حامد اکرمی پژوهشگر جوان ابرکوهی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری بسیج از آداب و رسوم مردم ابرکوه در استقبال از ماه محرم گفت:
1.آش امام حسین (ع)
این آش به عنوان یک مورد نذری از دیرباز مورد اعتقادات مردم شهرستان نهادینه شده است.
رونق آش بیشتر در فصول پائیز وزمستان خاصه شبهای جمعه و ایام تعطیل و اعیاد و عزاداریها درمنازل و کوچه ها بار گذاشته می شود .
آش امام حسین درگذشته غذای یک وعده مردم محسوب می شد و در مراسم پخت آش با شامی که مشهور به آب گوشت آلوقیسی است از مدعوین پذیرایی میشد و زمان توزیع آش از اذان صبح به بعد بود که فرزندان و اقوام بانی دیگ، آش را برای مردم محل می بردند.
اما حدود سی سال است که مردم با ظرفهایی متناسب با نیاز و عائله خودبرای گرفتن آش اقدام می کنند و آنچنان این رسم زنده و پررونق است که بعضی در کنار دیگ با صدها نفردعوتی خود چلوکباب می خورند.
2-جوش دور
بعد از پايان مراسم روضه خواني شب اول محرم افراد جوش دور مي زدند و در اين جوش دور نوحه هاي مختلفي مي خواندند
كه مشهورترين آن عَمِّ كِبارم عباس مي باشد.
در اين جوشدور ابتدا عزاداران دست بر شانه يكديگر گذاشته و با دست ديگر يک ضربه به سينه خود مي زنند و ضربه ديگر را به قسمت بالاي زانوي خود مي زنند. و اين نوحه را مي خوانند كه از گذشته توسط آقاي علي قيومي خوانده ميشده است. نوحه بدین صورت است:
اي شهريارم عباس – اي تاج دارم عباس
بنگر سوي سكينه – عم كِبارم عباس
رفتي كه آوري آب – از بهر طفل بي تاب
مُردم، مرا تو درياب- عم كبارم عباس
با ساربان بگوييد – كز گريه سكينه
تا بر شتر نبندند – محمل به روز باران
عم كبارم عباس – اي شهريارم عباس
زينب زناله گفتا – با مير ناقه داران
راه شتر سواران – پر خاك و خون بديدند اجساد تاج داران
رفتي كه آوري آب – از بهر طفل بي آب
مُردم ، مرا تو درياب -از بهر طفل بي آب
3- مراسم زنجیر زنی
نوعی عزاداری بینظیر در سطح جهان شیعه با تواضع شگفت انگیز و پرهیز از هر حرکت خودنمایانه و اجتناب از هر نوع سلیقه شخصی در نوع پوشش، همگی در لباس هماهنگ بلند عربی تا روی کفشمی باشد.
جمعیت 4000 نفری در طول خیابان همزمان با بالا آمدن زنجیر دست راست و جلوگذاشتن پای راست و بالعکس و هماهنگ با ریتم طبل و شیپور منحصر به عزاداری شهرستان که این ریتم به ثبت میراث معنوی-ملی کشور رسیده است و نجوای حزنانگیز ذکر حسین، حسین، ابوالفضل هر بیننده ای با هر مرام وعقیده ای را انگشت به دهان می نماید.
4.مراسم شدَّه بردن
یکی از مصیبت های وارده به اهل بیت امام حسین (ع) غارت پارچه ها ، دست دوخت های حضرت زهرا (س)و زیورلات اهل بیت در واقعه عاشوراست . درشهرستان ابرکوه برای نمایش این مصیبتپارچه های رنگارنگ بر شَدهِ آویخته می شود تا نشانه ای از دست بافته های حضرت زهرا (س)و پارچه های غارت شده از خیمه باشد .
شَدِّه با علم ، توغ ، علم رخت پوش کاملا تفاوت دارد و خاص شهرستان ابرکوه و حرکت شده صرفا مربوط به صبح عاشورا است.