نقش پررنگ والدین در تقویت هوش هیجانی فرزندان/ شش سال اول زندگی، زمان نهادینه شدن EQ

به گزارش خبرگزاری بسیج، برای سال های طولانی تصور اغلب روان شناسان بر این بود که IQ یا ضریب هوشی نماینده میزان موفقیت افراد است. در دهه اخیر محققان دریافتند که IQ تنها شاخص ارزیابی موفقیت یک فرد نیست. آن ها در حال حاضر مشغول تحقیق درباره EQ یا هوش عاطفی هستند.

برای پرورش یک نسل جدید که همواره در زندگی خود موفق باشند و پله های ترقی را پشت سر گذارند نیاز است تا در مورد هوش عاطفی و هیجانی بیشتر بدانیم. در این خصوص با امینه سادات طباطبایی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی به گفتگو نشستیم، با ما همراه باشید.

برای آشنایی مخاطبین ما هوش هیجانی را تعریف کنید.

به زبان ساده هوش هیجانی توانایی برای مدیریت اضطراب و کنترل تنش ها و انگیزه، امیدواری و خوش بینی در مواجهه با موانع در راه رسیدن به هدف است. هوش هیجانی یا عاطفی، در حقیقت راهی برای زیرک بودن است. این هوش یک نوع مهارت اجتماعی و همراهی با مردم، مدیریت عواطف و احساسات در روابط و توانایی ترغیب و رهبری دیگران است.

چرا هوش هیجانی امروزه انقدر اهمیت پیدا کرده است؟

هوش هیجانی، به دلایل زیادی مهم است. هوش هیجانی در محل کار، به شدت مورد نیاز است زیرا افراد دارای هوش هیجانی تمایل دارند که کارها را به طور کامل انجام دهند. آن ها هدفمند هستند و به طور ذاتی، توانایی رهبری دارند که یعنی می‌توانند به افراد دیگر نیز انگیزه بدهند. هوش هیجانی برای حس شادمانی و تندرستی خودتان ضروری است.

اگر شما تشخیص ندهید و درک نکنید که چه کسی هستید، قادر نخواهید بود واقعاً دیگران را درک کنید یا به آن ها کمک کنید. همچنین، هنگامی که شما از احساسات خود بی اطلاع هستید، به احتمال زیاد به سمت رفتارهای منفی مانند اعتیاد به مواد مخدر می‌روید زیرا قادر به رویارویی با مشکلاتتان و مقابله با احساساتتان نیستید.

هوش هیجانی شامل چه مهارت هایی می شود؟

هوش هیجانی(عاطفی) یا هوش اجتماعی شامل چهار مهارت خود، دیگران، آگاهی و اقدام است که با ترکیب این ها، مؤلفه های بنیادی هوش هیجانی(عاطفی) به دست می آید.

خود آگاهی یک نوع توانایی فردی است برای درک احساسات و حالات خلقی. خودآ گاهی به شخص کمک می کند تا همیشه بر افکار و احساسات خود نظر داشته و بنابراین در مسیر درک آن ها به فرد کمک می کند.

خودگردانی یا مدیریت عواطف مهارتی است که به افراد کمک می کند تا احساسات خود را به صورت مناسب و جامعه پسندانه نشان دهند. به زبان دیگر به فرد در کنترل عصبانیت، ناراحتی و ترس کمک می‌کند.

دیگر آگاهی اجتماعی هم عبارت از توانایی درک احساسات دیگران و استفاده از احساسات خود در جهت دستیابی به اهداف است.

مهارت های اجتماعی را ارتباط با دیگران در موقعیت های مختلف اجتماعی و در اصل به معنای توانایی ادامه رابطه با توجه به احساسات افراد یا همان ظرفیت اجتماعی می دانند.

چگونه مهارت های عاطفی خود را افزایش دهیم؟

بهترین راه بهبود مهارت‌ های عاطفی ‌تان از طریق تمرین کردن در دنیای واقعی است. از طریق تمرین و گرفتن بازخورد در مورد عملکردتان، می‌توانید رفتارتان را تطبیق دهید و در تشخیص و مدیریت عواطف خودتان و همچنین عواطف دیگران اثر بخش‌ تر عمل کنید.

برای رسیدن به هویج هیجانی اولین قدم چیست؟

هوش هیجانی چیزی نیست که با آن متولد شویم بلکه برای ایجاد و پرورش به تلاش و زمان نیاز دارد. اگر می‌خواهید به هوش هیجانی دست یابید، بهترین مکان برای شروع، خودتان هستید. مطمئن شوید هنگامی که چیزی را احساس می‌کنید، آن را تشخیص می ‌دهید.

والدین چگونه در افزایش هوش هیجانی فرزند خود تأثیر گذارند؟

نقش خانواده در این بحث بسیار مهم است. آموزش در شش سال اول زندگی فرد نقش تعیین کننده دارد و همه چیز در این زمان نهادینه می شود. ارائه آموزش ‌های لازم از سوی والدین به فرزندان در ارتقای سطح هوش هیجانی آن ها بسیار تأثیر گذار است.

آرام بودن پدر و مادر و انتقال این آرامش به کودک، تماس لمسی و کنترل حرکات در برخورد با وی در کاهش اضطراب و افزایش توانایی اداره عواطف و احساسات کودک تأثیر ویژه‌ای دارد.

چه راهکارهایی برای افزایش هوش هیجانی در کودکان وجود دارد؟

اولین قدم آگاه بودن از هیجان های کودکان است. شناخت هیجان به عنوان فرصتی برای صمیمیت و آموزش مرحله بعدی است. وقتی کودک ناراحت، خشمگین یا ترسیده است بیش از هر زمان دیگری به پدر و مادرش نیاز دارد.

با پذیرش هیجان های فرزند مهارت آرام ساختن و همچنین مهارت هایی که به کارگیری آن ها در همه مراحل زندگی سودمند است را به او می آموزیم. احساسات منفی وقتی از بین می روند که کودک بتواند در مورد آن ها صحبت کند.

گوش دادن همدلانه و پذیرش احساسات کودک گام مهم بعدی است. شنوندگان همدل چشمان خود را برای مشاهده دقیق نشانه های بدنی هیجان های فرزندان خود به کار می گیرند. آن چه شنیده اند به شیوه ای آرامش بخش و بدون انتقاد انعکاس می دهند. وقتی کودکی هیجان زده است مهم ترین گام در آموزش هیجان کمک به او در نامیدن این هیجان هاست.

نامیدن هیجان ها با همدلی همراه است. نامگذاری هیجان ها تأثیر آرام بخشی بر سیستم عصبی و یاری کودک برای بهبود سریع تر از پیشامد ناخوشایند دارد.

و سخن پایانی شما با مخاطبان صدای سلامت؟

هوش هیجانی، خشنودی از خود است و واقعا به شما کمک می‌کند که خودتان و اطرافیانتان را درک کنید. آیا فکر نمی‌کنید که وقت آن است که در مورد خودتان، دیگران و محیط اطرافتان چیزهای بیشتری یاد بگیرید.