میلاد کریم در ماه کرم

خوان کرم امام حسن علیه السلام

به گزارش خبرگزاری بسیج؛بارزترین ویژگی امام مجتبی علیه السلام که بهترین سرمشق برای دوستداران او است، بخشندگی، سخاوت و دستگیری از دیگران است. کریم اهل بیت به بهانه های مختلف همه را از خوان کرم خویش بهره مند می ساخت و آن قدر بخشش می کرد تا شخص نیازمند بی نیاز می شد؛ زیرا طبق تعالیم اسلام بخشش باید به گونه ای باشد که فرهنگ تکدی گری را ریشه کن سازد و در صورت امکان شخص را از جرگه نیازمندان بیرون گرداند.

سخاوت و فریاد رس مستمندان

در آیین اسلام، ثروتمندان، مسؤولیت سنگینی در برابر مستمندان و تهیدستان اجتماع دارند و به حکم پیوند عمیق معنوی و برادری دینی، باید همواره در تامین نیازمندی های محرومان کوشا باشند. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و پیشوایان دینی ما، نه تنها سفارش های مؤکدی در این زمینه نموده اند، بلکه هر کدام در عصر خود، نمونه برجسته ای از انسان دوستی و ضعیف نوازی به شمار می رفتند. پیشوای دوم شیعیان، در بذل و بخشش و دستگیری از بیچارگان، سر آمد روزگار خویش و آرام بخش دل های دردمند و نقطه امید درماندگان بود. هیچ آزرده دلی نزد آن حضرت شرح پریشانی نمی کرد، جز آنکه مرهمی بر دل آزرده او می نهاد و گاهی پیش از آن که مستمندی اظهار احتیاج کند و عرق شرم بریزد، احتیاج او را بر طرف می ساخت و اجازه نمی داد رنج و مذلت سؤال را بر خود هموار سازد!

کریم اهل بیت

به خاطر بخشندگی ها و کارهای نیکی که از سوی امام حسن علیه السلام در مسیر خیر، احسان و کمک به طبقات درمانده و نیازمند انجام می گرفت، آن حضرت را کریم اهل بیت لقب داده اند. امام حسن علیه السلام نسبت به دردمندان و تیره بختان جامعه بسیار دلسوز بودند و با خرابه نشینان دردمند و اقشار مستضعف و کم درآمد همراه و همنشین می شدند و دردِ دلِ آن ها را با جان و دل می شنیدند و به آن ترتیب اثر می دادند، و در این حرکت انسان دوستانه جز خداوند را مدّنظر نداشتند. هیچ فقیر و مسکینی از در خانه حضرت ناامید برنگشت و حتّی خود ایشان به سراغ فقرا می رفتند و آن ها را به منزل دعوت می کردند و به آنها غذا و لباس می دادند.

انفاق و بخشش کریم

امام حسن علیه السلام تمام توان خویش را در راه انجام امور نیک و خداپسندانه به کار می گرفت و اموال فراوانی در راه خدا می بخشید. مورخان و دانشمندان در شرح حال زندگانی پر افتخار ایشان، بخشش های بی سابقه و انفاق های بسیار بزرگ و بی نظیری ثبت کرده اند. آن حضرت در طول عمر خود دو بار تمام اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کردند و سه بار نیز ثروت خود را به دو نیم تقسیم کردند و نصف آن را در راه خدا به فقرا بخشیدند.

میزبانی در کناره سفره فقرا

در منابع مختلف نمونه هایی از سخاوت ایشان نقل شده است. از ابن شهر آشوب روایت شده که روزی امام حسن علیه السلام بر جمعی از گدایان گذشت که پاره ای چند از نان خشک ها را بر روی زمین گذاشته اند و می خورند، چون نظر ایشان به آن حضرت افتاد از امام دعوت کردند و حضرت از اسب پیاده شدند و فرمودند: «خدا متکبّران را دوست نمی دارد» و با ایشان نشستند و از طعام ایشان تناول کردند و سپس از همه گدایان خواستند که برای صرف غذا به خانه حضرت بروند و حضرت با غذاهای خوب از ایشان پذیرایی کرده و به همه آن ها لباس های مناسب هدیه دادند.

گدای در خانه مردم و گدای در خانه خدا

تاریخ از بخشندگی های امام حسن علیه السلام داستان های فراوان به یاد دارد، مثلاً روزی عربی به نزد ایشان آمد و درخواست کمک کرد و امام دستور دادند که آنچه موجود است به او بدهند و قریب ده هزار درهم موجود را به آن اعرابی بخشیدند.

روایات تاریخی مربوط به بخشش های آن حضرت فراوان است که ذکر تفصیلی آنها مناسب این نوشته نیست. وقتی از خود امام پرسیدند، چرا هرگز سائلی را ناامید بر نمی گردانید؟ فرمودند: «من هم سائل درگاه خداوند هستم و می خواهم که خدا مرا محروم نسازد و شرم دارم که با چنین امیدی سائلان را نا امید کنم، خداوندی که عنایتش را به من ارزانی می دارد، می خواهد که من هم به مردم کمک کنم».[5]به خاطر این بخشندگی ها و کارهای نیکی که از سوی امام حسن علیه السلام در مسیر خیر، احسان و کمک به طبقات درمانده و نیازمند انجام می گرفت، آن حضرت را کریم اهل بیت لقب داده اند و با توجه به کرامت ها و بخشش های کم نظیر و گاهی بی نظیر آن امام بزرگوار لقب «کریم» برازنده آن حضرت است.

آری! کریم اهل بیت، نه تنها وجود نازنینش «کریم» است بلکه کلها نور واحد، و خاندان اهل بیت علیهم السلام «کریمند» و سخاوت و بخشندگیشان منبع نورانیت و انسانیت است چه، انسان های کاملی هستند که برای هدایت امت و پیروانشان به اسوه بودن و الگو بودن مامور هستند.

و اینک!

و اینک! ما مدعیان پپروی از مکتب پر افتخارشان، در مقام عمل نیز باید اثبات کنیم و با سوال از خود، آیا ما پیرو واقعی هستیم؟ آیا کریم و سخاوت مندیم؟! آیا بخششی داریم؟ اگر می بخشیم بدون منت است؟ آیا شادی خود را با مستحقان و فقرا تقسیم می کنیم؟

امید آنکه که در قیامت و صحرای حشر و حساب و کتاب، در سفره حضرتشان میهمان باشیم و کریم اهل بیت، امام حسن علیه السلام شادی بخش دلهامان باشند.