تحولات جدید در عرصه ارجاع نقشه، برخی شیطنت های بساز بفروش ها، مهمترین مخاطرات ساختمانهای اردبیل و البته امیدواری ها برای رفع چند دغدغه اساسی جامعه مهندسین از جمله بیمه آنها را از زبان رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل بخوانید.
به گزارش خبرگزاری بسیج از اردبیل به نقل از پایگاه خبری آذرسلام، میرمحمد سیدهاشمی که یک ماهی است رییس هیأت مدیره و رییس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اردبیل را عهده دار شده است این هفته میهمان سبلانه بود و به سوالات مردمی و خبرنگاران پاسخ داد؛ متن این مصاحبه تفضیلی در ادامه میآید.
از رییس نظام مهندسی سوال داشتم که سابقه مدیریتشان چیست که در جمعی که از نظر سنی و تجربه از همه کمتر هستند رییس شدن؟
سیدهاشمی:شاید به این دلیل که هیئت مدیره احساس کردند که در سازمان نیاز به دوندگی است و باید به جوانان اعتماد کرد از این رو بنده را انتخاب کردند ؛ در ادامه راه نیز هیئت مدیره نظرات را ارائه می دهند و ما هم پیاده می کنیم.
در طول 10 ساله گذشته در تخصصیترین کمیته ها و اکثر مجامع عضو نظام مهندسی بوده ام و به نوعی اشرافیت کامل بر عملکرد حوزه های مختلف نظام مهندسی دارم در مقطعی رئیس مجمع تخصصی ترافیک، کمیته مسکن مهر بودم.
علاوه بر این در طول دو سه سال گذشته علاوه بر عضویت در کمیسیون های مختلف نظام مهندسی عضو کمیته نظارت عالی، مسکن مهر، عمران و از طریق انتخاب مجمع عمومی سازمان بازرس ساختمان سازمان هم بوده ام.
در طول یک سال گذشته و با برگزاری انتخابات هیئت مدیره، نایب رئیس سازمان نظام مهندسی شدم علاوه بر این مدتی هم رئیس دانشگاه گرمی و معاونت عمرانی دانشگاه آزاد را عهده دار بودم.
در فلسفه وجودی و تشکیل سازمان نظام مهندسی ساختمان که سازمانی حرفه ای یاده شده، نظارت بر اجرای خدمات مهندسی از وظوایف اساسی آن بشمار می رود، بفرمایید که خدمات مهندسی که می بایست بر آنها نظارت کنید شامل کدام رشته هایی از خدمات مهندسی در ساختمان است؟
سیدهاشمی:سازمان نظام مهندسی ساختمان متشکل از هفت رشته مهندسی حوزه های عمران، معماری، برق، مکانیک، شهرسازی، نقشه برداری و ترافیک است.
علاوه بر نظارتی که مهندسین نظام مهندسی در ارتباط با تعهد کاری خود برای نظارت ساختمان دارند، نظارت دیگری در خود این سازمان در قالب کمیته نظارت عالیه جهت ارتقاء کیفیت انجام میشود تا اگر قصوری از طرف مهندسین صورت گرفت آنها را پوشش داده و با این نظارت کیفیت بیشتر از میزان مد نظر ارتقاء یابد.
در کمیته نظارت عالیه رشتههای مختلف که قسمت اعظم نظام مهندسی در آن متمرکز است، بالای 100 مهندس با تجربه بر عملکرد مهندسان نظام مهندسی و ساخت و ساز شهری در 7 رشته ای که تعهد داریم، نظارت میکنند.
با وجود تصریح قانون تا به امروز آنچنان که باید در ترافیک شهری ورود نشده اما ما در قالب کمک به دستگاه ها و نهاد مختلف به بحث ترافیک ورود کرده ایم و با شهرداری، شورای شهر، استانداری، شورای هماهنگی ترافیک همکاری داریم از جمله اینکه در ساماندهی تقاطعات علی رغم اینکه ما نقشه ای امضا نکرده ایم و حق الزحمه ای نبوده به صورت رایگان و با هدف اینکه در این شهر ما هم دِینی داریم ورود کرده ایم، اما سازمان نظام مهندسی برای بقیه هفت رشته ای که نقشه امضا کرده ایم و با قبول مسئولیت و تعهد بر آن نظارت داریم در حد اخلاق حرفه ای مهندسان ورود کرده است.
چرا نظارت نظام مهندسی صوری است ؟
سیدهاشمی:نمی دانم عزیزی که این سوال را کرده پروانه مهندسی دارد یا نه و چقدر در این عرصه فعالیت کرده، آیا اصلا این سوال خود این عزیز است بعضی سوالات هستند که طراحی شده اند که من به این امر ورود نمیکنم .
منظور این مهندس از بحث نظارت صوری چیست را نمی دانم؛ ما قبول تعهد کرده ایم و مسئولیت آن با ما است این گونه نیست که نظارت ها جدی گرفته نمی شود در عین حالی که می پذیرم قصور هم داریم، اما اینکه فکر کنیم کیفیت ساختمان صد در صد در دست نظام مهندسی است ذهنیتی غلط است و در قانون هم نیامده است.
قانون می گوید در حوزه ساخت و ساز تمامی دست اندرکاران باید افراد ذیصلاح باشند؛ افراد ذیصلاح در قانون تعریف شده اند و در حوزه مهندسی چه طراحی و نظارت باید دارای پروانه اشتغال باشند که این را هم ما صادر نمی کنیم و متولی اش راه و شهرسازی است آنهم از طریق قبولی در آزمونی است که تحصیلکرده ها بعد کسب یک سری تجربه در آن شرکت می کنند؛ نظام مهندسی متولی این است که بر این پروانه ها فقط نظارت داشته باشد.نه صدور آن !
در حوزه طراحی و نظارت بالاخره کارگر هم دخیل است، کما اینکه کار اصلی را هم این کارگران انجام می دهند، صلاحیت آنها هم باید تایید شود که این هم چه از بابت درجه بندی و آموزش، اعطای پروانه ها برعهده سازمان فنی و حرفه ای است.
برای آموزش کارگران زحمتهایی کشیده شده اما مورد قبول نیست و عمدتا پروانه هایی که به عنوان کارت مهارت اعطا شده پروانه هایی بوده در حد درجه سه و شناسایی ابزار کار؛ در حوزه آموزش کارگران ضعف هایی است که صحبت هایی با فنی و حرفه ای شده که کارگران ماهر تربیت شوند.
اما عمده بحث ما بحث مصالح به کار رفته در ساختمان است که کیفیت خوبی ندارد؛ اینکه چه اندازه مصالح ما استاندارد است جای بحث دارد؛حداقل های لازم برای کیفی سازی یک محصول باید وجود داشته باشد در استان ما از شن ماسه گرفته تا ... ضعیف هستیم، در عین حالی که باید اقتصاد پروژه را نیز مد نظر داشت و باید بر اساس آنچه در استان است تصمیم گرفت.
بعضا هزینه حمل محصول با کیفیت، از خود محصول گرانتر در می آید، بنابراین نمی شود دیکته کرد که باید حتما محصول با کیفیت تر باشد؛ با این حال کنترل کارگر، کیفیت مصالح به عهده مهندس ناظر گذاشته می شود .
نظام مهندسی میراث دار برخی موارد است از جمله در چند سال اخیر تعداد فارغ التحصیلان حوزه فنی مهندسی تعدادشان بی حد و اندازه افزایش یافته این در حالیست که آموزش دانشگاهی در حد نیاز بازار نیست؛ تلاش می کنیم به وضعیت ایده آل برسیم ضعف هایی وجود دارد اما با کمک همه رسیدن به وضعیت ایده آل دور از دسترس نیست.
نظارت نظام مهندسی ساختمان در حیطه وظایف و تکالیف و مسئولیت های آن کدام است؟ یعنی اگر در وظایف خودتان به درستی عمل نکنید، حاضرید مسئولیت خود را بپذیرید یا سعی میکنید فرافکنی کرده و ایراد و مشکل را به سمت و سوی دیگران ببرید؟ منظورم این است که اگر حادثه ای برای یک ساختمان پیش بیاید چقدر شجاعت و جسارت این را دارید که احیاناً ضعف و اشکال نظارتی را بپذیرید؟
سیدهاشمی:در ساخت و سازهایی که تهیه نقشه و طراحی آن به عهده مهندسان نظام مهندسی است گردن ما از مو باریکتر است در این باره تمام مسئولیت ها را برعهده می گیریم؛ احساس میکنم نظام مهندسی در این حوزه مظلوم واقع شده چرا که تمامی بحث های ساخت و ساز زیر نظر نظام مهندسی نیست.
در حوزه ساخت و ساز شهری، طبق قانون ساخت و سازهای بخش خصوصی در حیطه اختیارات نظام مهندسی است، برای مثال الان بیمارستانی ساخته می شود که طراحی، نظارت و پرداخت پول پیمانکار آن بر عهده دفتر فنی اداره کل راه و شهرسازی و دانشگاه علوم پزشکی است؛ ما در چنین پروژه هایی نقشی نداریم و نقشه ای نمی دهیم، دستگاه های متولی ورود کرده اند در موقع بروز حوادث هم خود آن ها باید پاسخگو باشند؛ در عین حالی که ما خودمان را کنار نمی کشیم و آنچه از دستمان بر می آید چه از طریق مشاوره یا مالی کمک میکنیم.
پس از حادثه پلاسکو، دادستان با دعوت از دستگاه های مختلف خواستار توجه بیشتر به ساختمان هایی چون سرای حاج یوسف شد؛ با وجود اینکه ربطی به ما نداشت اما ما متعهد شدیم که بخشی از بحثهای مشاوره ای را در حوزه مقاوم سازی یا بازسازی ساختمان های نا ایمن استان انجام دهیم و در تهیه نقشه کمک کنیم مهندسان ما بابت این کار نه دیناری پول می گیرند متولی این کار نقشه و طراحی ها را انجام می دهد.
مدعی نیستم کارمان بی عیب و نقص است اما قصورها در حد 10 تا 15 درصد است، تلاش می کنیم با برنامه و طرح های جدید و کمک مهندسان نخبه این قصور را به حداقل برسانیم.
نیاز به توجیه نداریم، در عین حال ما صادقانه تلاش کرده ایم؛ در برخی موارد نیز برخی دستگاه ها تقصیرها را به گردن ما انداخته اند در صورتی که اصلا این قصور به ما مربوط نمی شد.
یکی از وظایف اساسی سازمان شما نظارت بر انجام اصولی مهندسی ساخت و سازهاست، چه تضمین هایی هست که اگر کسی از نظارت شما سرپیچی کرد و توجهی نکرد بتوانید او را مکلف به ان کار کنید؟ بالاخره ضمانت اجرای تخلف و جرایم کیفری و حقوقی در کشور، زندان و ...اینهاست ضمانت اجرای کارهای شماچیست؟ایا ابزار و قدرت لازم را برای اجرای نظارتهای خود دارید؟
سیدهاشمی:شاید این امر حلقه مفقوده در قانون باشد جلساتی با وزیر داشتیم می خواهند نظام فنی اجرایی کشور را که به صورت واحد نیست را به نظام فنی اجرایی واحد تبدیل کنند که با این کار قطعا کیفیت افزایش می یابد.
در حال حاضر نظام فنی اجرایی به صورت دو حوزه است، حوزه ساخت و ساز عمرانی که ادارات و دستگاه های اجرایی از آن پیروی می کند در قالب پیمانکار، مشاور و کارفرمای دولتی فعالیت دارند و دیگری بحث فنی و اجرایی که در قالب مهندسین ناظر و مجریان ذی صلاح و کارفرمایان با بودجه شخصی عمل می کنیم که این دوگانگی از کیفیت کار می کاهد؛ یقینا اینکه مهندسی هم کارفرما باشد و هم ناظر و کارمند، کیفیت نظارت را کاهش می دهد.
البته برای نظارت نمی شود به مردم زور گفت؛ نحوه پرداخت حق الزحمه به کارگر در دست ما نیست؛ ما در حد ارشاد و گزارشات به مراجع صدور پروانه می توانیم ورود می کنیم، اینکه این منابع صدور پروانه تا چه اندازه برخورد می کنند جای بحث دارد.
کنترل مهندسان نظام مهندسی در دست ما است در صورت بروز تخلف حتما از طریق مبادی ذی ربط از جمله شورای انتظامی ورود می کنیم و مهندسین متخلف محکوم می شوند.
طبق قانون مهندس ناظر میتواند گزارشات را در اختیار مراجع صدور پروانه قرار دهد، البته گزارشات قصور یا تخلف داده شده در خود سازمان نظام مهندسی در کمیته (نظارت عالی تخلف یا قصور) اول بررسی می شود بعد تذکر و اصلاح؛ یعنی در حد شورای اختلاف داخل سازمان قصورات بررسی می شود.
تخلفات محرز مهندس که به جهت بی مبالاتی و سهل انگاری است قانون برای این موارد هم درجات مختلفی از مجازات در نطر گرفته ، مجازات از یک تا شش.
تخلفات مهندسان عین بحث های قانونی بررسی و با امضای یک قاضی دادگستری این حکم لازم الاجرا می شود؛ پرونده هایی داریم که افراد متخلف پروانه شان برای مدت محدود و یا برای همیشه تعلیق و یا ابطال شده است.
در انجام حیطه وظایف خود با کدام دستگاهها و نهادها و سازمانها و اشخاص ارتیاط کاری دارید، بیشترین و کمترین چالش را با کدامیک دارید و چرا؟
سیدهاشمی:نظام مهندسی علاوه بر اینکه با عامه مردم در ارتباط است با یک سلسله ادارات هم ارتباط تنکاتنگ دارد که بزرگترین آن شهرداری است؛ با اداره کل راه و شهرسازی به عنوان نظارت عالیه بخش ساخت و ساز ارتباط و بعضا چالش هم داریم.
با دفتر فنی و معاونت عمرانی استانداری نیز که یکی از اعضای تاثیر گذار در کمیته های هیئت چهار نفره ( شهرداری راه و شهرسازی معاونت عمرانی استانداری و نظام مهندسی) است، همکاری می کنیم.
چالش آنچنانی نداریم اما نقطه نظراتی است که طرز تفکر بین ما، شهرداری و راه و شهرسازی فرق میکند؛ ارتباط هست اما نقایص هم است که با حضور در جلسات متعدد درصدد رفع آن هستیم.
یک از بحث هایی که اخیرا چالش برانگیز شده بحث سیستم دو نقشه ای است که مشکل ساز شده به گونه ای که بعد از اینکه نقشه را از ما گرفتند تخلفاتی در نقشه رخ می دهد که این تخلفات کار را به ماده 100 می کشاند و بعد از ما نقشه اخیر می خواهند که نظر بر این است که این کار نشود و جلوی تراکم فروشی ها گرفته شود.
ما تدابیر خاصی برای رفع چالش دو نقشه ای داریم که در هیئت چهار نفره بررسی می شود تا هم جلوی ضرر مردم گرفته شود و هم حقوق و شهروندی رعایت شود.
فراوانی مخاطرات در ساختمانها در استان اردبیل به هنگام ساخت و ساز کدامها هستند، سازندگان و به اصطلاح بساز بفروشها سعی میکنند از کدام مقررات و اصول مهندسی طفره بروند و رفتار سازمان شما در این قبال چیست؟به نظر می رسد؟
سیدهاشمی:به سبب اقلیم منطقه یکی از مخاطرات در ساخت و سازهای جدید در حوزه نماسازی است؛ ساختمان ها به سمت بلند مرتبه سازی می رود استفاده از سنگ به عنوان نما از این جهت که در فصل سرد منقبض و در فصل گرم منبسط می شود و این انقباض و انبساط متوالی خطر سقوط سنگ از ارتفاع را پیش می آورد مغایر با اصول پدافند غیر عامل است.
مدیریت پدافند غیر عامل استانداری و فصل 21 ، تاکید بر این دارد که استفاده از سنگ به عنوان نما در ارتفاع بیش از 6 متر در استان ما اتفاق نیفتد، اینکه این تصمیم چقدر با اقبال مردم روبرو شود کمی سخت است باید فرهنگسازی شود؛ رسانه ها در این امر تلاش کنند.
رعایت مبحث 19 که درباره صرف جویی انرژی چه از طریق پنجره و دیوارهای دو جداره و چه از طریق نصب پکیج و شوفاژ است این روزها بحث برانگیز است؛ اینکه با نصب این تکنولوژی ها در ساختمانهای جدید تبادل انرژی نباید اتفاق بیفتد با نگاه سنتی مردم فاصله دارد.
اخیرا کسی در استانداری می گفت بهتر نیست برای ساختمان های جدید بخاری هم تعبیه کنید که اگر پکیج کار نکرد مردم در مضیقه نباشند این نوع نگاه درحالیست که تبادل انرژی در ساختمانهای جدید نباید اتفاق بیفتد.
حوزه برق ساخت و سازهای جدید نیز جای بحث دارد؛ در بحث اطفاء و تکنولوژی های نوین، بساز بفروشها کمی نا انصافی و شیطنت می کنند. و بعضا اینگونه القا می کنند که این تکنولوژی ها بعد نصب مشکل ساز می شود؛ نظارت عالی برق به این حوزه ورود کرده و تایید مراحل کنترل لازم چه در مراحل نصب و به کارگیری با جدیت صورت می گیرد. اینکه چه قدر در این امر موفق شویم به فرهنگ سازی و جا افتادن آن در بین مردم بستگی دارد.
مردم اصرار نکنند که برخی موارد ضروری و مورد نیاز ساختمان های باکیفیت خذف شوند تا ساختمان کیفی در اختیار بهره برداران قرار بگیرد.
بحث جانمایی پارکینگ و آسانسور از جمله الزامات در ساختمانهای جدید است، در این باره بفرمایید.ضمنا بفرمایید که چه موارد دیگر از جمله الزامات است که اگر رعایت نشود برخوردها چگونه است و آیا اساساً ضمانت اجرای نظارت سازمان شما کدام است،این مورد را لطفا دقیق و کامل بفرمایید?
سیدهاشمی:در طول پنج سال گذشته جانمایی در پارکینگ توسط نظام مهندسی و شهرداری به جد پیگیری شده، ما در مرحله نقشه و طرحهای اولیه جانمایی ها را مطابق ضوابط و طرح تفضیلی انجام می دهیم و البته تلاش می کنیم مصوبه ورود مهندسین ترافیک را که عین قانون بود اما مغفول مانده را اجرایی کنیم.
ورود مهندسین ترافیک به بحث ساختمان چه از باب معابر، چه نحوه دسترسی اتوبوسهای عمومی تا سال 96 مسجل است اما در حال حاضر فرایند ورود این مهندسان در حال طراحی است.
در حوزه جانمایی آسانسور اصلا مشکلی نیست و عین قانون در حال اجرا است؛ اگر قبلا آسانسورها وسط پله گذاشته می شد و مشکل آفرین بود الان عین قانون رعایت می شود و به هیچ وجه نقشههای خارج از ضوابط از سازمان خارج نمی شود.
در نحوه ساخت آسانسور مشکل داریم با انجن صنفی آسانسورسازان و پله های برقی جلساتی داشتیم و با اداره استاندارد مکاتبه کرده ایم که در بحث آسانسورسازی، آسانسورسازان و دست اندرکاران که خارج از ید نظام مهندسی و بحث تخصصی است، ورود شود و این مسئله جدی تر گرفته شود؛ اکثر ساختمان ها با آسانسور مشکل دارند که این امر نشانگر این است که فعالان این حوزه آنچنانکه باید و شاید قوی عمل نکرده اند و مردم نیز دچار مشکل شده اند.
برای ارتقای آگاهی مردم نسبت به مقررات ملی ساختمان چه عملکردی دارید و چند درصد مقررات ملی در ساختمان ها اجرایی می شود؟
سیدهاشمی:سعی میکنیم تمامی بندهای مقررات ملی ترافیک را اجرایی کنیم در حال حاضر در چک لیست مقررات ملی 22 بند آورده شده که اگر الزامات ترافیکی به امضای وزیر برسد، مقررات ملی ساختمان 23 بند خواهد شد.
بعضا یکی دو مورد از 22 بندهای مقررات ملی ساختمان اجرایی نمیشود که آنهم جا نیفتاده و برای رفع این موردها قرار است با تشکیلنظام پیشنهاداتکه از وظایف هیئت مدیره است، جاهایی که مغفول مانده را با نظرات نخبگان جامعه مهندسی اصلاح کنیم.
اینکه بگوییم کمتر از 100درصد، مقررات ملی ساختمان اجرایی میشود کار خودمان را زیر سوال بردهایم؛ صددرصد این مقررات لازم اجرا است اما اینکه مثلا در ساختمانی 95 درصد اجرا شود شاید به خاطر فراموشی یک مهندس و یا مقاومت کارفرما باشد، اما کلیت بحثهای مقررات ملی ساختمان قابل چشم پوشی نیست.
ساختمان های اردبیل تا چه حد متناسب با شرایط اقلیمی استان است؟
سیدهاشمی:باید بگویم خیلی کم! بومی سازی در ساختمان سازی اردبیل مغفول مانده است؛ متناسب بودن با شرایط اقلیمی استان را تضمین نمیکنیم اما مطابق با ضوابط و مقررات بودن، جزو وظایف ما است؛ در عین حال باید برای بومی سازی یک سری همایش و سمینار جهت آگاه سازی مردم برگزار شود.
در قانون به ما الزام خاص نشده که ساختمان حتما متناسب با مقررات بومی باشد و اصلا بومی سازی در مقررات ساختمان مغفول مانده و مقررات ملی در ساختمان سازی الزامی است که این شاید یکی از مشکلات مقررات ساختمان در کشور باشد.
در حال حاضر در نقاط گرمسیر و سردسیر ساختمان های یک شکل ساخته می شود البته قسمتی از این موضوع هم به سلیقه مردم برمی گردد و باید به سلیقه مرد هم احترام گذاشت، اما جایی که مقرات زیر سوال رفت قطعا ما ورود می کنیم.
مقوله "تجربه" و معماری کهن اردبیل تا چه اندازه در ساختمان سازی استان اردبیل مورد توجه واقع شده است؟
سیدهاشمی:ساختمان قدیمی معیارهای دارد که برخی از این معیارها الان زیر سوال است؛ زمانی بناها از جمع بندی ذوق معمار و تجربه ساخته میشد و ضریب اطمینان واقعا بالایی داشت؛ این نوع معماری گرچه از لحاظ علمی مبنایی نداشته اما معماران با ذوق این بناها همیشه یک قدم محافظه کارانه عمل کرده اند.
امروز طبق اصول مهندسی در عین حالی که ساخت ساختمانی ایمن مد نظر است باید اقتصاد پروژه هم رعایت شود، بر این اساس ضریب ایمنی که در ساخت ساختمان های قدیمی بوده الان در نظر گرفته نمی شود چرا که این کار، اقتصاد پروژه را زیر سوال برده و با زیر سوال رفتن اقتصاد پروژه عملا معنی و مفهوم مهندس از بین می رود .
وقتی به مباحث ایمنی ساختمان ورود می کنیم به نظر می رسد گرچه ساختمان های کنونی ضرایب ایمنی خاصی دارند اما این ضرایب به اندازه استحکام ساختمان های قدیمی که ارتفاع آنچنانی نداشتند، نیست؛ امید این است که بیش تر از این به این حوزه هم ورود کنیم.
قبول دارم نظام مهندسی زمانی مشخص دچار روزمرگی شده بود که علت این امر پیش بینی نکردن این حجم مهندسان در برنامه ریزی کلان مملکت و قوانین تدوین شده در دهه 70 است، کما اینکه سیاست های مملکت در حوزه های مختلف و سالهای اخیر دستخوش تغییرات زیاد شده است.
بعضی تغییرات سیاستی، تغییرات فوق العاده ای را در هرم های مختلف جمعیتی ایجاد که آموزش مهندس هم از آن جدا نیست و برای اینکه این تعداد افزایش بی رویه سر و سامان یابد بر روی مباحث صنفی تمرکز کرده ایم و مباحث حرفه ای مغفول مانده است.
سیمای شهری در اردبیل تا چه حد متناسب با سابقه فرهنگی و تمدنی و تاریخی است؟به نظر می رسد به هم ریختگی وجود دارد و ضعفهای محسوسی در این باره دیده می شود، نظر شما چیست؟ مسئولیت متوجه چه دستگاه و سازمانی است؟منظور این است که فعالیت های عمرانی به نظر می رسد در ساخت و سازها به سیمای فرهنگی شهر لطمه جدی زده است؟این طور نیست؟
سیدهاشمی:ای کاش معمارهایمان در این زمینه جواب می دادند ولی روند ساخت و سازهای کنونی خیلی کم متناسب با فرهنگ ما است، بعضی ساخت و سازها آنقدر خارج از روال بوده یا بر اساس همان سیاست های کلان افراد مختلفی جذب شهرداری شده اند که با ادامه این روند برای تامین حداقل بودجه جاری مجبور به تراکم فروشی شده اند که سازگاری و همخوانی با هویت ما نداشته است.
مثلا در شهرک آزادی که اکثر ساختمان هایش یک طبقه بود یک دفعهای ساختمان های 10 طبقه با خیابان های عریض ساخته شد که این نوع ساخت و ساز با غیرت آذربایجانی نمی خواند اینکه در ساختمانی بنشینی و داخل ساختمان دیگر کاملا در دید باشد.
در بحث سنخیت داشتن ساختمان های اردبیل با هویتمان ضعیف عمل کرده ایم نظام مهندسی البته در این زمینه مقصر نیست، مجوز تراکم را شهرداری صادر کرده و ما متناسب با آن تراکم، نقشه کشیده ایم.
برای ارتقای آگاهی مردم نسبت به مقررات ملی ساختمان چه عملکردی دارید؟
سیدهاشمی:در حوزه آگاهی سازی مردم حتما همکاری هایی با رسانه های مختلف خواهیم داشت، از طرف دیگر همان اول کاری بنده به دست اندرکاران ساختمان پیام دادم که برای بالا رفتن کیفیت کار باید هماهنگ تر و ارتباط تنگاتنگ داشته باشیم؛ آموزش کارفرمایان قبل از تهیه نقشه نیز در اولویت است و انجام می شود اما این امر هنوز جا نیفتاده است؛ در قالب بروشورهای مختلف و طراحی کیف های خاصی به کارفرمایان آموزش داده می شود.
ارتقای دانش فنی مهندسان از جمله وظایف سازمان شماست، در این باره چه عملکردی دارید که ارائه بدهید.
سیدهاشمی:پلاکارد هایی تهیه شده که این ذهنیت را در مهندس ایجاد کند که در طول مدتی که با کارفرما کار می کند و در استخدام است ما کار بزرگی کردهایم.
حق امضا ذهنیت غلطی است که در جامعه مرسوم شده، حتی بعضا انتخاب رشته ها هم براساس این حق امضا صورت می گیرد و بدتر اینکه حق امضا، حقی ایجاب کرده که همواره پیگیر آن هستیم در حالی که اصلا حق امضا از ریشه صحیح نیست.
حتی اگر به مذاق برخی مهندسان خوش نیاید اما باید گفته شود که چیزی به نام حق امضا و کلمه به نام سهمیه که برگرفته از دوران جنگ بود، در هیچ جایی از قانون نیامده است؛ باید ذهنیت غلط راجع به حق امضا را اصلاح کرد؛ مهندسین بدانند که از بابت کاری که انجام می دهند حق الزحمه می گیرند.
حق امضا در قالب ظرفیت اشتغال در قانون تعریف شده است مهندسی و می توانی در زمینه های مختلف مهندسی ورود کنی اما تا یک اندازه مشخص، اگر بیش از ظرفیت از خودت کار بکشی کیفیت کار پایین می آید؛ اگر این در ذهن مهندسان جا بیفتد و مهندسان خودشان را در مقابل کارفرما مستخدم بدانند در رعایت اخلاق حرفه ای کار قدم خوبی برداشته ایم.
قانون می گوید کارفرما می خواهد ساختمانی بسازد اما چون تخصصی در آن ندارد با صرف بودجه فردی متخصص را که همان مهندس است، استخدام می کند؛ مهندسان بدانند که به سبب تخصصشان پول می گیرند و باید نفعی برای کارفرما برسانند.
از طرف دیگر از طریق رسانه های جمعی باید به بحث آگاهی سازی ورود کرد که اخیرا آموزش کارفرمایان قبل از تهیه نقشه نیز انجام می شود.
با سلام از رئیس سازمان نظام مهندسی اردبیل بپرسید که چرا سازمان نظام مهندسی اگهی دروغکی استخدام منتشر می کند ولی مراجعهکهمی کنیم می گویند ما اطلاعیه منتشرنکردیم برید بپرسیدکی منتشرکرده ما منتشر نکردیم ایا این واقعیت دارد؟
سیدهاشمی:بحث استخدام افراد در سازمان نظام مهندسی به جهت خصوصی بودن آن ، نظام نامه خاصی ندارد و در دوره های مختلف حسب نیاز مدیران جذب نیرو شده است؛ اینکه چه اندازه این جذب نیرو متناسب با بحث های نظام مهندسی بوده ورود نمی کنم و بعضا هم مورد بحث بنده است.
سازمان نظام مهندسی استان اردبیل اخیرا هیچ استخدامی نداشته است؛ شورای مرکزی اخیرا نظام نامه خاص استخدامی ابلاغ کرده و نحوه و تعداد استخدام افراد را تعیین کرده است اما از آنجایی که جذب ها در اردبیل زیاد بوده بعید می دانم استخدامی در اردبیل داشته باشیم مگر اینکه ساختمان شماره دو ما افتتاح شود آن موقع نیز حتما از طریق آگهی عمومی استخدام خواهیم کرد؛ مطمئن باشید استخدام بدون لابی اتفاق می افتاد و لابی گری در میان نخواهد بود؛ فعلا نیازی به نیروی جدید نداریم.
ازاقای هاشمی بپرسید که درخبرها امده بودکه سازمان نظام مهندسی از روستاهای اردبیل کارمند اداری استخدام می کند آیا این درست است چه کسانی می توانند در سازمان نظام مهندسی شروع بکارکنند؟
سیدهاشمی:اگر تعداد افراد شاغل در اداره را حساب کنیم در کل استان تعداد افراد جذب شده از روستا بیشتر از شهر است؛ غیر از نمایندگی هایی اجرایی در شهرستان ها و بخش ها دفاتر رابط در خود روستاها داریم.
کی ارجاع نقشه درست میشه؟چرا هر روز یه قانون گذاشته میشه چرا به حرفه مهندسی ارزش گذاری نمیشه تو استان اردبیل چرا اون یکی استانها از ما بهترونن؟
سیدهاشمی: مگر درست نیست! در ارجاع نقشه مشکلی نیست اما یک سسله ضعف هایی داریم؛ اینکه گفتند به حرفه مهندسان ارزش قائل نمی شود باید بگویم که حرفه مهندسان به گونه ای نیست که سازمان ارزش قائل شود بلکه باید خودمان برای خودمان ارزش قائل شویم؛ از طرفی تا زمانی که خدمت من مورد قبول کارفرما نباشد نه برای من و نه برای حرفه ام ارزش قائل نخواهند شد، زمانی ارزش قائل می شوند که نفعش را ببینند.
احساس می کنم مهندسینی که در جامعه تاثیرگذارند حتما در جامعه با ارزش اند که اکثریت مهندسان اینگونه اند، مگر عده ای که خود احساس می کنند ارزشی ندارند که بی شک این عده تاثیری در جامعه ندارند.
چهره های خندان مردم و تشکر های مردمی نشان از ارزشی است که مهندسان در جامعه دارند حتما این فرد خود در جامعه تاثیرگدار نبوده است.
ارجاع نقشه، بحث صنفی است و به مباحث صنفی بیشتر از مباحث حرفه ای پرداخت شده است؛ علت و ریشه اینکه گفتند بحث ارجاع درست نمی شه از اینجا است که در طول چهار پنج سال اخیر تعداد مهندسان افزایش فوق العاده داشته است.
قانونگذار برای مثال گفته که مهندس پایه، 8 هزار متر مربع و پایه دوها، 12 هزار متر مربع می توانند قبول تعهد مهندسی داشته باشد با این اوصاف و یک حساب سرانگشتی نشان می دهد که وضع موجود بازار نقشه با قبول تعهد 5هزار نفر مهندسی که پروانه دارد، متناسب نیست.
وضع موجود بازار نقشه در اردبیل با توجه به رکود و یا در شرایط غیر رکود یک شصتم متر مربعی است که مهندسان پروانه دار می توانند قبول تعهد کنند.
سالانه یک میلیون متر مربع نقشه نداریم؛ سال گذشته 800 هزار مترمربع نقشه از شهرداری ها به ما ارجاع شده در مقابل اگر مهندسان ما بخواهند با ظرفیت مشخص شده کارکنند بالای 50 میلیون متر مربع است که این اعداد و ارقام حاکی از آن است که بین عرضه و تقاضا هیچ گونه همخوانی وجود ندارد.
در این بین عده ای فکر می کنند که هر آنچه بوده به دیگری رسیده و او چیزی عایدش نشده است این در حالیست که اگر منصف باشیم می بینیم که ظرفیت من 8 هزار مترمربع است که بر اساس مقدار نقشه های ارجاعی و تعداد مهندسان سهم من 100 متر مربع هم نمی شود!
برای رعایت عدالت از چند جنبه به ارجاع نقشه در بین مهندسان نگاه می شود؛ عده ای میگویند نقشه را به من ارجاع بده اما آنهایی که کارمندان دولت هستند کار نکنند و استدلاشان هم این است که آنها حقوق از ادراه متبوعشان دریافت می کنند این در حالیست که منعی برای پروانه این افراد نیست؛ من موظفم به مهندس پروانه دار نقشه ارجاع دهم .
ارجاع نقشه در هر مقطع درصدبندی میشود تا همه بتوانند کار کنند که اگر غیر از این رویه باشد افراد خاص مرتبط با نقشه می توانند همه کار را خودشان انجام دهند و به کسی هم چیزی نرسد.
برخی ناراحتی شان از این بابت است که می خواهند همه ظرفیت قبول تعهد نقشه به آنها برسد و در طرف مقابل عده ای هم ناراحتند که با این متراژ کم نقشه، چیزی به آنها نمی رسد که این هم خارج از بحث نظام مهندسی است.
سیدهاشمی: قوانین جدید بر اساس دغدغه مهندسان نوشته میشود که همه به یک اندازه از بحث های مهندسی استفاده ببرند؛ در عین حال در سال 96 برای ارجاع، بحثمان این است که به سمت صددرصد رعایت قانون برویم، یعنی بحثهایی که تاکنون مقطعی گرفتهایم و بیشتر مورد توجه قرار میگیرد، روال کار به گونهای شود که برای مهندسین پایه 3 و پایه 2 هم فضای کار باشد و از مهندسین پایه یک هم خواهش کرده ایم که کمتر کار کنند تا کار به سایر مهندسان هم برسد.
قانون برای فعالیت افراد هم قالب حقیقی و هم قالب حقوقی معرفی کرده؛ در قالب حقیقی مشکل نیست اما شرکت های حقوقی آن چنان که باید قانون را رعایت نکرده اند و این بر اساس مقتضیات بوده انشاالله با همکاری و همراهی همه و راه و شهرسازی که متولی این امر است، قانون را رعایت کنیم تا موجبات رضایت خاطر همه فراهم شود.
چرا نقشه ها ناعادلانه و در بین افراد خاص توزیع می شود؟ نظام مهندسی در بحث طراحی نقشه ها چه برنامه ای دارد؟
سیدهاشمی: اولین کاری که من کردم و ظاهرا در این 20 سال تاسیس نظام مهندسی انجام نشده بود بحث شفاف سازی ارجاع نقشه را داشتیم؛ الان هر ارجاعی به هر شخصی که می شود انلاین روی سایت قابل مشاهده است این امر موجب تلطیف دغدغه مهندسان شده است.
حوزه طراحی نقشه ها در دست کارفرما است، قانون کارفرما را مخیر کرده تا طراحی را به هر کسی که او را خوش ذوق می داند، بسپارد.
طبق قانون، طراحی در قالب حقیقی و حقوقی باید امضا شود؛ در قالب حقیقی هر شخص در حدود ظرفیت و صلاحیتی که در پشت پروانه اشتغالش آمده می تواند کار کند و هیچ منعی هم ندارد؛ در قالب حقوقی هم متناسب با ظرفیت و صلاحیت آن شرکت که مندرج در پشت پروانه است ما ورود کرده ایم و بحثی در آن نیست.
در حوزه نظارت طراحی که می تواند از اختیارات نظام مهندسی باشد مشکلاتی است که در حل رایزنی برای حل آن هستیم و باید منتظر بود و دید که تا چه حد موفق خواهیم شد.
بحث گود برداری و رعایت استانداردها با مشکل مواجه هست در این خصوص چه کرده اید؟
سیدهاشمی: دست اندرکاران امر ساختمان فقط مهندس و نظام مهندسی نیست اولا گودبرداری در طول دو سه سال قبل یک تخصص شده است.
بحث گودبرداری خارج از مباحث طراحی است و حیطه ای شده که آن را به افرادی خاص که صلاحیتش را دارند ارجاع میدهند، قبلا اینگونه نبود و بعضا به مهندسین عمران سپرده می شد الان صلاحیت خاص برای گود برداری در نظر گرفته شده است.
بعضا دلیل موفق نشدن در گودبرداری این است که مهندس همه کاره نیست و اکیپ های خاصی که در این حوزه باید فعال باشند، فعال نشده اند ما در این حوزه ضعیفیم که برای جبران این امر معماران تجربی و اکیپ هایی از مهندسین که قبلا کار گودبرداری کرده اند را در قالب"پلیس گودبرداریساماندهی می کنیم؛ تا این افراد درمحل گودبرداری حضور داشته باشند و نظراتشان را برای انجام اصولی کار ارائه بدهند؛ اگر در روز مهندس از معماران هم تقدیر شود یقینا همراهی آنها با ما بیشتر خواهد شد.
تکلیف بیمه مهندسان چه شد؟ حتی تاکسی داران هم بیمه هستند اما مهندسان نه؟
سیدهاشمی: از 10 هزار مهندسی که داریم یک عده از محل کارشان در اداره یا پروژههایی که روی آن کار می کنند بیمه شان رد می شود؛ از طرفی اینکه بیمه همه مهندسان را ما رد کنیم درآمدی هنگفت می خواهد که اصلا در حد توان مالی ما نیست.
اگر بیمه نصف جمعیت مهندسان استان را نظام مهندسی پرداخت کند و ماهیانه برای بیمه هر مهندس 250 هزار تومان پرداخت کند ماهانه می شود یک میلیارد و 250 هزار تومان؛ مگر چقدر درآمد داریم که این رقم هنگفت را پرداخت کنیم؛ در عین حال با تمامی ارگانها حتی نمایندگان مجلس صحبت کرده یم و پیگیر حل مشکل بیمه مهندسان هستیم.
دغدغه دیگر مهندسان در بحث بیمه، علاوه بر رد شدن بیمه به حساب آمدن سابقه تخصصی آنها در دریافت گرید است چرا که بیمه خویش فرما بیمه مهندسی محسوب نمیشد و در نتیجه سابقه ای برای ما نبود.
با پیگیریهایی که شد زمینهای فراهم شده تا مهندسان هر کدام خود حق بیمه شان را بپردازند و چون این پرداخت به شکل گروهی بود تخفیفاتی گرفتیم و البته در بحث سابقه، سازمان برنامه و بودجه که متولی اعطای درجه به شرکت های پیمانکاری و مشاوره است به صورت شفاهی پذیرفت که این پرداخت بیمه سابقه مهندسی هم حساب شود اما هنوز این سازمان نامه مکتوب آن را نمی دهد و استدلالش این است که شاید سال دیگر این وضعیت عوض شود.
از طرف استانداری مکاتباتی با تهران صورت گرفته و امیدواریم موافقت سازمان برنامه و بودجه به صورتمکتوب با بیمه مهندسان تا عید ابلاغ شود.
سازمان نظام مهندسی با حق امضای یک عده مهندس اداره میشود و همه هزینه های جاری این سازمان از همین محل پرداخت می شود؛ مهندسان صاحب امضا پرداخت حق بیمه کل مهندسان توسط نظام مهندسی را دور از عدالت می دانند و دوست ندارند از پول آنها بیمه دیگری پرداخت شود؛ در کل این مجمع عمومی است که تعیین می کند پول برای کاری پرداخت شود یانه؟
چرا باید مشاوران املاک به جای مهندسان بر ملک قیمتگذاری کنند در حالی که این وظیفه مهندس است؟آیا این کار ضایع شدن حق مهندسان نیست و بر آمار بیکاری مهندسان نمیافزاید؟
سیدهاشمی: در باب تقویت قیمتگذاری گلایه مندم از یک سری مسائل که مسبب آن خودمان هستیم و گلایه هم داریم؛ اگر برخی مهندسان واقعا مشاورین املاک را در حد خود نمیدانند و معتقدند به خاطر جایگاهشان، باید تعیین کننده قیمت باشند پس چرا بنگاه مشاورین املاک و دفاتر فنی را یکی کرده اید؟ به کرات قابل مشاهده است مشاور املاک و دفاتر فنی یکی شدهاند! اگر شان مشاوره املاک پایین است پس چرا این کار را کرده ای ؟اگر بالاتر است پس چرا اعتراض می کنید؟
قصد داریم اکیپی برای ساماندهی دفاتر فنی ایجاد و دفاتر فنی و مشاور املاک تفکیک شود؛ تا جایگاه مشاور املاک و مهندس که بعضا مورد دعاوی می شود، رفع شود؛ ساماندهی دفاتر فنی به تنهایی از عهده نظام مهندسی برنمیآید شهرداری و راه و شهرسازی باید پیگیر این مسئله باشد، البته من شخصا به جد پیگیر این مسئله هستم گرچه ممکن است برای من این مشکل ساز هم بشود؛ آقای خدادای که معاونت پیشگیری از جرایم و قاضی شورای نظام مهندسی هستند قول مساعد در این زمینه داده تا با حکم قضایی دفاتر فنی و مشاور املاک تفکیک شوند.
نقش سازمان نظام مهندسی در تقویت قیمت گذاری املاک چیست؟
سیدهاشمی: قیمت گذاری ساختمان کار ما نیست کدام قسمت قانون نوشته که نظام مهندسی باید قیمت گذار ساختمان باشد این نه از وظایف هیئت مدیره است و نه قانون چنین جایگاهی به ما داده است .
قیمت گذاری املاک طبق قانون بر عهده کارشناسان رسمی قوه قضاییه و دادگستری است و اگر بانک ها و نهادهای دولتی و چه زمان دعاوی از مراجع قانونی برای قیمت گذاری ورود شود قیمت گذاری توسط این کارشناسان صورت می گیرد نه مهندس و نظام مهندسی؛ ورود نظام مهندسی به این مقوله قیمت گذاری املاک کار غلطی است.
اما شاید دغدغه این عزیز سوال کننده این باشد که ما مهندسان هم از طریق کیفیت بخشی به ساختمان در قیمت گذاری تاثیر گذار باشیم که در این بین به نظرم اگر این قانونی مغفول مانده دخالت مهندس در پیش فروش ساختمان اجرایی شود، بدون تردید این اتقاق هم خواهد افتاد؛ اینکه با این قانون درصد بندی ساختمان را مهندس تعیین کند که با این کار جایگاه مهندسین شاید فراتر از جایگاه مشاورین املاک شود.
مشاورین املاک نیز تخصصشان در قیمت گذاری و فروش املاک است قرار نیست برای اینکه مقام مهندس بالاتر رود بر فرض مثال نفع کار پزشکان به ما داده شود؛ ما موظفیم وظایف محوله شده را به خوبی انجام دهیم.
آقای مهندس عزیر بر وظیفه خود در حوزه نظارت به خوبی عمل کند و تاثیرش را در کیفیت بخشی به ساختمان بگذارد این روند خود به خود منتج به تاثیرگذاری مهندس در قیمت گذاری املاک خواهد گذاشت.
هزینه طراحی هر متر نقش ساختمان در اردبیل رابطه مستقیم با چانه زنی دارد هر مهندسی قیمت کمتر بدهد مشتری اش بیشتر می شود؛ چرانظام مهندسی اردبیل مانند سایر استان ها هزینه طراحی را خود دریافت و در اختیار مهندس قرار نمی دهد؟ و نرخ ثابتی تعیین نمی کند؟
سیدهاشمی: بازار نقشه با تعداد مهندسان همخوانی ندارد وقتی متراژ کم و مهندس زیاد باشد قطعا بحث تخفیفات هم وجود خواهد داشت، شرایط ایجاب میکند که اینگونه باشد وقتی عرضه و تقاضا تعادل نداشته باشد یا قیمتها بیش از حد بالا می رود و یا پایین می آید و تخفیفات روی می دهد که این بحث اقتصادی و خارج از بحث ما است.
برخی از مهندسان معتقدند باید رابطه کاری کارفرما و ناظرها حذف شود و سازمان پول را دریافت و به مهندسان حق الزحمه بدهد که این نکته در حالی که بسیار عالی است اما مشکلاتی برای سازمان نظام مهندسی ایجاد می کند؛به صورت پایلوت در بحث مجریان این کار انجام شد شواهد نشان می دهد که با اجرای این امر هم باز تخفیفها در پشت صحنه و به صورت چکی رد و بدل می شود.
در عین حال که ما به عنوان واسط، پول را از کارفرما می گیریم و حق الزحمه مهندس را می پردازیم دارایی هم فشار مطلق می آورد که از این پول حجیم دارایی ما را بدهید، درحالی که ما کاره ای نیستیم.
اگرکارفرما و مجری مستقیم کار کنند هیچگونه ارزش افزوده شامل خدمات مهندسی نمی شود اما وقتی سازمان پول را از کارفرما گرفت وبه مهندس داد 9 درصد ارزش افزوده باید پرداخت کند؛ این 9 درصد ارزش افزوده را از مردم بگیریم فشار مضاعف بر روی مردم است اگر نگیریم سازمان بابت پولی که یکی می گیرد به آن دیگری می دهد باید بالای یک میلیارد و نیم ارزش افزوده به دارایی بپردازد؛ این کار اگر به حوزه های دیگر تسری یابد کار فوق العاده سخت و ساز و کار اجرایی آن عجیب پیچیده می شود.
احساسم این نیست که اگر این پول را سازمان بگیرد وضعیت بهتر می شود چرا که پایلوت مجریان هم موید این مطلب بود؛ البته در سال 96 این بحث ها ادامه می یابد و نتیجه نهایی به نظرات مهندسان بستگی دارد؛ ما نظام اولویت ارجاع کار را حتما پیگیری خواهیم کرد.
*ایا رتبه بندی خاصی میان نظام مهندسی ساختمان استانها در سطح کشور هست؟رتبه استان اردبیل در چه سطحی است؟
سازمان نطام مهندسی اردبیل سرآمد در بین استانها است و با صراحت می گویم که سایر استانها در حوزه نظام مهندسی از ما نظر می خواهند.
در بحث اجرای قوانین واقعا سرآمد هستیم و تجربه خوبی داریم.
در اجرای بستر سازی برای ارتقای مهندسی ساختمان با چه موانعی مواجهید؟ از وضع موجود رضایت دارید؟
سیدهاشمی: رضایت نسبی داریم؛ تمایل نداشتن برخی فعالان با ارزش حوزه ساختمان در سازمان ، آنهایی که وجودشان برای ارتقا سازمان نظام مهندسی می تواند مفید باشد از جمله موانعی است که این سازمان که پیش روی دارد چرا که معتقدم آمدن این عده به ارتقا سازمان نظام مهندسی می انجامد.
حواشی و درآمد موانعی است که سبب شده، فعالان با ارزش حوزه ساختمان تمایلی برای عضویت در سازمان نظام مهندسی اردبیل نداشته باشند؛ متاسفانه در سازمان حواشی بیشتر از متن بوده که تلاش می کنیم این فضا از بین برود؛ کار کردن در این سازمان عشق می خواهد.
درخصوص صاحبان حرفه ها و کارگران در بخش ساختمان چه وظیفه و تکلیفی دارید؟
سیدهاشمی: این اصلا در حوزه وظایف ما نیست و آموزش کارگران بر عهده سازمان فنی و حرفه ای است اما برای بهبود این وضعیت ما همراهی های مختلف با این سازمان داریم.
ارتقای دانش فنی مهندسان از جمله وظایف سازمان شماست، در این باره چه عملکردی دارید که ارائه بدهید؟
سیدهاشمی: سمینارها، دوره ها و آموزش های مختلف برگزار می شود که در بودجه سال بعد به این امر توجه بیشتر شده است؛ بودجه در نظر گرفته شده برای این امر قطعا متناسب با سازمان خواهد بود.
آماری از تعداد جمعیت سازمان نظام مهندس استان اردبیل بفرمایید و فراونی با کدام رشته است؟
سیدهاشمی: 9 هزار و 800 نفر عضو سازمان نطام مهندسی اردبیل هستند؛ مهندسین عمران تقریبا نصف این جمعیت را تشکیل می دهند.
چندی قبل اهالی گل مغان علی آباد اردبیل در مقابل سازمان نظام مهندسی تجمع کردند و خواستار رفع مشکلاتشان شدند هم اکنون نیز این هموطنان با مشکل گاز مواجهند این در حالیست که به تعدادی معدود از خانه های گاز رسانی شده و بعد متوقف شده؛ مشکل گازرسانی به محله گل مغان و نقش نظام مهندسی در این مورد بفرمائید؟
سیدهاشمی:در بحث گاز، طراح نظارت لوله کشی گاز هستیم اجرای این کار برعهده ما نیست؛ برای اینکه ما مجوز تهیه نقشه را بدهیم، حتما باید مجوز اولیه بلامانع آن را شهرداری بدهد؛ شهرداری بگوید ساخت و ساز مجازاست آن وقت گاز رسانی می شود جایی که ساخت و ساز جایز نیست گاز کشی نافی قانون است؛ بر همین اساس اگر شهرداری مجوزی بدهد که ساخت و ساز بلامانع است ما حاضریم نقشه های تمام محله را صرف یک ساعت بدهیم .
تمام این محله گازرسانی شده تا مرحله علملک گذاری پیش رفته مدیر عامل گاز اعلام کردند که این حد گاز رسانی در جهت توسعه شهری انجام شده در این باره توضیح دهید؟
سیدهاشمی:در یک برهه زمانی بروکراسی هایی جهت گازرسانی به اماکن وجود داشت به این شکل که شهرداری نامه اش را می نوشت و ما کار را انجام می دادیم بعد از مدتی واحد پیشگیری از جرایم شهری تشکیل یافت و این مکان فضایی تشخیص داده شد که خارج از محوطه شهری است؛ از این پس به سازمان نظام مهندسی و تمام دستگاه هایی که متولی امر گاز بودند ابلاغ شد تا زمانی که شهرداری مجوز نداده شما نمی توانید نقشه املاک را در آنجا تایید کنید.
تا آن مقطع شرکت گاز علمک نصب می کرد و نظام مهندسی به تعدادی خانه گاز می داد و پس از آن مقطع پیشگیری از جرایم شهری تشکیل یافت تا بر حسب مجوز شهرداری عمل شود آنجا تعیین شده که شهردای به چه مواردی می تواند مجوز بدهد،تا زمانی که مجوز شهرداری نباشد سازمان نظام مهندسی کاری نمی تواند بکند.
با وجود اینکه دادگستری نامه داده اما حق و حقوقی بوده که قطع شده دو سه خانه آنجا گاز دار بودند؟
سیدهاشمی:ما با مرجع صدور پروانه کار می کنیم چه اردبیل و چه در سایر جاها؛ در شهرها شهرداری و در روستا ها بنیاد مسکن مرجع صدور پروانه هستند.
نقش نظام مهندسی این است که بر اساس مجوزهای مرجع صدور، پروانه صادر می کند به بحث های فنی چون تراکم ورود می کند اینکه محدوده شهر است یا نیست به ما ربطی ندارد.
اولا وقتی شهرداری مجوز تراکم داد ما باید به بحث فنی ورود کنیم؛ دوم از بابت واحد پیشگیری از جرایم شهری شاید توضیح برای تنویر باشد و ربطی هم به سازمان ما ندارد اینکه در مقطعی در محدوده ای علمک ایجاد شده یعنی حقی ایجاد کرده ای و در ادامه این شده که تو حق داری خلاف کنی من هم گاز بدهم ، این یعنی به توسعه نامتوازن شهر کمک شده است؛ ازطرفی عده ای از همشهریان هستند که از نبود گاز در سختی افتاده اند و از طرفی گازرسانی به آنها نادیده گرفتن حقوق شهروندی سایر همشهریان است.
البته من تاکید می کنم مجوز لازم را از شهرداری بگیرند، ما در اسرع وقت خدمات به آنها ارائه می دهیم.
برای اشتغالزایی مهندسان بیکار، سازمان نظام مهندسی اردبیل چه کردهاید ؟
سیدهاشمی:وظیفه ذاتی هیئت مدیره و سازمان نظام مهندسی این نیست که برای مهندسین اشتغالزایی داشته باشد و دستگاه های متولی باید ورود کند، واقعیت این است که در حد ریاست جمهوری باید مشکلات اینها را حل کند نه نظام مهندسی؛ اما هر کاری که از دستمان بر می آمده در این باره کرده ایم ؛در صدور خدمات فنی مهندسی به کشورهای دیگر تشکلی در سطح شورای مرکزی شکل گرفته ما هم حضور فعال داریم.
البته تلاش میکنیم با دستگاهای دیگر در حوزه های فنی و مشاوره ای قرارداد ببندیم و اگر موفق شویم و اعتماد دستگاه های دولتی جلب شود، امیدواریم هرچند جزئی اما از مشکلات مهندسان بیکار کاسته شود.
آیا از عملکرد خودتان رضایت دارید و به خودتان در سازمان نظام مهندسی در اجرای وظایف چه نمره ای می دهید؟
سیدهاشمی:در عرض یک ماه به اذعان موافقان و مخالفان به اندازه سه سال گدشته دوندگی داشته ام؛ منصفان تصدیق دارند که در این یک ماه به اندازه سه سال گذشته کار شده است.رضایت صد درصدی از عملکردم ندارم قطعا ایده هایی دارم که به مرور زمان و مطابق با مفاد قانونی پیش خواهم برد.
شفاف سازی ارجاع نقشه بعد از20 سال در نظام مهندسی آنهم عرض 10 روز کاریم اتفاقی خوشایند بود؛ برای ارتقا جایگاه مهندسان و رفع مشکلات آنها تمام تلاشم را می کنم.
آخرین وضعیت مسکن اردبیل را چگونه ارزیابی می کنید؟
سیدهاشمی:این سوال را بهتر بود یک فعال اقتصادی جواب دهد تا فعال فنی ؛با توجه به وضعیت نقشه ها برای خروج از رکود امید خاصی نمی بینم شاید در شش ماه آینده تکان کوچکی بخورد ولی به نظرم این تغییر قابل لمس نخواهد بود.
اعطای تسهیلات و سیاست های دولتی نشان می دهد که عزم جدی در خصوص خارج کردن مسکن از رکود وجود دارد اما با وضعیت متراژ نقشه ها آنهم در اوج تخفیفات 30 درصدی دههفجر، خروج مسکن اردبیل از رکود بعید است.
از رییس نظام مهندسی سوال داشتم که سابقه مدیریتشان چیست که در جمعی که از نظر سنی و تجربه از همه کمتر هستند رییس شدن؟
سیدهاشمی:شاید به این دلیل که هیئت مدیره احساس کردند که در سازمان نیاز به دوندگی است و باید به جوانان اعتماد کرد از این رو بنده را انتخاب کردند ؛ در ادامه راه نیز هیئت مدیره نظرات را ارائه می دهند و ما هم پیاده می کنیم.
در طول 10 ساله گذشته در تخصصیترین کمیته ها و اکثر مجامع عضو نظام مهندسی بوده ام و به نوعی اشرافیت کامل بر عملکرد حوزه های مختلف نظام مهندسی دارم در مقطعی رئیس مجمع تخصصی ترافیک، کمیته مسکن مهر بودم.
علاوه بر این در طول دو سه سال گذشته علاوه بر عضویت در کمیسیون های مختلف نظام مهندسی عضو کمیته نظارت عالی، مسکن مهر، عمران و از طریق انتخاب مجمع عمومی سازمان بازرس ساختمان سازمان هم بوده ام.
در طول یک سال گذشته و با برگزاری انتخابات هیئت مدیره، نایب رئیس سازمان نظام مهندسی شدم علاوه بر این مدتی هم رئیس دانشگاه گرمی و معاونت عمرانی دانشگاه آزاد را عهده دار بودم.
در فلسفه وجودی و تشکیل سازمان نظام مهندسی ساختمان که سازمانی حرفه ای یاده شده، نظارت بر اجرای خدمات مهندسی از وظوایف اساسی آن بشمار می رود، بفرمایید که خدمات مهندسی که می بایست بر آنها نظارت کنید شامل کدام رشته هایی از خدمات مهندسی در ساختمان است؟
سیدهاشمی:سازمان نظام مهندسی ساختمان متشکل از هفت رشته مهندسی حوزه های عمران، معماری، برق، مکانیک، شهرسازی، نقشه برداری و ترافیک است.
علاوه بر نظارتی که مهندسین نظام مهندسی در ارتباط با تعهد کاری خود برای نظارت ساختمان دارند، نظارت دیگری در خود این سازمان در قالب کمیته نظارت عالیه جهت ارتقاء کیفیت انجام میشود تا اگر قصوری از طرف مهندسین صورت گرفت آنها را پوشش داده و با این نظارت کیفیت بیشتر از میزان مد نظر ارتقاء یابد.
در کمیته نظارت عالیه رشتههای مختلف که قسمت اعظم نظام مهندسی در آن متمرکز است، بالای 100 مهندس با تجربه بر عملکرد مهندسان نظام مهندسی و ساخت و ساز شهری در 7 رشته ای که تعهد داریم، نظارت میکنند.
با وجود تصریح قانون تا به امروز آنچنان که باید در ترافیک شهری ورود نشده اما ما در قالب کمک به دستگاه ها و نهاد مختلف به بحث ترافیک ورود کرده ایم و با شهرداری، شورای شهر، استانداری، شورای هماهنگی ترافیک همکاری داریم از جمله اینکه در ساماندهی تقاطعات علی رغم اینکه ما نقشه ای امضا نکرده ایم و حق الزحمه ای نبوده به صورت رایگان و با هدف اینکه در این شهر ما هم دِینی داریم ورود کرده ایم، اما سازمان نظام مهندسی برای بقیه هفت رشته ای که نقشه امضا کرده ایم و با قبول مسئولیت و تعهد بر آن نظارت داریم در حد اخلاق حرفه ای مهندسان ورود کرده است.
چرا نظارت نظام مهندسی صوری است ؟
سیدهاشمی:نمی دانم عزیزی که این سوال را کرده پروانه مهندسی دارد یا نه و چقدر در این عرصه فعالیت کرده، آیا اصلا این سوال خود این عزیز است بعضی سوالات هستند که طراحی شده اند که من به این امر ورود نمیکنم .
منظور این مهندس از بحث نظارت صوری چیست را نمی دانم؛ ما قبول تعهد کرده ایم و مسئولیت آن با ما است این گونه نیست که نظارت ها جدی گرفته نمی شود در عین حالی که می پذیرم قصور هم داریم، اما اینکه فکر کنیم کیفیت ساختمان صد در صد در دست نظام مهندسی است ذهنیتی غلط است و در قانون هم نیامده است.
قانون می گوید در حوزه ساخت و ساز تمامی دست اندرکاران باید افراد ذیصلاح باشند؛ افراد ذیصلاح در قانون تعریف شده اند و در حوزه مهندسی چه طراحی و نظارت باید دارای پروانه اشتغال باشند که این را هم ما صادر نمی کنیم و متولی اش راه و شهرسازی است آنهم از طریق قبولی در آزمونی است که تحصیلکرده ها بعد کسب یک سری تجربه در آن شرکت می کنند؛ نظام مهندسی متولی این است که بر این پروانه ها فقط نظارت داشته باشد.نه صدور آن !
در حوزه طراحی و نظارت بالاخره کارگر هم دخیل است، کما اینکه کار اصلی را هم این کارگران انجام می دهند، صلاحیت آنها هم باید تایید شود که این هم چه از بابت درجه بندی و آموزش، اعطای پروانه ها برعهده سازمان فنی و حرفه ای است.
برای آموزش کارگران زحمتهایی کشیده شده اما مورد قبول نیست و عمدتا پروانه هایی که به عنوان کارت مهارت اعطا شده پروانه هایی بوده در حد درجه سه و شناسایی ابزار کار؛ در حوزه آموزش کارگران ضعف هایی است که صحبت هایی با فنی و حرفه ای شده که کارگران ماهر تربیت شوند.
اما عمده بحث ما بحث مصالح به کار رفته در ساختمان است که کیفیت خوبی ندارد؛ اینکه چه اندازه مصالح ما استاندارد است جای بحث دارد؛حداقل های لازم برای کیفی سازی یک محصول باید وجود داشته باشد در استان ما از شن ماسه گرفته تا ... ضعیف هستیم، در عین حالی که باید اقتصاد پروژه را نیز مد نظر داشت و باید بر اساس آنچه در استان است تصمیم گرفت.
بعضا هزینه حمل محصول با کیفیت، از خود محصول گرانتر در می آید، بنابراین نمی شود دیکته کرد که باید حتما محصول با کیفیت تر باشد؛ با این حال کنترل کارگر، کیفیت مصالح به عهده مهندس ناظر گذاشته می شود .
نظام مهندسی میراث دار برخی موارد است از جمله در چند سال اخیر تعداد فارغ التحصیلان حوزه فنی مهندسی تعدادشان بی حد و اندازه افزایش یافته این در حالیست که آموزش دانشگاهی در حد نیاز بازار نیست؛ تلاش می کنیم به وضعیت ایده آل برسیم ضعف هایی وجود دارد اما با کمک همه رسیدن به وضعیت ایده آل دور از دسترس نیست.
نظارت نظام مهندسی ساختمان در حیطه وظایف و تکالیف و مسئولیت های آن کدام است؟ یعنی اگر در وظایف خودتان به درستی عمل نکنید، حاضرید مسئولیت خود را بپذیرید یا سعی میکنید فرافکنی کرده و ایراد و مشکل را به سمت و سوی دیگران ببرید؟ منظورم این است که اگر حادثه ای برای یک ساختمان پیش بیاید چقدر شجاعت و جسارت این را دارید که احیاناً ضعف و اشکال نظارتی را بپذیرید؟
سیدهاشمی:در ساخت و سازهایی که تهیه نقشه و طراحی آن به عهده مهندسان نظام مهندسی است گردن ما از مو باریکتر است در این باره تمام مسئولیت ها را برعهده می گیریم؛ احساس میکنم نظام مهندسی در این حوزه مظلوم واقع شده چرا که تمامی بحث های ساخت و ساز زیر نظر نظام مهندسی نیست.
در حوزه ساخت و ساز شهری، طبق قانون ساخت و سازهای بخش خصوصی در حیطه اختیارات نظام مهندسی است، برای مثال الان بیمارستانی ساخته می شود که طراحی، نظارت و پرداخت پول پیمانکار آن بر عهده دفتر فنی اداره کل راه و شهرسازی و دانشگاه علوم پزشکی است؛ ما در چنین پروژه هایی نقشی نداریم و نقشه ای نمی دهیم، دستگاه های متولی ورود کرده اند در موقع بروز حوادث هم خود آن ها باید پاسخگو باشند؛ در عین حالی که ما خودمان را کنار نمی کشیم و آنچه از دستمان بر می آید چه از طریق مشاوره یا مالی کمک میکنیم.
پس از حادثه پلاسکو، دادستان با دعوت از دستگاه های مختلف خواستار توجه بیشتر به ساختمان هایی چون سرای حاج یوسف شد؛ با وجود اینکه ربطی به ما نداشت اما ما متعهد شدیم که بخشی از بحثهای مشاوره ای را در حوزه مقاوم سازی یا بازسازی ساختمان های نا ایمن استان انجام دهیم و در تهیه نقشه کمک کنیم مهندسان ما بابت این کار نه دیناری پول می گیرند متولی این کار نقشه و طراحی ها را انجام می دهد.
مدعی نیستم کارمان بی عیب و نقص است اما قصورها در حد 10 تا 15 درصد است، تلاش می کنیم با برنامه و طرح های جدید و کمک مهندسان نخبه این قصور را به حداقل برسانیم.
نیاز به توجیه نداریم، در عین حال ما صادقانه تلاش کرده ایم؛ در برخی موارد نیز برخی دستگاه ها تقصیرها را به گردن ما انداخته اند در صورتی که اصلا این قصور به ما مربوط نمی شد.
یکی از وظایف اساسی سازمان شما نظارت بر انجام اصولی مهندسی ساخت و سازهاست، چه تضمین هایی هست که اگر کسی از نظارت شما سرپیچی کرد و توجهی نکرد بتوانید او را مکلف به ان کار کنید؟ بالاخره ضمانت اجرای تخلف و جرایم کیفری و حقوقی در کشور، زندان و ...اینهاست ضمانت اجرای کارهای شماچیست؟ایا ابزار و قدرت لازم را برای اجرای نظارتهای خود دارید؟
سیدهاشمی:شاید این امر حلقه مفقوده در قانون باشد جلساتی با وزیر داشتیم می خواهند نظام فنی اجرایی کشور را که به صورت واحد نیست را به نظام فنی اجرایی واحد تبدیل کنند که با این کار قطعا کیفیت افزایش می یابد.
در حال حاضر نظام فنی اجرایی به صورت دو حوزه است، حوزه ساخت و ساز عمرانی که ادارات و دستگاه های اجرایی از آن پیروی می کند در قالب پیمانکار، مشاور و کارفرمای دولتی فعالیت دارند و دیگری بحث فنی و اجرایی که در قالب مهندسین ناظر و مجریان ذی صلاح و کارفرمایان با بودجه شخصی عمل می کنیم که این دوگانگی از کیفیت کار می کاهد؛ یقینا اینکه مهندسی هم کارفرما باشد و هم ناظر و کارمند، کیفیت نظارت را کاهش می دهد.
البته برای نظارت نمی شود به مردم زور گفت؛ نحوه پرداخت حق الزحمه به کارگر در دست ما نیست؛ ما در حد ارشاد و گزارشات به مراجع صدور پروانه می توانیم ورود می کنیم، اینکه این منابع صدور پروانه تا چه اندازه برخورد می کنند جای بحث دارد.
کنترل مهندسان نظام مهندسی در دست ما است در صورت بروز تخلف حتما از طریق مبادی ذی ربط از جمله شورای انتظامی ورود می کنیم و مهندسین متخلف محکوم می شوند.
طبق قانون مهندس ناظر میتواند گزارشات را در اختیار مراجع صدور پروانه قرار دهد، البته گزارشات قصور یا تخلف داده شده در خود سازمان نظام مهندسی در کمیته (نظارت عالی تخلف یا قصور) اول بررسی می شود بعد تذکر و اصلاح؛ یعنی در حد شورای اختلاف داخل سازمان قصورات بررسی می شود.
تخلفات محرز مهندس که به جهت بی مبالاتی و سهل انگاری است قانون برای این موارد هم درجات مختلفی از مجازات در نطر گرفته ، مجازات از یک تا شش.
تخلفات مهندسان عین بحث های قانونی بررسی و با امضای یک قاضی دادگستری این حکم لازم الاجرا می شود؛ پرونده هایی داریم که افراد متخلف پروانه شان برای مدت محدود و یا برای همیشه تعلیق و یا ابطال شده است.
در انجام حیطه وظایف خود با کدام دستگاهها و نهادها و سازمانها و اشخاص ارتیاط کاری دارید، بیشترین و کمترین چالش را با کدامیک دارید و چرا؟
سیدهاشمی:نظام مهندسی علاوه بر اینکه با عامه مردم در ارتباط است با یک سلسله ادارات هم ارتباط تنکاتنگ دارد که بزرگترین آن شهرداری است؛ با اداره کل راه و شهرسازی به عنوان نظارت عالیه بخش ساخت و ساز ارتباط و بعضا چالش هم داریم.
با دفتر فنی و معاونت عمرانی استانداری نیز که یکی از اعضای تاثیر گذار در کمیته های هیئت چهار نفره ( شهرداری راه و شهرسازی معاونت عمرانی استانداری و نظام مهندسی) است، همکاری می کنیم.
چالش آنچنانی نداریم اما نقطه نظراتی است که طرز تفکر بین ما، شهرداری و راه و شهرسازی فرق میکند؛ ارتباط هست اما نقایص هم است که با حضور در جلسات متعدد درصدد رفع آن هستیم.
یک از بحث هایی که اخیرا چالش برانگیز شده بحث سیستم دو نقشه ای است که مشکل ساز شده به گونه ای که بعد از اینکه نقشه را از ما گرفتند تخلفاتی در نقشه رخ می دهد که این تخلفات کار را به ماده 100 می کشاند و بعد از ما نقشه اخیر می خواهند که نظر بر این است که این کار نشود و جلوی تراکم فروشی ها گرفته شود.
ما تدابیر خاصی برای رفع چالش دو نقشه ای داریم که در هیئت چهار نفره بررسی می شود تا هم جلوی ضرر مردم گرفته شود و هم حقوق و شهروندی رعایت شود.
فراوانی مخاطرات در ساختمانها در استان اردبیل به هنگام ساخت و ساز کدامها هستند، سازندگان و به اصطلاح بساز بفروشها سعی میکنند از کدام مقررات و اصول مهندسی طفره بروند و رفتار سازمان شما در این قبال چیست؟به نظر می رسد؟
سیدهاشمی:به سبب اقلیم منطقه یکی از مخاطرات در ساخت و سازهای جدید در حوزه نماسازی است؛ ساختمان ها به سمت بلند مرتبه سازی می رود استفاده از سنگ به عنوان نما از این جهت که در فصل سرد منقبض و در فصل گرم منبسط می شود و این انقباض و انبساط متوالی خطر سقوط سنگ از ارتفاع را پیش می آورد مغایر با اصول پدافند غیر عامل است.
مدیریت پدافند غیر عامل استانداری و فصل 21 ، تاکید بر این دارد که استفاده از سنگ به عنوان نما در ارتفاع بیش از 6 متر در استان ما اتفاق نیفتد، اینکه این تصمیم چقدر با اقبال مردم روبرو شود کمی سخت است باید فرهنگسازی شود؛ رسانه ها در این امر تلاش کنند.
رعایت مبحث 19 که درباره صرف جویی انرژی چه از طریق پنجره و دیوارهای دو جداره و چه از طریق نصب پکیج و شوفاژ است این روزها بحث برانگیز است؛ اینکه با نصب این تکنولوژی ها در ساختمانهای جدید تبادل انرژی نباید اتفاق بیفتد با نگاه سنتی مردم فاصله دارد.
اخیرا کسی در استانداری می گفت بهتر نیست برای ساختمان های جدید بخاری هم تعبیه کنید که اگر پکیج کار نکرد مردم در مضیقه نباشند این نوع نگاه درحالیست که تبادل انرژی در ساختمانهای جدید نباید اتفاق بیفتد.
حوزه برق ساخت و سازهای جدید نیز جای بحث دارد؛ در بحث اطفاء و تکنولوژی های نوین، بساز بفروشها کمی نا انصافی و شیطنت می کنند. و بعضا اینگونه القا می کنند که این تکنولوژی ها بعد نصب مشکل ساز می شود؛ نظارت عالی برق به این حوزه ورود کرده و تایید مراحل کنترل لازم چه در مراحل نصب و به کارگیری با جدیت صورت می گیرد. اینکه چه قدر در این امر موفق شویم به فرهنگ سازی و جا افتادن آن در بین مردم بستگی دارد.
مردم اصرار نکنند که برخی موارد ضروری و مورد نیاز ساختمان های باکیفیت خذف شوند تا ساختمان کیفی در اختیار بهره برداران قرار بگیرد.
بحث جانمایی پارکینگ و آسانسور از جمله الزامات در ساختمانهای جدید است، در این باره بفرمایید.ضمنا بفرمایید که چه موارد دیگر از جمله الزامات است که اگر رعایت نشود برخوردها چگونه است و آیا اساساً ضمانت اجرای نظارت سازمان شما کدام است،این مورد را لطفا دقیق و کامل بفرمایید?
سیدهاشمی:در طول پنج سال گذشته جانمایی در پارکینگ توسط نظام مهندسی و شهرداری به جد پیگیری شده، ما در مرحله نقشه و طرحهای اولیه جانمایی ها را مطابق ضوابط و طرح تفضیلی انجام می دهیم و البته تلاش می کنیم مصوبه ورود مهندسین ترافیک را که عین قانون بود اما مغفول مانده را اجرایی کنیم.
ورود مهندسین ترافیک به بحث ساختمان چه از باب معابر، چه نحوه دسترسی اتوبوسهای عمومی تا سال 96 مسجل است اما در حال حاضر فرایند ورود این مهندسان در حال طراحی است.
در حوزه جانمایی آسانسور اصلا مشکلی نیست و عین قانون در حال اجرا است؛ اگر قبلا آسانسورها وسط پله گذاشته می شد و مشکل آفرین بود الان عین قانون رعایت می شود و به هیچ وجه نقشههای خارج از ضوابط از سازمان خارج نمی شود.
در نحوه ساخت آسانسور مشکل داریم با انجن صنفی آسانسورسازان و پله های برقی جلساتی داشتیم و با اداره استاندارد مکاتبه کرده ایم که در بحث آسانسورسازی، آسانسورسازان و دست اندرکاران که خارج از ید نظام مهندسی و بحث تخصصی است، ورود شود و این مسئله جدی تر گرفته شود؛ اکثر ساختمان ها با آسانسور مشکل دارند که این امر نشانگر این است که فعالان این حوزه آنچنانکه باید و شاید قوی عمل نکرده اند و مردم نیز دچار مشکل شده اند.
برای ارتقای آگاهی مردم نسبت به مقررات ملی ساختمان چه عملکردی دارید و چند درصد مقررات ملی در ساختمان ها اجرایی می شود؟
سیدهاشمی:سعی میکنیم تمامی بندهای مقررات ملی ترافیک را اجرایی کنیم در حال حاضر در چک لیست مقررات ملی 22 بند آورده شده که اگر الزامات ترافیکی به امضای وزیر برسد، مقررات ملی ساختمان 23 بند خواهد شد.
بعضا یکی دو مورد از 22 بندهای مقررات ملی ساختمان اجرایی نمیشود که آنهم جا نیفتاده و برای رفع این موردها قرار است با تشکیلنظام پیشنهاداتکه از وظایف هیئت مدیره است، جاهایی که مغفول مانده را با نظرات نخبگان جامعه مهندسی اصلاح کنیم.
اینکه بگوییم کمتر از 100درصد، مقررات ملی ساختمان اجرایی میشود کار خودمان را زیر سوال بردهایم؛ صددرصد این مقررات لازم اجرا است اما اینکه مثلا در ساختمانی 95 درصد اجرا شود شاید به خاطر فراموشی یک مهندس و یا مقاومت کارفرما باشد، اما کلیت بحثهای مقررات ملی ساختمان قابل چشم پوشی نیست.
ساختمان های اردبیل تا چه حد متناسب با شرایط اقلیمی استان است؟
سیدهاشمی:باید بگویم خیلی کم! بومی سازی در ساختمان سازی اردبیل مغفول مانده است؛ متناسب بودن با شرایط اقلیمی استان را تضمین نمیکنیم اما مطابق با ضوابط و مقررات بودن، جزو وظایف ما است؛ در عین حال باید برای بومی سازی یک سری همایش و سمینار جهت آگاه سازی مردم برگزار شود.
در قانون به ما الزام خاص نشده که ساختمان حتما متناسب با مقررات بومی باشد و اصلا بومی سازی در مقررات ساختمان مغفول مانده و مقررات ملی در ساختمان سازی الزامی است که این شاید یکی از مشکلات مقررات ساختمان در کشور باشد.
در حال حاضر در نقاط گرمسیر و سردسیر ساختمان های یک شکل ساخته می شود البته قسمتی از این موضوع هم به سلیقه مردم برمی گردد و باید به سلیقه مرد هم احترام گذاشت، اما جایی که مقرات زیر سوال رفت قطعا ما ورود می کنیم.
مقوله "تجربه" و معماری کهن اردبیل تا چه اندازه در ساختمان سازی استان اردبیل مورد توجه واقع شده است؟
سیدهاشمی:ساختمان قدیمی معیارهای دارد که برخی از این معیارها الان زیر سوال است؛ زمانی بناها از جمع بندی ذوق معمار و تجربه ساخته میشد و ضریب اطمینان واقعا بالایی داشت؛ این نوع معماری گرچه از لحاظ علمی مبنایی نداشته اما معماران با ذوق این بناها همیشه یک قدم محافظه کارانه عمل کرده اند.
امروز طبق اصول مهندسی در عین حالی که ساخت ساختمانی ایمن مد نظر است باید اقتصاد پروژه هم رعایت شود، بر این اساس ضریب ایمنی که در ساخت ساختمان های قدیمی بوده الان در نظر گرفته نمی شود چرا که این کار، اقتصاد پروژه را زیر سوال برده و با زیر سوال رفتن اقتصاد پروژه عملا معنی و مفهوم مهندس از بین می رود .
وقتی به مباحث ایمنی ساختمان ورود می کنیم به نظر می رسد گرچه ساختمان های کنونی ضرایب ایمنی خاصی دارند اما این ضرایب به اندازه استحکام ساختمان های قدیمی که ارتفاع آنچنانی نداشتند، نیست؛ امید این است که بیش تر از این به این حوزه هم ورود کنیم.
قبول دارم نظام مهندسی زمانی مشخص دچار روزمرگی شده بود که علت این امر پیش بینی نکردن این حجم مهندسان در برنامه ریزی کلان مملکت و قوانین تدوین شده در دهه 70 است، کما اینکه سیاست های مملکت در حوزه های مختلف و سالهای اخیر دستخوش تغییرات زیاد شده است.
بعضی تغییرات سیاستی، تغییرات فوق العاده ای را در هرم های مختلف جمعیتی ایجاد که آموزش مهندس هم از آن جدا نیست و برای اینکه این تعداد افزایش بی رویه سر و سامان یابد بر روی مباحث صنفی تمرکز کرده ایم و مباحث حرفه ای مغفول مانده است.
سیمای شهری در اردبیل تا چه حد متناسب با سابقه فرهنگی و تمدنی و تاریخی است؟به نظر می رسد به هم ریختگی وجود دارد و ضعفهای محسوسی در این باره دیده می شود، نظر شما چیست؟ مسئولیت متوجه چه دستگاه و سازمانی است؟منظور این است که فعالیت های عمرانی به نظر می رسد در ساخت و سازها به سیمای فرهنگی شهر لطمه جدی زده است؟این طور نیست؟
سیدهاشمی:ای کاش معمارهایمان در این زمینه جواب می دادند ولی روند ساخت و سازهای کنونی خیلی کم متناسب با فرهنگ ما است، بعضی ساخت و سازها آنقدر خارج از روال بوده یا بر اساس همان سیاست های کلان افراد مختلفی جذب شهرداری شده اند که با ادامه این روند برای تامین حداقل بودجه جاری مجبور به تراکم فروشی شده اند که سازگاری و همخوانی با هویت ما نداشته است.
مثلا در شهرک آزادی که اکثر ساختمان هایش یک طبقه بود یک دفعهای ساختمان های 10 طبقه با خیابان های عریض ساخته شد که این نوع ساخت و ساز با غیرت آذربایجانی نمی خواند اینکه در ساختمانی بنشینی و داخل ساختمان دیگر کاملا در دید باشد.
در بحث سنخیت داشتن ساختمان های اردبیل با هویتمان ضعیف عمل کرده ایم نظام مهندسی البته در این زمینه مقصر نیست، مجوز تراکم را شهرداری صادر کرده و ما متناسب با آن تراکم، نقشه کشیده ایم.
برای ارتقای آگاهی مردم نسبت به مقررات ملی ساختمان چه عملکردی دارید؟
سیدهاشمی:در حوزه آگاهی سازی مردم حتما همکاری هایی با رسانه های مختلف خواهیم داشت، از طرف دیگر همان اول کاری بنده به دست اندرکاران ساختمان پیام دادم که برای بالا رفتن کیفیت کار باید هماهنگ تر و ارتباط تنگاتنگ داشته باشیم؛ آموزش کارفرمایان قبل از تهیه نقشه نیز در اولویت است و انجام می شود اما این امر هنوز جا نیفتاده است؛ در قالب بروشورهای مختلف و طراحی کیف های خاصی به کارفرمایان آموزش داده می شود.
ارتقای دانش فنی مهندسان از جمله وظایف سازمان شماست، در این باره چه عملکردی دارید که ارائه بدهید.
سیدهاشمی:پلاکارد هایی تهیه شده که این ذهنیت را در مهندس ایجاد کند که در طول مدتی که با کارفرما کار می کند و در استخدام است ما کار بزرگی کردهایم.
حق امضا ذهنیت غلطی است که در جامعه مرسوم شده، حتی بعضا انتخاب رشته ها هم براساس این حق امضا صورت می گیرد و بدتر اینکه حق امضا، حقی ایجاب کرده که همواره پیگیر آن هستیم در حالی که اصلا حق امضا از ریشه صحیح نیست.
حتی اگر به مذاق برخی مهندسان خوش نیاید اما باید گفته شود که چیزی به نام حق امضا و کلمه به نام سهمیه که برگرفته از دوران جنگ بود، در هیچ جایی از قانون نیامده است؛ باید ذهنیت غلط راجع به حق امضا را اصلاح کرد؛ مهندسین بدانند که از بابت کاری که انجام می دهند حق الزحمه می گیرند.
حق امضا در قالب ظرفیت اشتغال در قانون تعریف شده است مهندسی و می توانی در زمینه های مختلف مهندسی ورود کنی اما تا یک اندازه مشخص، اگر بیش از ظرفیت از خودت کار بکشی کیفیت کار پایین می آید؛ اگر این در ذهن مهندسان جا بیفتد و مهندسان خودشان را در مقابل کارفرما مستخدم بدانند در رعایت اخلاق حرفه ای کار قدم خوبی برداشته ایم.
قانون می گوید کارفرما می خواهد ساختمانی بسازد اما چون تخصصی در آن ندارد با صرف بودجه فردی متخصص را که همان مهندس است، استخدام می کند؛ مهندسان بدانند که به سبب تخصصشان پول می گیرند و باید نفعی برای کارفرما برسانند.
از طرف دیگر از طریق رسانه های جمعی باید به بحث آگاهی سازی ورود کرد که اخیرا آموزش کارفرمایان قبل از تهیه نقشه نیز انجام می شود.
با سلام از رئیس سازمان نظام مهندسی اردبیل بپرسید که چرا سازمان نظام مهندسی اگهی دروغکی استخدام منتشر می کند ولی مراجعهکهمی کنیم می گویند ما اطلاعیه منتشرنکردیم برید بپرسیدکی منتشرکرده ما منتشر نکردیم ایا این واقعیت دارد؟
سیدهاشمی:بحث استخدام افراد در سازمان نظام مهندسی به جهت خصوصی بودن آن ، نظام نامه خاصی ندارد و در دوره های مختلف حسب نیاز مدیران جذب نیرو شده است؛ اینکه چه اندازه این جذب نیرو متناسب با بحث های نظام مهندسی بوده ورود نمی کنم و بعضا هم مورد بحث بنده است.
سازمان نظام مهندسی استان اردبیل اخیرا هیچ استخدامی نداشته است؛ شورای مرکزی اخیرا نظام نامه خاص استخدامی ابلاغ کرده و نحوه و تعداد استخدام افراد را تعیین کرده است اما از آنجایی که جذب ها در اردبیل زیاد بوده بعید می دانم استخدامی در اردبیل داشته باشیم مگر اینکه ساختمان شماره دو ما افتتاح شود آن موقع نیز حتما از طریق آگهی عمومی استخدام خواهیم کرد؛ مطمئن باشید استخدام بدون لابی اتفاق می افتاد و لابی گری در میان نخواهد بود؛ فعلا نیازی به نیروی جدید نداریم.
ازاقای هاشمی بپرسید که درخبرها امده بودکه سازمان نظام مهندسی از روستاهای اردبیل کارمند اداری استخدام می کند آیا این درست است چه کسانی می توانند در سازمان نظام مهندسی شروع بکارکنند؟
سیدهاشمی:اگر تعداد افراد شاغل در اداره را حساب کنیم در کل استان تعداد افراد جذب شده از روستا بیشتر از شهر است؛ غیر از نمایندگی هایی اجرایی در شهرستان ها و بخش ها دفاتر رابط در خود روستاها داریم.
کی ارجاع نقشه درست میشه؟چرا هر روز یه قانون گذاشته میشه چرا به حرفه مهندسی ارزش گذاری نمیشه تو استان اردبیل چرا اون یکی استانها از ما بهترونن؟
سیدهاشمی: مگر درست نیست! در ارجاع نقشه مشکلی نیست اما یک سسله ضعف هایی داریم؛ اینکه گفتند به حرفه مهندسان ارزش قائل نمی شود باید بگویم که حرفه مهندسان به گونه ای نیست که سازمان ارزش قائل شود بلکه باید خودمان برای خودمان ارزش قائل شویم؛ از طرفی تا زمانی که خدمت من مورد قبول کارفرما نباشد نه برای من و نه برای حرفه ام ارزش قائل نخواهند شد، زمانی ارزش قائل می شوند که نفعش را ببینند.
احساس می کنم مهندسینی که در جامعه تاثیرگذارند حتما در جامعه با ارزش اند که اکثریت مهندسان اینگونه اند، مگر عده ای که خود احساس می کنند ارزشی ندارند که بی شک این عده تاثیری در جامعه ندارند.
چهره های خندان مردم و تشکر های مردمی نشان از ارزشی است که مهندسان در جامعه دارند حتما این فرد خود در جامعه تاثیرگدار نبوده است.
ارجاع نقشه، بحث صنفی است و به مباحث صنفی بیشتر از مباحث حرفه ای پرداخت شده است؛ علت و ریشه اینکه گفتند بحث ارجاع درست نمی شه از اینجا است که در طول چهار پنج سال اخیر تعداد مهندسان افزایش فوق العاده داشته است.
قانونگذار برای مثال گفته که مهندس پایه، 8 هزار متر مربع و پایه دوها، 12 هزار متر مربع می توانند قبول تعهد مهندسی داشته باشد با این اوصاف و یک حساب سرانگشتی نشان می دهد که وضع موجود بازار نقشه با قبول تعهد 5هزار نفر مهندسی که پروانه دارد، متناسب نیست.
وضع موجود بازار نقشه در اردبیل با توجه به رکود و یا در شرایط غیر رکود یک شصتم متر مربعی است که مهندسان پروانه دار می توانند قبول تعهد کنند.
سالانه یک میلیون متر مربع نقشه نداریم؛ سال گذشته 800 هزار مترمربع نقشه از شهرداری ها به ما ارجاع شده در مقابل اگر مهندسان ما بخواهند با ظرفیت مشخص شده کارکنند بالای 50 میلیون متر مربع است که این اعداد و ارقام حاکی از آن است که بین عرضه و تقاضا هیچ گونه همخوانی وجود ندارد.
در این بین عده ای فکر می کنند که هر آنچه بوده به دیگری رسیده و او چیزی عایدش نشده است این در حالیست که اگر منصف باشیم می بینیم که ظرفیت من 8 هزار مترمربع است که بر اساس مقدار نقشه های ارجاعی و تعداد مهندسان سهم من 100 متر مربع هم نمی شود!
برای رعایت عدالت از چند جنبه به ارجاع نقشه در بین مهندسان نگاه می شود؛ عده ای میگویند نقشه را به من ارجاع بده اما آنهایی که کارمندان دولت هستند کار نکنند و استدلاشان هم این است که آنها حقوق از ادراه متبوعشان دریافت می کنند این در حالیست که منعی برای پروانه این افراد نیست؛ من موظفم به مهندس پروانه دار نقشه ارجاع دهم .
ارجاع نقشه در هر مقطع درصدبندی میشود تا همه بتوانند کار کنند که اگر غیر از این رویه باشد افراد خاص مرتبط با نقشه می توانند همه کار را خودشان انجام دهند و به کسی هم چیزی نرسد.
برخی ناراحتی شان از این بابت است که می خواهند همه ظرفیت قبول تعهد نقشه به آنها برسد و در طرف مقابل عده ای هم ناراحتند که با این متراژ کم نقشه، چیزی به آنها نمی رسد که این هم خارج از بحث نظام مهندسی است.
سیدهاشمی: قوانین جدید بر اساس دغدغه مهندسان نوشته میشود که همه به یک اندازه از بحث های مهندسی استفاده ببرند؛ در عین حال در سال 96 برای ارجاع، بحثمان این است که به سمت صددرصد رعایت قانون برویم، یعنی بحثهایی که تاکنون مقطعی گرفتهایم و بیشتر مورد توجه قرار میگیرد، روال کار به گونهای شود که برای مهندسین پایه 3 و پایه 2 هم فضای کار باشد و از مهندسین پایه یک هم خواهش کرده ایم که کمتر کار کنند تا کار به سایر مهندسان هم برسد.
قانون برای فعالیت افراد هم قالب حقیقی و هم قالب حقوقی معرفی کرده؛ در قالب حقیقی مشکل نیست اما شرکت های حقوقی آن چنان که باید قانون را رعایت نکرده اند و این بر اساس مقتضیات بوده انشاالله با همکاری و همراهی همه و راه و شهرسازی که متولی این امر است، قانون را رعایت کنیم تا موجبات رضایت خاطر همه فراهم شود.
چرا نقشه ها ناعادلانه و در بین افراد خاص توزیع می شود؟ نظام مهندسی در بحث طراحی نقشه ها چه برنامه ای دارد؟
سیدهاشمی: اولین کاری که من کردم و ظاهرا در این 20 سال تاسیس نظام مهندسی انجام نشده بود بحث شفاف سازی ارجاع نقشه را داشتیم؛ الان هر ارجاعی به هر شخصی که می شود انلاین روی سایت قابل مشاهده است این امر موجب تلطیف دغدغه مهندسان شده است.
حوزه طراحی نقشه ها در دست کارفرما است، قانون کارفرما را مخیر کرده تا طراحی را به هر کسی که او را خوش ذوق می داند، بسپارد.
طبق قانون، طراحی در قالب حقیقی و حقوقی باید امضا شود؛ در قالب حقیقی هر شخص در حدود ظرفیت و صلاحیتی که در پشت پروانه اشتغالش آمده می تواند کار کند و هیچ منعی هم ندارد؛ در قالب حقوقی هم متناسب با ظرفیت و صلاحیت آن شرکت که مندرج در پشت پروانه است ما ورود کرده ایم و بحثی در آن نیست.
در حوزه نظارت طراحی که می تواند از اختیارات نظام مهندسی باشد مشکلاتی است که در حل رایزنی برای حل آن هستیم و باید منتظر بود و دید که تا چه حد موفق خواهیم شد.
بحث گود برداری و رعایت استانداردها با مشکل مواجه هست در این خصوص چه کرده اید؟
سیدهاشمی: دست اندرکاران امر ساختمان فقط مهندس و نظام مهندسی نیست اولا گودبرداری در طول دو سه سال قبل یک تخصص شده است.
بحث گودبرداری خارج از مباحث طراحی است و حیطه ای شده که آن را به افرادی خاص که صلاحیتش را دارند ارجاع میدهند، قبلا اینگونه نبود و بعضا به مهندسین عمران سپرده می شد الان صلاحیت خاص برای گود برداری در نظر گرفته شده است.
بعضا دلیل موفق نشدن در گودبرداری این است که مهندس همه کاره نیست و اکیپ های خاصی که در این حوزه باید فعال باشند، فعال نشده اند ما در این حوزه ضعیفیم که برای جبران این امر معماران تجربی و اکیپ هایی از مهندسین که قبلا کار گودبرداری کرده اند را در قالب"پلیس گودبرداریساماندهی می کنیم؛ تا این افراد درمحل گودبرداری حضور داشته باشند و نظراتشان را برای انجام اصولی کار ارائه بدهند؛ اگر در روز مهندس از معماران هم تقدیر شود یقینا همراهی آنها با ما بیشتر خواهد شد.
تکلیف بیمه مهندسان چه شد؟ حتی تاکسی داران هم بیمه هستند اما مهندسان نه؟
سیدهاشمی: از 10 هزار مهندسی که داریم یک عده از محل کارشان در اداره یا پروژههایی که روی آن کار می کنند بیمه شان رد می شود؛ از طرفی اینکه بیمه همه مهندسان را ما رد کنیم درآمدی هنگفت می خواهد که اصلا در حد توان مالی ما نیست.
اگر بیمه نصف جمعیت مهندسان استان را نظام مهندسی پرداخت کند و ماهیانه برای بیمه هر مهندس 250 هزار تومان پرداخت کند ماهانه می شود یک میلیارد و 250 هزار تومان؛ مگر چقدر درآمد داریم که این رقم هنگفت را پرداخت کنیم؛ در عین حال با تمامی ارگانها حتی نمایندگان مجلس صحبت کرده یم و پیگیر حل مشکل بیمه مهندسان هستیم.
دغدغه دیگر مهندسان در بحث بیمه، علاوه بر رد شدن بیمه به حساب آمدن سابقه تخصصی آنها در دریافت گرید است چرا که بیمه خویش فرما بیمه مهندسی محسوب نمیشد و در نتیجه سابقه ای برای ما نبود.
با پیگیریهایی که شد زمینهای فراهم شده تا مهندسان هر کدام خود حق بیمه شان را بپردازند و چون این پرداخت به شکل گروهی بود تخفیفاتی گرفتیم و البته در بحث سابقه، سازمان برنامه و بودجه که متولی اعطای درجه به شرکت های پیمانکاری و مشاوره است به صورت شفاهی پذیرفت که این پرداخت بیمه سابقه مهندسی هم حساب شود اما هنوز این سازمان نامه مکتوب آن را نمی دهد و استدلالش این است که شاید سال دیگر این وضعیت عوض شود.
از طرف استانداری مکاتباتی با تهران صورت گرفته و امیدواریم موافقت سازمان برنامه و بودجه به صورتمکتوب با بیمه مهندسان تا عید ابلاغ شود.
سازمان نظام مهندسی با حق امضای یک عده مهندس اداره میشود و همه هزینه های جاری این سازمان از همین محل پرداخت می شود؛ مهندسان صاحب امضا پرداخت حق بیمه کل مهندسان توسط نظام مهندسی را دور از عدالت می دانند و دوست ندارند از پول آنها بیمه دیگری پرداخت شود؛ در کل این مجمع عمومی است که تعیین می کند پول برای کاری پرداخت شود یانه؟
چرا باید مشاوران املاک به جای مهندسان بر ملک قیمتگذاری کنند در حالی که این وظیفه مهندس است؟آیا این کار ضایع شدن حق مهندسان نیست و بر آمار بیکاری مهندسان نمیافزاید؟
سیدهاشمی: در باب تقویت قیمتگذاری گلایه مندم از یک سری مسائل که مسبب آن خودمان هستیم و گلایه هم داریم؛ اگر برخی مهندسان واقعا مشاورین املاک را در حد خود نمیدانند و معتقدند به خاطر جایگاهشان، باید تعیین کننده قیمت باشند پس چرا بنگاه مشاورین املاک و دفاتر فنی را یکی کرده اید؟ به کرات قابل مشاهده است مشاور املاک و دفاتر فنی یکی شدهاند! اگر شان مشاوره املاک پایین است پس چرا این کار را کرده ای ؟اگر بالاتر است پس چرا اعتراض می کنید؟
قصد داریم اکیپی برای ساماندهی دفاتر فنی ایجاد و دفاتر فنی و مشاور املاک تفکیک شود؛ تا جایگاه مشاور املاک و مهندس که بعضا مورد دعاوی می شود، رفع شود؛ ساماندهی دفاتر فنی به تنهایی از عهده نظام مهندسی برنمیآید شهرداری و راه و شهرسازی باید پیگیر این مسئله باشد، البته من شخصا به جد پیگیر این مسئله هستم گرچه ممکن است برای من این مشکل ساز هم بشود؛ آقای خدادای که معاونت پیشگیری از جرایم و قاضی شورای نظام مهندسی هستند قول مساعد در این زمینه داده تا با حکم قضایی دفاتر فنی و مشاور املاک تفکیک شوند.
نقش سازمان نظام مهندسی در تقویت قیمت گذاری املاک چیست؟
سیدهاشمی: قیمت گذاری ساختمان کار ما نیست کدام قسمت قانون نوشته که نظام مهندسی باید قیمت گذار ساختمان باشد این نه از وظایف هیئت مدیره است و نه قانون چنین جایگاهی به ما داده است .
قیمت گذاری املاک طبق قانون بر عهده کارشناسان رسمی قوه قضاییه و دادگستری است و اگر بانک ها و نهادهای دولتی و چه زمان دعاوی از مراجع قانونی برای قیمت گذاری ورود شود قیمت گذاری توسط این کارشناسان صورت می گیرد نه مهندس و نظام مهندسی؛ ورود نظام مهندسی به این مقوله قیمت گذاری املاک کار غلطی است.
اما شاید دغدغه این عزیز سوال کننده این باشد که ما مهندسان هم از طریق کیفیت بخشی به ساختمان در قیمت گذاری تاثیر گذار باشیم که در این بین به نظرم اگر این قانونی مغفول مانده دخالت مهندس در پیش فروش ساختمان اجرایی شود، بدون تردید این اتقاق هم خواهد افتاد؛ اینکه با این قانون درصد بندی ساختمان را مهندس تعیین کند که با این کار جایگاه مهندسین شاید فراتر از جایگاه مشاورین املاک شود.
مشاورین املاک نیز تخصصشان در قیمت گذاری و فروش املاک است قرار نیست برای اینکه مقام مهندس بالاتر رود بر فرض مثال نفع کار پزشکان به ما داده شود؛ ما موظفیم وظایف محوله شده را به خوبی انجام دهیم.
آقای مهندس عزیر بر وظیفه خود در حوزه نظارت به خوبی عمل کند و تاثیرش را در کیفیت بخشی به ساختمان بگذارد این روند خود به خود منتج به تاثیرگذاری مهندس در قیمت گذاری املاک خواهد گذاشت.
هزینه طراحی هر متر نقش ساختمان در اردبیل رابطه مستقیم با چانه زنی دارد هر مهندسی قیمت کمتر بدهد مشتری اش بیشتر می شود؛ چرانظام مهندسی اردبیل مانند سایر استان ها هزینه طراحی را خود دریافت و در اختیار مهندس قرار نمی دهد؟ و نرخ ثابتی تعیین نمی کند؟
سیدهاشمی: بازار نقشه با تعداد مهندسان همخوانی ندارد وقتی متراژ کم و مهندس زیاد باشد قطعا بحث تخفیفات هم وجود خواهد داشت، شرایط ایجاب میکند که اینگونه باشد وقتی عرضه و تقاضا تعادل نداشته باشد یا قیمتها بیش از حد بالا می رود و یا پایین می آید و تخفیفات روی می دهد که این بحث اقتصادی و خارج از بحث ما است.
برخی از مهندسان معتقدند باید رابطه کاری کارفرما و ناظرها حذف شود و سازمان پول را دریافت و به مهندسان حق الزحمه بدهد که این نکته در حالی که بسیار عالی است اما مشکلاتی برای سازمان نظام مهندسی ایجاد می کند؛به صورت پایلوت در بحث مجریان این کار انجام شد شواهد نشان می دهد که با اجرای این امر هم باز تخفیفها در پشت صحنه و به صورت چکی رد و بدل می شود.
در عین حال که ما به عنوان واسط، پول را از کارفرما می گیریم و حق الزحمه مهندس را می پردازیم دارایی هم فشار مطلق می آورد که از این پول حجیم دارایی ما را بدهید، درحالی که ما کاره ای نیستیم.
اگرکارفرما و مجری مستقیم کار کنند هیچگونه ارزش افزوده شامل خدمات مهندسی نمی شود اما وقتی سازمان پول را از کارفرما گرفت وبه مهندس داد 9 درصد ارزش افزوده باید پرداخت کند؛ این 9 درصد ارزش افزوده را از مردم بگیریم فشار مضاعف بر روی مردم است اگر نگیریم سازمان بابت پولی که یکی می گیرد به آن دیگری می دهد باید بالای یک میلیارد و نیم ارزش افزوده به دارایی بپردازد؛ این کار اگر به حوزه های دیگر تسری یابد کار فوق العاده سخت و ساز و کار اجرایی آن عجیب پیچیده می شود.
احساسم این نیست که اگر این پول را سازمان بگیرد وضعیت بهتر می شود چرا که پایلوت مجریان هم موید این مطلب بود؛ البته در سال 96 این بحث ها ادامه می یابد و نتیجه نهایی به نظرات مهندسان بستگی دارد؛ ما نظام اولویت ارجاع کار را حتما پیگیری خواهیم کرد.
*ایا رتبه بندی خاصی میان نظام مهندسی ساختمان استانها در سطح کشور هست؟رتبه استان اردبیل در چه سطحی است؟
سازمان نطام مهندسی اردبیل سرآمد در بین استانها است و با صراحت می گویم که سایر استانها در حوزه نظام مهندسی از ما نظر می خواهند.
در بحث اجرای قوانین واقعا سرآمد هستیم و تجربه خوبی داریم.
در اجرای بستر سازی برای ارتقای مهندسی ساختمان با چه موانعی مواجهید؟ از وضع موجود رضایت دارید؟
سیدهاشمی: رضایت نسبی داریم؛ تمایل نداشتن برخی فعالان با ارزش حوزه ساختمان در سازمان ، آنهایی که وجودشان برای ارتقا سازمان نظام مهندسی می تواند مفید باشد از جمله موانعی است که این سازمان که پیش روی دارد چرا که معتقدم آمدن این عده به ارتقا سازمان نظام مهندسی می انجامد.
حواشی و درآمد موانعی است که سبب شده، فعالان با ارزش حوزه ساختمان تمایلی برای عضویت در سازمان نظام مهندسی اردبیل نداشته باشند؛ متاسفانه در سازمان حواشی بیشتر از متن بوده که تلاش می کنیم این فضا از بین برود؛ کار کردن در این سازمان عشق می خواهد.
درخصوص صاحبان حرفه ها و کارگران در بخش ساختمان چه وظیفه و تکلیفی دارید؟
سیدهاشمی: این اصلا در حوزه وظایف ما نیست و آموزش کارگران بر عهده سازمان فنی و حرفه ای است اما برای بهبود این وضعیت ما همراهی های مختلف با این سازمان داریم.
ارتقای دانش فنی مهندسان از جمله وظایف سازمان شماست، در این باره چه عملکردی دارید که ارائه بدهید؟
سیدهاشمی: سمینارها، دوره ها و آموزش های مختلف برگزار می شود که در بودجه سال بعد به این امر توجه بیشتر شده است؛ بودجه در نظر گرفته شده برای این امر قطعا متناسب با سازمان خواهد بود.
آماری از تعداد جمعیت سازمان نظام مهندس استان اردبیل بفرمایید و فراونی با کدام رشته است؟
سیدهاشمی: 9 هزار و 800 نفر عضو سازمان نطام مهندسی اردبیل هستند؛ مهندسین عمران تقریبا نصف این جمعیت را تشکیل می دهند.
چندی قبل اهالی گل مغان علی آباد اردبیل در مقابل سازمان نظام مهندسی تجمع کردند و خواستار رفع مشکلاتشان شدند هم اکنون نیز این هموطنان با مشکل گاز مواجهند این در حالیست که به تعدادی معدود از خانه های گاز رسانی شده و بعد متوقف شده؛ مشکل گازرسانی به محله گل مغان و نقش نظام مهندسی در این مورد بفرمائید؟
سیدهاشمی:در بحث گاز، طراح نظارت لوله کشی گاز هستیم اجرای این کار برعهده ما نیست؛ برای اینکه ما مجوز تهیه نقشه را بدهیم، حتما باید مجوز اولیه بلامانع آن را شهرداری بدهد؛ شهرداری بگوید ساخت و ساز مجازاست آن وقت گاز رسانی می شود جایی که ساخت و ساز جایز نیست گاز کشی نافی قانون است؛ بر همین اساس اگر شهرداری مجوزی بدهد که ساخت و ساز بلامانع است ما حاضریم نقشه های تمام محله را صرف یک ساعت بدهیم .
تمام این محله گازرسانی شده تا مرحله علملک گذاری پیش رفته مدیر عامل گاز اعلام کردند که این حد گاز رسانی در جهت توسعه شهری انجام شده در این باره توضیح دهید؟
سیدهاشمی:در یک برهه زمانی بروکراسی هایی جهت گازرسانی به اماکن وجود داشت به این شکل که شهرداری نامه اش را می نوشت و ما کار را انجام می دادیم بعد از مدتی واحد پیشگیری از جرایم شهری تشکیل یافت و این مکان فضایی تشخیص داده شد که خارج از محوطه شهری است؛ از این پس به سازمان نظام مهندسی و تمام دستگاه هایی که متولی امر گاز بودند ابلاغ شد تا زمانی که شهرداری مجوز نداده شما نمی توانید نقشه املاک را در آنجا تایید کنید.
تا آن مقطع شرکت گاز علمک نصب می کرد و نظام مهندسی به تعدادی خانه گاز می داد و پس از آن مقطع پیشگیری از جرایم شهری تشکیل یافت تا بر حسب مجوز شهرداری عمل شود آنجا تعیین شده که شهردای به چه مواردی می تواند مجوز بدهد،تا زمانی که مجوز شهرداری نباشد سازمان نظام مهندسی کاری نمی تواند بکند.
با وجود اینکه دادگستری نامه داده اما حق و حقوقی بوده که قطع شده دو سه خانه آنجا گاز دار بودند؟
سیدهاشمی:ما با مرجع صدور پروانه کار می کنیم چه اردبیل و چه در سایر جاها؛ در شهرها شهرداری و در روستا ها بنیاد مسکن مرجع صدور پروانه هستند.
نقش نظام مهندسی این است که بر اساس مجوزهای مرجع صدور، پروانه صادر می کند به بحث های فنی چون تراکم ورود می کند اینکه محدوده شهر است یا نیست به ما ربطی ندارد.
اولا وقتی شهرداری مجوز تراکم داد ما باید به بحث فنی ورود کنیم؛ دوم از بابت واحد پیشگیری از جرایم شهری شاید توضیح برای تنویر باشد و ربطی هم به سازمان ما ندارد اینکه در مقطعی در محدوده ای علمک ایجاد شده یعنی حقی ایجاد کرده ای و در ادامه این شده که تو حق داری خلاف کنی من هم گاز بدهم ، این یعنی به توسعه نامتوازن شهر کمک شده است؛ ازطرفی عده ای از همشهریان هستند که از نبود گاز در سختی افتاده اند و از طرفی گازرسانی به آنها نادیده گرفتن حقوق شهروندی سایر همشهریان است.
البته من تاکید می کنم مجوز لازم را از شهرداری بگیرند، ما در اسرع وقت خدمات به آنها ارائه می دهیم.
برای اشتغالزایی مهندسان بیکار، سازمان نظام مهندسی اردبیل چه کردهاید ؟
سیدهاشمی:وظیفه ذاتی هیئت مدیره و سازمان نظام مهندسی این نیست که برای مهندسین اشتغالزایی داشته باشد و دستگاه های متولی باید ورود کند، واقعیت این است که در حد ریاست جمهوری باید مشکلات اینها را حل کند نه نظام مهندسی؛ اما هر کاری که از دستمان بر می آمده در این باره کرده ایم ؛در صدور خدمات فنی مهندسی به کشورهای دیگر تشکلی در سطح شورای مرکزی شکل گرفته ما هم حضور فعال داریم.
البته تلاش میکنیم با دستگاهای دیگر در حوزه های فنی و مشاوره ای قرارداد ببندیم و اگر موفق شویم و اعتماد دستگاه های دولتی جلب شود، امیدواریم هرچند جزئی اما از مشکلات مهندسان بیکار کاسته شود.
آیا از عملکرد خودتان رضایت دارید و به خودتان در سازمان نظام مهندسی در اجرای وظایف چه نمره ای می دهید؟
سیدهاشمی:در عرض یک ماه به اذعان موافقان و مخالفان به اندازه سه سال گدشته دوندگی داشته ام؛ منصفان تصدیق دارند که در این یک ماه به اندازه سه سال گذشته کار شده است.رضایت صد درصدی از عملکردم ندارم قطعا ایده هایی دارم که به مرور زمان و مطابق با مفاد قانونی پیش خواهم برد.
شفاف سازی ارجاع نقشه بعد از20 سال در نظام مهندسی آنهم عرض 10 روز کاریم اتفاقی خوشایند بود؛ برای ارتقا جایگاه مهندسان و رفع مشکلات آنها تمام تلاشم را می کنم.
آخرین وضعیت مسکن اردبیل را چگونه ارزیابی می کنید؟
سیدهاشمی:این سوال را بهتر بود یک فعال اقتصادی جواب دهد تا فعال فنی ؛با توجه به وضعیت نقشه ها برای خروج از رکود امید خاصی نمی بینم شاید در شش ماه آینده تکان کوچکی بخورد ولی به نظرم این تغییر قابل لمس نخواهد بود.
اعطای تسهیلات و سیاست های دولتی نشان می دهد که عزم جدی در خصوص خارج کردن مسکن از رکود وجود دارد اما با وضعیت متراژ نقشه ها آنهم در اوج تخفیفات 30 درصدی دههفجر، خروج مسکن اردبیل از رکود بعید است.
ارسال نظرات
غیرقابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
پر بیننده ها
آخرین اخبار