به گزارش خبرگزاری بسیج استان مرکزی؛ آخرین شب آذرماه و آخرین شب پاییز، همان روزی که در ضربالمثلها از آن به عنوان روزی برای «شمردن جوجهها» یاد میشود، شب یلدا یا شب چله است و این شب همانند نوروز یا چهارشنبه سوری برای همه مردم ایران شناخته شده است.
آیین یلدا از کهنترین آیینها و جشنهای ایرانی است. نامی که بر این جشن نهاده شده است. آنچه از شب یلدا در سخن پارسی بازتابی گسترده یافته، کارکردی زیبایی شناختی است.
از آنجا که این شب درازترین شب سال است و در پی آن تیرهترین شب، نماد بلندی و تیرگی شده است. درازترین شب سال و شب زادن دوباره خورشید، آغاز فصل زمستان است. یادگاری هفت هزار ساله و ارزشمند از نیاکانمان به شمار میآید.
یلدا واژهای سریانی است و به معنای تولد یا میلاد است. یلدا یک جشن آریایی است که پیروان میتراییسم آن را از هزاران سال پیش در ایران برگزار می کردهاند.
آیین های برگزاری جشن شب چله
ایرانیان همواره شیفته ی شادی و جشن بوده اند و این جشن ها را با روشنایی و نور می آراستند. آن ها خورشید را نماد نیکی می دانستند و در جشن هایشان آن را ستایش می کردند. در درازترین و تیره ترین شب سال، ستایش خورشید نماد دیگری می یابد. مردمان سرزمین ایران با بیدار ماندن، طلوع خورشید و سپیده دم را انتظار می کشند تا خود شاهد دمیدن خورشید باشند و آن را ستایش کنند.
در گذشته، آیینهایی در این هنگام برگزار میشده است که یکی از آن ها جشنی شبانه و بیداری تا بامداد و تماشای طلوع خورشید تازه متولد شده، بوده است. جشنی که از لازمههای آن، حضور کهنسالان و بزرگان خانواده، به نماد کهنسالی خورشید در پایان پاییز بوده است، و همچنین خوراکیهای فراوان برای بیداری درازمدت که همچون انار و هندوانه و سنجد، به رنگ سرخ خورشید باشند.
از جمله آیین های این شب می توان به دورهم نشینی، فراهم کردن تنقلات و آجیلو میوه های خشک، قصه گویی، فال حافظ، فال کوزه، و شعرخوانی اشاره کرد.
در سراسر ایران زمین، جایی را نمی یابید که خوردن هندوانه در شب یلدا جزء آداب و شیوه آن نباشد. در جاهای گوناگون ایران، گونه های تنقلات و خوراکی ها به تبع ژیرامون و شیوه زندگی مردم منطقه بهره برده می شود اما هندوانه میوه ای است که هیچ گاه از قلم نمی افتد، زیرا شمار زیادی به این باورند که اگر مقداری هندوانه در شب چله بخورند در سراسر چله بزرگ و کوچک یعنی زمستانی که در پیش دارند سرما و بیماری بر آنها غلبه نخواهد کرد.
آداب و رسوم شب یلدا در استان مرکزی
آیین شب یلدا در استان مرکزی از دیرباز در سه شب متوالی باعناوین شب «چلهبزرگه»، «چله وسطی»و «چلهکوچیکه» برگزار میشده و خویشان و دوستان سفرهای از مهر را میگشودند و از هر دری سخنی میگفتند.
در شبهای چله افراد فامیل در همایشی صمیمی دور کرسی چوبی جمع میشدند و به قصههای بزرگترها گوش میدادند. زنان و دختران روستایی در گرگ و میش شبهای چله در تکاپو و هیجانی خاص ملزومات غذا و تنقلات ویژه این شب را مهیا میکردند وبرای گذران ساعات خوش در کنار فامیل لحظه شماری میکردند.
بزرگترها و ریش سفیدان فامیل در این شب علاوه بر خواندن اشعار حافظ، سعدی و فردوسی خاطرات و داستانهای کهن ایران زمین را برای اعضای خانواده نقل میکردند.
رسوماتی که دیگر به ندرت میتوان آن را یافت.
انتهای پیام/