به گزارش خبرگزاري بسيج استان مركزي ؛در خبرها آمده بود که لیز گراند هماهنگ‌کننده امور بشردوستانه سازمان ملل در يمن در بازدید از بیمارستانی که دانش آموزان مجروح یمنی بعد از حمله اخیر ائتلاف سعودی- اماراتی در صعده در آن بستری هستند نتوانست جلوی اشک‌های خود را بگیرد. این دیدار پس از حمله ای صورت گرفت که صندوق کودکان سازمان ملل متحد، حمله هوایی به اتوبوس دانش آموزان یمنی را «بدترین حمله» از سال ۲۰۱۵ تاکنون خوانده است. گراند وعده داد که تحقیقی شفاف و مستقل درباره این جنایت انجام می‌شود ، وعده ای که به گفته ناظران در پیچ و خم اعمال نفوذ عربستان سعودی ممکن است به محاق سپرده شود.سوال این است که کشوری که در سطوح بالای رده بندی توسعه و رشد قرار ندارد چگونه و با استفاده از چه ابزاری سازمان های بین المللی را چنین ناکارآمد ساخته است؟
در گزارش صندوق بین المللی پول و بانک جهانی در سال 2017 عربستان سعودی رتبه 19 را در تولید ناخالص داخلی ، درگزارش 2016 رتبه 38 را در شاخص توسعه انسانی دارا می باشد و در بین قدرت های مطرح بین المللی نیز جایگاهی ندارد ولی در قامت یک کشور صاحب نفوذ ظاهر می شود.آنچه باعث شده این کشور، با نفوذ در سازمان های بین المللی به نفع خود رایزنی نماید رانتی است که این کشور با حمایت قدرت های بین المللی بدست آورده است. رانتی که عربستان سعودی از آن بهره می برد از حوزه اقتصاد بین المللی به حوزه سیاست بین المللی نیز وارد شده و این رانت جدای از توان تاثیر و اعمال نفوذ داخلی جهت اقناع افکار عمومی، به حوزه سیاست بین الملل نیز رسوخ کرده است. در گذشته بخاطر اینکه رانت خارجی(عمدتا درآمد حاصل از نفت) مستقیماً به خزانه کشورهای تولیدکننده و صادرکننده نفت سرازیر می شد، به این دولت ها ، دولت تحصیلدار و یا رانتیر می گفتند که عمده آن رانت نیز در جهت مطامع داخلی و تثبیت اقتدارگرایی خود مورد استفاده قرار می گرفت، اکنون بخاطر اینکه همان رانت اقتصادی پایه ای جهت اعمال نفوذ در سطح بین الملل شده است نوع نوینی از رانت سیاسی تحت عنوان رانت نفوذ بین المللی شکل گرفته است.
اگر چه گفته می شود مفهوم رانت سیاسی کمتر در ادبيات آكادميك و علمي مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته اما به دليل درهم آمیختگی حوزه اقتصاد و سياست و تأثير غیر قابل انکار رانت اقتصادي( عمدتا نفت و گاز) بر عرصه سياسی ، این مفهوم اخیرا بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. در واقع و از اين منظر، هرگاه افراد و يا گروه هايي براي دستيابي به قدرت سياسي و يا نفوذ در آن، حاضر به پذيرش قواعد بازي و رقابت سالم سياسي با ديگران نبوده و از اين طريق، بيش از هزينه هاي صرف كرده، به منابع و منافع به قدرت سياسي موجود دست يابند، به نوعی از رانت سیاسی بهره گرفته اند ( درویشی، فصلنامه علوم اجتماعی،شماره 42-43) . امروز در صحنه بین الملل نیز به دلیل یکجانبه گرایی ایالات متحده و حاکم بودن وضعیت هرج و مرج به خصوص در دولت ترامپ ، این وضعیت مشهود است که کشورهایی که به نوعی با رویه های این کشور همسو باشند از نوعی رانت سیاسی و بین المللی بهره می جویند که عربستان سعودی یکی از این دولت ها می باشد. این رانت علاوه بر ناکارآمد نمودن سازمان های بین المللی، باعث شده این کشور علی رغم فقدان شايستگي (كار آمدي) و حمايت افکار عمومی (مقبوليت) ، به راحتی از جنایاتی که در یمن و بحرین می نماید چشم پوشی شود که آخرین نمونه آن حمله به دانش آموزان و صیادان یمنی می باشد.
این کشور به دلیل همین رانت ، توانسته است با شناسایی فرآیندهای غیررسمی مراکز تصمیم گیری و قدرت ، در شکل گیری ترجیحات و تنظیم دستور کار این مراکز اعمال نفوذ نماید و فرآیندها را بر اساس منافع خود کانالیزه کند. این موضوع نمی تواند دلیلی بر قدرت ذاتی این کشور باشد چرا که در همان مجادلات موجود بر سر وجوه قدرت، گفته می شود کشوری را که بتواند دیدگاه تک بعدی قدرت که مورد تاکید کثرت باوران کلاسیک است را بدست آورد، می توان صاحب قدرت نامید. چرا که خود مستقلا در فرآیندهای رسمی تصمیم گیری می نماید و عربستان از این قاعده به دور است و صرفا یک رانت بین المللی اعطایی باعث این کنش ها شده است .
این رانت سیاسی اعطایی و همچنین رانت هایی شبیه به آن نظیر حق وتو و... که محصول حاکم بودن رویه های دوگانه و تبعیض آمیز در صحنه بین الملل می باشد باعث خواهد شد مفاهیم حقانیت ، کارآمدی، مقبولیت عمومی و مشروعیت سیاسی معنای واقعی خود را ازدست بدهد. چنین رویه ای اگر در سطح بین المللی کشیده شود- که کشیده شده - باعث زیر سوال رفتن اعتبار سازمان های بین المللی و باالتبع سلب اعتماد جهانی از آنها خواهد شد. كاهش كارآمدي سازمان های بین المللی ، تضعيف حقانیت ، قانون مداري ، ترویج خودکامگی بین المللی، غیررقابت شدن صحنه بین الملل ، تثبیت رابطه سالاری به جای ضابطه سالاری، ارجحیت مصالح فردی به جای مصالح عمومی و بین المللی ، مطلق گرایی و انسداد بین المللی و عدم شفافیت عمومی از تبعات انکار ناپذیر آن می باشد.
کمتر از دو هفته پس از جنایت آل سعود در کشتار دانش آموزان یمنی، جنگنده‌های این ائتلاف زنان و کودکان آواره را در یکی از روستاهای شهرستان «الدُریهمی» الحدیده به نام «الکوعی» هدف قرار داده و ۲۷ کودک به همراه ۴ زن را به شهادت رساندند. جنایتی که نشان داد نهاد های به ظاهر بین المللی چقدر در جلوگیری از کشتار مردم مظلوم یمن، ناتوان و منفعل هستند.
منبع : بصيرت
