دومین نشست از سلسله نشست‌های راهبردی ـ تمدنی، «مسئلۀ آب و آیندۀ آن در جهان اسلام» از سوی مرکز مطالعات اجتماعی و تمدنی، در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.
کد خبر: ۹۱۶۲۷۳۳
|
۱۴ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۵:۰۴

به گزارش خبرگزاری بسیج به نقل از مهر، در ابتدای نشست که اساتید و محققان مختلفی از گروه‌های علمی فلسفه، اخلاق، قرآن، علوم سیاسی، تاریخ، تمدن، و مطالعات جهان اسلام حضور داشتنند، دبیر جلسه حبیب الله بابایی، به فلسفۀ این سلسله نشست‌ها و ضرورت گفتگو در موضوعات انضمامی ـ تمدنی پرداخته و آنگاه مسئله تمدنیِ «آب» در جهان اسلام و سئوالات محتمل در این راستا را مورد اشاره قرار داد.

 در این مقدمه آنچه که  بابائی برآن تأکید داشت، نه صرفا نسبت بین «آب و قدرت»، یا «آب و امنیت»، بلکه توجه به ابعاد انسانی آب و تأمل در موضوع «آب و فرهنگ» را در جهان امروز اسلام مورد پرسش قرار داد. 

آنگاه مهدی ضرغامی استاد تمام دانشگاه تبریز و مشاور معاونت آبفا در وزارت علوم به مسئله آب در جهان، آب در دنیای اسلام، و آب در ایران امروز پرداخت و در فراز مهمی از سخنان خود، به کانون‌های نزاع در جهان اسلام (همچون بین النهرین، کرانۀ باختری، غزه) و نقش آب در منازعات کنونی جهان اسلام و سهم ناچیز مسلمانان فلسطین از آب را در این منطقه توضیح داد.

علاوه بر این منازعات منطقه‌ای بین اسرائیل و دنیای اسلام، ایشان به پروژه‌های بزرگ ترکیه موسوم به (GAP) اشاره و تصریح کرد که ترکیه با این پروژه‌های کلان، عملا قدرت را به دست می‌گیرد (رابطه دوسویه آب و قدرت)، و عراق و سوریه را در عمل قفل می‌کند.

همین‌طور وی به مسئله رودخانه هیرمند و هریرود و چالش‌های محتمل میان ایران و افغانستان اشاره کرد.

ضرغامی با طرح مسئله «آب و انسان» به ظرفیت‌های آب در ایجاد «جنگ» و یا «صلح» پرداخت و تصریح کرد که آب، دیپلماسی آب، و گفتگو بر محور آب می‌تواند وحدت و برادری اسلامی را در جهان اسلام توسعه ببخشد و همکاری و همدلی میان مسلمانان ایجاد نماید. 

آنگاه وی به مسئله آب در دوره جمهوری اسلامی نیز پرداخت و در پاسخ  به برخی از سئوالات حضار در مورد آورده‌های جمهوری اسلامی در موضوع آب اشاره کرد و مسئلۀ سدسازی، مهار آب، و استفاده از آن در زمین‌های کشاورزی را از جملۀ این آورده‌ها ذکر نمود و البته به مسئله افراط و همین‌طور هجمه به طبیعت را جزو برخی از آسیب‌های جدایی اخلاق و دین در استفاده از محیط زیست برشمرد.  

ضرغامی علاوه بر تحلیل آب در جهان اسلام، به برخی چالش‌های نظری آب و تمدن پرداخته و به مسائلی مانند حد و مرز ثروت افزایی، حد و حدود گسترش شهرها، حقوق بشر (آب به مثابه حق)، بحث خصوصی سازی درآب و مسئلۀ عدالت در آن، فناوری تهاجمی و فناوری تسالمی در موضوع آب، مهاجرت‌های کلان و بحث پناهندگی محیط زیستی (کسانی که به علل محیط زیستی به کشورهای دیگر مهاجرت می‌کنند)، و بالاخره سرنوشت آب در جهان اسلام در دوره بعد مدرنیزاسیون اشاره کرد.

 بعد از ارائه مباحث ضرغامی، اساتید و محققان حاضر در جلسه به طرح سئوالات، و ارائه نقطه نظرات خود در این موضوع در سطح کلان جهان اسلام پرداخت و این جلسه بعد از سه ساعت بحث و گفتگو به پایان رسید.

ارسال نظرات