به گزارش خبرگزاری بسیج زنجان به نقل از گروه اجتماعی فرهنگ سدید- منوچهر جهانیان: امروزه نگاه به مقوله گردشگری مبتنی بر علم و دانش وآگاهی است. گردشگران امروزی در اقصی نقاط جهان به دنبال کسب معرفت وآشنایی بیشتر با فرهنگ، تاریخ، تمدن و ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی جوامع میزبان و محلی هستند که براین اساس لازم است ضمن مدیریت و برنامه ریزی مناسب با شناخت و داشتن آگاهی کافی به انتخاب مقصد پرداخته و با توجه به اهداف مسافرت، مقصد و یا مقاصد خود را انتخاب کنند. آن چه که در این میان مهم هست؛ این است که در دنیای امروز، گردشگران صرفاَ به دنبال تفریح، سرگرمی و کسب لذات مادی، سفر نمی‌کنند بلکه برای کسب معرفت، دانش، آگاهی و آشنایی با آداب و رسوم و سنن مردمان بومی و محلی به مناطق مختلف سفر می‌کنند که لازمه آن رعایت حقوق شهروندی گردشگری است که در منشور اخلاقی گردشگری که به تصویب سازمان جهانی گردشگری رسیده است بایستی مورد توجه جدی قرار گیرد و با رعایت آن به مردمان بومی و محلی احترام گذاشت.
براساس حقوق اخلاق جهانی گردشگری بایستی به آداب و رسوم، ارزش‌ها و اعتقادات جوامع میزبان و محلی احترام نهاد و حرمت آن‌ها را رعایت کرد. همچنین برخلاف عرف آنان نباید رفتار‌های ناپسند و ناروا مرتکب شوند و این که حقوق آن‌ها را کاملاَ محترم بشمرند و در جهت صیانت و حفاظت از محیط طبیعی و فرهنگی آنان و آسیب نرساندن به آن تلاش کرد. در این صورت است که جامعه محلی نیز رفتاری مناسب و در خور شان با گردشگران خواهد داشت. در فعالیت‌های گردشگری نبایستی به صورت خودسرانه و نادیده گرفتن حقوق اخلاقی جوامع میزبان و محلی و عبور از حریم ارزش‌ها و اعتقادات و با بروز رفتار‌های زشت و ناپسند موجب بی احترامی نسبت به آنان شود. در این صورت ممکن است جوامع بومی و محلی محدودیت‌هایی را برای گردشگران فراهم آورند و حتی موانعی برای حضور آنان ایجاد کنند. از این رو باید هم گردشگران به اخلاقیات، ارزش ها، فرهنگ و آداب و رسوم مردمان جامعه میزبان و محلی احترام بگذارند و هم این که متولیان اعم از بخش خصوصی، آژانس ها، دفاتر خدمات مسافرتی، تورگردان‌ها و بخش دولتی نظارت کافی در این حوزه به عمل آورند و با افراد و یا مجموعه‌هایی که مرتکب عدم رعایت حقوق اخلاقی مورد تاکید سازمان جهانی گردشگری می‌شوند، برخورد درخور و قانونی وفق ضوابط و مقررات مربوطه به عمل آورند تا موجبات توسعه پایدار گردشگری در مناطق مختلف کشور فرآهم شود.
رفتار ناپسند برخی از گردشگران در بروز حوادثی همچون روستای ابیانه صرف این که آژانس مربوطه و یا تورلیدر بدون مجوز بوده و یا هنجارشکنی‌های صورت گرفته در سد لفور سوادکوه، توجیهی بر چگونگی مواجهه با جامعه بومی و محلی نیست. عدم رعایت حرمت‌ها و حریم مردمان بومی و محلی از سوی آنان امری زشت و نکوهیده و برخلاف دستورالعمل‌ها و کد‌های اخلاق جهانی گردشگری است که مورد تاکید و توجه همه کشور‌ها و به تبع آنان مجموعه‌های مختلف و ارائه دهندگان خدمات گردشگری است. رعایت این قبیل ضوابط و دستورالعمل‌ها می‌تواند به تعامل وهمکاری میان گردشگران و ارائه دهندگان خدمات گردشگری و مردمان جامعه میزبان و محلی بینجامد. لازم است متولیان و دست اندرکاران فعالیت‌های گردشگری و همچنین گردشگران نسبت به این گونه ضوابط و مقررات آگاهی لازم داشته و در جهت رعایت آن اهتمام ورزند. در صورت عدم بی توجهی نسبت به اخلاقیات و حقوق جوامع میزبان و محلی ممکن است موانع و محدودیت‌هایی از سوی جوامع بومی و محلی اعمال شود که این امر به ضرر توسعه فعالیت‌های گردشگری است و لازم است با برگزاری کارگاه‌های آموزشی و اطلاع رسانی و فرهنگ سازی نسبت به این مهم اقدامات لازم را به عمل آورند تا با این گونه رفتار‌های ناشایست و دور از شان گردشگران و جامعه میزبان و محلی مواجه نشویم.
منوچهر جهانیان رئیس دانشکده گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ
