تزریق خارجی یا الگوی اسلامی، دو موضوعی است که گاها افراد با گرایش های مختلف در رابطه با اقتصاد مقاومتی به آن می پردازند و در این رابطه باید دانست، بستر مناسب برای اجرای اقتصاد مقاومتی کجاست؟
به گزارش خبرگزاری بسیج از شرق اصفهان، محسن منصوری/ برای اجرای سیاست های اقتصاد مقاومتی ابتدا باید نظام اقتصادی فعلی ایران اصلاح شده و یک نظام مطلوب جایگزین شود. در این میان، گروهی معتقدند اجرای این سیاست ها در قالب الگوی اقتصادی مهم از غرب بویژه آمریکا و اروپا امکانپذیر است چرا که اقتصاد جهانی امروز همان اقتصاد امریکاست که در دنیا دست برتر را دارد.
گروهی دیگر معتقدند اجرای اقتصاد مقاومتی با هیچ کدام از مکاتب و الگوهای اقتصادی حاکم بر جهان امکانپذیر نیست چرا که امروز خود انها نیز به بن بست رسیده اند؛ از این رو باید الگوی دیگری را پیاده کرد که همان اقتصاد اسلامیست. این عده که نگارنده نیز موافق این دسته است تنها راه برون رفت از مشکلات اقتصادی را پیاده کردن الگوی نظام اقتصاد اسلامی می دانند که آنگاه در این بستر با پیاده کردن سیاست های اقتصاد مقاومتی می توان به اهداف مورد نیاز دست یافت. این نظام می تواند الگو گردد و به دیگر کشورها صادر شود.
بستر مناسب برای اجرای اقتصاد مقاومتی: تزریق خارجی یا الگوی اسلامی؟
هر سازمان اجتماعی و سیاسی برای بقا نیازمند یک سیستم و سازمان اقتصادی است. در این سیستم اقتصادی هم قوانین و هم ارزش ها و هنجارها به عنوان نهادهای اجتماعی و اقتصادی حاکم هستند و هم سازمان ها به عنوان محلی برای کار و ایجاد فعالیت ایجاد می گردند، در نتیجه یک سازمان اقتصادی ( سیستم اقتصادی ) لزوما این سه عنصر را دارد.
حال اگر به سند ابلاغ سال 92 اقتصاد مقاومتی رهبر معظم انقلاب که شامل یک مقدمه و 24 بند است نظری بیفکنیم تمام عوامل موجود در یک سیستم اقتصادی در آن وجود دارد و از نقش گروه های مختلف سخن می گوید ضمن این که به جد روی عوامل داخلی و سپس تجارت خارجی نیز اشاره می کند. حال سخن این است که کدام زمینه یا بستر اقتصادی امروز در نظام مناسب است که آن الگو در داخل و بستر اجرای اقتصاد مقاومتی شود؟
با توجه به نگاه همه جانبه اقتصاد مقاومتی و الزامات یک سیستم اقتصادی به نظر می رسد تنها الگوی اقتصاد اسلامی می تواند سیاست های 24 گانه رهبری را اجرا کند و هر دولتی با هر گرایشی تا مادامی که نتواند این الگو را پیاده کند و چشم به دست دشمن با برداشتن تحریم ها داشته باشد هر روز شاهد زوال اقتصادی خواهیم بود و نه گام به جلو.
در نظام اقتصاد اسلامی چند نکته وجود دارد:
*بر رفاه عمومی تاکید شده و این تاکید باعث می شود راه برای منتقدانی که تلاش دارند اسلام را دینی معرفی کنند که تنها به اخرت افراد توجه دارد و به رفاه مردم در دنیا نمی اندیشد؛ بسته شود.
*حتی تقرب به خداوند متعال و کمال معنوی که هدف نهایی بشریت است(سعادت) بدون توجه به نیازهای مادی امکانپذیر نیست.
*در اقتصاد اسلامی نه فرد فدای جامعه و نه جامعه فدای فرد می شود و هر دو مستقل، با هویت و دارای اهمیت هستند.
*نظام توزیع و تولید در کنار یکدیگرند و بر اساس نیازها یک نظام تولیدی شکل می گیرد.
*تولید، عادلانه است و اولویت ها تولید و تخصیص منابع بر اساس تامین حق معاش مردم است.
*همه افراد از سبد کالای جامعه بهره برابر می برند و و گاهی حتی افراد اگر نتوانستند به دلایلی در آمد کافی داشته باشند باید دولت آن ها را تامین کند.
*علم اقتصاد غربی در محافل اکادمیک تعطیل و اقتصاد اسلامی تدریس می شود. مثلا باید به گونه ای نحوه حذف ربا از اقتصاد یا وجود زکات و صدقه در بازار اسلامی در واحدهای دانشگاهی تدریس شود.
*روی، بانکداری اسلامی، وجود صدقه و زکات و بخشش تاکید می شود.
*دادن مالیات طبق ضوابط و شرایط اجرا می گردد.
*بازار موجود در آن اسلامی و مردم محور و حق محور می شود و نه قدرت محور و پول محور.
*ثروت واقعی در جامعه وجود خواهد داشت و نه پول.
*بخش خصوصی بر اساس عدالت اقتصادی باید از سوی افراد چه در تولید و چه در مصرف رعایت شود.
*دولت مسئولیت قانونگذاری در راستای تحقق عدالت اقتصادی از یک سو و ضامن اجرای آن می شود.
اقتصاد مقاومتی در این سیستم اقتصادی اجرا می گردد که نتایج زیر را دارد:
همه افراد در این سیستم نقش دارند
همه بخش های اقتصادی در قانون اساسی و اسناد بالا دستی مورد توجه و دارای کارکرد هستند.
راه برای پیشرفت جامعه فراهم می کند و با اطمینان از یک اینده روشن سخن می گوید
مردم نقش اصلی را دارند و این سند راه سعادت اقتصادی مردم را تضمین می کند
برخلاف ریاضت اقتصادی یک نسخه مسکن و موقتی و خاکستری نیست بلکه روشن و امیدوار است.
فقط به بیرون و کمک دیگر کشورها فکر نمیکند بلکه با تکیه بر توان داخلی به پیش می رود.
با وجود تحریم کشورها حرکت به جلو شتابان خویش را ادامه می دهد.
نتیجه:
نگارنده بر این اعتقاد است حتی با برداشتن تحریم ها نمی توان به اینده اقتصادی امیدوار بود چرا که نظام اقتصادی حاکم مشکلات بسیار دارد و باید به فکر راه چاره بود. در ابتدا باید درون اقتصاد ایران با اجرای الگوهای اقتصاد اسلامی اصلاح و سیاست های اقتصاد مقاومتی اجرا گردد و انگاه مجهز و با تکیه بر تولید داخلی با خارج نیز مراوده داشت. از آن جایی که اقتصاد مقاومتی یک طرح جامع و سیستمی است و همه اعضا این سیستم به هم پیوسته است در نتیجه مکاتب اقتصادی که روی یک عامل تاکید دارند و برای یک عامل را فدای دیگری می کنند، نمی توانند این طرح را اجرا کند. در نتیجه تنها الگوی اقتصاد اسلامی می تواند این سیاست ها را اجرا کند که در این الگو همه اعضا جامعه( دولت، بخش خصوصی، تعاونی ) شکل داده می شوند و به عامل خارجی( تجارت) نیز تاکید دارد این همان خصلت درون زایی و برون گرایی اقتصاد مقاومتی است.
منابع مطالعاتی:
بررسی ابعاد و مولفه های اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه رهبر معظم انقلاب اسلامی: محمد صادق تراب زاده جهرمی
تفاوت های اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی از سلسه برنامه های خبر گزاری جمهوری اسلامی ایران
گروهی دیگر معتقدند اجرای اقتصاد مقاومتی با هیچ کدام از مکاتب و الگوهای اقتصادی حاکم بر جهان امکانپذیر نیست چرا که امروز خود انها نیز به بن بست رسیده اند؛ از این رو باید الگوی دیگری را پیاده کرد که همان اقتصاد اسلامیست. این عده که نگارنده نیز موافق این دسته است تنها راه برون رفت از مشکلات اقتصادی را پیاده کردن الگوی نظام اقتصاد اسلامی می دانند که آنگاه در این بستر با پیاده کردن سیاست های اقتصاد مقاومتی می توان به اهداف مورد نیاز دست یافت. این نظام می تواند الگو گردد و به دیگر کشورها صادر شود.
بستر مناسب برای اجرای اقتصاد مقاومتی: تزریق خارجی یا الگوی اسلامی؟
هر سازمان اجتماعی و سیاسی برای بقا نیازمند یک سیستم و سازمان اقتصادی است. در این سیستم اقتصادی هم قوانین و هم ارزش ها و هنجارها به عنوان نهادهای اجتماعی و اقتصادی حاکم هستند و هم سازمان ها به عنوان محلی برای کار و ایجاد فعالیت ایجاد می گردند، در نتیجه یک سازمان اقتصادی ( سیستم اقتصادی ) لزوما این سه عنصر را دارد.
حال اگر به سند ابلاغ سال 92 اقتصاد مقاومتی رهبر معظم انقلاب که شامل یک مقدمه و 24 بند است نظری بیفکنیم تمام عوامل موجود در یک سیستم اقتصادی در آن وجود دارد و از نقش گروه های مختلف سخن می گوید ضمن این که به جد روی عوامل داخلی و سپس تجارت خارجی نیز اشاره می کند. حال سخن این است که کدام زمینه یا بستر اقتصادی امروز در نظام مناسب است که آن الگو در داخل و بستر اجرای اقتصاد مقاومتی شود؟
با توجه به نگاه همه جانبه اقتصاد مقاومتی و الزامات یک سیستم اقتصادی به نظر می رسد تنها الگوی اقتصاد اسلامی می تواند سیاست های 24 گانه رهبری را اجرا کند و هر دولتی با هر گرایشی تا مادامی که نتواند این الگو را پیاده کند و چشم به دست دشمن با برداشتن تحریم ها داشته باشد هر روز شاهد زوال اقتصادی خواهیم بود و نه گام به جلو.
در نظام اقتصاد اسلامی چند نکته وجود دارد:
*بر رفاه عمومی تاکید شده و این تاکید باعث می شود راه برای منتقدانی که تلاش دارند اسلام را دینی معرفی کنند که تنها به اخرت افراد توجه دارد و به رفاه مردم در دنیا نمی اندیشد؛ بسته شود.
*حتی تقرب به خداوند متعال و کمال معنوی که هدف نهایی بشریت است(سعادت) بدون توجه به نیازهای مادی امکانپذیر نیست.
*در اقتصاد اسلامی نه فرد فدای جامعه و نه جامعه فدای فرد می شود و هر دو مستقل، با هویت و دارای اهمیت هستند.
*نظام توزیع و تولید در کنار یکدیگرند و بر اساس نیازها یک نظام تولیدی شکل می گیرد.
*تولید، عادلانه است و اولویت ها تولید و تخصیص منابع بر اساس تامین حق معاش مردم است.
*همه افراد از سبد کالای جامعه بهره برابر می برند و و گاهی حتی افراد اگر نتوانستند به دلایلی در آمد کافی داشته باشند باید دولت آن ها را تامین کند.
*علم اقتصاد غربی در محافل اکادمیک تعطیل و اقتصاد اسلامی تدریس می شود. مثلا باید به گونه ای نحوه حذف ربا از اقتصاد یا وجود زکات و صدقه در بازار اسلامی در واحدهای دانشگاهی تدریس شود.
*روی، بانکداری اسلامی، وجود صدقه و زکات و بخشش تاکید می شود.
*دادن مالیات طبق ضوابط و شرایط اجرا می گردد.
*بازار موجود در آن اسلامی و مردم محور و حق محور می شود و نه قدرت محور و پول محور.
*ثروت واقعی در جامعه وجود خواهد داشت و نه پول.
*بخش خصوصی بر اساس عدالت اقتصادی باید از سوی افراد چه در تولید و چه در مصرف رعایت شود.
*دولت مسئولیت قانونگذاری در راستای تحقق عدالت اقتصادی از یک سو و ضامن اجرای آن می شود.
اقتصاد مقاومتی در این سیستم اقتصادی اجرا می گردد که نتایج زیر را دارد:
همه افراد در این سیستم نقش دارند
همه بخش های اقتصادی در قانون اساسی و اسناد بالا دستی مورد توجه و دارای کارکرد هستند.
راه برای پیشرفت جامعه فراهم می کند و با اطمینان از یک اینده روشن سخن می گوید
مردم نقش اصلی را دارند و این سند راه سعادت اقتصادی مردم را تضمین می کند
برخلاف ریاضت اقتصادی یک نسخه مسکن و موقتی و خاکستری نیست بلکه روشن و امیدوار است.
فقط به بیرون و کمک دیگر کشورها فکر نمیکند بلکه با تکیه بر توان داخلی به پیش می رود.
با وجود تحریم کشورها حرکت به جلو شتابان خویش را ادامه می دهد.
نتیجه:
نگارنده بر این اعتقاد است حتی با برداشتن تحریم ها نمی توان به اینده اقتصادی امیدوار بود چرا که نظام اقتصادی حاکم مشکلات بسیار دارد و باید به فکر راه چاره بود. در ابتدا باید درون اقتصاد ایران با اجرای الگوهای اقتصاد اسلامی اصلاح و سیاست های اقتصاد مقاومتی اجرا گردد و انگاه مجهز و با تکیه بر تولید داخلی با خارج نیز مراوده داشت. از آن جایی که اقتصاد مقاومتی یک طرح جامع و سیستمی است و همه اعضا این سیستم به هم پیوسته است در نتیجه مکاتب اقتصادی که روی یک عامل تاکید دارند و برای یک عامل را فدای دیگری می کنند، نمی توانند این طرح را اجرا کند. در نتیجه تنها الگوی اقتصاد اسلامی می تواند این سیاست ها را اجرا کند که در این الگو همه اعضا جامعه( دولت، بخش خصوصی، تعاونی ) شکل داده می شوند و به عامل خارجی( تجارت) نیز تاکید دارد این همان خصلت درون زایی و برون گرایی اقتصاد مقاومتی است.
منابع مطالعاتی:
بررسی ابعاد و مولفه های اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه رهبر معظم انقلاب اسلامی: محمد صادق تراب زاده جهرمی
تفاوت های اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی از سلسه برنامه های خبر گزاری جمهوری اسلامی ایران
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
پر بیننده ها
آخرین اخبار