پیش‌بینی دبّه کردن آژانس از سوی معاون سابق وزارت خارجه آمریکا

به گزارش خبرگزاری بسیج، در حالی که قرار است آژانس تا 24 آذر پرونده ابهامات و سؤالات خود درباره برنامه هسته‌ای ایران را ببندد- و در برجام، رضایت آژانس لازمه لغو تحریم‌ها علیه ایران عنوان شده- برخی منابع از احتمال بسته‌نشدن این پرونده خبر می‌دهند.

مارک فیتزپاتریک مدیر  برنامه خلع سلاح در انستیتوی بین‌المللی مطالعات استراتژیک در لندن گفت: ‌پیش‌بینی من این است که آژانس در این دو ماه سؤالات بیشتری از ایران داشته باشد.
معاون اسبق وزارت خارجه آمریکا افزود: تصور اینکه ایران به یکباره به همه 12 مورد باقی‌مانده که سال‌ها معلق مانده بود، به صورت کامل پاسخ داده باشد، سخت است. اگر ایران این کار را کرده باشد، عالی است اما احتمال این زیاد است که برخی پاسخ‌های ایران یا شاید همه آنها ابهاماتی داشته باشد و آژانس باید سؤالات بیشتری را ارائه دهد، چرا که گزارش آذرماه، گزارش نهایی در این زمینه است و از همین رو آژانس باید به بهترین شکل بررسی خود را انجام دهد.

فیتزپاتریک در مصاحبه با رادیو فردا اضافه کرد: من فکر نمی‌کنم که آژانس در نهایت به صورت قطعی از پاسخ‌ها راضی شود، اما باید دید آیا ایران توضیحات و دسترسی‌های کافی به آژانس خواهد داد تا این نهاد بگوید که بالاخره می‌تواند این پرونده را ببندد.

او در پاسخ به این سؤال که آیا توقع داشتید که ایران به این ضرب‌الاجل‌ها پایبند باشد؟ گفت: من شگفت زده نشدم؛ این قابل پیش‌بینی بود که ایران اقداماتش را در مهلتی که داشت انجام دهد، به هر حال ایران به شدت علاقه‌مند است که این توافق اجرایی شود و تحریم‌ها هرچه زودتر برطرف شوند، در نتیجه انگیزه کافی دارد که روز قبول توافق بدون هیچ دردسری فرا رسد.

وی تصریح کرد: البته این بدین معنا نیست که ایران در این روند تا امروز با آژانس همکاری کامل داشت و بنابر برخی گزارش‌ها این همکاری، حداقلی بوده است اما ایران در این مدت ترغیب شد که همکاری‌هایش را سرعت بخشد تا اینکه آژانس بتواند اعلام کند ایران به تعهداتش عمل کرده است.

وی گفت: همه این 12 سؤال به نوعی به اقدامات نظامی کردن برنامه هسته‌ای ایران مربوط می‌شود؛ برخی از این سؤالات اتهاماتی بسیار جدی مثلا درباره آزمایش‌هایی در زمینه مدل سازی انفجار است. موضوع جنبه احتمالا نظامی برنامه هسته‌ای ایران (پی‌ام‌دی)، مهم‌ترین بخش از نگرانی‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران است.

وی گفت: بهترین شکل آن این است که ایران بگوید در زمینه نظامی کردن برنامه هسته‌ایش، در گذشته اقداماتی کرده است و دیگر انجام نمی‌دهد،(!) افراد مرتبط را اخراج کرده و هدف برنامه تغییر کرده است اما شک دارم که ایران این کار را انجام دهد. از این رو، به نظرم، برای آژانس هم سخت خواهد بود گزارشی منتشر کند که کاملا مثبت باشد.

او در پاسخ به این سؤال که اگر این گزارش به معنی رضایت کامل آژانس نباشد، پس چگونه قرار است ایران و شش کشور به سمت اجرایی کردن توافق قدم بردارند؟ گفت: گزارش دسامبر آژانس، به صورت مستقیم با روز اجرایی شدن توافق در ارتباط نیست. اقداماتی که ایران باید بر مبنای برنامه اقدام مشترک انجام دهد، شامل درآوردن هسته راکتور اراک، جمع‌آوری 14 هزار سانتریفیوژ و اتمام نابود کردن آن بخش باقی مانده از اورانیوم کمتر غنی شده می‌شود.

فیتز پاتریک گفت: به صورت مشخص گفته نشده که ایران باید آژانس را در زمینه «پی‌ام‌دی» راضی کند اما نارضایتی آژانس از لحاظ سیاسی کار را برای سایر کشورها، به منظور اجرای توافق سخت می‌کند و از همین رو ایران باید نهایت تلاش خود را بکند که این همکاری، آژانس را راضی کند.