به گزارش سرویس بسیج جامعه زنان کشور خبرگزاری بسیج، سازمان ثبت احوال کشور یکی از سازمان‌های دولتی ایران است که جمع‌آوری اطلاعات و آمار جمعیتی کشور ایران را به عهده دارد. سازمان ثبت احوال با وظایف و عملکردی مستقل، از نهادهای زیرمجموعه وزارت کشور است. این سازمان وظیفه تهیه اطلاعات ثبتی اساسی مانند زاد و ولد، مرگ و میر و ازدواج و نیز صدور مدارک هویتی مانند شناسنامه را بر عهده دارد.
در روز ۳ دی سال ۱۲۹۷ اولین شناسنامه ایرانی به نام بانو «فاطمه تهرانی» صادر شد و با تصویب شورای فرهنگ عمومی کشور این روز به عنوان روز ثبت احوال در تقویم رسمی کشور وارد شد و از این روز به بعد یک هفته به نام «هفته ثبت احوال کشور » تعیین گردید و امسال صدمین سال تأسیس ثبت احوال در کشور است.
ثبت احوال در سه بخش قانون با یازده فصل، آئین نامه های داخلی و آراء وحدت رویه که شامل ۱۲ مورد است، در مورد ثبت ولادت، فوت، ازدواج، طلاق، صدور شناسنامه و کارت ملی قوانین خاصی را وضع کرده است.
بسیاری از این بخش ها تفاوتی میان زن و مرد وجود ندارد و قانون برای هر دو جنس به یک شکل وضع شده است، به طور مثال قانون والدین را ملزم به انتخاب نام برای فرزندان خود می کند البته با ممنوعیت های خاصی از جمله اینکه انتخاب نامهائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می گردد و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نام های زننده و مستهجن یا نامناسب با جنس ممنوع است.
در خصوص فوت نیز هیچ تفاوتی میان زن و مرد قائل نیست و حداکثر ۱۰ روز پس از فوت، بستگان متوفی فرصت دارند که نسبت به ابطال مدارک هویتی وی اقدام کنند.
اما در استفاده از نام خانوادگی، میان زن و مرد تفاوت وجود دارد و قانون استفاده از نام خانوادگی مرد را برای فرزندان الزامی می داند ولی اگر پس از تولد، پدر یا جدپدری برای گرفتن شناسنامه فرزند اقدام نکرد، مادر می تواند به سازمان ثبت احوال مراجعه کند و با نام خانوادگی خود برای طفل شناسنامه بگیرد که در این صورت تنها نام کوچک پدر در شناسنامه کودک ثبت می شود، همچنین فرزندان بعد از رسیدن به سن قانونی (۱۸ سال تمام شمسی) می توانند بر اساس قانون حق تقدم در نام خانوادگی با کسب اجازه از صاحب نام خانوادگی (مادر یا جد مادری) نسبت به تغییر نام خانوادگی خود اقدام کنند.
زن در قانون ثبت احوال می تواند بر اساس رضایت خود نام خانوادگی همسر خود را تا زمانی که در قید زوجیت می باشد انتخاب کند، بنابراین شناسنامه مجددی با نام خانوادگی همسر به وی اعطا می شود اما بر اثر طلاق یا فسخ نکاح به نام خانوادگی سابق خود برمی گردد ولی اگر خودش تمایل داشته باشد که همان نام خانوادگی همسر سابقش را استفاده کند، این امر موکول به اجازه همسر خواهد بود و در صورت سکوت وی این امر اشکالی ندارد.
در صورت فوت همسر نیز زن می تواند همچنان بر روی نام خانوادگی همسر خود باقی بماند اما اگر متناسب با شئون خانواده همسر رفتار نکرد، بازماندگان متوفی می توانند برای بازپس گیری نام خانوادگی خود اقدام کنند.
اما قانون در مورد استفاده از نام خانوادگی زن توسط مرد ساکت است، بنابراین مرد باید بر اساس اینکه نام خانوادگی اش بر طبق قانون مشخص در ثبت احوال جزو اسامی ممنوعه باشد، با کسب اجازه از صاحب نام خانوادگی همسر، بر طبق قانون حق تقدم، نسبت به تغییر نام خانوادگی اقدام کند.
همچنین قانون، ثبت ازدواج، طلاق و فسخ را جزو وظایف مرد می داند که در صورت استنکاف از آن موجبات اقدامات کیفری وی فراهم می شود ولی هیچ مسئولیتی در این زمینه متوجه زن نیست.
همچنین در صدور المثنای شناسنامه زن یا مرد آخرین نکاح و طلاق یا بذل مدت و در صورت تعدد زوجات آن تعداد ازدواج که به قوت خود باقی است منعکس می شود ولی ازدواج و طلاق دختر باکره، در المثنای شناسنامه وی درج نخواهد شد./طنین یاس - زهرا باقری-
انتهای پیام/ز
