به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛نشست علمی تخصصی نقش مساجد در مدیریت شهری کلانشهر اراک با محورهای:نقش و جایگاه مسجد در شهر اسلامی/ظرفیت های مساجد در پیشبرد برنامه های مدیریت شهری/ راهکارهای توسعه نقش مساجد در مدیریت شهری/وظایف مدیریت شهری در قبال تقویت مساجد در شهر برگزار شد.
امروزه در چهارمین دوره از انقلاب اسلامی دیده می شود که مساجد جامعه ما که همواره محور حرکت های خود جوش اسلامی بوده اند در دوره ی کنونی به مكان هایی غریب تبدیل شده كه این سوال تداعی می کند آیا مساجد همچون گذشته جایگاه خود را در بین مردم مسلمان حفظ کرده اند یا خیر؟
این در حالی است كه این اماكن به عنوان مرجع و پایگاه اصلی مردم از دیر باز محلی برای برگزاری محافل مذهبی، سیاسی و ملی و آیینهای مختلف بوده و جایگاه های ویژه داشته اند.
مساجد کانون محوری برای برنامه ریزی و اقدامات مدیریتی در سطح جامعه
با بررسی و واکاوی و نگاهی گذرا به تاریخ اسلام متوجه خواهیم شد مساجد کانون محوری برای برنامه ریزی و اقدامات مدیریتی در سطح جامعه بوده اند که شور و مشورت در همه حوزه ها اعم از اقتصادی،سیاسی،آمادگی نظامی و رزم و ... در آن به وضوح دیده می شود.
با توصیف موارد متعدد خبرگزاری بسیج استان مرکزی با مشارکت مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر اراک در صدد برگزاری نشستی علمی و تخصصی با محوریت مساجد برآمد و با دعوت از نهاد های سیاست گذار در امر مسجد بار دیگر جایگاه و نقش مساجد در جامعه اسلامی را تبیین و قدمی برای سیاست گذاری های نوین بردارد.
در ابتدای این نشست دکتر عباس خسروانی رئیس مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر اراک گفت:شورای ششم به دنبال ارائه راهکار برای توسعه مساجد در مدیریت شهری خواهد بود و کمک های مساجد به مدیریت شهری در حوزه سیاست گذاری و در مرحله بعد حوزه اجرایی به کمک مدیریت شهری بیاید،ما انتظار داریم مساجد توقعات خود را از مدیریت شهری را بیان نموده و هرآنچه که نیاز است کلانشهر اراک را به سمت تحقق شاخص های اسلامی حرکت کند را مطالبه نمایند.
حجت الاسلام عباسی:مسجد نماد هویت اسلامی است
حجت الاسلام مهدی عباسی مدیر کل سازمان تبلیغات اسلامی استان مرکزی در این نشست اظهار کرد: نکته اول در مورد تعریف مسجد است که اگر مسجد را بر اساس آموزه های اسلامی و آنچه در آیات و روایات آمده درست تعریف نکنیم، طبیعتا خروجی‌هایی که از یک مسجد مطلوب انتظار داریم محقق نخواهد شد. مدیریت مسجد از دو جهت قابل بررسی و توجه است: اول، مسجد نماد هویت اسلامی است. دوم، در فضای جامعه‌سازی اسلامی یکی از پل هایی که به آن اشاره شده مسجد است.
وی افزود: در هر دوره‌ای از جمله اسلامی ۳ ساختار داریم که با همدیگر یک شبکه را می‌سازند و ارتباط آنها با هم یک جامعه اسلامی را تشکیل می‌دهد که اندیشمندان از آنها با عنوان پل‌های سه‌گانه یاد می‌کنند و شامل خانواده، مدرسه و مسجد است که سه کانون محوری دین اسلام را شکل می‌دهند. مسجد کانون اجتماعی است که فعالیت‌های اجتماعی مسلمانان و مجموعه مراودات و تعاملات در طول تاریخ در این کانون شکل گرفته است.
مدیر کل سازمان تبلیغات اسلامی استان مرکزی بیان کرد: فعالیت مسجد در طول تاریخ با فراز و فرود همراه بوده اما در دوره حاضر و با تولد انقلاب اسلامی، جایگاه محوری خود را پیدا کرده است. سازمان تبلیغات اسلامی به عنوان یک سازمان تنظیم‌گر وظیفه دارد در قبال مساحد هم ایفای نقش نماید. یعنی به عنوان تنظیم‌گر، میان نهادهای حاکمیتی و فضای مردم پایه‌گی بتواند ارتباط برقرار کند و ظرفیت‌های هر دو را کنار هم قرار بدهد.
مدیر کل سازمان تبلیغات اسلامی استان مرکزی تاکید کرد: با همکاری ارگانهای دیگر، کارگروهی شکل گرفته و آیین‌نامه‌ای تنظیم شده که تعهد می‌دهیم تا پایان سال هیئت امنای تک‌تک مساجد را ترمیم کنیم. برای مثال از اساتید دانشگاهی، فرهنگیان، نهادهای انقلابی مانند سپاه و ظرفیت حوزه های علمیه خواهران استفاده خواهیم کرد.
تعهد می‌دهیم تا پایان سال هیئت امنای تک‌تک مساجد را ترمیم کنیم
حجت الاسلام عباسی گفت: تاسیس مسجد در برخی محله‌های شهر درخواست ماست تا مساجد بتوانند به عنوان یک محیط معنوی جریان‌ساز ایفای نقش نمایند. از طرفی رویکرد مهم آتی، مردمی‌سازی مسجد است و باید از ظرفیت مردم استفاده شود. اطمینان داریم ان شاءالله بسیاری از مشکلات با پای کار آمدن مردم حل خواهد شد. امیدواریم با نیروی حاکمیتی جدید، شامل دولت و شورای شهر جدید، فضای خدمت بیش از پیش ایجاد شود و گام‌های خوبی برای پیشرفت استان برداریم.
حجت الاسلام مصطفی ذوالفقاری مسئول کانون فرهنگی هنری مساجد استان مرکزی از دیگر شرکت کنندگان این نشست بود که با بیان دیدگاه های تخصصی خود گفت:در استان مرکزی 580کانون فرهنگی هنری در مساجد مشغول به فعالیت هستند که برخی فعال یا نیمه فعال و اخیرا غیر فعال یا فصلی و ایام خاصی از سال فعالیت دارند.
از طرح های فرهنگی قوی در مساجد با قوت حمایت خواهیم کرد
امروزه افتخار داریم در سال 99 رتبه سوم کشوری را کسب نماییم و پایتخت فرهنگی و هنری مساجد ایران در دوسال گذشته رتبه اول تا هشتم کشور را داشته باشیم که این موضوع یک نقطه قوت حوزه فرهنگی در مساجد استان است.
وی گفت:قریب به چهارسال فعالیت کانون فرهنگی مساجد تغییر داشته و خود ما از منتقدان به این موضوع بودیم که این مهم ناشی از تغییر مدیریتی کلان در کانون های فرهنگی مساجد بوده است.
مسئول کانون فرهنگی هنری مساجد استان مرکزی بیان کرد: در چهارسال گذشته سامانه ای با عنوان بچه های مسجد راه اندازی شد شبکه ای بسیار قوی که26 هزار کانون فرهنگی سراسر کشور در ان با صفحات اختصاصی خود فعالیت می نمایند که در ایام کرونا نمود بیشتری به خود پیدا کرد.
علت هایی سبب شد تا که کانون ها از سامانه بچه های مسجد استقبال مناسبی نداشته باشند که نیاز است در سطح کلان به این موضوع پرداخته شود و آسیب شناسی شود.
حجت الاسلام ذوالفقاری افزود:متاسفانه وضعیت اقتصادی کشور آسیب ها و ضعف های خود را بر کانون های فعال وارد کرد که در حوزه برنامه های اجرای با مشکلات عدیده ای برخورد داشته اند.
وی اظهارکرد: علی رغم همه نارسایی ها اگر کانون هایی که طرح های قوی و قابل دفاع در برنامه خود داشته باشند برای اجرا از اینگونه طرح ها با قوت حمایت خواهیم کرد
راه اندازی دفاتر متعدد و مشابه جدید در مساجد دست و پا گیر است
حجت الاسلام ذوالفقاری گفت: یکپارچه شدن و هم پوشانی ارکان مسجد برای رقم زدن اتفاقات بهتر در مساجد باید مدنظر همه متولیان این حوزه باشد چرا دوگانگی می تواند موفقیت در رسیدن به اهداف پیش رو را با مشکل مواجه کند.
وی گفت:ما براین باور هستیم ماموریت در مساجد باید برپایه نماز جماعت باشد که این مهم ترین اقدام فرهنگی در مساجد است و می بایست همه برنامه ها بر پایه نماز جماعت انجام شود.
برنامه قطعی شورای ششم طرح محله محور و مسجد بنیاد خواهد بود
دکتر پیمان عین القضاتی رئیس کمیسیون فرهنگی،اجتماعی،ورزشی شورای اسلامی شهر اراک از دیگر شرکت کنندگان این نشست تخصصی بود و اظهار داشت:شرط اجرای عدالت شهری و پیشرفت و آبادانی داشتن نگاه و برنامه برای تمام نقاط شهری است و برنامه قطعی شورای ششم طرح محله محور و مسجد بنیاد خواهد بود
وی افزود: متاسفانه در سال ها و ادوار گذشته شاهد بودیم موضوع مسجد محوری مغفول مانده و در هنگام نیاز های آنی و فوری به فکر چاره اندیشی هستیم.
رئیس کمیسیون فرهنگی،اجتماعی،ورزشی شورای اسلامی شهر اراک گفت:امروزه ظرفیت های اجتماعی مساجد نادیده گرفته شده و سمت سوی مناسک گرایی به خود گرفته است که زمینه بروز ایجاد ضعف و شکست در استفاده از ظرفیت های اجتماعی محسوب می شود.
محله محوری و مسجد پایه ای باید راس همه برنامه ها باشد
دکتر عین القضاتی بیان داشت:مایقین داریم محله محوری و مسجد پایه ای باید راس همه برنامه ها باشد و استفاده از مشارکت عموم مردم و ارائه اطلاعات و نیاز های جامعه به صورت رایگاه از مساجد تامین می شود.
وی اظهارکرد:قبلی از هرگونه اقدام و اجرای برنامه ،تقویت زیرساخت های مساجد به ویژه توانمدسازی ارکان مهم بوده چرا که وجود نگاه اجتماع محوری نه مناسک گرایانه در مساجد قدم اول برای شروع هرکاری است و ارکان مساجد باید به این باور رسیده باشند.
رئیس کمیسیون فرهنگی،اجتماعی،ورزشی شورای اسلامی شهر اراک گفت:در دوره های گذشته طرحی با عنوان محله من در دستور کار قرار گرفت و با تقسیم محلات و در نظر گرفتن جمعیت هر محله و تقسیم بودجه مشخص قرار بر اجرای یک طرح محله محور با محوریت مساجد بوده است اما چرا در سال 1400اجرا نگردیده است جای سوال دارد؟
دکتر عین القضاتی گفت:طبق برنامه ریزی های انجام شده این طرح با رویکرد محله محوری و مسجد پایه ای و برآورد های نهایی در سال1400 با راه اندازی اپلیکیشن خود رسما در هفته اراک رونمایی و آغاز به کار خواهد کرد.
وی عنوان کرد:ما براین باور هستیم به توسعه شهری نبایست فقط نگاه کالبدی داشت بلکه در کنار توسعه عمرانی باید نیاز های معنوی و روحی جامعه را در نظر گرفت .
نگاه تک بعدی به ساخت فرهنگسراها و سرای محله آسیب جدی به پیکر مساجد وارد می کند
رئیس کمیسیون فرهنگی،اجتماعی،ورزشی شورای اسلامی شهر اراک گفت:داشتن نگاه تک بعدی و اختصاصی به ساختن و توسعه فرهنگسراها و سراهای محله آسیب های زیادی بر پیکرمساجد در سطح محله ها داشته که باید به موازات و هوشمندی بهتری به این مهم پرداخت.
دکتر عین القضاتی افزود: شورای اسلامی شهر اراک آمادگی دارد در حوزه توانمند سازی ارکان مساجد و اجرای عملیاتی برنامه های مساجد به عنوان پایگاه اصلی و اساسی جامعه گام های اساس بردارد و حکمت عقل حکم می کند هر جایی بیشترین حضور در جامعه را به خود اختصاص می دهد آنجا تقویت شود و نباید از این موضع برداشت ساسی شود بلکه متشکل از همه حوزه هاست در صورتیکه متاسفانه در ادوار گذشته به این موضوع باوری وجود نداشته است.
امنیت جامعه خود را از مسجد و تربیت یافتگان مسجد داریم
در ادامه این نشست محسن خلجی معاون بسیج مساجد و محلات سپاه روح الله گفت:شهدای انقلاب اسلامی همگی برخواسته از درون مسجد بودند به نحوی که امنیت کنونی جامعه خود را از مسجد و تربیت یافتگان مسجد داریم.
وی گفت: در حال حاضر نداشتن برنامه مشخص و قابل اجرا برای رسیدگی به امور مساجد یک زنگ خطر جدی است که می طلبد ارکان مساجد با نگاه جدی تری به این موضوع ورود نمایند.
پایگاه های بسیج بازوان ائمه جماعات در مساجد محسوب می شوند
معاون بسیج مساجد و محلات سپاه روح الله تاکید کرد: پایگاه های بسیج در سطح مساجد بازوان ائمه جماعات در مساجد محسوب می شوند و به نوعی پشتیبان قوی در بخش های مختلف برای مساجد خواهند بود.
راه اندازی قرارگاه محله اسلامی عزمی جدی برای ساماندهی وضعیت محله ها است
خلجی بیان کرد:امروزه شاهد هستیم سپاه و بسیج نگاه دقیق و جدی به مسجد دارند و با ابلاغ طرح مسجد محوری و راه اندازی قرارگاه محله اسلامی عزم جدی بر ساماندهی وضعیت محله ها با محوریت مساجد دارند.
وی عنوان کرد: با توجه به ارائه طرح های تخصصی از سوی سپاه ،سازمان تبلیغات اسلامی،شورای شهر و کانون فرهنگی مساجد می توان یک اقدام مشترک و قوی در سطح مساجد استان رقم زد
عدم سازماندهی و توانمند سازی ارکان به ویژه هیئت های امناء یکی از مشکلات امروز مساجد است
معاون بسیج مساجد و محلات سپاه روح الله گفت: یکی از مشکلات بزرگ در مساجد جامعه ما عدم سازماندهی و توانمند سازی ارکان به ویژه هیئت های امناء مساجد است که سازمان تبلیغات با شروع برنامه های خود در خصوص ائمه جماعات امید را در این خصوص احیا کرده است.
خلجی بیان کرد: عدم پیش بینی ساخت مساجد در سطح شهرک های تازه تاسیس همچون شهرک پردیس،شهرک امین از مطالبات جدی مردم و سایر فعالین حوزه مساجد است که مجموعه شهری می بایست در این خوص پیش بینی های لازم را اتخاذ می کرد.
عدم رفع نیازهای اقتصادی یک مانع بزرگ برای تسریع در برنامه های اجرایی مسجد
وی گفت:در حال حاضر طبق آمارهای که موجود است نشان می دهد حدود 500 مسجد در سطح استان کم داریم که این یک ضعف بزرگ اجتماعی برای جامعه اسلامی است که متولیان این امر باید چاره ای برای رفع این ضعف پیدا نمایند.
معاون بسیج مساجد و محلات سپاه روح الله تصریح کرد:نبود منابع درآمدی مشخص و کافی برای رفع نیازهای اقتصادی مساجد یک مانع بزرگ برای تسریع در برنامه های اجرایی مساجد شده است که می طلبد با استفاده همه ظرفیت ها به ویژه در مدیریت شهری برای خود کفایی مساجد به ویژه ساخت مکان های تجاری و رفاهی برای مساجد اقدام های لازم در نظر گرفته شود.
با اجرای طرح جامع نمی توان شهر اراک را به سمت شهری با شاخص های اسلامی هدایت کرد
در پایان این نشست دکتر عباس خسروانی رئیس مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر اراک خاطرنشان کرد:مطالبه گری از شورا مستلزم شناخت قانون است و برخی از قوانین بالادستی در مدیریت شهری اراک از جمله طرح جامع شهری که مورد غفلت بزرگان و اساتید قرارگرفته است نمی تواند کلانشهر اراک را به سمت شهری با شاخص های اسلامی هدایت کند
رئیس مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر اراک خاطرنشان کرد:یکی از مهمترین شاخص های انتخاب شهردار از سوی شورای ششم مردمی بودن و مردم داری است و این با مسجدی بودن شهردار مشخص می شود.
وی افزود:طرح تفصیلی باید با دقت بیشتری تدوین می شد در صورتی که اگر این طرح ها مبنای مسجد محوری نداشته باشد همه تلاش ها بی نتیجه خواهد بود از این رو برنامه ششم توسعه که یک سند متقن محسوب می شود صراحتا شهرداری را بدون هیچ گونه هزینه ای ملزم به در اختیار گذاشتن اراضی مناسب برای ساخت مسجد و خانه عالم و خادم در جوار مسجد می نماید .
خسروانی تاکید کرد:ایجاد نمازخانه در مکان های تجاری و خدماتی، بوستانهای ملی و شهری از جمله وظایف شهرداری است که از فعالین فرهنگی انتظار داریم در خصوص نظارت و رصد اجرای این برنامه ها شورا را یاری نمایند.
رئیس مرکز پژوهش های شورای اسلامی شهر اراک گفت:انتظار جدی شورای شهر و عموم مردم این است که طرح جامع و تفصیلی باید مسجد محوری را در راس همه برنامه باشد و این طرح به نقد و بررسی گذاشته خواهد شد و مردم باید بدانند شهر اراک در ده سال آینده به کجا خواهد رسید.
معماری اسلامی حلقه مفقوده نمای شهر اراک
وی گفت: امروز معماری اسلامی در شهر اراک به ویژه مساجد برای ایجاد جذابیت و ایجاد شوق و شور جوانان نکته بساری مهمی بوده اما می بینیم که با سازه های شبیه به مسکونی و غیر متعارف یکی از ضعف های بزرگ برای مساجد تبدیل شده است.
خسروانی یادآور شد:اجرای مقررات ساخت و رعایت اصول آن باید حتما مدنظر باشد و شهرداری موظف به نظارت به این موضوع است در حال حاضر یکی از مشکلات بزرگ برای مساجد شهر نبود پارکینگ بوده که نارضایی های اجتماعی به همراه داشته است.
مساجد باید کانون مطالبه گری از مسئولین و مدیران باشد
وی تصریح کرد:مساجد باید کانون مطالبه گری از مسئولین و مدیران باشد و این مهم با ورود رسانه ها می تواند قوت بیشتری پیدا نماید که محله های ما پایگاه های مطالبه گری و رسیدگی به وضعیت محله با محوریت مساجد باشند.
خسروانی گفت:نبود یک قرارگاه هماهنگ کننده و به نوعی سوزن بان برای اداره مساجد کار را با مشکل مواجه کرده است که امید داریم به برکت برگزاری این جلسات شاهد اتفاقات خوبی در سطح جامعه خود باشیم.
انتهای پیام/
