صادرات گاز ایران به اروپا از خاک ترکیه منتفی شد

به گزارش بسیج، پایگاه ترکیه ای حریت طی گزارشی نوشت: بعد از توافق هسته ای ایران با کشورهای 1+5 بسیاری از مفسران معتقدند شرکت های انرژی جهان به منظور افزایش عرضه ی گاز و نفت ایران به بازارهای انرژی جهانی، در بخش های گازی و نفتی ایران سرمایه گذاری خواهند کرد.

در این چهارچوب ایران در کنار بقیه عرضه کننده ها به عنوان یک عرضه کننده ی آینده گاز اتحادیه اروپا تلقی شده که اگر این موضوع رخ دهد ترکیه ظاهرا منطقی ترین مسیر برای انتقال گاز ایران به بازارهای اروپا خواهد بود. با این حال به سه دلیل احتمال این امر وجود ندارد: ١.روابط دو جانبه  ایران-ترکیه؛ 2.توازن منطقه ای قدرت انرژی؛ 3.مسائل جغرافیایی اقتصادی.

نخست، ترکیه و ایران در تلاشند تا روابط اقتصادی خود را از رقابت جغرافیایی سیاسی تفکیک کنند. از سوی دیگر ایران از لحاظ انرژی بر ترکیه برتری دارد با این حال به علت روابط متقابل اقتصادی، ایران قدرت چانه زنی کافی در مقابل ترکیه ندارد. با این حال اگر گاز ایران از طریق ترکیه به اروپا انتقال داده شود آنگاه آنکارا در برابر تهران قدرت چانه زنی قوی پیدا می کند پس طبیعی است که نباید از تهران انتظار داشت ترکیه را علیه خود بی هیچ قید و شرطی قدرت بخشد.

دوم آنکه، ترکیه از لحاظ توازن منطقه ای قدرت انرژی، اجازه ندارد بر موازنه ی انرژی منطقه ای حکم فرما شود. اگر ایران گاز خود را از ترکیه به اروپا انتقال دهد این کشور را به اکراینی دیگر در رابطه ی انرژی ایران-اتحادیه اروپا تبدیل خواهد کرد. از سوی دیگر اگر مسیر ترکیه برای انتقال ساخته و استفاده شود این مسیر به همراه خط لوله گاز طبیعی ترانس آناتولی و همچنین خط لوله گاز طبیعی ترکیه عراق این کشور را در آینده کشوری بسیار قدرتمند خواهد ساخت که جریان گاز از روسیه، جمهوری آذربایجان، عراق و احتمالا ترکمنستان را در دست دارد از این رو نه تنها ایران بلکه طرفین دیگر هم به ترکیه اجازه ی کنترل جریان ایران را نخواهند داد.

سوم آنکه، اگر قرار بر این باشد که راهی از ترکیه برای انتقال گاز از جنوب ایران به اتحادیه اروپا ایجاد شود چه کسی هزینه های آن را به عهده خواهد گرفت. ایران حتی با وجود آزادسازی های مالی پساتحریم هم نمی تواند یک شبه از عهده این هزینه ها برآید از سوی دیگر اقتصاد اروپا هم هنوز در رکود به سر می برد.

از سوی دیگر برای ایران خیلی منطقی تر است که قابلیت های صادرات ال ان جی خود را ارتقا دهد و خط لوله های جدیدی با کمک چین در شرق ایجاد کند.

به علاوه زیرساخت های انرژی در ترکیه هدف سازمان های تروریستی منطقه ای قرار گرفته اند از این رو ایجاد خط لوله ای برای ارسال گاز به اروپا از این جهت هم ریسک بزرگی به دنبال دارد.

بنابراین اگرچه بعد از توافق این فرصت مهیاست اما در واقع عملی نیست.