد گوناگون این حوادث چند کتاب موردتوجه منتشر کرده است. کتاب‌های «حماسه 9 دی»، «کالبدشکافی فتنه 88»، «نقشه نقش بر آب» و «شرح ماجرا» از این جمله‌اند.
مرکز اسناد انقلاب اسلامی با توجه به ماهیت پژوهشی خود رد حوزه تاریخ انقلاب اسلامی، یکی دیگر از ناشرانی است که بخشی از خروجی کتب منتشره آن درباره فتنه 88 و حماسه 9 دی است. ده‌ها عنوان کتاب که اکثر آن‌ها بر مبنای واقعیت‌ها و مستندات تاریخی گردآوری و تألیف شده، کارنامه‌ای موفق در بسط و نشر حماسه مردمی و تجلی بصیرت است: «نقشه راه»، «نظریه فتنه»، «مجموعه اعترافات فتنه هشتادوهشت»، «آر کیو هشتادوهشت، مرور فتنه به زبان طنز»، «نقش رسانه‌های مجازی در فتنه سال 1388»، «نقش آمریکا، انگلیس و رژیم صهیونیستی در فتنه 1388».
در کنار ناشران بزرگی که یاد شد، نام رحیم مخدومی نویسنده انقلابی نیز به چشم می‌خورد. مخدومی سه اثر داستانی مرتبط با این موضوع نوشته است که برای مخاطبان آثار داستانی و تاریخی خواندنی است. «من مدیر جلسه‌ام»، «خاطرات افسران فرهنگی درباره فتنه»، «خرابکار اجاره‌ای» و «چت مقدس» از کتاب‌های خواندنی مخدومی است.
موسیقی و هم‌صدایی با مردم
در حوزه آثار موسیقایی درباره حماسه 9 دی، تقریباً آثار قابل‌توجهی تولیدشده است. در این حوزه نام حامد زمانی، خواننده جوانی که مضمون اغلب آثار او درباره انقلاب اسلامی است و سالار عقیلی با اثر «مشرق زمین» به چشم می‌خورد. «مشرق زمین» اثری فاخر در حوزه آثار 9 دی است که دو سال پیش توسط سالار عقیلی در فرهنگسرای بهمن با حضور سه هزار بیننده، اجرا شد. سالار عقیلی ازجمله خوانندگانی است که به مناسبت‌های مختلف و درباره رویدادهای ملی، آثار مختلفی اجرا کرده است.
از تک اثر عقیلی که بگذریم، حامد زمانی را می‌توان فعال‌ترین چهره هنر موسیقی دانست که آثار متعددی درباره حماسه 9 دی بانام او منتشرشده است؛ آثاری که هم در عنوان و هم در متن به شرح روزهای پرمخاطره انقلاب در سال 88 می‌پردازد. بیشتر آثار حامد زمانی، در قالب ترانه و نماهنگ بارها درروی سن اجرا و یا از رسانه‌ها پخش‌شده است؛ قطعاتی چون «9 دی»، «خاک عزیز»، «9 دی باقی است».
دست‌های خالی سینماگران
در حوزه فیلم‌های بلند سینمایی، آثار مرتبط با 9 دی، حتی به تعداد انگشتان یکدست هم نمی‌رسد. فیلم‌های سیاسی در ایران معمولاً با واکنش‌های اهالی سیاست هم مواجه می‌شوند و ناخواسته دچار محدودیت‌های خاصی می‌شوند. «قلاده‌های طلا»، «پایان‌نامه» و «ماه‌گرفتگی» سه فیلم سینمایی هستند که دراین‌باره تولیدشده‌اند.
«قلاده‌های طلا» مشهورترین و البته پرحاشیه ترین فیلم سینمایی ساخته‌شده درباره حوادث پس از انتخابات 88 است. این فیلم به کارگردانی ابوالقاسم طالبی در زمستان 90 روی پرده سینماها رفت و تاکنون چندین بار نیز از رسانه ملی پخش‌شده است. روایت طالبی از ماجرای 88 از این جهت اهمیت دارد که بر همدلی مردم تأکید دارد و به مسئولان گوشزد می‌کند نباید آن‌ها را فراموش کرد.
«پایان‌نامه» حامد کلاهداری دیگر فیلمی است که متأثر از سال 88 ساخته شد اما ازنظر کیفی نتوانست توجهات را به دست آورد. این فیلم برای اولین بار، بهمن 89 در جشنواره بیست و نهم فجر به نمایش درآمد.
«ماه‌گرفتگی» ساخته مسعود اطیابی، هفت سال پس از رویدادهای سال 88 فیلمبرداری شد و بازیگران مطرح سینما و تلویزیون همچون کامبیز دیرباز، فریبا کوثری، الناز حبیبی، سارا خوئینی‌ها در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند. قصه «ماه‌گرفتگی» در بستر روزهای پرالتهاب سال 88 می‌گذرد. نمایش این فیلم در جشنواره سی و پنجم، نتوانست منتقدان و اهالی سینما و در نوبت اکران قرار دارد. هرچند این فیلم هنوز به اکران عمومی درنیامده اما از همان روزهای انتخاب بازیگر و فیلمبرداری با حاشیه‌هایی روبرو بوده است.
درباره فتنه 88 و البته حماسه 9 دی چندین تله‌فیلم و مستندهای زیادی هم ساخته و بارها از تلویزیون پخش‌شده‌اند. بااین‌حال جای فیلم‌های سینمایی که بتواند عظمت 9 دی را به تصویر بکشد خالی است.
کم‌رنگ ولی تأثیرگذار
میدان امام حسین تهران در زمستان 95، شاهد اجرای نمایش خاص «عصر آن روز» به کارگردانی حسن بزرا بود. نمایشی با مضمون فتنه 88، حوادث روز عاشورای همان سال و درنهایت راهپیمایی مردمی روز نهم دی. ویژگی خاص این نمایش که در دو روز متوالی و در دو نوبت اجرا شد، استفاده از فناوری نوین 3DMAP بود. این نمایش به کمک این فناوری، تلفیقی از تصاویر حقیقی و مجازی برای مخاطبین به نمایش درآمد. جذابیت‌های خاص این نمایش که حاصل همکاری بیش از 100 نفر از عوامل اجرایی بود با استقبال خوب مخاطبین مواجه شد. مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی حامی این اثر نمایشی با موضوع 9 دی بود.
منيع : تبيان
