نپذیرفتن امان‌نامه از دشمن، درس‌ بزرگ عاشورا

خیر و صلاح امت رسول الله در قیام سیدالشهدا

حجت الاسلام تقوی گفت: خیر و مصلحت امت پیامبر(ص) در این قیام بود چرا که دشمنان می خواستند همه چیز امت را به باد فنا بدهند و امام مقاومت کردند، قطعاً هیچ کس به اندازه امام حسین(ع) فداکاری و گذشت در مسیر نگهبانی و حفاظت از خیر و صلاح مردم انجام نداده است.

استاد حوزه علمیه افزود: همیشه مردانی بوده و هستند که در راه حق مقاومت می کنند تا حدّی هم فداکاری های خوبی انجام می دهند و از جان و مالشان می گذرند و آنها مورد احترام ما هستند، اما تاکنون مثل امام حسین(ع) برای هیچ کس، این چنین مقاومت و فداکاری، با این درجه از سنگینی و عظمت، پیش نیامده است. امام بی نظیر و یگانه است، همانند ایشان در جهان بشریت پیدا نمی شود و بر همه مقدّم هستند، به همین جهت ایشان، سید الشهدا خوانده شده اند.

وی ادامه داد: این شرایط و صحنه هایی که برای امام حسین(ع) پیش آمده، برای هیچ کس از مجاهدین تاریخ اسلام، پیش نیامد است اکنون که ما عزاداری می کنیم علتش این است که یاد آن حضرت را زنده کنیم یا دشمنانشان را نابود کنیم؟ قطعاً جواب منفی است، چون امام حسین طبق نص صریح قرآن، زنده هستند «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذینَ قُتِلُوا فی‏ سَبیلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُون‏» ما در آموزه های دینی مان داریم آنهایی که در راه خدا جهاد می کنند و شهید می شوند زنده هستند و در نزد خدا روزی می خورند. «وَ اللَّهِ لَوْ أُعْطِیتُ الْأَقَالِیمَ السَّبْعَةَ بِمَا تَحْتَ أَفْلَاکِهَا عَلَى أَنْ أَعْصِیَ اللَّهَ فِی نَمْلَةٍ أَسْلُبُهَا جِلْبَ شَعِیرَةٍ مَا فَعَلْتُهُ وَ إِنَّ دُنْیَاکُمْ عِنْدِی لَأَهْوَنُ مِنْ وَرَقَةٍ فِی فَمِ جَرَادَةٍ تَقْضَمُهَا مَا لِعَلِیٍّ وَ لَنَعِیمٍ یَفْنَى وَ لَذَّةٍ لَا تَبْقَى نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سُبَاتِ الْعَقْلِ وَ قُبْحِ الزَّلَلِ وَ بِهِ نَسْتَعِینُ».

فلسفه عزاداری و گریه بر اباعبدالله

رییس مرکز فقهی جوادالائمه(ع) گفت: آیا چون امام حسین(ع) فرزند حضرت علی(ع) و فاطمه(س) و نوه پیامبر(ص) هستند برای ایشان عزاداری می کنیم؟ یا چون کشته شده اند برایشان گریه می کنیم؟ بلکه گریه و عزاداری ما برای امام حسین(ع) جهات مختلفی دارد و نیازمند به شرح و بسط مفصّلی است، که اشاره به چند نمونه از آنها در اینجا لازم و ضروری است.

وی افزود: این سوال مطرح است که چرا ما گریه و عزاداری می کنیم؟ مجلس گرفتن ما برای امام أبی عبدالله حضرت حسین(ع) به چه دلایلی است؟ این همه پرچم سیاه، عزاداری ها، مراسم، دسته جات، هیئات، سینه زنی و تشکیل جلسات سنگین، هزینه های بالای پذیرایی، تغذیه ی مردم در روز عاشورا و غیر عاشورا، این ها برای چیست؟

وی در پاسخ به سوالات مطرح شده از سوی خویش بیان داشت: قطعاً کوتاه ترین پاسخی که می توان داد این است که با این مجالس و محافل فکر و عقیده و مرام امام حسین(ع) را در جامعه و در خودمان زنده می کنیم و زنده نگه می داریم فکر و روح و روش و عمل سید الشهدا(ع) را بازگو می کنیم و به آن پایبند می شویم اجتماعات ما برای این است که از ایشان سرمشق بگیریم و پا جای پای ایشان بگذاریم سربلند زندگی کنیم تا سر افراز باشیم.

عضو اتاق فکر تبلیغ خراسان گفت: اگر درس گرفتن از همین فرهنگ و مشی و مرام و خطِ إمام حسین(ع) نبود قطعاً ما ملتی زبون و ذلیل و بدبخت و زیر دست ستمگران بودیم. برخی در جامعه دارای این صفاتند و معنای آزادی و حرّیت را نمی دانند. ما هر ساله در ایّام محرّم جمع می شویم و فداکاری، از خود گذشتگی امام حسین(ع) و اهداف قیام آن بزرگوار را، از زبان گویندگان و خطبا می شنویم، و ما از استقامت، صبر، پایداری، گذشت، ایثار، مبارزه در برابر ستمگران و ظالمان و نرفتن زیر بار ظلم و زور درس زندگی می آموزیم.

وی افزود: ظلم و ستم اختصاص به یک زمان و مکان و یک مملکت و یک شهر ندارد، به صورت های مختلف در همه زمان ها و مکان ها، هر انسان و هر جامعه ای ممکن است ظلمی بر او روا داشته شود. بنابراین مسلمانانی که حسینی زندگی می کنند و درس آزادگی می آموزند، ایستادگی، استقامت و فداکاری را در برابر ستم و ستمگر و مقاومت در برابر ظلم و زور را، از همین محافل و مجالس دریافت می کنند به صاحب این مجالس و محافل یعنی اباعبدالله الحسین (ع) اقتدا و عمل می کنند.

وی با اشاره به حدیث شریفی از امام علی(ع) با عنوان «وَ کُونَا لِلظَّالِمِ خَصْماً وَ لِلْمَظْلُومِ عَوْنا» ادامه داد: برای ظالم دشمن سرسخت و برای مظلوم یار و یاوری است بنابراین تبرّی جستن از ظلم و ظالم، بیزاری جستن از ستمگران و لعن و نفرین ظالمان وظیفه هر مسلمانی است به ویژه تبری از کسانی که به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آن حضرت ظلم کرده و به جای دوستی و مودّت، ستم کرده اند و حقوق آنها را پایمال و خون آنان را ریختند.

وی گفت: بیزاری از کسانی که در حق فرزندان اهل بیت(ع) ظلم کردند تبری از ظلم و ظالم و ستمگران واجب است و دوستی اهل بیت(ع) از اعمال صالح محسوب می شود.

عاشورای 61 صحنه جهاد با نفس بود

استاد حوزه و دانشگاه خراسان بیان داشت: در واقعه عاشورا 61 کسانی حضور داشتند که در واقع اهل جهاد با نفس بودند و هیچ هوا و هوسی در انگیزه شان دخالت نداشت، بنابراین به جاذبه های مادیِ دنیوی مثل مال، مقام، شهوت، عافیت، رفاه و ماندن در دنیا پشت کردند که بر این اساس رستگار و سعادتمند شدند در مقابل هم عده ای بودند که نفس افسارگسیخته آنها در پی جاه و مال و عیش و نوش گذری دنیا مرتکب جنایت و خطایی بزرگ شد و شقاوت ابدی و ننگ نامی را در برابر بهایی ناچیز به جان خرید.

وی افزود: نافع بن هلال، شهیدی از عاشورائیان است که نامزد دارد و هنوز عروسی نکرده است وقتی می خواست برای نبرد به میدان برود همسرش دست به دامان او شد و گریست، این صحنه کافی بود که هر جوانی را متزلزل کند جوانی که نامزد عقدی دارد و دوران عروسی را طی نکرده است، (علاقه ای که در بین جوان ها در این دقایق و ساعات زندگی وجود دارد، وصف ناشدنی و بی حد و مرز است) اما انگیزه جهاد و خودسازی درونی به او اجازه نداد که امام حسین (ع) را تنها بگذارد.

حجت‌الاسلام تقوی گفت: گرچه امام از او خواستند که شادمانی همسرش را بر میدان رفتن ترجیح بدهد ولی محبت امام حسین (ع) غلبه کرد و گفت: یابن رسول الله! اگر امروز شما را یاری نکنم، فردا جواب پیامبر(ص) را چه بدهم، و بعد به میدان رفت و جنگید و شهید شد، این صحنه مبارزه با نفس است و تعلق نداشتن به ظواهر مادی دنیاست.

وی ادامه داد: در یکی از شب های سخت و طاقت فرسای کربلا، نافع بن هلال همراه جمعی جهت آوردن آب برای أهل خیمه به فرات رفتند نگهبانان فرات گفتند که می توانید آب بخورید ولی حق ندارید برای امام آب ببرید که نافع گفت محال است که حسین و یارانش تشنه باشند و من آب بنوشم.

ابوالفضل العباس با علم به جنگ و شهادت امان نامه دشمن را نپذیرفت

نویسنده کتاب هزار از هزاران بیان داشت: یکی دیگر از یاران امام حسین (ع) در کربلا، عبد الله پسر مسلم بن عقیل است که به میدان رفت و جنگید بعضی ها نقل کرده اند که امام(ع) به او فرمودند شهادت پدرتان مسلم بن عقیل برای خانواده شما بس است دست مادرت را بگیر و از این معرکه بیرون برو گفت به خدا سوگند من از آنان نیستم که دنیا را بر آخرت برگزینم و امامم را تنها بگذارم این در شأن و موقعیت ما نیست.

وی افزود: حضرت قمر بنی هاشم (ع) در روز عاشورا تشنه لب وارد فرات می شود دست را به زیر آب می برد اما مبارزه با نفس می کند و یاد تشنگی امام(ع) و اهل بیت می افتد و آب را روی آب می ریزد و نمی نوشد و تشنه از فرات بیرون می آید هر کدام از این نمونه ها جلوه ای از پیروزی عاشوراییان در میدان جهاد با نفس است علاقه به فرزند و علاقه به همسر مانع عاشوراییان نیست ذبح شدن در پای یاری امام، تشنگی در برابر تشنگی امام، همه این ها نشانگر این است که از درون خود را ساخته اند.

حجت‌الاسلام تقوی ادامه داد: وقتی برای قمر بنی هاشم و برادرانشان پیشنهاد أمان نامه شد نپذیرفتند درعین حالی که امام(ع) به یارانشان از شهادت در آینده خبر داده بودد ولی آنها حاضر به تنها گذاشتن امام نمی شدند بلکه عباس با جوانمردی به دشمن در مقابل این پیشنهاد نهیب زد این درسی مهم از عاشورا می باشد که به ما می آموزد از دشمن حتی در آن شرایط سخت عاشورا که تحریم آب و نیز قلت یاران امام(ع) در برابر سپاه انبوه و مجهز دشمن مشهود است امان نامه را نپذیرییم و این باید همیشه سرلوحه جامعه اسلامی باشد.

وی گفت: وقتی هانی را در کوفه تحت فشار قرار می دهند تا مسلم بن عقیل را تحویل دشمن بدهد او شهادت را انتخاب می کند و مسلم را به دشمن تحویل نمی دهد حضرت امام حسین(ع) در روز عاشورا دست به نبرد نمی زنند بلکه مقاومت می کنند تا آغازگر جنگ نباشند مسلم بن عقیل در خانه هانی به خاطر یاد آوردن حدیث پیامبر (ع) که از ترور غافلگیرانه و از روی نیرنگ منع می کند از مخفیگاه خودش بیرون نمی آید تا ابن زیاد خانه هانی را ترک کند و حال اینکه مسلم بن عقیل با یک حمله می توانست عبید الله بن زیاد را از بین ببرد اما اسلام این را إجازه نداده است پیامبر اکرم (ص) اجازه ندادند چرا که دین ما دین ترور نیست، دین کشتار نیست، دین مخفیانه وارد جنگ شدن نیست.

کارشناس مذهبی صداوسیما بیان داشت: زینب کبری (س) به خاطر دستور برادر آن همه درد و شدت مصائب را تحمل می کنند و گریبان چاک نمی دهد گریه و ناله نمی کند بسیاری از این صحنه ها و حادثه ها همه نشانه جهاد با نفس یاران و همراهان امام حسین (ع) در نهضت عاشورا است درس نهضت عاشورا این است که هر کسی قدم در میدان مبارزه با ستم و ظلم می گذارد، باید نیت او خالص باشد هوای نفس در شروع کردن نبرد و جنگ نباشد میل به قدرت طلبی و شهرت و ریاست و تعلقات دنیوی و محبت دنیا را در وجود خود از بین ببرند تا بتوانند در خط مبارزه ثابت قدم و با استقامت باشند وگرنه ترس رها کردن مبارزه و از دست دادن همه حقیقت ها وجود دارد.