از برادر دوقلوی یك كتاب تا نویسندهای كه تا پایان عمر اثرش را مینویسد
به گزارش خبرگزاری بسیج به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، سعید بیابانكی شاعر و مدیر دفتر ترانه و سرود حوزه هنری، در مراسم بازخوانی و گفتوگو درباره كتاب «كبریت كم خطر» كه بعد از ظهر دوشنبه 26 مردادماه در فرهنگسرای سرو برگزار شد، با اشاره به اینكه كتاب «كبریت كمخطر» برادر دوقلویی هم دارد كه زودتر از آن در حوزه شعر منتشر شده است، اظهار كرد: كتاب «قهوه قندپهلو» مجموعه برگزیده ای از شعر طنز كشورمان كه توسط امید مهدی نژاد گردآوری شده است را می توان به نوعی برادر كتاب «كبریت كمخطر» دانست.
وی ادامه داد: كتاب «كبریت كمخطر» همچون «قهوه قندپهلو» با استقبال خوبی مواجه شده است و این دو اثر، از آثار پرفروش انتشارات سوره مهر هستند. این كتاب طیف وسیعی از نویسندگان مختلف را در بر می گیرد و در آن طنزهایی از حسین شریعتمداری تا احمد شاملو مشاهده می كنید و به نوعی می توان كتاب را اثری فراجناحی دانست.
تنوع متون طنز از نقاط قوت اثر است
در ادامه كامبیز درمبخش، كاریكاتوریست و نویسنده كشور، با بیان اینكه به تازگی كتاب را تهیه كرده و اطلاعی از اینكه اثری از او در كتاب چاپ شده، نداشته است، عنوان كرد: وقتی می بینید اثری از شما در كتابی منتشر شده ابتدا خوشحال میشوید، اما بعد به این فكر می كنید كه چرا از صاحب اثری برای درج مطلبش در كتاب، سوالی نشده و اجازه گرفته نشده است. البته این چیزها در كشورمان معمول است و زیاد اتفاق می افتد.
درمبخش تنوع متون طنز كتاب را از نقاط قوت آن دانست و گفت: كمتر پیش می آید در كتابی شاهد این مقدار تنوع و گستردگی آثار باشیم. مردم را باید به كتاب خواندن عادت داد و این گونه كتاب ها برای آشنایی مردم با نویسندگان و آثار ادبی بسیار مفید است. البته باید توجه داشت كه خنداندن مردم از گریاندن آنها سخت تر است.
وی افزود: نویسندگان عادی و به عبارتی جدی زیادند، اما طنزنویسان در تمام جهان بسیار كم هستند و حتی می توان آنها را نام برد. چنین موضوعی نشان میدهد طنزنویسی كار مشكلی است و بنابراین ارزش والایی دارد. یكی از افتخاراتم این است كه كار و حرفه ام به طنز و شوخی و لطیفه نزدیك است.
وی همچنین از پروا كارخانه، طراح كاریكاتورهای كتاب «كبریت كمخطر»، تشكر كرد و گفت: كاریكاتورهای كتاب بسیار خوب و زیبا بودند و طراح به خوبی از عهده آن بر آمده بود.
انتشار «كبریت كمخطر» باعث آشتی سیاسیون با اهالی طنز میشود
محمدحسین جعفریان، نویسنده، مستندساز و روزنامهنگار، نیز در ادامه گفت: جمعآوری آثار در هر حوزه ادبی، كاری نیست كه كسی اختراع كرده باشد و آقای لبش از روی آن كپیبرداری كرده باشد؛ بلكه شیوه معمولی است. انتشار آثاری همچون «كبریت كمخطر» باعث نوعی آشتی بین سیاسیون و اهل طنز میشود؛ چرا كه به آنها یادآوری می كند در تمام این سالها طنز منتشر شده و آسیبی برای كسی نداشته است و باعث میشود ترس سیاسیون از طنز بریزد.
وی خاطرنشان كرد: بسیاری از كتابهای نفیسی كه در طول تاریخ معاصر ادبیات داشتهایم، گزیده آثاری بودند كه توسط شاعران و نویسندگان كشور گردآوری شده بود و به طور مثال فروغ فرخزاد گزیده ای از شعر معاصر دارد كه همیشه محل رجوع من است.
جعفریان همچنین گفت: مولف كتاب «كبریت كمخطر» تنها به انتشار آثار بسنده نكرده است. این موضوع را می توان در توضیحاتی كه در ابتدای هر اثر آورده است دید. البته نقدی هم كه به این كتاب وارد است، این است كه از برخی نویسندگان احساس میشد آثار بهتری میتوان برگزید.
هنر داستان طنز نسبت به شعر كمتر است
اسماعیل امینی، شاعر و روزنامهنگار، نیز با اشاره به خطرات و آسیبهای رسانههای جدید، عنوان كرد: رسانه های جدید باعث میشوند مخاطبانشان تصور كنند تمام اطلاعاتی كه در این رسانهها در دسترس است، همه چیز است. زمانی برای شركت در جشنواره شعری به افغاستان رفتم و در آنجا دیدم كه اطلاعات علاقهمندان به ادبیات در افغانستان از ادبیات ایران، محدود به شاعرانی همچون اخوان ثالث و شاملو می شود و پس از آن، تنها كسانی را می شناسند كه در فضاهای مجازی سر و صدای زیادی می كنند.
وی ادامه داد: متاسفانه تا میگوییم طنزپرداز، چند طنزپردازی كه در مطبوعات قلم میزنند را می شناسند و به همین جهت اینكه آقای لبش نثر طنز را كه هنرش نسبت به شعر طنز خاموشتر است و فرصت ارائه خود را ندارد انتخاب كرده است، قابل تقدیر است.
امینی با بیان اینكه بسیاری در فرهنگ عمومی و فرهنگ شخصی خود، نگاهی اساطیری به همه چیز دارند، گفت: كافیست با یكی از اصناف شوخی شود تا فورا شكایت كنند و ناراحت شوند و احساس كنند كه به آنها توهین شده است. متاسفانه در این كشور، هر شخصی خودش را به كمال و نزدیك به معصومیت می بیند و در چنین فضایی طنز جایی ندارد و تبدیل به فحاشی می شود.
وی با اشاره به سخنی از مرحوم عمران صلاحی درباره شعر طنز، گفت: عمران صلاحی می گفت همین هایی كه به عنوان شعر طنز ارائه میكنیم، اگر پیرنگ منطقی نداشته باشد، شعر طنز خوبی نیست و آسمان و ریسمان بافتن است و خیلی به طنز كمك نمی كند.
این شاعر افزود: در روزگاری كه به شدت دچار فقر مطالعه هستیم، گردآوری گزیده آثار كار بسیار خوبی است و باعث می شود مخاطبان علاقهمند به كتابخوانی شوند. البته یكی از دلایلی كه مردم كمتر كتاب می خوانند، عدم اعتماد به آثار است. چرا كه كتاب های بد و ضعیف نیز زیاد شده است.
امینی همچنین گفت: پیشنهاد میكنم مولف كتاب «كبریت كمخطر» در تجدید چاپ اثر، گونههای نثرها را جدا كند و هر گونه را در بخش و یا فصلی مجزا بگنجاند.
امروز را به خاطر تایید كامبیز درمبخش به خاطر میسپارم
پروا كارخانه، طراح كاریكاتورهای كتاب «كبریت كمخطر»، نیز با بیان اینكه امروز را به خاطر می سپارد، گفت: امروز جناب كامبیز درمبخش آثارم را تایید كردند و برایم بسیار ارزشمند و به یاد ماندنی است.
وی همچنین به مشكلاتی كه در طراحی كاراكترها و شخصیتها داشت اشاره كرد و خاطراتی در این زمینه بیان داشت.
نباید تنها برای جذب عامه مردم اثر طنز خلق كرد
ناصر فیض، مدیر دفتر طنز حوزه هنری، نیز با بیان اینكه طنزپردازان امروز به سفارش مكانهایی كه در آن برنامه برگزار میكنند شعر می گویند، عنوان كرد: برای استفاده از اشعار و داستان های خوب طنز بهتر است به كتابها رجوع شود. امروز وقت خواندن رمان برای خیلی ها وجود ندارد و به همین دلیل هم در این سال ها بیشتر نویسندگان به سمت آثار كوتاه و مینیمال رفته اند و یا در شعر كمتر قصیده میبینیم.
فیض همچنین با تاكید بر اینكه شاعران و اهالی ادبیات وظیفه ندارند برای جذب عامه مردم اثر طنز خلق كنند، گفت: اگر تنها از طنز، توقع وقت خوش كردن و سرگرمی داشته باشیم اشتباه است. امیدوارم خطكشهای ادبیات و طنز، به خطكشهای جامعه نزدیك شود؛ چرا كه جامعه ای كه در آن نقد وجود نداشته باشد بیمار است.
علیرضا لبش، مولف كتاب «كبریت كمخطر»، نیز درباره نحوه شكل گیری كتاب، گفت: آثار طنز بسیاری داشتم كه در سال های گذشته و در مجلات و نشریات مختلف منتشر شده بود و تصور می كردم این آثار تا به حال جایی باز نشر نشده اند و تصمیم گرفتم این آثار را به همراه آثار برتر طنزی كه می شناسم در كتابی گردآوری كنم تا مخاطبان هم از آن استفاده كنند. البته تعداد زیاد آثار و مشغله شخصیت هایی همچون جناب درمبخش باعث شد كه نتوانم از برخی از صاحبان آثار اجازه انتشار بگیرم. تصور می كردم با مشغله ای كه جناب درمبخش دارند، اگر برای كسب اجازه با ایشان تمام بگیرم، پاسخی دریافت نكنم.
تا وقتی زندهام نگارش كتاب را ادامه میدهم
وی ادامه داد: این كتاب در هر چاپ ویرایش تازه خواهد داشت و افراد و نویسندگان بیشتری به آن اضافه خواهند شد. سعی می كنم این كتاب همیشه بهترین باشد و قول می دهم تا وقتی زنده هستم نگارش و تكمیل این اثر را ادامه دهم.
لبش درباره شباهت كتاب «كبریت كمخطر» به «قهوه قند پهلو» گفت: این كتاب از ابتدا قرار بود برادر «قهوه قندپهلو» امید مهدینژاد باشد.
این نویسنده و طنزپرداز همچنین با اشاره به تنوع آثار در كتاب «كبریت كمخطر» عنوان كرد: همانقدر كه آثار شریعتمداری را دوست داشتم و در كتاب گنجاندم، آثار طنز شاملو را هم دوست داشتم و در تنظیم كتاب به هیچ وجه نگاه سیاسی و عقیدتی نداشتم. جای چنین كتابهایی در حوزه طنز واقعا خالی است و هر كس كه بیاید و كار كند خوب است.
در پایان این مراسم، شاعرانی همچون سعید طلایی، صابر قدیمی، فرامرز ریحان صفت و ... برای حضار شعر طنز خواندند. موسی بیدج، شاعر و مترجم ادبیات عرب، نیز در این برنامه حضور داشت.