خبرگزاری بسیج قزوین: خشونت، طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت عبارت است از تهدید یا تمایل یا اقدام به استفاده عمدی از نیروی فیزیکی یا قدرت، علیه خود یا دیگری، گروه یا جامعه که موجب بروز آسیب جسمانی، مرگ، آسیب روانی، ضعف رشد و یا انواع محرومیتها شود و خشوت خانگی عبارت است از خشونتی که بین افراد خانواده و شرکای زندگی رخ میدهد که اغلب و نه همواره در درون منازل اتفاق میافتد.
خشونت علیه زنان و دختران از موضوعات پنهان و نادیده گرفته شده در سطح جهان است. خشونت علیه زنان، موضوعی است که در همه ادوار تاریخ بشر وجود داشته و در هر دوره، حتی گاهی به تناسب سیاست دولت ها، این موضوع دستخوش پدیده های نوظهورتری شده است. امروزه، حساسیت این موضوع ایجاب می کند که متناسب با شرایط جامعه، ریشه های آن را شناخته و با بسیج تمام امکانات به کنترل و مهار آن پرداخته شود.
خشونت علیه زنان، همیشه با کتک و کبودی بدن و شکستن اندام زنانه یک زن ظاهر نمی شود بلکه خشونت می تواند شکستن حریم و بی حرمتی به جایگاه زنان باشد که نمونه این امر استفاده ابزاری از زنان در تبلیغات پردرآمد رسانه های جمعی است که زن برای کسب درآمد، به آنچه که تمایلی به آن ندارد، تن در می دهد.
اما چه چیزی سبب می شود تا زن خشونت دیده در محیطی که برای وی خشونت زاست بماند؟ بر اساس تحقیقات انجام شده از تعدادی زنان خشونت دیده، ترس از دست دادن فرزندان مهمترین عامل و همچنین نداشتن حامی، ترس از تهدید یا آزار رسیدن توسط اعضای خانواده، برخی از عوامل حضور زنان در محیط های خشونت زاست.
خدمات سازمان بهزیستی استان قزوین به زنان در معرض خشونت و خشونت دیده
سازمان بهزیستی کشور به استناد اصل دهم، ۲۱ و ۲۹ قانون اساسی و ماده لایحه قانونی تشکیل سازمان مصوب مورخ ۱۳۵۹/۰۳/۲۴ و مضمون اول و چهارم سند چشمانداز توسعه بیستساله کشور و همچنین به منظور مواجهه صحیح با افراد در معرض آسیب یا آسیبدیده اجتماعی و فراهم کردن زمینه ادامه زندگی سالم در جامعه و طبق سیاستهای کلی برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی مبنی بر تقویت نهاد خانواده و جایگاه زن، راهاندازی اسکان موقت را در دستور کار خود قرار داد که اکنون با نگاهی جامعنگر و تخصصی به عنوان خانههای امن به زنان خشونت دیده و در معرض خشونت ارائه خدمت میدهد.
به منظور پیشگیری از خشونت و افزایش ایمنی زنان در مقابل ارتکاب خشونت، مرکز خانه امن به عنوان پناهگاهی برای اسکان زنان و کودکان همراه آنان ایجاد شد. زنان و دختران در معرض خشونت و یا خشونت دیده می توانند با خط 123 که مربوط به اورژانس اجتماعی است تماس بگیرند تا مشاوران و مددکاران آموزشدیده این مرکز، آن ها را راهنمایی کنند و در صورت نیاز به مراکز مختلف از جمله خانه امن ارجاع دهند و همچنین در صورت نیاز نیز به وسیله اورژانس اجتماعی سیار، کارشناسان این مرکز به محل مورد نظر مراجعه میکنند.
در استان قزوین نیز در شش ماه دوم سال 1396 مرکز خانه امن کار خود را با هدف حمایت از زنان خشونت دیده در دو بخش نگهداری(خوابگاهی) و ارائه خدمات سرپایی(روزانه) آغاز نمود. از ابتدای تاسیس این مرکز تا پایان شش ماهه نخست سال 1398، 130 زن خشونت دیده و فرزندانشان مورد پذیرش و حمایت قرار گرفته و به گفته روابط عمومی این اداره، در راستای توانمندسازی آنها، بیش از 17 هزار خدمت تخصصی(روانشناسی، مددکاری، حقوقی، بهداشتی و درمانی، آموزشی) ارائه گردیده است.
خانه امن شامل موارد همسرآزاری میشود که زنان متأهل با فرزندشان در آنجا اسکان داده میشوند
از سایر فعالیت های مرکز خانه امن در واحد سرپایی، شناخت مناطق آسیب خیز است که خشونت در آنها بیشتر مشاهده می شود و به تبع آن برگزاری دوره های آموزشی و آگاه سازی در مناطق مذکور و اجرای طرحهایی در راستای کنترل و کاهش خشونت علیه زنان از طریق برنامه های اجتماع محور می باشد.
دختران و زنانی که مورد آزار و خشونتهای جسمی، جنسی، روانی و عاطفی قرار میگیرند، پس از مراجعه به اورژانس اجتماعی و با دستور قضایی به خانه امن منتقل میشوند.
اهداف خانه امن
هدف کلی این طرح را حمایت و توانمندسازی زنان و دخترانی که در معرض خشونت قرار دارند، است. این قشر از جامعه خدماتی اعم از سرپایی یا اقامتی همچون خدمات تخصصی مددکاری اجتماعی، روانشناسی، بهداشتی و درمانی، حقوقی، فرهنگی، آموزشی و اشتغال (آموزش مهارتهای زندگی، حرفهآموزی، آموزشهای مرتبط با توانمندسازی خدمتگیرندگان، کاریابی و اشتغال) دریافت میکنند که پس از دریافت خدمات تخصصی مورد نیاز از مرکز ترخیص میشوند. تأیید امنیت فضای خانواده از نظر جانی و روانی برای ترخیص خدمتگیرنده توسط تیم تخصصی، ملاک ترخیص افراد از خانههای امن است.
اما سوال این است با توجه به رشد روزافزون شهرها و کاهش توان معیشتی مردم و نیز با توجه به تغییر فرهنگ زندگی و پذیرش فرهنگ های جدید که مغایر با سنت
های خانوده ایرانی است و موجب افزایش خشونت در خانواده به ویژه علیه زنان شده، آیا خانه امن توانسته گام مثبتی در راستای کاهش آسیب ها و یا بازگشت زنان به فضای امن خانواده بردارد؟ و چه میزان این خانه ها توانسته اند زنان و دختران در معرض خشونت و خشونت دیده را در برخورد با آسیب ها، توانمند سازند؟
1010/گ30/ب