بانویی که خدا و فرشته وحی بر او سلام رسانند

به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج، نگاهی گذرا به طلوع تا غروب ستاره رخشان بیت رسول الله
حضرت خدیجه (س)- از قبیله قریش بود. شصت‏ وهشت ‏سال پيش ازهجرت درمکه چشم به جهان گشود. پدرش «خُوَیلد» و مادرش «فاطمه بنت زائده» بود که هر دو از ریشه دارترین و اصیل ترین خاندان های عرب در حجاز به شمار می رفتند.
از سرنوشت‏خديجه (س) و نحوه زندگاني وي تا قبل از سنين ميانسالي، اطلاع دقيقي دردست نيست اما آنچه مسلم مي‏نمايد اين است که او دردوران طفوليت تجربياتي گرانسنگ اندوخته‏ بود، شايد پانزده‏سال بيشتر ازعمرش نمي‏ گذشت که شاهد هجوم سپاه ابرهه به خانه خدا بود.
اولين متون تاريخي در مورد او به زماني اشاره دارند که با ترتيب‏ دادن کاروان هاي تجاري به کسب درآمد پرداخت او با مديريت و درايتي قويبه دور از رسم تجار زمانه که رباخواري را از اصول اوليه کسب ثروت قرار داده‏بودند، به تجارت مضاربه‏اي روي‏آورد و در همین مسیر تجارت با شناختی که از محمدامین یتیم عبدالله به دست آورد او را به همسری برگزید و نخستین همسر رسول خدا شد و بيست‏ وچهار سال با پيامبر زندگي‏ کرد و سرانجام دربستربيماري افتاد. پيامبر(ص) که بربالين او حاضربود، ضمن گفتگوي با وي فرمود: خدا تو را با مريم دخترعمران و آسيه دخترمزاحم برابري داده‏است.
وقتي روح خديجه به سوي جهان جاودان پرکشيد پيامبرسخت گريست. چون درحجون قبري برايش کندند، پيامبر خود به راه افتاد؛ همچنان که اشک ازچشمانش مي‏باريد داخل قبر شد و خوابيد، افزونتر از قبل گريست و او را دعاکرد.آنگاه برخاست و با دست‏خويش همسرش را درقبرگذاشت.چون درآن زمان نماز ميت واجب نشده‏بود، نماز بر وي خوانده‏نشد.

**مظلوم ترین بانوی تاریخ ساز صدر اسلام
حضرت خدیجه سلام الله علیها را می توان یکی از مظلوم ترین زنان تاریخ ساز، حماسه آفرین در تاریخ عصر اسلام دانست که در سایه غفلت چندین هزارساله مسلمانان به اندازه شأن همسری پیامبر – تنها زنی که پیامبر از ایشان دارای فرزند شدند-، شأن ایثارهای مالی و حتی جانی در راه اسلام و پیشبرد اهداف الهی پیامبر اکرم (ص) و شأن مادری حضرت زهرا سلام الله علیها و دوازده امام، به درستی و به حق شناخته نشده است.
بزرگترین شأنی که می توان برای ایشان در نظر گرفت، عنوان نخستین کسی است که به اسلام و رسالت پیامبر اسلام ایمان آورد. در واقع اگر می توان گفت این موضوع سبک زندگی و تربیت ایشان قبل از اسلام بر می گردد زمانی که او را طاهره و سیده‌ نساء قریش می‌خواندند و همسری رسول خدا او را در اسلام، یکی از چهار بانویی کرد که بر تمام بانوان فضیلت و برتری دارد- غیر از دختر عزیزش حضرت زهرا (سلام‌الله علیها)، هيچ بانويي اين مقام و فضيلت را نيافت-.
**خدیجه(س) بانوی آراسته به کمال، نبوغ، فهم و بینش
امام علی علیه السلام درباره سبقت ایمان خدیجه به عنوان کسی که نخستین فرد مسلمان و نمازگزار با پیامبر اکرم (ص) بوده است می فرماید:: «لم یجمع بیت واحد یومئذ فی الاسلام غیر رسول الله و خدیجه و انا ثالثهم اری نور الوحی و الرسالة و اشم ریح النبوة»؛ « خانه ای واحد در آن روز در اسلام جمع نشد غیر از رسول خدا صلی الله علیه و آله و خدیجه علیهاالسلام و من سومین آن دو بودم. نور وحی و رسالت را می دیدم و بوی نبوت را استشمام می کردم.»
در هر صورت علی علیه السلام و خدیجه علیهاالسلام با پیامبر صلی الله علیه و آله اولین جامعه اسلامی را تشکیل دادند و در دوره دعوت غیر علنی به اجرای مراسم عبادی و نماز می پرداختند.
خدیجه سلام الله بنابر روایات مختلف در عقل، ادب، حکمت، بصیرت و معرفت، نابغه و ممتاز بود. او نمونه‌ برجسته کمال و نبوغ و فهم و بینش بود که همانند آن را در مردان و زنان کمتر می‌‌توان یافت از این رو مفتخر به مادری فاطمه زهرا سلام الله و تربیت کننده علی علیه السلام و مادر یازده امام و پیشوای مسلمانان شد.
**بانویی که از جان و مال خود برای پیشربد اهداف اسلام گذشت
بانوی بزرگ اسلام علاوه بر کمالات فکری و فرهنگی دارای سعه صدر بسیار و تحملی در خور همسری پیامبر بود. وی که نخستین بانوی خانه پیامبر اکرم(ص) بودند، دوران رنج و سختی های پیغمبر را تحمل کرد و علاوه بر آرامش جان ایشان بودند، مال و ثروت خود را بارها و بارها در راه اسلام ایثار کردند به طوری که امام حسن مجتبی علیه السلام در این بار می فرماید که ایشان چندبار از مال خود خارج شدند یا چند بار از نصف مالشان خارج شدند.
گذشت از اموال اگر چه در زبان و آوردن روی کاغذ آسان است اما در عمل آن هم در شرایط خاص روزهای صدر اسلام کاری بزرگ و خارج از عهده هر کسی بود. او به تنهایی با بذل مال و کمک به تازه مسلمانان تهیدست به نوعی آنها را از یوغ بردگی مستکبرین و کافرین زمان نجات داد. چه بسا اگر ایثار مالی ایشان نبود مسیر گسترش و تبلیغ اسلام سخت تر از آن چیزی که بود، می شد.
خدیجه سلام الله را می توان نخستین سرباز جان برکف و جهادگر مالی در صدر اسلام دانست که جهاد مالی، انفاق و بخشش او در ده سال اول بعثت نقش حیاتی و چشم گیری در رشد و گسترش اسلام و فزونی یافتن تعداد مسلمانان و هجرت مسلمانان و ابطال نقشه های سران کفر و شرک داشت و این نقش آفرینی خدیجه بود که او را در نزد رسول الله (صلی الله علیه و آله) بسیار عزیز می داشت و تا آنجا که آن حضرت او را به عنوان یکی از چهار زن نمونه و بزرگ، که جایگاهشان در بهشت برین است معرفی کردند.
ابی رافع نقل می کند، پدرم گفت: پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: هیچ مال و ثروتی برای من سودمندتر از اموال خدیجه نبود. ابی رافع افزود: پدرم گفت: از آخرین موارد مصرف اموال خدیجه خرید زاد و توشه برای مسلمانان مستضعف بود که قصد داشتند به مدینه هجرت کنند. سفر اکثر مسلمانان با اموال خدیجه ممکن شد. آخرین آن ها هم قافله ای بود که امیر المؤمنین آن را سرپرستی کرد.»
استاد شهید مرتضی مطهری در قبال شبهه افکنی برخی از افراد که چگونه مال خدیجه سلام الله اسلام را پیشبرد، می فرماید: « شک [ی وجود] ندارد که مال خدیجه به درد مسلمین خورد اما آیا مال خدیجه صرف دعوت اسلام شد؟ یعنی خدیجه پول زیادی داشت پول خدیجه را به کسی دادند و گفتند بیا مسلمان شو؟ آیا یک جا انسان در تاریخ چنین چیزی پیدا می کند؟ یا نه، در شرایطی که مسلمین و پیغمبر اکرم در نهایت درجه سختی و تحت فشار بودند، جناب خدیجه علیهاالسلام مال و ثروت خودش را در اختیار پیامبر گذاشت، ولی نه برای این که پیامبر ـ العیاذ بالله ـ به کسی رشوه بدهد و تاریخ نیز هیچ گاه چنین چیزی را نشان نمی دهد... پس اگر مال خدیجه نبود، فقر و تنگدستی شاید مسلمین را از پا در می آورد، مال خدیجه خدمت کرد، اما نه خدمت رشوه دادن... بلکه خدمت به این معنی که مسلمانان گرسنه را نجات داد. »
**خدیجه سلام الله : نخستین مسلمان، نخستین برپا کننده نماز و نخستین شیعه اهل بیت علیه السلام
نقطه عطف زندگی حضرت خدیجه سلام الله را می توان در قبول ولایت حضرت علی علیه السلام و امامت اولاد امیرالمؤمنین علیه السلام دانست با این که در آن وقت به قبول ولایت مکلف نبود، چون این تکلیف بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه و آله، وجوب می یافت. ولی او در زمان ولادت حضرت فاطمه زهرا علیهاالسلام از امامت ائمه اطهار ـ که از نسل فرزندش فاطمه هستند ـ شنیده بود. لذا قدر و منزلت امیر مؤمنان علیه السلام را می دانست.
علامه مجلسی در این باره می نویسد: «یک روز رسول خدا صلی الله علیه و آله همسر مهربانش را خواست. او را در کنار خود نشاند و فرمود: «این جبرئیل است که می گوید، اسلام شروطی دارد: اوّل، اقرار به یگانگی خداوند. دوم، اقرار به رسالت رسولان. سوم، اقرار به معاد و عمل به اصول شریعت و احکام آن. چهارم، اطاعت اولی الامر و ائمه طاهرین از فرزندان او همراه با برائت از دشمنان آن ها.»
در پی این فرمایش پیامبر صلی الله علیه و آله خدیجه علیهاالسلام به همه آن ها اقرار کرد و یک به یک تصدیق فرمود. در مورد امیر مؤمنان علی علیه السلام رسول اکرم صلی الله علیه و آله به خصوص به خدیجه علیهاالسلام فرمود: «هو مولاک و مولی المؤمنین و امامهم بعدی؛ علی مولای تو و مولای مؤمنان و امام آن ها پس از من است.»
رسول گرامی بعد از آن که عهد اکید از خدیجه علیهاالسلام گرفت، اصول و فروع، واجبات و محرمات را به وی آموخت. آن گاه، دست خود را بالای دست امیر مؤمنان علیه السلام گذاشت و خدیجه علیهاالسلام دست خود را بالای دست پیامبر علیه السلام گذاشت و به این صورت بیعت کرد.
بانویی قرآنی که خدا و فرشته وحی بر او سلام کرد
بر اساس این فضایل و داشته های معنوی و ایمان قوی است که جبرئیل فرشته وحی الهی از رسول خدا می خواهد که پیام رسان سلام خدا و سلام وی به همسر و آرام جان و همراه بی منت دین مبین اسلام یعنی؛ خدیجه کبری سلام الله علیها باشد .
ابوسعید خدری می گوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: وقتی که در شب معراج، جبرئیل مرا به سوی آسمانها برد و سیر داد، هنگام مراجعت به جبرئیل گفتم: «آیا حاجتی داری؟»
جبرئیل گفت: «حاجت من این است که سلام خدا و سلام مرا به خدیجه سلام الله علیها برسانی.»
پیامبر صلی الله علیه و آله وقتی که به زمین رسید، سلام خدا و جبرئیل را به خدیجه سلام الله علیها ابلاغ کرد، خدیجه سلام الله علیها گفت:
«ان الله هو السلام، و منه السلام، و الیه السلام، و علی جبرئیل السلام؛
همانا ذات پاک خدا سلام است، و از او است سلام، و سلام به سوی او باز گردد و بر جبرئیل سلام باد.»(
این مطلب بیانگر اوج مقام حضرت خدیجه سلام الله علیها در پیشگاه خدا است.

طنین یاس