به گزارش خبرگزاری بسیج، حجت‌الاسلام محمدحسین مختاری، رئیس همایش ملی «آسیب‌شناسی پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها در حوزه علوم انسانی اسلامی» که روز گذشته برگزار شد، در ابتدای این همایش ضمن اشاره به یکی از دغدغه‌های مقام معظم رهبری درخصوص تولید علم و مقالات علمی بیان داشت، رهبری درباره تولید فکر، ایده و پژوهش‌های سازنده بسیار تأکید داشته‌اند.
وی در ادامه بیان داشت: «یکی از معضلاتی که در فضای علمی کشور وجود دارد، کمبود ایده‌های نو و خلاقانه در پژوهش‌ها و مقالات علمی است. یک رابطه تنگاتنگی بین پژوهش و پیشرفت و توسعه وجود دارد، در نتیجه پیشرفت هر کشوری مرهون تلاش‌های فکری و تحقیقاتی صاحبان علم و تحقیقات است. متاسفانه امروز سیستم آموزشی به جای پرسش محوری، پاسخ محور است، البته حوزه هم درگیر همین مشکلات است.»
مختاری در ادامه سخنان خود را با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری که فرموده‌اند «برای نوآوری علمی که در فرهنگ معارف اسلامی از آن به اجتهاد تعبیر می‌شود، دو چیز لازم است. قدرت علمی و جرأت علمی.» گفت: اگر بخواهید از نظر علمی موفق باشید باید جرأت نوآوری داشته باشید. بنابراین این همایش در صدد این بر می‌آید که آسیب‌هایی که در حوزه تحقیق و پژوهش در عرصه علوم انسانی _ اسلامی وجود دارد را بررسی کند و راه‌حل‌های پیشنهادی را هم ارائه بدهد.
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام ابراهیمیان دبیر کمیته علمی این همایش، برآیند قدرت و جرات علمی را که مورد تاکید رهبری است، تولید علم در کشور دانست. او وظیفه دانشجویان و دانشگاهیان را در این حوزه مضاعف شمرد و بیان کرد: اگر مقالات دانشجویان ارشد و رساله‌های دانشجویان دکتری را بررسی کنیم، آیا به اهداف رهبری که قدرت علمی و جرات علمی است رسیدیم؟ خیلی آسیب‌ها در این زمینه وجود دارد که دانشگاه‌ها و حوزه باید آن‌ها را بررسی کند، که البته دانشگاه مذاهب اسلامی جسورانه به این موضوع پرداخته است.
در ادامه این جلسه آیت‌الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی به ایراد سخن پرداخت و ضمن اشاره به تحقیقات بین مذاهبی گفت: «یکی از موضوعاتی که باید در این پژوهش‌ها مورد بررسی قرار گیرد، تحقیقات بین مذاهبی است. مثلاً در گذشته حوزه‌های علمیه محل تدریس همه افراد و مذاهب بوده است، فلذا حوزه‌های علمیه پربار بوده است؛ در یک حوزه از یک سو معتضدی بوده، از یک سو ابوالحسن اشعری و در جای دیگر مفید بزرگوار. همه بودند و با هم بحث می‌کردند. این شیوه علمی باید ترویج بشود تا اگر قرار است نقدی در مکتبی صورت گیرد، نقد مبتنی بر آگاهی علم باشد.»
او گفت: «ما باید آیه "ما لیس لک به علم" را الگوی خود قرار دهیم تا از شیوه‌های درست ترویج علم برای تدوین پایان‌نامه‌ها استفاده شود. باید این معیارها بررسی و استفاده گردد. اینکه علم واقعی چیست؟ و کدام است؟ و چه چیزی باید در مقالات وجود داشته باشد؟ معیارهای علمی نظریات علمی چیست؟
اراکی در ادمه سخنان خود به دو علم ادبی و علم دلالت اشاره کرد و گفت: «علم ادبی، علم درست نوشتن و گفتار درست است؛ اما علم دلالت، علم درست فهمیدن است. ما تا نتوانیم علم منطق دلالت را یاد بگیریم، نمی‌توانیم یک علم اسلامی را تدوین کنیم. کسانی که می‌خواهند در علوم انسانی وارد پژوهش و تحقیق علمی شوند، باید یک دوره متدشناسی (روش‌شناسی علمی) که معیار اعتبار دلیل و منطق دلالت دلیل را در بر می‌گیرد، آموزش ببینند.»
وی در پایان سخنان خود با اشاره به فرآیند انتخاب موضوع پژوهش در حوزه بیان داشت: «در حوزه‌های علمیه، دو، سه ماه می‌گذرد تا یک طلبه موضوع پژوهش خود را پیدا کند. باید این موضوعات را حوزه‌ها، یعنی مراکز علمی که رساله‌ها برای این مراکز تدوین می‌شود، آماده کنند. موضوعات مهم و اساسی که فایده داشته باشد.»
