دیوارهای این خانه بوی انقلاب می‌دهد

به گزارش خبرگزاری بسیج از قم، دهه فجر که فرا می‌رسد یاد و نام مردی بزرگ بیش از همیشه بر سر زبان‌ها است، مردی که با قدرت ایمان و اراده اتفاقی بزرگ را رقم زد، انقلابی که به گفته خودش انفجار نور بود و بعد از 2500 سال بر ظلمت سلطه و برتری استعمار و ظلم چیره شد و تحولی بی‌بدیل را در صفحه تاریخ ایران رقم زد، انقلابی که در دنیا بی‌نظیر بود و الگوی بسیاری از مردم کشورهای دیگر قرار گرفت.

 

تاریخ زندگی امام خمینی (ره) را که ورق بزنیم بی‌شک در بسیاری از بخش‌های آن به قم برمی خوریم، رهبری که بخشی از زندگی خود را در قم گذراند و از آن به عنوان شهری یاد می‌کند که «از قم، علم به همه جهان صادر شده است و می‌شود و از قم شهامت به همه جا صادر می‌شود».

اگر آثار باستانی و بناهای تاریخی استان قم را برشماریم قطعاً خانه امام خمینی (ره) یکی از مهم‌ترین این آثار خواهد بود. اثری که علاوه بر جاذبه تاریخی یکی از مهم‌ترین مراکز سیاسی - اجتماعی تاریخ ایران بوده است. خانه‌ای تاریخی در چهارراه فاطمی که در سالیان گذشته محل درس و بحث امام خمینی (ره) و شاگردان و مستمعان ایشان و اتفاق‌های مهم تاریخی بوده است.

                        

این خانه آخرین محل سکونت امام (ره) راحل در قم بوده و تنها خانه‌ای است که در سال 1335 به نام ایشان سند خورده است. در حالی که امام پیش از این چهار خانه دیگر در قم را برای زندگی اجاره کرده بود. خانه تاریخی امام بیش از 300 متر مربع مساحت و عمری حدود 100 سال دارد که به دلیل قرارگیری در محله یخچال قاضی، به این نام نیز معروف است. خانه‌ای که امام خمینی (ره) تا سال 1343 در آن زندگی کرد و بعد از تبعید به ترکیه، به برادر ایشان آیت‌الله پسندیده واگذار و بعد از آن هم از طرف حجت‌الاسلام احمد خمینی به بیت مقام معظم رهبری واگذار شد.

هنوز هم می‌توان از در و دیوار ساده و بدون تزئین خانه امام خمینی (ره) به صفا و سادگی ساکنان آن رسید. خانه‌ای که مانایی را می‌توان در آجر به آجر آن دید. تلفیقی از حس عظمت و سادگی در این خانه جریان دارد. در ورودی خانه رو به حیاطی باصفا باز می‌شود. حیاطی با حوض کوچکی در میان آن‌که به حیاط اصلی خانه متصل می‌شود. حوض 8 ضلعی بزرگ در حیاط اصلی چشم نوازی می‌کند. وارد حیاط که شوید، عکس امام خمینی (ره) در آب حوض جلوه‌ای زیبا به آن بخشیده است. برگ‌های ریخته شده درختان، باغچه حیاط و گلدان‌های شمعدانی لب حوض بر جلوه و زیبایی در عین سادگی این خانه افزوده است.

                        

درست پشت عکس امام خمینی (ره) در ورودی است که رو به اندرونی باز می‌شود. این در به راهرویی که به یک اتاق بزرگ - که محل پذیرایی بوده - و 3 اتاق کوچک‌تر می‌رسد. اتاق‌هایی که یکی از آنها اتاق مطالعه امام خمینی (ره) و یکی دیگر محل ملاقات با مهمانان مختلف اعم از مسئولان داخلی و سفرای خارجی کشورهای مختلف بوده و بسیاری از سخنرانی‌های انقلابی امام خمینی (ره) در دوران انقلاب در این خانه ایراد شده است. از مهم‌ترین سخنرانی‌های حضرت امام (ره) در این خانه سخنان مشهور و تاریخ‌ساز ایشان علیه تصویب قانون کاپیتولاسیون بود که نشان دهنده نقش بارز این خانه به عنوان مرکزی سیاسی و اجتماعی در وقوع انقلاب اسلامی است.

در انتهای حیاط در دیگری است که رو به کوچه باز می‌شود. محل ورود و خروج امام خمینی (ره) از همین در بوده است. این در به راهرویی که امروز محل نگهداری آثار و کتاب‌های مختلف امام خمینی (ره) است راه دارد. کتاب‌هایی که هر کلمه از آن سال‌ها بحث و تحلیل را می‌طلبد. به گفته محمد خادمی، راهنمای خانه تاریخی امام خمینی (ره)، حضرت امام در طول عمر خود 54 کتاب نوشته‌اند که با توجه به زندگی پربار و مشغله‌های زیاد سیاسی و اجتماعی ایشان، نشان از وقت‌شناسی و روحیه استفاده از فرصت در امام (ره) دارد.

                        

خادمی می‌گوید: امام(ره) در دوران تبعید در ترکیه، از هرگونه فعالیت سیاسی منع شده بودند و ایشان به قوانین این کشور احترام می‌گذاشتند و حتی در این کشور لباس روحانیت به تن نمی‌کردند ولی در عین حال از فرصت هم استفاده کردند. ایشان در دوران 11 ماه حضورشان در ترکیه کتاب 2 جلدی تحریرالوسیله را که کتاب فقهی است و امروز در حوزه‌های علمیه تدریس می‌شود به رشته تحریر درآوردند.

این بنا که از اوایل قرن 14 شمسی به یادگار مانده است، شامل 2 طبقه همکف و زیرزمین است که زیرزمین به سردابی ختم می‌شود. در قدیم آب قنات از این سرداب‌عبور می‌کرده است. بناهای داخلی آن هم بدون هیچ‌گونه تزئین و آذینی سفیدکاری شده و دیوارهای بیرونی آجرنما و کف حیاط هم سنگ فرش و در طول زمان مرمت شده است.

به گفته راهنمای خانه امام خمینی (ره)، حوض خانه امام هم بسیار عمیق بوده ولی بعد‌ها تعمیر و از عمق آن کاسته شده و حتی گفته می‌شود که امام خمینی (ره) پسری داشته که در این حوض غرق شده است.

                        

اهمیت خانه امام (ره) وقتی بیشتر مشخص می‌شود که در تاریخ می‌خوانیم امام خمینی (ره) دوبار در این خانه دستگیر شده‌اند. یکی از این دستگیری‌ها پس از سخنرانی انقلابی ایشان در 13 خرداد سال 42 و اعلام انزجار از شاه بود که در نتیجه آن در سحرگاه 15 خرداد 1342 و 2روز بعد از سخنرانی، به دستور شاه در منزل مسکونی خود در قم دستگیر و بلافاصله به تهران منتقل شد. حضرت امام (ره) را نخست در سلول انفرادی، زندانی و سپس به یک پادگان نظامی که تحت مراقبت کامل بود، منتقل کردند.

دومین بار هم در نتیجه سخنرانی در اعتراض به کاپیتولاسیون بود که در شب 13 آبان 1343، ماموران کماندو به همراه مزدوران ساواک به منزل امام (ره) در قم حمله‌ور شدند، ایشان را دستگیر و به تهران منتقل کردند و سپس با یک هواپیمای نظامی ایشان را به ترکیه تبعید کردند. اتفاقاتی که شاید بتوان آنها را یکی از مهم‌ترین عوامل در وقوع انقلاب اسلامی نامید.

از وسایل خانه هم چیزی غیر از چند تکه فرش نمانده است. فرش‌هایی که به گفته خادمی، یکی از آنها یادگار امام (ره) بوده و باقی آنها از دورانی باقی مانده که خانه به آیت‌الله پسندیده برادر امام (ره) واگذار شده بود. چون بعد از دستگیری امام (ره) از سوی ساواک، وسایل منزل ایشان هم توقیف شده و خانواده امام (ره) به منزل داماد ایشان آیت‌الله شهاب الدین اشراقی منتقل شدند.

خانه امام خمینی (ره) در 11 تیر 1375 با شماره 1745 به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد و امروز محل بازدید گردشگران متعددی از شهر‌ها و کشورهای گوناگون است. اثری که نمادی از سادگی مردی است که عزتمندی‌اش در طول تاریخ ماندگار شد. مردی که اقتدار و قاطعیت مثال زدنی‌اش نه تنها تاریخ ایران بلکه تاریخ جهان اسلام را با تحول رو به رو کرده است.