شرکت‌های بزرگ، ابزار سلطه ایالات متحده در کشاورزی

به گزارش بسیج، بخش کشاورزی یکی از بخشهای استراتژیک و مهم برای توسعه اقتصادی یک کشور است و امروزه با پیشرفت صنایع، کشاورزی با نفوذ هرچه بیشتر فن‌آوریهای جدید رو به روست.

این فن‌آوری‌ها از قبیل اصلاح بذر و مکانیزاسیون سبب افزایش بهره‌وری کشاورزی و افزایش حاشیه سود این بخش شده است. بی تردید نقش سیاست‌های دولتی را در پیدایش این فن‌آوریها در بخش کشاورزی، نمی‌توان نادیده گرفت؛ یکی از این سیاست‌ها توسعه‌ی بازار و فراهم کردن زمینه برای تأسیس شرکت‌های زیست فن‌آوری بوده است.

در آمریکا، یکی از شرکت‌هایی که در بخش کشاورزی، خدمات زیست فناوری ارائه می‌دهد، Monsanto است. این شرکت در سال 1901 تاسیس شده و زمینه‌ی اولیه فعالیت آن،‌ تولید مواد شیمیایی از جمله پلاستیک، یونولیت و ... بود.

این شرکت اولین شرکت در تولید انبوه LED بود. بعدها این شرکت دامنه‌ی فعالیت خود را افزایش داده و در حوزه‌ی زیست فن‌آوری در بخش کشاورزی به تولید بذرهای مناسب شرایط بومی پرداخت.

این بذرها را به دلیل دستکاری ژنتیکی به اختصار GMO (Genetically Modified Crops نامیده می‌شوند. شرکت Monsanto در حال حاضر یکی از 10 شرکت برتر شیمیایی ایالات متحده بوده که بعد از سال 2002 به صورت تخصصی در حوزه‌ی زیست‌فناوری متمرکز شده است.

شیوه‌ی فعالیت Monsanto در کشاورزی به FieldScripts موسوم است. FieldScripts مجموعه نرم افزارهایی است که داده‌های اولیه آن، که با نمونه برداری از زمین کشاورزی تهیه می‌شود.

این اطلاعات شامل نور خورشید، سایه و تغییرات مقادیر فسفر و نیتروژن در خاک است که در یک نقشه با شبکه‌بندی (Grid) 10متری ثبت می‌شود.

سپس Monsanto با تجزیه و تحلیل داده‌های بدست آمده به همراه خواص ژنتیکی بذر خود و پیش‌بینی وضع هوا، دستورالعمل دقیق کشت را از طریق iPad کشاورز ارائه و از آن طریق به ماشین‌آلات کشاورزی منتقل می‌کند.

تعهد شرکت علاوه بر این،‌ ارائه راهکارهای مناسب آبیاری، نگهداری و ... در فاصله زمانی کاشت تا برداشت خواهد بود. این شیوه ی کشت، به "کشت تجویزی" و یا "کشاوزیِ دقیق" (Precision Agriculture) موسوم است.

دستورالعمل کشت، شامل عمق کاشت بذر و فاصله ی بذرها از هم و ... می باشد که در نهایت منجر به 25% افزایش در میزان محصول کشاورزی خواهد شد.

این شرکت ها با توجه به تجارب قبلی،‌ به کشاورزان در مورد کاشت سال بعد هم توصیه هایی می کنند که به نوعی قدرت راهبردی هم برای شرکت ایجاد می کند.

در این بین هم شرکت های کوچکی شکل گرفته اند که به صورت تخصصی الگوریتم هایی در حوزه ی تحلیل داده های کشاورزی تهیه می کنند. تصاویر زیر مربوط به iPad کشاورز و ماشین آلات کشاورزی است:

شرکت Monsanto یک شرکت بین المللی است که خدمات خود را در کشورهای زیادی ارائه می کند. با توجه به نفوذ این شرکت در بعد دولتی و حکومتی، حتی توانسته است که قوانینی همسو با عرضه محصولات خود در خارج از ایالات متحده تصویب کند.

این پدیده از دو جهت قابل بررسی است: اول، یکی از سیاست های این شرکت،‌ گسترش بازار بذرهای GMO در دیگر کشورها از جمله در قاره آفریقا است؛ هرچند که دلایل خود را در قالب افزایش تولیدات کشاورزی در این کشورها بیان می کنند.

دوم، ایجاد زمینه ی تست محصولات این شرکت در سطح مزرعه و تاثیر آن بر سلامت انسانی در دیگر کشورهاست. چرا که اعتراضاتی در اروپا علیه بذرهای اصلاح شده مبنی بر شبهه‌دار بودن این محصولات بر سلامت انسانی و زیست محیطی،‌ صورت گرفته است.

هرچند هنوز دلایلی برای این ادعا اقامه نشده است، اما با توجه به صبغه ی تولیدی این شرکت در تولید بمب های شیمیایی، ادعای مضر بودن محصولات این شرکت قابل تأمل است.

منبع درآمد این شرکت ها، علاوه بر فروش محصولات تکنولوژیک نظیر بذر اصلاح شده و تجهیزاتِ ماشین آلات، اطلاعاتی است که از بخش کشاورزی به دست می آورد.

این اطلاعات در واقع به معنای دست‌یابی به قیمت بازار آینده است. بنابراین با توجه به این اطلاعات، شرکت قادر خواهد بود که این محصولات را در آینده پیش فروش و یا پیش خرید کند.

این فرآیند در بازار آینده (Future) انجام می شود. در نتیجه وقتی که یک شرکت بتواند در سطح وسیعی میزان برداشت محصولات کشاورزی را تخمین بزند،‌ قدرت زیادی در بازار این محصولات و تعیین قیمت آنها خواهند داشت.

این البته یکی از عواملی است که کشاورزان را نسبت به نفوذ هرچه بیشتر این شرکت ها، نگران کرده است.

اما مشکلی که این فن‌آوری‌ با آن روبه روست، وجود زمین های کشاورزی کوچک است که بازدهی افزایش داده شده در این زمین‌ها، کمتر از هزینه ایست که صرف فن‌آوری‌ شده است.

در کشورهای توسعه یافته علاوه بر اینکه از کاهش اندازه ی زمین های کشاورزی جلوگیری می شود، بلکه مشوّق هایی از جنس سیاست های دولتی، نهادها و فن‌آوری‌ سبب افزایش اندازه ی زمین های کشاورزی شده است.

 نمودار زیر مربوط به زمین های کشاورزی در ایالات متحده است:

در واقع خدمات Monsanto در زمین های کشاورزی به ازای هر جریب، حدود 10 دلار خواهد بود. با دریافت این خدمات،‌ بازده زمین کشاورزی در هر جریب 20 الی 40 دلار افزایش پیدا میکند (هر هکتار حدود 2.5 جریب آمریکا است).

اما کشاورز برای استفاده از خدمات این شرکت، باید ماشین‌آلات مخصوص و تجهیزات لازم را تهیه کند که برای زمینهای کوچک به صرفه نیست. در حالی که در زمینهای بزرگ در حدود 2000 هکتار یا بیشتر، این شیوه کاملا به صرفه است.

سخنگوی شرکت Monsanto با اشاره به روند افزایش اندازه‌ی زمین های کشاورزی،‌ اظهار داشت که رشد تکنولوژی، این روند را تشدید می کند.

وی افزود: "قطعا کشاورزیِ دقیق،‌ میل به رشدِ اندازه ی زمین های کشاورزی را افزایش خواهد داد."  به گفته ی وی، عاملی که کشاورزان را مایل به استفاده از تکنولوژی های کشت مدرن و شیوه ی کشاورزیِ دقیق می کند،‌ کاهش ریسک و افزایش بهره وری -حتی در زمین های کوچک- است.