توکلی در ابتدا با انتقاد از عملکرد کند دولت در پاسخ به نامه‌های منتقدین گفت: نامه‌نگاری با دولت و مسئولین، هم گزارش‌دهی به مردم است و هم ابزاری در جهت اعمال نظارت نمایندگی بر دولت است. تجربه من نشان داده که اغلب این نامه‌ها پاسخ داده نمی‌شود و یا در اقدامی نامطلوب دیگرانی به جز دولت در صدد پاسخگویی برمی‌آیند.
وی با رد افزایش انتقادهای خود در دولت یازدهم نسبت به دولت قبل، اظهار داشت: اگر بنده منتقدترین نماینده نسبت به دولت آقای احمدی‌نژاد نبوده باشم، قطعا جزو منتقدترین‌ها بودم و در این زمینه هر جا احساس نیاز به تذکر کرده‌ام، اقدام کرده‌ام.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نگاه راهبردی درست را مبنا قرار دادن اتکاء به درون تعریف کرد و تصریح کرد: توجه به ظرفیت‌های درونی کشور، به معنای قطع ارتباط با بیرون نیست. با توجه به تقسیم قدرت اقتصادی در جهان، اگر اتکای ما به اقتصاد بیرونی باشد، اقتصاد داخل را شکننده خواهد کرد، به طوری‌که اندک مساله‌ای در خارج باعث تزلزل در اقتصاد داخل می شود.
نماینده مردم تهران در مجلس در توجیه علمی بودن این دیدگاه گفت: تا 20 سال پیش بحث رایج اقتصادی درباره شکنندگی اقتصاد و از آن زمان به بعد پیرامون انعطاف و مقاومت اقتصادی بحث شد که نزدیک‌ترین واژه در تبیین اقتصاد مقاومتی، طرح انعطاف اقتصادی در برابر شکنندگی اقتصادی است که کشورهای جهانی سومی بیشتر در معرض این واقعه هستند و از تکانه‌های خارجی بیشتر آسیب می‌پذیرند.
توکلی در تبیین مشکلات لاینحل کشور با خارج نیز گفت: با نگاهی به درون درمی‌یابیم که ظرفیت نیروی انسانی بالا، منابع طبیعی مطلوب، تنوع اقلیمی و موقعیت جغرافیایی سیاسی خیلی خوب از امتیازات کشور است که استفاده بهینه‌ای از این امتیازات نشده است. لذا مبنا قراردادن توجه کشور به بیرون این فرصت‌ها را می‌سوزاند و ما را از واقعیت دور می‌کند. مثلا حتی اگر بهترین رابطه را حتی با آمریکا ایجاد کنیم، بدون توجه به ظرفیت‌های داخلی بیشتر آسیب‌ها را از این روابط خواهیم دید.
وی رابطه با خارج را دارای فرصت‌هایی نیز شمرد و گفت: برای نمونه برداشتن کامل تحریم‌ها با تاثیرگذاری بر انتظارات مردمی، افق نگاه جامعه را روشن می‌کند و با تاثیرگذاری بر روند عرضه و تقاضا، باعث کاهش قیمت‌ها خواهد شد که این هم بستگی به میزان رفع تحریم دارد. در همین زمینه با تنویر افق اقتصادی کشور میل به سرمایه‌گذاری افزایش می‌یابد و باعث کاهش بیکاری می‌شود.
توکلی افزایش توجه به مراودات خارجی را زمینه‌ساز دو خطر اقتصادی برشمرد و گفت: رفع تحریم باعث ایجاد دو چالش اقتصادی می‌شود، یکی مشکل نفتی‌تر شدن اقتصاد و دومی رکود تورمی که به دلیل اشتیاق دنیا برای حضور در بازار نفتی کشور رخ می‌دهد.
نماینده مردم تهران در مجلس به کشمکش‌های سیاسی درون کشور اشاره کرد و گفت: این بگو مگوها تاثیر مستقیم بر اقتصاد کشور دارد. وقتی جناح‌ها قدرت را در دست می‌گیرند، سعی در حذف رقبا دارند.
وی با اشاره به نامه بی‌جواب مانده 7 نماینده به رئیس‌جمهور گفت: کم‌ظرفیتی در توجه به انتقادات و ضعف ادبیات صحیح و رعایت انصاف در انتقاد، دو مشکل فعلی سیاسیون است که می‌تواند این روند منفی که اشاره شد را در جهت منفی تقویت کند.
توکلی در بیان معضلات اقتصاد نفتی گفت: زمانی که اقتصاد نفتی می‌شود، رشد اقتصادی تابع درآمد نفت می‌شود و نوسانات قیمت نفت تاثیر مستقیم بر رشد اقتصادی می‌گذارد، لذا باعث افزایش رانت طلبی و کاهش بهره وری می شود.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با انتقاد از استیلای نگاه به بیرون بر نگاه به ظرفیت داخلی، اظهار داشت: مبنا قرار دادن توجه کشور به بیرون، برگرفته از مدل اقتصادی ترویجی بانک جهانی به نام نئوکلاسیک است که نجات اقتصاد را در جلب سرمایه گذاری خارجی تعریف می‌کند.
وی افزود: حتی ابلاغ اقتصاد مقاومتی نیز در اصلاح این دیدگاه موثر نبوده، چراکه مشاورین اصلی دولت یازدهم به شکل افراطی از مدل بانک جهانی دفاع می‌کنند.
این اقتصاددان مجلس با ارائه نمودارهایی نرخ رشد اقتصادی را تابع ارزش صادرات نفتی دانست و ادامه داد: در بیست سال گذشته، نرخ رشد تولید ناخالص داخلی طبق آمار و ارقام تابع درآمد نفت و گاز بوده است. لذا تحقق یکی از بندهای اقتصاد مقاومتی که رهایی از اقتصاد نفتی است، مستلزم کار و حوصله است.
توکلی با انتقاد از دست‌اندازی دولت‌ها به صندوق توسعه و ذخیره ارزی، گفت: صندوق ذخیره ارزی در دوره اصلاحات تاسیس شد، اما نه آن دولت و نه دولت احمدی‌نژاد و نه مجلس ششم و هفتم به این صندوق وفادار نبودند؛ به طوری‌که در دوره واگذاری قدرت به دولت یازدهم صندوق ذخیره ارزی خالی بود و امروز همان اتفاق درباره صندوق توسعه در حال اتفاق است، در حالی‌که قرار بود صندوق توسعه منبعی برای تقویت بخش خصوصی باشد اما مفصلاً مورد برداشت دولت یازدهم قرار گرفته است.
وی در تبیین چرایی برداشت دولت از صندوق توسعه توضیح داد: در برخی موارد این برداشت جبری بوده و ملامتی متوجه دولت نیست اما این اشتیاق به دلیل نفتی بودن اقتصاد به قدری است که گاهی مجلس نیز همپای دولت اشتیاق به برداشت دارد و این یکی از آفات اقتصادی بودن نفت است.
عضو اقتصاددان مجلس ضعف بودجه‌ریزی را یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار اقتصادی دانست و افزود: نگاه به ظرفیت خارجی، بودجه‌ریزی را اصلاح نمی‌کند. وقتی همه علاقه به کلنگ‌زنی برای پروژه‌های عمرانی دارند این مستلزم فراهم کردن بودجه است، به طوری‌که برای اتمام 2700 تا 2900 پروژه نیمه کاره کشور دویست هزار میلیارد تومان بودجه اضافی لازم است و بخش عمده منبع کشور همان بودجه نفتی است، چرا که نفتی بودن ضد بهره‌وری است.
توکلی بودجه‌ریزی ناصحیح را منشا توزیع نامتعادل ثروت برشمرد و ادامه داد: فساد سیستمی هم یکی دیگر از مشکلات ماست که ربطی به رابطه با خارج ندارد و ما خودمان باید با این مسئله بدون رودبایستی با فساد مبارزه کنیم و با شناسایی راه‌ها و روش‌های فساد خیز با این مقوله برخورد کنیم.
وی با اشاره به تأثیر فردگرایی، اشرافیت و مدیریت وابستگان به جای شایستگان، بر تضعیف اقتصاد تاکید کرد: آسیب انتصاب وابستگان، خود را در افزایش شاخص فساد و کاهش بهره‌وری نشان می‌دهد که طبق محاسبه چندین سال، پیش سازمان شفافیت بین‌المللی، هزینه یک سال فساد در ایران 34 میلیارد دلار برآورد شده است که 31 میلیارد دلار آن مربوط به کاهش بهره‌وری و 3 میلیارد دلار آن مربوط به فرار سرمایه می‌شد.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ضمن انتقاد از ضعف علم، دین و اخلاق در کشور درباره نقش مجلس در تدوین اقتصاد مقاومتی گفت: در تدوین اقتصاد مقاومتی اصل بر ارائه لایحه از سوی دولت است که در اصل 75 به آن اذعان شده و مجلس در ارائه طرح محدودیت‌هایی دارد.
توکلی ضعف عملکرد مجلس را یکی دیگر از مشکلات داخلی بیان کرد و گفت: با اینکه نظام ما پارلمانی است اما حزب نداریم و این باعث می‌شود تا نمایندگان خود برای رای‌آوری دست به کار شده و مجبور به دادن وعده‌های محلی شوند که این باعث استیلای نگاه خرد به جای کلان و محلی به جای ملی بر تصمیمات مجلس می‌شود و انسجام مجلس را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
استادیار دانشگاه شهید بهشتی با رد دو دیدگاه کاغذپاره بودن و فلج کننده بودن تحریم‌ها درباره تاثیر تحریم‌ها گفت: تحریم دو تاثیر بر اقتصاد کشور دارد. یکی تاثیر بر نرخ هزینه تمام شده واردات کالا و دیگری تاثیر بر خطر پذیری و کاهش اطمینان سرمایه‌گذاری در کشور. طبق برآورد بنده می‌توان یک‌چهارم نرخ تورم را به تحریم نسبت داد. البته رفع تحریم معجزه نمی‌کند، چراکه بدون حل مشکلاتی که برشمردم اگر بخواهید سرمایه‌گذاری کنید مفسدین مانع می‌شوند، اگر بخواهید خصوصی‌سازی هم کنید همین طور است.
توکلی درانتقاد از گره زدن مذاکرات و رفع مشکلات اقتصادی افزود: التزام رفع مشکلات اقتصادی با انجام مذاکرات فقط ادعاست، چراکه تشدید تحریم‌ها از سال 90 آغاز شده است که باعث ایجاد مشکل شده اما فلج کننده نبوده است.
وی درباره رفع کامل تحریم‌ها گفت: اگر تحریم کاملاً رفع نشود ما نباید امتیازی بدهیم، اما اگر هم رفع بشود معجزه نمی‌شود، چراکه طبق توضیحاتی که دادم عمده مشکل در داخل است. لذا تا داخل را اصلاح نکنیم و به راه‌حل مشترک در مجلس و دولت نرسیم، اتفاق خاصی نمی‌افتد. بنابراین باید از نظر فرهنگی و اقتصادی به اصلاح مشکلات داخلی بپردازیم.
نماینده مردم تهران در مجلس با انتقاد از برخورد نامناسب با منتقدین گفت: وقتی به کسی انتقاد می‌شود که مثلاً فلان شخص فاسد است، این حمل بر سیاسی کاری می‌شود که غلط است، مثلاً بنده درباره مهدی هاشمی در مجلس اسناد و ضمائم ارائه دادم و خودشان هم قبول کردند.
احمد توکلی درباره رانت 6500 میلیون یورویی گفت: رانت به این معنا نیست که کسی این مبلغ را دزدیده، بلکه به این معناست که یک امتیازی به کسی داده شده است که به کسی دیگر داده نشده و ایراد قانون این است که چرا این فرصت به دیگران داده نشده است. در واقع رانت نوعی انحصار‌طلبی است و بر خلاف اصل 44 است و برای بخش دولتی و خصوصی غیر قانونی است.
