گزارش خبرنگار نسیم حاکیست صندوق بازنشستگی کشوری یکی از کهنسال ترین صندوق های موجود در سپهر اقتصاد کشور بوده که در حال حاضر دارای 187 شرکت زیر مجموعه است که گمان می رود دایره فعالیت آنها از صنایع غذایی گرفته تا پتروشیمی، صنایع چوب و کاغذ، هتلداری و حتی خدمات هواپیمایی هم گسترده شده است.
روند رو به رشد سالمندی جمعیت ایران و افزایش تصاعدی تعداد مستمری بگیران و بازنشستگان، صندوق بازنشستگی را در این شرایط با چالش های جدی مواجه کرده و نگرانی های اساسی را فراروی این صندوق به وجود آورده است.
تعداد شاغلین مشترک صندوق بازنشسـتگی کشوری درسالیان اخیـر کـاهش جدی یافتـه اما تعـداد مستمری بگیران آن در روندی معکوس، افزایش داشته که این امر به کاهش منـابع دریـافتی صـندوق (حـق بیمه ها و افـزایش مصـارف صـندوق) منتهی شده است.
براساس آمار، در پایان سال 1376 اندوخته های مشترکین صـندوق بازنشسـتگی کشوری از توان پرداخت حداقل 8 سال حقـوق مسـتمری بگیـران برخوردار بوده هر چند که این میزان در پایان سال 1388 به کمتر از یک سال کاهش یافته است.
ازقرار معلوم، بخـش عمـده ای از اندوختـه مشترکین فوق مربوط به بدهی دولت به صندوق بازنشستگی بوده کـه تنهـا در چارچوب انتقال سهام شرکت های قابل تصفیه محسوب شده کـه از قابلیت نقدشوندگی بسیار اندکی برخوردار بوده است.
در حال حاضر یک میلیون و 200 هزار بازنشسته تحت پوشش صندوق بازنشستگی کشوری قرار داشته که از این مقدار81 درصد آنها در قید حیات بوده و 18 درصد آنها نیز فوت کرده اند، بنابراین یک درصد باقیمانده نیز در زمره افراد از کارافتاده به شمار می آیند.
بررسی ها نشان داده که عمده شرکت هایی که صندوق بازنشستگی کشوری سهامدار آنها به شمار می رود در تالار شیشه ای مورد معامله قرار می گیرند و از بازدهی 25 تا 35 درصدی هم برخورداد بوده اند اما با اینهمه، همچنان میزان افزایش قدرت خرید بازنشستگان تحت پوشش این صندوق درسالیان اخیراز رشدی 4 درصدی برخوردار بوده است.
موضوعی که همواره به یکی ازنقاط منازعه بازنشستگان و مدیران صندوق بازنشستگی کشوری تبدیل شده و در مجموع میزان کارایی و توانمندی مدیران ارشد صندوق را به چالشی عمیق فراخوانده است.
نمی توان انکارکرد که دست اندازهای جدی در شرایط کنونی فراروی صندوق بازنشستگی کشوری خودنمایی می کند که ازجمله آنها می توان به "عدم پرداخت بدهی۱۸۰۰ میلیارد تومانی 20 ساله دولت به صندوق"،"زیان ده بودن تعدادی از شرکت های زیرمجموعه صندوق بازنشستگی"،"گسترش میل تصدی گری و بنگاهداری"،" برخورداری ازساختار نامناسب مالی در برخی از شرکت های زیر مجموعه "،"کاهش قدرت نقد شوندگی سرمایه گذاری ها برای تامین منابع مالی برای پرداخت وجوه به بازنشستگان در موارد ضروری" و درعین حال "کاهش چشمگیر نرخ بهره وری کار وسرمایه در شرکت های تحت پوشش"این صندوق اشاره داشت.
حال،چگونه می توان باور داشت در بحبحه دست به گریبان بودن صندوق بازنشستگی بامعضلات از پیش گفته، مدیران چند شغله حاضر در جغرافیای این صندوق به توفیقات روز افزون دست یابند؟
محمود اسلامیان، مدیرعامل تازه برکشیده صندوق بازنشستگی کشوری، تاهمین چند روز قبل،همزمان مسئولیت هایی در اتاق بازرگانی و فدراسیون فوتبال هم داشته که طبق آخرین اظهارات نامبرده، وی در حال حاضر در کنار مسئولیت به مراتب سنگین مدیریت عاملی صندوق بازنشستگی، فقط نائب رئیس فدراسیون بوده ودرجلسات هیات رئیسه شرکت میکند.
به نظرمی رسدکه دو یا چند شغله بودن درصندوق مذکور، به یک رسم مبدل شده به نحوی که تااین لحظه یک مدیرارشد دیگر نیز به سیاق "اسلامیان" ، پا جای پای اسلامیان گذارده است؛"علیرضا برادران"، معاون اقتصادی صندوق بازنشستگی، اکنون جدای ازمسئولیت معاونت صندوق مسئولیت مدیریت عاملی و عضو هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری صندوق بازنشستگی کشوری را هم با خود به یدک می کشد.
شرکتی که در سال1367 بــه ثبــت رسیــده و فعالیت آن طبق اساسنامه مشتمل بر سرمایه گذاری ومشارکت در شرکت ها، طرح ها،واحدهای تولیدی و صنعتی ،خدماتی و بازرگانی وخرید وفروش سهام اینگونه شرکتها وانجام عملیاتی که بصورت مستقیم ویاغیرمستقیم با فعالیتهای مذکور ارتباط داشته باشد.
این شرکت از شهریورماه سال 1379 در تالار بورس پذیرفته شده است.
محمود اسلامیان،مدیر عامل صندوق بازنشستگی کشوری در واپسین اظهار نظر خویش دارایی های این صندوق را 15 هزار میلیارد تومان دانسته و گفته است که حقوق بازنشستگان براساس سه عامل "سود شرکت ها"،"کسورات شاغلین" و"کمک های دولت"پرداخت می شود اما درمجموع این صندوق، برای پرداخت حقوق شاغلین و بازنشستگان با سه هزار میلیارد تومان کسری اعتبار مواجه شده است.
براستی با وجود کسری سه هزار میلیارد تومانی کنونی صندوق وگسترش فعالیت های شرکت های تحت پوشش این صندوق،مدیران ارشد این صندوق چگونه می توانند همزمان در زمین چند شغل دیگر بازی کنند؟
به ویژه آنکه همچنان بسیاری از بازنشستگان خاطره شایعه انتشار خبر دریافت حقوق 250 میلیون ریالی ماهانه توسط رئیس پیشین صندوق بازنشستگی کشوری را به فراموشی نسپرده اند.
هرچندکه اداره کل حقوقی صندوق بازنشستگی کشوری طی اطلاعیه ای اخبار و مطالب ساختگی در مورد حقوق 25 میلیون تومانی مدیریت این صندوق را کذب خوانده و اعلام کرده این اخبار به هیچ وجه صحت نداشته و تکذیب می شود.