علم بومی در سایه وحدت حوزه و دانشگاه محقق میشود
نفیسه اخوان پژوهشگر دانشکده حضرت زینب(س) در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری بسیج گفت: یکی از موضوعاتی که در سایه انقلاب اسلامی مطرح شده است بحث وحدت حوزه و دانشگاه است که برگرفته از منظومه فکری اندیشمندان انقلاب اسلامی امام راحل(ره) و امام خامنهای میباشد.
وی در ادامه افزود: در وحدت حوزه و دانشگاه بر روی اشتراکات این دو نهاد تاکید میشود به این معنی که وحدت بیشتر بر بحث اشتراکات تاکید دارد تا افتراقات. در اصل وقتی از عنوان وحدت برای این دو نهاد استفاده میکنیم منظور این نیست که هیچ تنوع و تفاوتی بین حوزه و دانشگاه نیست بلکه منظرمان تاکید بر مشترکات این دو نهاداست.
پژوهشگر دانشکده حضرت زینب (س) به بیان سطح وحدت حوزه و دانشگاه پرداخت و اظهار کرد: یکی از مسائل قابل تامل در بحث وحدت حوزه و دانشگاه کاربردی یا تاکتیکی بودن سطح وحدت این دو نهاد است. بعد از بررسی متوجه میشویم که وحدت فقط بر اساس تاکتیک موقتی است بنابراین باید به آن را در سطح راهبردی پرداخته شود. زیرا بعد از تحلیل و بررسیها متوجه میشویم که این دو نهاد اهداف مشترک تعیین شدهای دارند که دائمی میباشند. در واقع آنها دنبال اهداف موقت نیستند بلکه اهداف طولانی مدتی را دنبال می کنند که در پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی موثر خواهند بود. لذا میتوان گفت سطح وحدت حوزه و دانشگاه راهبردی است.
اخوان به بیانات امام خامنهای در این راستا اشاره کرد و عنوان کرد: امام خامنهای در سال 68 فرمودند که که وحدت حوزه و دانشگاه یعنی وحدت در هدف، هدف این است که همه به سمت جامعه اسلامی پیشرفتهی مستقل، جامعه ای که الگو و ملت شاهد است حرکت کنند. درراه ایجاد چنین جامعه، ملت و کشوری علاجی جز این نیست که دانشجو و طلبه، حوزه و دانشگاه، روحانی و روشنفکر تحصیل کرده در کنار هم دوش به دوش هم و با هم به سمت یک هدف حرکت کنند، بدون این نمی شود.
وی در ادامه به بررسی ابعاد مختلف وحدت حوزه و دانشگاه پرداخت وتصریح کرد: یکی از ابعاد وحدت حوزه و دانشگاه این است که یک حرکت هماهنگ بین علم و دین در نظام اسلامی وجود داشته باشد. حوزه ها متولی و پرچمدار دین هستند و دانشگاه پرچمدار علم. وقتی بحث وحدت حوزه و دانشگاه مطرح می شود یعنی به صورت علم و دین هماهنگ و همراه در نظام اسلامی پیش رود تا ما را به اهدافی که دارد، برساند.
پژوهشگر دانشکده حضرت زینب(س) ادامه داد: وحدت به معنای هم افزایی است. در واقع عمق وحدت حوزه و دانشگاه خیلی بالا است و این هم افزایی سبب می شود این دو نهاد موفقتر عمل کنند و به نوعی دانشگاه در خدمت نیازهای جامعه است و حوزه به فلسفه و معارف الهی می پردازد . وقتی اینها در کنار هم قرار گیرند میتوان نیاز واقعی جامعه اسلامی را پاسخگو بود.
اخوان به توضیحی پیرامون کلید واژه وحدت حوزه و دانشگاه پرداخت و اظهار کر: در بحث اندیشه انقلاب اسلامی می گوییم که برای رسیدن به اهداف یعنی تحقق تمدن اسلامی، پنج گام انقلاب اسلامی، نظام اسلامی، دولت اسلامی، جامعه اسلامی و نهایتا تمدن اسلامی را باید در نظر گرفت. در این مسیر یکی از راهبردهای اساسی که وجود دارد بحث واژه سازی و بر اساس آن واژه سازی، نهاد سازی است. واژه سازیها دو قسمت دارد. واژه هایی که از قبل وجود داشتند با این ظرفیت که بار معنایی جدیدی بر آن قابل حمل است، مانند واژه بسیج و یا بصیرت.در واقع اگر پنجاه سال پیش کسی این واژهها استفاده میکرد معنایی بر آن حمل میشد ولی در ادبیات انقلاب اسلامی معنای وسیع تری گرفت. بعضی از واژهها هستند که با ترکیب دارای معنا میشوند، مانند جهاد سازندگی یا وحدت حوزه و دانشگاه . در واقع این کلید واژه ای است که باعث هم افزایی میشود . از حرکتهای خیلی مهمی که در حرکت انقلاب اسلامی نقش دارد واژه سازی است و برایند آن واژه سازی، نهاد سازی باید اتفاق افتاد. در واقع میتوان گفت واژه هایی که به کار آمده است باید به صورت فعال درآید و به نوعی تبدیل به گفتمان حاکم در جامعه شود. این جاست که این فرایند در تداوم انقلاب اسلامی نقش خواهد داشت.
وی در پایان سخنانش افزود: در بحث حوزه و دانشگاه نیز چنین فضایی حاکم است . یعنی ابتدا توسط انقلاب این واژه سازی صورت گرفته است سپس به سمت فعال شدن در فضای جامعه اسلامی رفت. حال اگر نقش موثری برای آن در جامعه داشته باشیم که بار معنایی عظیمی با خودش حمل میکند ولی اگر فقط به صرف برگزاری مراسم تشریفاتی در روز وحدت حوزه و دانشگاه یا برگزاری سمینار یا حضور اساتید حوزوی در دانشگاه و بالعکس باشد آن معنایی که مد نظر ما است لحاظ نمیشود.
پژوهشگر دانشکده حضرت زینب(س) در ادامه گفت: یکی از کارهای مد نظر ما این است که اولا تبیین صحیحی از این کلید واژه صورت گیرد چرا که اسیر کارهای کلیشه ای نشویم. سپس آسیب شناسی کرد که چرا وحدت حوزه و دانشگاه تا به امروز خیلی محقق نشده است و دو نهاد متولی علم و دین در جامعه هنوز نتوانسته اند در این راه راستا آنچنان که باید، باشند . در این آسیب شناسی درک غلطی که این دو نهاد از یکدیگر دارند استخراج شده است یا بحث عدم مدارا استباط می شود که در بحث اشتراکات قدم بر نمی دارند بلکه به سمت افتراقات سوق داده میشوند. بعضا ممکن است سیاست هایی وجود داشته باشد که سبب میشود این دو نهاد به سمت افتراق رفتند.
اخوان در پایان سخنانش گفت: یکی از سنتهای خوب در سیستم آموزش و یادگیری حوزه، روش مباحثه و حاشیه نویسی است و اگر این سنت صحیح وارد سیستم دانشگاهی شود خیلی کمک کننده خواهد بود. در نهایت میگویم آنچه مد نظر امام خامنهای است مبنی بر جنبش نرم افزاری تولید علم بومی در سایه وحدت حوزه و دانشگاه می تواند محقق شود که در نهایت اقتدار علمی را برای کشور ایجاد میکند . امام خامنهای میفرمایند العلم سلطان، ما باید با وحدت حوزه و دانشگاه به اقتدار علمی برسیم تا بتوانیم در مسیر پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی مستحکم تر قدم برداریم.